Urte oparoa azpititulatzen

Data: 2016(e)ko abenduaren 31a Egilea: Joxe Aranzabal

2015ean buru-belarri murgildu nintzen Jon Salaberri proiektuan, eta ez nuen pelikularik azpititulatu. Baina urtearen azken egunean irakurri nuenean Luistxoren txosten ezkorra, erabaki nuen berriro hasiko nintzela atzerriko filmak euskaratzen, batez ere ingelesetik. Urtebete geroago, izugarri poztu nau Luistxoren aurtengo txostenak, bertan dioenez, 2016an errekorra hautsi dugu-eta boluntariook.

18 film euskaratuta

Hasi naiz begiratzen 2016an euskaratu ditudan filmen artean, eta ikusi dut 18 itzuli ditudala, hauek:

  1. The Martian
  2. Suffragette
  3. Afflicted
  4. Citizen Kane
  5. The Program
  6. Quest For Fire
  7. The Shawshank Redemption
  8. The Garden of Words
  9. Waltz With Bashir
  10. Thelma & Louise
  11. The Wildest Dream
  12. Master and Commander
  13. Gorillas in the Mist
  14. Never Cry Wolf
  15. The Secret Life of Pets
  16. Kubo and the Two Strings
  17. Zootopia
  18. Finding Dory

Denetik dago zerrenda horretan: klasikoak, berri-berriak, nire gustukoak, Kanadan nik zaindutako ume baten pelikula terrorezkoa, sei animazioko film… Urtea amaitzeko, esprint bat egin dut, gaztetxoentzako lau film itzulita, laurak animaziokoak eta labetik atera berriak, gaztetxoek ere izan dezaten zer ikusi Azpitituluak.com proiektuan.

Gustura boluntario gisa

Gustura nabil azpititulatzen, besteak beste lan horretan ez dudalako inongo obligaziorik: asko egin dezaket, gutxi edo ezer ez, segun zer beste daukadan esku artean. Orobat, gustura amaitu dut urtea uzta hau ikusita, eta proiektuak aurrera egin duelako. Eskerrik asko kide ditudan azpititulatzaile guztiei, eta Urteberri on!

Kategoriak Azpitituluak | Etiketak , , , , | Utzi iruzkina

Guk ere badugu geure aurkezpeña

Data: 2016(e)ko abenduaren 29a Egilea: Joxe Aranzabal

Aspaldi ez luzean, Goio Arana lagunak izena eman zien Euskal Herrian nonahi egiten ziren aurkezpen masiboei, indarra erakusteko-edo egiten zirenak (eta egiten direnak): aurkezpeñak.

Atzo, Inuzenteen egunean, Goiok berak fake hau eskaini zigun, Azpitituluak.com proiektuan gabiltzanok ere izan dezagun geure aurkezpeña. Mila esker, Goio!

Kategoriak Azpitituluak | Etiketak , , , , | Utzi iruzkina

Trumpen interes-gatazkak

Data: 2016(e)ko abenduaren 23a Egilea: Joxe Aranzabal

AEBetako presidentziarako hauteskundeak irabazi bezain laster, Donald Trumpek adierazi zuen, kargua zin egin aurretik bere seme-alabek hartuko zutela ardura Trump enpresa-taldearena, eta bera presidentzian murgilduko zela, eta ez zuela zerikusirik izango bere orain arteko negozioekin.

Orain pare bat aste, berriz, bilera batera deitu zien AEBetako enpresa teknologiko esanguratsuenetako buruei, politika teknologikoa eztabaidatzeko. Enpresariak zur eta lur geratu ziren, ikusita bilera-gelan Trumpen hiru seme-alaba zeudela, nahiz eta bilerak ez zeukan zerikusirik Trump konglomeratuarekin.

Bilera hasi aurretik, Jeff Bezosek, Amazon enpresako burua, modu onean adierazi zuen harridura, bilera-gelan presidente hautatuaren seme-alabak zeudelako, eta horrek interes-gatazka negargarria planteatzen zuelako.

Ikusita Trumpek aurrera egin nahi zuela bilerarekin, bere seme-alabak bertan segituta, honako enpresariak, beren gauzak jaso eta joan egin ziren: Jeff Bezos (Amazon), Larry Page eta Eric Schmidt (Alphabet-Google), Tim Cook (Apple), Elon Musk (Tesla eta SpaceX) eta beste sei. “Trump Interrupted” artikuluak ematen du bilera haren berri xehetasun gehiagorekin.

Euskal Herrian zenbat enpresari ausartuko lirateke horren garbi salatzera presidente hautatuaren interes-gatazka nabarmena?

Kategoriak Politika | Etiketak , , , , | Utzi iruzkina

Animaziozko filmak Gabonetarako

Data: 2016(e)ko abenduaren 14a Egilea: Joxe Aranzabal

Gogoan dut zelan orain bizpahiru urte Euskadi Irratiko kazetari batek elkarrizketatu zuen Luistxo Fernandez, Azpitituluak.com zela-eta. Kazetariak jotzen zuen txalogarri bezain bitxitzat atzerriko filmak euskaraz azpidaztea. Elkarrizketa amaieran, galdetu zuen webgune horretan zer zegoen umeentzat: “Toy Story, adibidez, euskaratuta duzue?”.

Artean animaziozko film banaka batzuk zeuden euskaratuta, eta Toy Story ez zegoen tartean. Gaur egun, berriz, Azpidatziak.com proiektua dezente hazi da, eta 540 film inguru ditu euskaratuta, tartean 37 animaziozkoak. Hortxe daude Toy Story trilogia, eta beste asko, klasikoak batzuk, eta berri-berriak bestetzuk.

Goio Arana azpidazleak kartel zoragarri hau egin du, eta bertan ikus daiteke Azpitituluak.com-ek zer eskaintzen duen gaztetxo euskaldunentzat. Bederatzi urtetik gorako haurrak dituzten gurasoek kontuan hartzeko moduko eskaintza.

Irakurtzekoak

Kategoriak Azpitituluak | Etiketak , , , | Utzi iruzkina

Leonard Cohen eta kafe irlandarra

Data: 2016(e)ko azaroaren 20a Egilea: Joxe Aranzabal

Gure etxean denok dugu gogoan lehenengoz noiz izan genuen Leonard Cohen abeslariaren berri: 70. hamarkadan izan zen, Begoña gure arreba zaharrena itzuli zenean Irlandatik, bertan hilabete eginda. Bi opari ekarri zizkigun handik: zinta magnetofoniko bat,Songs of Love and Hate, Leonard Cohen abeslari gazte eta gurean ezezagunarena, eta errezeta kafe irlandarra egiteko. Egun hartan, bazkalostean Begoñak berak prestatu zigun denoi kafe irlandarra, eta bazkaloste ederra egin genuen haren pasadizoei entzuten. Halaber, egun hartan bertan, hasi ginen entzuten abesti orduan monotono samar haiek, zeinek erremedio barik harrapatu gintuzten betiko.

Harrezkero, ez dakit berriz probatu dudan kafe irlandarrik, baina Leonard Cohenen musikak sarri hunkitu nau, entzun dudan aldiro, esango nuke. Nigatik izan balitz, berari emango niokeen Bob Dylan estatubatuarrari eman dioten Nobel saria, nire ustez kanadarrak uztartu baititu inork baino hobeto literatura eta musika.

Orain hilabete inguru Montrealen izan ginen, eta Miren alabari aipatu genion hantxe jaio zela Leonard Cohen, guk hainbeste miresten genuen abeslaria. Hil zenean, berriz, Benidormen geunden, artean shock egoeran, Donald Trump aukeratu zutelako AEBetako presidente.

Harrezkero, ez dut gogorik izan ezer idazteko. Behin eta berriro entzun dut Cohenen musika, eta zenbait bideo ikusi ditut, harekin egindako elkarrizketekin. Gaur arte.

Erabaki dut gure Leonard zaharrak merezi dituela lerro batzuk blog honetan, eta Santamas egunean anai-arrebok berriro elkartzen garenean, kafe irlandarra edango dudala Montrealgo seme unibertsalaren omenez. Lehaim, Leonard, zure osasunean eta gure atseginean!

Kategoriak Oroimenak | Etiketak , , , , , | Utzi iruzkina

Udazken zoragarria

Data: 2016(e)ko urriaren 31a Egilea: Joxe Aranzabal

Bidarrain, Baigorrira bidean.

Larunbatean, autoa hartu eta Baigorrira egin genuen, Nafarroa Beherera. Gaua hantxe igaro, eta igande goiza ere paraje haietan ibili ginen, aho zabalik, udazkenaren ederrak liluratuta. Erreka bazterretan, mahastietan, inguruko muinoetan, nonahi begiztatu genuen kolore-sinfonia loriotsua, aurtengo udazkenaren opari. Bi egun eskas izan dira, baina etxeratzerakoan ematen zuen hiruzpalau egun egin genituela espadizioan.

Kategoriak Bidaiak | Etiketak , , , , , | Utzi iruzkina

Kanadatik bueltan

Data: 2016(e)ko urriaren 24a Egilea: Joxe Aranzabal

Aprobetxatuta Miren alaba Toronton dagoela, Kanadan, Bego emazteak eta biok hiru aste egin ditugu paraje haietan. Aldi horretan lagun batzuen etxean izan gara, Toronton, Mirenen fakultatetik eta etxetik nahiko hurbil. Horrek aukera eman digu Mirenekin elkartzeko, eta, harekin batera, Centennial College bisitatzeko, gure alaba lauhileko honetan ikasten ari den ikastetxea. Baita haren etxea ere, Miren etxe bateko soto batean bizi baita —oso ondo prestatua—, beste bi neskarekin batera. Bidaiatu ere egin dugu, hirurok, bi asteburutan Montreal eta Ottawan izan baikara.

Toronto izugarri gustatu zait, hiri handia eta dinamikoa da, kolorez eta hizkuntzez zipriztindua, bertan arraza eta kultura askotako jendea bizi baita, harmonia ederrean, lehen begiratu batean behintzat.

Montreal ere ederra da, nahiz eta han izan garenean nonahi ikusten ziren konpontze-lanak, Montrealek orain dela gutxi ordaindu du-eta zor izugarria, 1976an Olinpiar Jokoak antolatuta geratu zitzaiona. Frantses jakin barik ibil daiteke Montrealen —bertan AEBetako turista mordoa ikusi dugu, gehienak erretiratuak—, baina gu ibili garen lekuetan frantsesa izan da nagusi.

Ottawa ere prestatzen ari da datorren urterako, 2017an 150 urte beteko dira-eta Kanadako konfederazioa sortu zela, eta hori dela-eta txukuntzen ari dira hiriaren alderik historikoenak. Hala ere, ederra aurkitu dugu Kanadako hiriburua.

Bidaia honen alderik politenetakoa izan da aukera izan dugula berriz elkartzeko orain 31 urte Kanadako ekialdean utzi genituen familiak eta orduan Begok eta biok zaindu genituen umeak. Ume haiek gaur egun pertsona helduak dira, noski, eta euretariko batzuek umeak dauzkate. Esperientzia ezinago ederra izan da eurekin berriro elkartzea.

Egonaldi honetan bi gauzak eman didate arreta bereziki: kanadarren patxadak (zerikusirik ez beren hegoaldeko auzoen histeria Trump zalea) eta kultur aniztasun ondo eramanak. Horregatik —eta herrialde ederra delako—, lasai esan dezaket Kanada oso erakargarria egiten zaidala.

Kategoriak Bidaiak, Geografia | Etiketak , , , , , , | Utzi iruzkina

Gernika, dekoratu bat

Data: 2016(e)ko irailaren 21a Egilea: Joxe Aranzabal

Aurrekoan Gernika filma ikusi nuen, Koldo Serraren azken lana. Sentipen gazi-gozoekin irten nintzen Arriola zinema jendez betetik, Elorrion.

Sentipen gaziak gehiago zirenez gozoak baino, haiekin hasiko naiz:

  • Gidoia eskasa iruditu zitzaidan: maitasun-triangelu bat komisario politiko errusiar bat, neska zentsore euskaldun bat eta kazetari estatubatuar baten artean, hirurak Eusko Jaurlaritzaren bulegoetan bueltaka.
  • Gernika dekoratu hutsa begitandu zitzaidan, aitzakia bat maitasun istorioaren askaera hantxe gerta zedin.
  • Drama lortze aldera seguruenik, gidoigileek izugarri bihurritu dute historia. Eusko Jaurlaritzaren komunikazio bulegoak ematen zuen Partidu komunistaren komisaldegi politikoa, han zentsore komunistek agintzen baitzuten, ez jeltzaleek edo sozialistek. 2. George Steer kazetari hegoafrikarra, Gernikako bonbardaketaren berri nazioartera zabaldu zuen lehena, erabat desitxuratua agertzen da; filmean gehiago ematen du Ernest Hemingway, Steer bera baino.
  • Frankismoaren erantzukizuna oso diluitua ageri zaigu. Pelikulako gaiztoak alemanak ziren, eta, batez ere, errusiarrak, zeinek sekulako izugarrikeriak egiten baitzituzten Bizkaian Stalinen izenean.
  • Bikoizketa. Ahots guztiak estudiokoak ziren, erabat artifizialak. Nik geroz eta gutxiago eramaten ditut horrelakoak, iruditzen baitzait kalte handia egiten diotela pelikulari.

Eta gozotik zer? Bada gauza bakarra bonbardaketa zerutik ikusten denean, ikusgarria da, teknikoki ondo lortua. Besterik ez.

Kategoriak Zinea | Etiketak , , , , | Iruzkin 1

Klitoris baten 3D modeloak sexu-iraultza ekar lezake

Data: 2016(e)ko irailaren 15a Egilea: Joxe Aranzabal

Ikusita Frantziako ikasgela askotan ez dela ganoraz hitz egiten klitorisari buruz sexu-heziketaren barruan, Odile Fillod ikerlariak asmatu du modu bat errazteko azalpen horiek jendeari, izan irakasleak, izan pedagogoak, izan sexu-adituak. Asmatu du klitoris baten 3D modeloa, berezko tamainakoa, eta inprima daiteke edozein 3D inprimagailutan, Frantzian edo beste edonon. “Ikasliburuetan, klitorisa aipatu ere ez da egiten sarri, eta sistematikoki gaizki irudikatzen da. Kontua zen erakustea zelakoa zen, hitz egiteko desioaren eta plazer sexualaren oinarri anatomikoez, behingoz emakumeak ahaztu barik”, azaldu du ikerlariak.

Bere asmakizuna ahalik eta gehien zabaltzeko, Fillod ikerlariak libre jarri du asmakizuna Fab Lab webgunean, edozeinek jaisteko moduan. Hor, jendeak bi elementu aurkituko ditu: klitorisa bera eta euskarriak, beharrezkoak inprimatzea ondo atera dadin. 15€ ordainduta, eduki daiteke klistoris bat plastiko biodegradagarrian. Formizable webguneko jendeak egiten ditu lan horiek, baten batek nahi izanez gero.

The Guardian egunkariak dioenez, klitorisaren modeloa sexu-heziketan erabiltzeak sexu-iraultza eragin lezake. Batetik, emakumeek jakingo dute, espekulatu behar barik, zelakoa den beren sexu-organoa, zenbaiten iritziz urkila baten antzekoa. Bestetik, modelo horrek pikutara botatzen du testuliburuek eta hiztegiek orain arte zelan definitu duten klitorisa, “organo zutikor txikia”, zeren modelo horretan, garbi ikus baitaiteke klitorisak bi kirten dituela 10 cm. ingurukoak. Alegia, klitorisa dela gure begiek ikusten dutena baino handiagoa, eta bagina biltzen duela. Horri esker, penetrazioak orgasmoa eragin lezake. Beste uste bat orain arte oso zabaldua da bagina dela, eta ez klitorisa, zakilaren baliokidea.

The Guardian egunkariak amaitzen du esanez 3D modelo horri esker gizonek ere astindu dezaketela ustea, hori ere ustela, zeinaren bidez esaten baitzen emakume bat sexualki asetzea loteria irabaztea bezain gertagaitza dela.

Informazio gehiago:

ZUZENKETA: Ohartarazita The Guardian egunkariak oker zioela klitorisaren 3D modeloa Frantziako eskoletan erabiliko zela sexu-heziketako geletan, ezabatu egin dut hasierako paragrafoa (Ikasturte honetan Frantziako ikasleek lehen aldiz erabiliko dute klitoris baten modelo anatomikoa, berezko tamainakoa, sexu-heziketako eskoletan. 3D teknologiari esker, modelo hori eskola guztietan banatuko da), eta beste birekin osatu dut.

Kategoriak Zientzia | Etiketak , , , , , , | Utzi iruzkina

Auzolan telebista-saioa, azukretuegia aukeran

Data: 2016(e)ko irailaren 13a Egilea: Joxe Aranzabal

Igande gauean zain jarri ginen telebistaren aurrean, ikusteko Auzolan, Euskal Telebistaren saio berria, neurri batean Herri people saioaren zenbait atalek utzitako zapore ona oroimenean. Saio bien arteko lotura agerikoena, jakina, aurkezlea da, Ibon Gaztañazpi.

Oro har, gustura ikusi nuen saioa —Itsasoko bizilagunek auzolanean konpondu behar zituzten Kizkitzako ermita eta beronen inguruak— nahiz eta, zenbait unetan, Mariaren alaben ekintza ematen zuen, auzotar zenbaitek behin eta berriz adierazi baitzuten izugarrizko kar, fede eta debozioa hango ama birjinarekiko. Eskerrak ogileak kontrapuntu laikoa eskaini zuen, behiala Tolosako kaleetatik hara aldatutako hippy modukoa.

Ibon Gaztañazpi sinpatikoa da, irribarre errazekoa, eta oso natural mugitzen da kamera aurrean. Baliabide asko ditu, batez ere baserri giroko inguruetan aritzeko. Baina arriskua izan lezake, sinpatikoaren sinpatikoz, saioa gehiegi azukreztatzeko. Igandean, esate baterako, faltan sentitu nuen galdera egitea Eliza katolikoak herri askotan izan duen jokamoldeaz Kizkitza bezalako ermita eta kultu-lekuekin. Hiru galdera, behintzat, egingo nizkien auzolangileei:

  1. Norena da Kizkitzako ermita, herriarena ala elizarena?
  2. Herriarena bada, zer gertatuko litzateke elizak bat-batean bereganatuko balu?
  3. Zer deritzozue auzolangileok elizak herri askotan egin duenari, horrelako ermitak eta kultu-lekuak bereganatuta, berez herriarenak zirenak? (Elorrion horixe gertatu zen Gazeta auzoko ermitarekin, auzotarrek ermita eta inguruak ezinago txukun konpondu ondoren).

Ikusten da saioko arduradunek, lehen atal honetan behintzat, nahiago izan dutela saio adeitsua egin, amablea, horrelako galderek eragin lezaketen ertzik barik. Pena da, zeren uste baitut aurkezlearen sinpatiak erraztuko lukeela galdera konprometituagoak ere egitea, haserrerik piztu barik. Hartara, gainera, saioak bizitasuna irabaziko luke.

Kategoriak Telebista | Etiketak , , , | Utzi iruzkina