Coffitivity, berbaro emankorra

Writing

Imajina dezagun Ramon Saizarbitoria Friburgon, Suitzan, kafetxe batean idazten Egunero hasten delako eleberriaren zenbait pasarte, kafetxeko elkarrizketari dagozkionak hain zuzen. Zaila irudikatzeko? Diotenez, urte dezente lehenago, Triesten zegoela, Italian, James Joycek ere kafetxe batean idatzi zituen Ulysses nobelaren hainbat zati. Eta, antza denez, XIX. eta XX. mendeetan idazle askok denbora dezente egiten zuten kafetxeetan edo tabernetan. ez dago garbi euren gela zarpailetatik ihes egin eta kafetegietako berotasunaren bila ala bertako giroa eta berbaroa lagungarri gertatzen zitzaielako idazteko orduan.

Era horretako egoerak gogoan, gazte talde batek aukera bat ikusi du, ez dakigu negozioa egiteko ala ondo pasatzeko, beste barik, baina merezi du. Kontua da gazte amerikar horiek Coffitivity sortu dutela, aplikazio bat birsortzen duena kafetxeetako berbaro, zarata eta giroa, lagungarri izan dakien idazleei, euren testuak zirriborratzeko orduan. Aplikazioa Android eta iOS aparailuetan instalatu daiteke, baina eskuragarri dago, halaber, Coffitivity webgunean.

Coffitivity

Aplikazioak sei audio eskaintzen ditu, hiru doakoak eta beste hiru ordainpekoak, azken hauek izar banarekin. Artikulu hau idazteko Morning Murmur aukeratu dut, doakoa, eta hor hainbat jenderen berbaroa entzuten da, plater eta kikara hotsarekin nahasita, bestelako zarata estridente barik, halako eran non berba hotsa konstante egiten den. Nire kasuan zurrumurruak ez dit trabarik egin, eta esango nuke lagundu egin didala testuan kontzentratzen.

Ulysses euskaratzen ari dela, Xabier Olarrak ere aukera izan lezake, Coffitivity erabilita, beste modu batean hurbiltzeko maisu irlandarraren idazkuntzara.

Kategoriak Idazkuntza | Etiketak , , , , , , , | Utzi iruzkina

Liburuaren egunean, liburuak

Liburuak

Atzo Bilbon izan nintzen, hitzordua nuen-eta dentistarekin. Hala ere, hagin kontuekin hasi aurretik, liburu denda batean sartu nintzen. Ez nintzen bakarra, jende dezente ikusi bainuen inguruan liburuei begira. Nik ere horixe egin nuen, batez ere euskarazko nobedadeetan erreparatuta.

Kutxara joan orduko, ordaintzera, hiru liburu neramatzan besapean:

Hala ere, une honetan beste liburu bat ari naiz irakurtzen, Iazko hezurrak, Unai Elorriagarena. Oraingoz, oso gustura.

Kategoriak Liburuak | Etiketak , , , , , , , , | Utzi iruzkina

Espioi-liburu bikaina

Crime Espionage. pic: circa 1955. Kim Philby pictured in London at a press conference, where he denied he was the infamous "third man" who tipped off British spies Burgess and McLean as they were about to be arrested. Harold "Kim" Philby defected to the

Aurten gutxi nabil irakurtzen, beste urte batzuetan baino dezente gutxiago, eta pentsatzen hasia nintzen galtzen ari ote naizen irakurraldi luzeak egiteko gaitasuna, Internetek moteldu ote nauen. Orain dela gutxi baina, lagun batek liburu bat gomendatu dit, A Spy Among Friends / Espia bat lagun artean, bera zeharo engantxatuta zegoela-eta.

Jon Salaberri proiektua amaitu bezain laster, liburua eskuratu eta irakurtzen hasi naiz. Ingelesez irakurri dut, eta, hala ere, liburua esku artetik kendu ezinik ibili naiz, ezin gusturago.

Liburuak kontatzen du Kim Philby espioi ingelesaren hogeita hamar urteko ibilbidea MI5 eta MI6 zerbitzu sekretuetan, non iritsi baitzen mailarik ia gorenera, eta zelako kaltea egin zien Bretainia Handiko eta AEBetako zerbitzu sekretuei, urte horietan guztietan Philbyk benetan Sobiet Batasunaren alde egin baitzuen lan, agente bikoitz gisa.

Hau ez da nobela bat, bertan jasotzen baitira kasu horren inguruko azken datuak, baina thriller bat bailitzan irakurtzen da. Gaztelaniaz ere badago. Liburuaren egunerako opari polita izan daiteke.

Kategoriak Liburuak | Etiketak , , , , | 6 iruzkin

Jon Salaberri proiektua

JonSalaberri2

Bera bizi zela, sekula ez nuen berbarik egin Jon Salaberri herrikidearekin, baina publiko egin zuenean hiesduna zela eta asmoa zuela bera bezalako gaixoen alde lan egiteko, iruditu zitzaidan sekulako meritua zuela. Orain hogeita bost bat urte, bera izan zen HIESaren aurpegia Euskal Herrian.

Hil ondoren, berriz, eta batez ere 1996an anti-erretrobiral berriek kronifikatu zutenetik HIESa, ahaztu egin genuen apurka-apurka. Googlen idatziz gero “Jon Salaberri”, ez zen ezer agertzen berari buruz, salbu Argia aldizkariak 1993an egin zion elkarrizketa. Argazkirik, bat ere ez. Horregatik, behin baino gehiagotan esan nion neure buruari denbora nuenean saiatu behar nintzela Jon Salaberriren memoria berreskuratzen, hura ahaztu izana bidegabea iruditzen zitzaidan-eta.

Une hori iritsita, otsailean lan-eskema bat zirriborratu nuen, “Jon Salaberri proiektua”. Horren arabera, ondorengo lanak egingo nituen:

  1. Artikulu bat Sustatu agerkarian, Euskal Herriko irakurleei begira.
  2. Erreportaje bat Puntua izeneko astekarian, Debagoieneko bizilagunentzat.
  3. Sarrera bat euskarazko Wikipedian, kazetariek, irakasleek eta ikasleek, besteak beste, erreferentzia finko bat izan dezaten.
  4. Argazki bilduma bat Flickr webgunean, CC lizentziarekin, nahi duenak erabil ditzan.

Aste Santuko oporretara joan aurretik kaleratu nituen artikulua Sustatun eta erreportajea Puntuan. Argazki bilduma ere, prest utzi nuen. Atzo, berriz, Wikipediako sarrera igo nuen. Alegia, amaitu dudala hasierako proiektua.

Hemendik aurrera, “Jon Salaberri” idatziz gero edozein bilatzailetan, eskura izango dugu informazioa. Eskerrik asko proiektu honetan lagundu didazuen guztiei, bereziki Jonen familiari eta lagunei.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , , , , , , , , , , | Utzi iruzkina

Lantokian, biluzik

Captura de pantalla 2015-04-11 a las 12.18.13

Horra lantoki bat, modernoa. Bertan langileak biluzik agertzen dira, bilera egiten. Ematen du Zakilixuten amets zoroetako bat. Irakurtzen hasi, eta jakin dut The Bold Italic hedabide lokal irreberente samarrak hilabetez egin zuela esperimentu ausart hori San Frantzisko hirian, Kalifornian, probatzeko zenbateraino hobe zitzakeen lan giroa eta produktibitatea, arduradunak konturatuta baitzeuden azken aldian langileek nahiago zutela etxean lan egin, bulegoan distrakzio gehiegi zegoelako.

Argazkiak oso adierazgarriak dira, eta kontakizuna ere halakoxea. Irakurri ahala irribarrea marraztuko zaizu ezpainetan, jakingo duzu-eta langileek zelan kudeatu zituzten hasierako lotsak, zelan ikasi zuten titi-buruei begiratuta norbait kontzentratuta zegoen lanean ala entretenituta ikuskizunarekin, hilabetea igarota zelan batu zuten hartz-panpin bat egiteko adina pubis-ile, etabar, etabar.

Istorio biribila, kazetarien txantxa izan ez balitz, artikulua April Fools’ Day egunean kaleratu baitzuten, apirileko kaikuen eguna. Aspaldi irakurri dudan txantxarik onena, kazetariek halako egunetan prestatzen dituztenen artean.

Zoritxarrez, kazetariek denbora laburra izan dute txantxaren oihartzuna gozatzeko, Gannett konpainiak itxi egin du-eta The Bold Italic, inork ez dakiela zergatik. Bost urte iraun du hedabideak, denbora laburra inola ere. Pena. (Argazkia: NSFW)

Kategoriak Hedabideak | Etiketak , , , , , | Utzi iruzkina

Mutrikun

730410965_13161930660677541187

Aspaldiko partez, atzo Mutriku herrian izan nintzen. Bost lagun beribilean sartu, eta kostaldera abiatu ginen Durangotik. Ermua, Eibar eta Elgoibar igarota, Kalbarioko bidea aukeratu genuen Mutrikura egiteko, Kalbarioaren baselizan amaitzen dena, nire bidelagunetan inork ez baitzuen bide horren berririk. Gustatu zitzaien.

Are eta gehiago gustatu zitzaien Mutriku bera. Baita niri ere, zerikusi gutxi baitzuen nik gaztetxotan ezagutu nuenarekin. Bere apalean, herri polita da.

Hamaika-hamabi urte nituela, Mutrikun ikusi genuen El día más largo filma, Normandiako desenbarkua kontatzen zuena, garai hartan ni Saturrarango seminarioan bainenbilen. Orduan oinez egin genuen Saturraranetik Mutrikura bidea eta buelta, sotana eta beka jantzita, biko iladan, oker ez banago.

Atzo, berriz, autoz egin genuen Mutrikutik Saturraranera. Autoa bertan utzi, inguruetara ondo begiratu, seminarioa oroimenean baino ez baita geratzen, eta Ondarroarantz egin genuen, itsaso bazterreko pasealekua hartuta.

Ondarroara iritsi aurretik, Arrigorri jatetxera igo ginen, garai bateko Alfa kooperatibaren udalekua, eta bertan primeran bazkaldu genuen, prezio onean. Ondarroan apur bat paseatuta, ederra dago, Etxebarriara jo genuen, bertan ezagunak genituen-eta zain. Egia esan, aurretik Barinagara joan ginen, bidelagun gehienek hantxe pasatzen baitzuten abuztua euren haurtzaroan. Atzo, ostera, arimarik ere ez Barinagan. Etxebarrian bai. Kafe ona hartu, paseatu, aspaldiko ezagun batzuk agurtu, eta etxera berriz, barne-turismo egun ederra igarota.

Kategoriak Bidaiak | Etiketak , , , , , , , , , | Utzi iruzkina

Jaizale

Orain astebete ezagutu ere ez nuen egiten Jaizale taberna, Arrasaten. Banekien orain dela ez asko euskaltzale talde batek hartu zuela, baina ez gehiago.

Joan den astean, berriz, Jesus Garmendia lagunak eraman ninduen hara, eta bertan izan ginen ordubete luze, kontu-kontari. Atzo, bigarrenez, Joxe Felix Diaz de Tuesta eta biok sartu ginen Jaizalera, arratsaldean, eta bertan gure azken proiektuen berri eman genion elkarri.

Aldi bietan, zerbitzariak oso ondo hartu gintuen, eta lasai sentitu ginen bertan zeuden bezero gazteen artean.

Kategoriak Lagunak | Etiketak , , , , , | Utzi iruzkina

Noiztik Laboral Kutxa konfesionala?

Captura de pantalla 2015-03-12 a las 22.11.51

Oraindik ulertu ezinik nabil zer egiten duen Txomin Garcia Laboral Kutxako lehendakariak Arizmendiarrieta santu egiteko batzordeko buru. Itxura guztien arabera —paperek hori diote— gizarte laiko batean bizi gara, eta gizarte laikoetan badakigu erlijioa gizabanakoaren kontua dela, alegia, zerbait pribatua. Baina, antza denez, gurean gizarte laikoa ameskeria hutsa da.

Kasu honetan, kooperatibetako bankuaren buruak erabaki du berak ordezkatzen duen erakundeak konfesionala balitz legez jokatzea, eta horretarako munduko erlijio baten alde egin du, katolizismoa, aintzat hartu barik Laboral Kutxako bezeroak askotarikoak direla, eta berauen artean ez direla gutxi beste erlijioren batekoak, agnostikoak, ateoak edo kontu horiek piperrik ere inporta ez zaizkienak.

Gizarte laiko batean Javier Retegik eta Juan Manuel Sindek, gizabanako eta herritar soil diren neurrian, libre dira proposatzeko beren konfesioko norbait aldare batera igo dezaten, horren kapritxoa baldin badute. Baina Laboral Kutxako lehendakaria —eta, bidenabar esanda, Euskadikoa— fregau horietatik kanpo egon beharko lirateke, kargu horiek dituzten bitartean.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , , , , , | Iruzkin 1

Earth View aplikazioarekin flipatzen

Captura de pantalla 2015-02-06 a las 09.40.25

Egun hauetan beste modu bat aurkitu dut munduko bazterrak beste modu batean ezagutzeko, ordenagailua utzi barik. Gari Araolaza lagunari zor diot halako ditxa, berari irakurri bainion gomendioa Twitterren:

Captura de pantalla 2015-02-06 a las 09.41.27

Mezu hori irakurri bezain laster, nik ere instalatu egin nuen Earth View nire Chrome nabigatzailean. Kontua da fitxa berri bat irekitzen dudan bakoitzean, hain dira ederrak eta ikusgarriak bertan agertzen zaizkidan irudiak, eurei begira geratzen naizela, ahaztuta zertarako ireki nahi nuen fitxa berria. Noiz edo behin, gainera, irudiaren behe aldean egiten dut klik, eskuinean agertzen den izenean, eta Google Earth-ek eskaintzen dit, beste fitxa batean, toki horren beste ikuspegi bat.

Hortaz, ari naiz munduko geografia gozatzen, nahiz eta nire nabigazioak sufritu egin duen apur bat, ezusteko atseginek eten egiten baitidate lana.

Kategoriak Ordenagailua | Etiketak , , , , | Utzi iruzkina

Cosmos zientzia saioa euskaratzen

Orain 33 urte pasatxo, Idahon geundela lagun batzuen etxean, lehen aldiz ikusi nuen Cosmos saioa PBS AEBetako telebista publikoan. Artean ez nekien ingelesik, eta lagunen azalpenekin konformatu behar, baina zur eta lur geratu nintzen saioaren irudiekin: zine aretoetatik kanpo, ikusi gabea nintzen horrelako irudiak, zientzia ulertarazteko helburuarekin eginak ziren-eta.

Miresmen hura gogoan, Cosmos saioaren bigarren aroa hasi naiz ikusten, Neil deGrasse Tyson astrofisikariak gidatua. Berriro ere, txundituta geratu naiz saioaren kalitatearekin. Horregatik, erabaki dut, poliki-poliki, euskaratu egingo ditudala lehen urteko 13 saioak, euskaldunok ere aukera izan dezagun denboraldi osoa euskarazko azpitituluekin ikusteko.

Euskal Herriko zientzia zaleek, irakasleek, ikastetxeek eta unibertsitateek aintzat hartu beharko lukete saio hau, ezinbesteko bidelaguna izango dute-eta gure artean zientziaren mirariak zabaltzeko. Azpitituluak.com webgunean aurki daiteke.

Kategoriak Azpitituluak | Etiketak , , , , , , , | Utzi iruzkina