Arrasate Press, 25 urte geroago

Data: 2013(e)ko abenduaren 2a Egilea: Joxe Aranzabal

ArrasatePress-650
Ilustrazioa: Goio Arana
Gaurko egunez, orain 25 urte, Arrasate Press astekariaren lehen alea kaleratu zen. Orduan abiatu zen euskarazko prentsa lokala. Gaur egun Arrasate Press-ik ez dago, 2000 ezkero Arrasate Press eta Debagoieneko beste agerkari lokalak proiektu handiago batean bateratu baitziren, Goiena. Hala ere, orain hogeita bost urte ereindako haziari esker, euskarazko hedabide lokalek eremu propioa irabazi dute, eta adoretsu ari dira etorkizunari aurre egiten. Interesa ere piztu dute euskarazko tokiko hedabideek. Horren froga, urte hauetan horren inguruan sortu den bibliografia oparoa, gaur Sustatuk dakarren moduan.

Urte hartan, 1988, gerora arrastoa utzi duten beste gertakari batzuk izan ziren hemen eta munduan: Bernardo Atxagak Obabakoak plazaratu zuen, Iruñean Euskalerria Irratia jaio zen, eta Andoaingo Udalak Rikardo Arregi euskal kazetaritza saria sortu zuen. Munduan perestroikaren haizeak harrotu ziren Sobiet Batasunean, Iran eta Iraken arteko gerra amaitu zen, milioi bat hildakorekin, sute batek Chiado auzoa kiskali zuen, Lisboan, eta Roy Orbison abeslari estatubatuarra hil zen.

1988an  ni Bergarako Udal Euskaltegian nenbilen, irakasle. Eta han nintzela, Jesus Garmendiaren deia jaso nuen (berau zen orduan AEDko lehendakaria), ea joango nintzen Mondragoera bilera batera. Lau kide deitu gintuzten, eta laurok egin genuen bilera, AEDren egoitzan: Jose Mari Eraña (behin behineko idazkaria Arrasateko Udalean), Joxe Felix Diaz de Tuesta (Euskara teknikaria Arrasateko Udalean), Iñaki Mendiguren (itzultzailea) eta ni. Batez beste 35 urte inguru genituen.

Bilera hartan Jose Mari Erañak eta Joxe Felix Diaz de Tuestak azaldu zuten asmo bat zerabiltela buruan, Arrasaten aldizkari lokal bat egiteko, herrian informazio asko sortzen baitzen, inon agertzen ez zena gero. Kontua da bilera amaieran denok ere esan genuela baietz, egingo genuela ahalegin bat aldizkari bat sortzeko.

Beste nonbaiten kontatu dugu zelako lanak egin genituen aldizkaria plazaratu aurretik. Kontua da esprint gogorra jota, 1988ko abenduaren 2an, ostirala, lehen Arrasate Press kaleratu genuela, doako aldizkari xume bat, herriko euskaldunek harriduraz eta pozez hartu zutena (eszeptizismoarekin ere bai, esango nuke nik, zenbat iraungo ote zuen inbentoak), ez baitzuten horrelakorik espero inondik inora ere.

Urte gogorrak izan ziren proiektu sustatzaileontzat eta bertan lanean hasi ziren kazetari, makegatile eta komertzialarentzat, denontzat ere esperimentu berria baitzen eta martxan ari baikinen ikasten, baina dedikazioaren puruz, proiektua aurrera atera zen.

Arrasate Press-en arrakasta ikusita —berehala iritsi baitzen astean 7.000 ale zabaltzera, bertan eta inguruko herrietan—, lan handia egin genuen berri ona zabaltzen Euskal Herriko euskaltzaleen artean, eta hurrengo urteetan benetako loraldia ikusi genuen, Euskal Herriko bazter askotan herri aldizkari asko sortu baitziren, gehienak ere Arrasate Press-en ereduari jarraituta.

Arrasate Press-en atzetik Arrasate Telebista etorri zen, hura ere komunikazio proiektu beraren barruan, eta euskarazko lehen talde multimedia sortu zen: Arko (Arrasate Komunikabideak). Arrasate Press-ek kazetaritza sariak irabazi zituen (Jon Anduezak, adibidez, Rikardo Arregi saria irabazita), eta nazioartearen aitortza, Goio Aranak egindako diseinuen kalitateagatik.

Aurreko milurtea amaitzear zegoela, berriz, Mikel Irizarrek eta Estepan Plazaolak lideratuta, Debagoieneko herri hedabideek (tartean Arrasate Press) mugimendu ausarta egin zuten, euskarazko hedabide lokalen iraupena ziurtatzeko, batu egin baitziren eskualde mailako proiektu batean: Goiena. Era horretan, gaur egun ez dago Arrasate Press-ik, bertako hedabideek, euskara elkarteek eta udalek ulertu baitzuten goragoko maila batera iristeko, itzali beharra zegoela ordura arteko proiektuak (Arrasate Press, Berrigara, Aretxagazeta, Arrasate Telebista…). Emaitza izan da gaur egun euskarazko hedabideak tinko daudela errotuta Debagoienean.

Arrasate Press-ik ez dago. Hala ere, aldian behin egin ohi dugun moduan, aurten ere elkartuko gara 1988ko bilera hartako kideak, bazkari bat egin, eta elkarren berri izateko. Gaur egun 60 urte ditugu batez beste taldean, zuhurragoak gara, baina gustuz egingo dugu topa orduan hasitako abenturagatik.

Kategoriak Hedabideak | Etiketak , , , , , | 7 iruzkin

Azken baltsa Evarentzat

Data: 2013(e)ko azaroaren 17a Egilea: Joxe Aranzabal

Joan egin zaigu Eva Agirre, baina atzo ezusteko oparia utzi zigun bere hiletetara joan ginenoi. Hileta elizkizunaren ostean, haren hilkutxa Elorrioko elizaren ate nagusiko eskailera buruan zegoela, Evaren Elorrioko dantzakideak balts bat dantzatzen hasi ziren, euskal herri musikan oinarritua. Binaka hasi ziren, baltsaren soseguaz, bikote bakoitzak lore zuri bat eskuetan.

Une zirraragarria izan zen, erabat hunkigarria, bizitzaren eta maitasunaren aldarria hemen geratu garenontzat. Gura barik, Eva eta Andoni bera ikusi nituen dantzatzen, eurek ere lore bat eskuetan, irribarretsu. Bestela zinean soilik ikusten ditugun flash horietako bat izan zen, eta pentsatu nuen Evak horixe oparitu nahi izan zigula: “segi bizitzen, pozik eta elkar maitatuz!”. Orduan jakin nuenez, hil aurretik Evak berak eskatu baitzien dantza ikaskideei bera hildakoan balts bat dantzatzeko herriko plazan.

Eskailera buruan, hildakoaren ondoan, Andoni senarra, Elene, Sabina eta Bitor seme-alabak, familiartekoak eta bertan bildutakoak. Denak ezin hunkituago. Eskerrik asko, Eva!

Kategoriak heriotza | Etiketak , , , , , , | 6 iruzkin

Zehaztapena

Data: 2013(e)ko urriaren 25a Egilea: Joxe Aranzabal

Egun hauetan artegatasunez irakurri eta entzun dut Espainiako zenbait hedabidetan “La terrorista Inés del Río sale de prisión…”. Lerroburuok okerrak iruditu zaizkit, baina ez dut asmatu nire buruan zergatia ganoraz formulatzen.

Gaur, berriz, Berria egunkariaren 15. orrialdean aurkitu dut zergatia ezin hobeto esanda, Juan Kalparsoro EAEko fiskal nagusiaren ahotan:

“Ines del Rio dagoeneko ez da terrorista, 26 urteko kondena bete eta gizartearekin kunplitu duelako”.

Esaldi hori berdin aplika dakieke Parot doktrina bidegabe ezarri zitzaielako egun hauetan Espainiako espetxeetatik irtengo diren preso komunei ere. Dagoeneko ez dira bortxatzaileak edo hiltzaileak, behin kondena beteta, gizartearekin kunplitu dutelako.

Kategoriak Hedabideak | Etiketak , , , , , | 2 iruzkin

Breaking Bad forever

Data: 2013(e)ko urriaren 14a Egilea: Joxe Aranzabal

Bart gauean Breaking Bad telesailaren azken atala ikusi genuen, azken urteko atzena. Jarraipenik ez. Ohi bezala, etxeko txoritokian jarri ginen Bego eta biok, iMac handiaren aurrean, ikusteko telesail zoragarri baten amaiera. Eta bukaera ere halakoxea izan zen, bikaina.

Azken urteotan hiru telesail ikusi ditugu osorik, telebistaren urrezko aro honetan: The Sopranos, The Wire eta Breaking Bad, zein baino zein hobea. Mila esker Vince Gilligan gidoigileari, talde osoari, eta, bereziki, Aitor Arregi eta Goio Arana lagunei, telesail hau ere gomendatzeagatik. Plazer handia izan da.

Kategoriak Telebista | Etiketak , , , | 2 iruzkin

Mahats batzea 2013

Data: 2013(e)ko urriaren 13a Egilea: Joxe Aranzabal

P1040141

Urriaren 12a berezia izan da aurten, egun horretan egin genuen-eta, atzo, mahats batzea Esteñibar baserrian, Elorrion. Eta bertan ospatu genuen Bego emaztearen urtebetetzea. Beste mahasti batzuetan legez, mahatsa ez zegoen asko, aurten urte kaskarra izan baita txakolinerako, baina umorea eta musika ugari izan genituen.

Jende mordoa elkartu ginen goizean Esteñibarren, artean termometroak 5ºC markatzen zuela, baina goizeko hotzak eguzki zoragarriari egin zion leku, eta eguraldi paregabea izan genuen. Iazkoaren erdia jaso genuen, hor nonbait, horixe pena. Baina penak gutxi iraun zuen.

Hiru mahai ipini behar izan genituen, bat luzea oso, eta besteak nahiko, bestela ez ginen-eta denok sartzen. Bazkaldu, umorea onean. Gero, berriz, hainbat musika saio izan genituen, gaztetxoek eskusoinuarekin eskainitakoa eta helduek eskusoinu, dultzaina, atabala, txirula eta biolinarekin. Kanturik ere ez zen falta izan.

  • Argazki guztiak Flickr-en dituzue ikusgai.
Kategoriak Esteñibar | Etiketak , , , , , , , , , | Utzi iruzkina

Bizitza, etenda

Data: 2013(e)ko urriaren 11a Egilea: Joxe Aranzabal

The New York Times egunkariak blog interesgarri bat dauka, Life Interrupted, eta bertan 20 urteko neska batek, Suleika Jaouad, idazten du bere minbiziaz, Suleikak leuzemia izan baitu, eta hezur muinaren transplantea behar izan zuen minbizia gainditzeko.

Suleikaren bloga oso pertsonala da, eta bertan gazte newyorktarrak denetik idazten du, eta ondo: minbizia, kimioa, maitasuna, lagunartea, antzutasuna, publikotasuna, heriotza… Ikusita blogak izan duen oihartzuna, NYT egunkariak bideo sail bat sortu du izen berarekin, irudietan erakusteko Suleikaren bilakaera. Bata zein besteak oso interesgarriak dira. Elkarren osagarri.

Kategoriak Minbizia | Etiketak , , , , | Utzi iruzkina

Josebarekin paseatzen

Data: 2013(e)ko urriaren 9a Egilea: Joxe Aranzabal

IMG_20131008_172235

Paseoak eta paseoak egoten dira. Atzokoa berezia izan zen. Arratsaldean Joseba Knorr lagunaren etxera joan nintzen, gure tabernari kutuna, hilabete pasa oso gaixorik egin ondoren, lehendabiziko aldiz irtetekoa zen-eta kalera, ikusteko zelan moldatzen zen asfaltoan. Lirain eta kolore onarekin aurkitu nuen Joseba, ibiltzeko prest.

Hankak makal zituen, baina gogo eta ilusio handia, eta horrek eraman gintuen San Agustin auzoraino, eta han kafesne bana hartu genuen, kontu kontari geniharduela. Etxerako buelta ere lasai egin genuen, noiz edo behin geldituta, lagunak agurtzeko.

Nekatuta baina pozik etxeratu zen Joseba, orain badaki-eta egunero irten daitekeela ibiltzera, bizitzak bigarren aukera bat eman baitio, eta berak ez dauka bat ere asmorik aukera hori huts egiteko.

Kategoriak Lagunak | Etiketak , , , | Utzi iruzkina

Gustavo aurkitu dugu

Data: 2013(e)ko urriaren 1a Egilea: Joxe Aranzabal

Orain zortzi urte, saiatu nintzen Gustavo aurkitzen, mutil argentinar bat 1985ean Israelen ezagutu genuena. Orduko ahalegin arrakasta gabearen berri Faroan bertan kontatu nuen. Joan den igandean, ostera, berriro saiatu nintzen Googlen. Hasieran, ezer ez. Baina gero emaitza batek eraman ninduen beste bilatzaile batera, eta handik Facebook-eko kontu batera, zeinaren jabeak antz handia baitzuen gure Gustavorekin.

Mezu zuzen bat idatzi nion Facebooken bertan, eta zenbait datu eman nizkion, bera baldin bazen gogoan izango zituenak. Horrezaz gain, bidali nion eskari bat lagun izateko Facebooken. Atzo arte. Lehenengo, mezu bat jaso nuen esanez Gustavok onartu egin ninduela lagun moduan. Ikusita besterik ez zuela esaten, berriro bidali nion igandeko mezua, apur bat moldatuta. Eta orduan bai, erantzuna etorri zen, pare bat argazkirekin.

Bera zen, gure Gustavo. Nicen bizi da, Frantzian, bi seme-alaba ditu, 25 eta 20 urtekoak, biak kanpoan ikasten, eta bigarren aldiz ezkondu da. Bera pozik aurkikuntzarekin, eta gu ere bai. Dagoeneko proposatu diogu non elkartuko garen, han edo hemen, guri berdin zaigula.

Kategoriak Lagunak | Etiketak , , , , | Utzi iruzkina

El escarmiento

Data: 2013(e)ko irailaren 25a Egilea: Joxe Aranzabal

El escarmiento irakurri dut, Miguel Sanchez-Ostiz idazle nafarrak Pamielan argitaratutako liburua, eta ikaragarria iruditu zait, bertan kontatzen baitu, datu mordoa erabilita, 1936ko uztailean Espainiako Errepublikaren kontra matxinatutakoek Nafarroan antolatutako izua, eta hori bezain ikaragarria, harrezkero faxista haien ondorengoek —senitartekoak eta politikoak— egin dituzten ahaleginak orduko hura ezkutatu, aldarazi eta ukatzeko.

Lehen atal nagusia —Vista general— kostata irakurri dut, nahasia eta subjetiboegia aurkitu baitut, baina hortik aurrera bala bat moduan egin dut aurrera, zuzen eta eten barik, interesak eramanda. Oraindik ere harrituta nago ikusita Nafarroan zelako triskantza eta jazarpena antolatu zuten, aintzat hartuta bertan faxistak nagusitu zirela eta gerra beste nonbaiten zegoela. Baina erretagoardia akojonatuta eduki beharra zegoen, hori zen Mola jeneralaren hasierako asmoa:

  • “Es necesario crear una atmósfera de terror, hay que dejar sensación de dominio eliminando sin escrúpulos ni vacilación a todo el que no piense como nosotros. Tenemos que causar una gran impresión, todo aquel que sea abierta o secretamente defensor del Frente Popular debe ser fusilado”.

Hori orduan. Baina gaur egun ere, oso zaila da Nafarroan orduko desmasien datuak atera eta izenak kaleratzea, berrogei urtez agintean egondakoak arduratu ziren-eta halakorik gerta ez zedin, ez orduan, ez eta trantsizioa ezkero igarotako urteetan ere.

Liburuan zehar pertsona asko eta askotarikoak agertzen dira. Goi mailako faxistak —Mola, Sanjurjo, Soltxaga…—, haien morroiak —Garcilaso, Iribarren, Maiz…—, matoiak, elizgizonak, biktimak, sasi historialariak… Liburua potoloa da, 507 orrialde, eta blog bat dauka, El Escarmiento izenekoa, haren osagarri. Gaia interesatzen bazaizue, irakurri, lagunduko dizue-eta gure historia hurbila —eta gaur egungo egoera— hobeto ulertzen.

Kategoriak Liburuak | Etiketak , , , , | Utzi iruzkina

Realzale baten bizipenak

Data: 2013(e)ko irailaren 17a Egilea: Joxe Aranzabal

Asteburu honetan “Mi abuela y diez más” irakurri dut, liburutxo bat Ander Izagirre kazetari donostiarrak idatzia Libros del K.O. argitaletxean. Ander Izagirre kontalari abila da, eta liburu honetan kontatzen digu nondik datozkion Real Sociedad futbol taldearekiko zaletasuna eta atxikimendua. Bere familiak zerikusi handia du, antza, identifikazio horrekin, eta hortik abiatzen du kontakizuna.

Liburua irakurri ahala, ohartu naiz denbora gehienean irribarrea marraztua nuela aurpegian, hain da-eta umoretsua liburutxoa. Eta gogoratu dut ni ere Atotxa zaharrera joaten nintzenean Sanse ikustera lehendabizi, eta Reala gero, bai bigarren mailan, Zubiarrain, Gorriti, Martinez, Mendiluze, Gaztelu, Boronat, eta konpainia ikustera, eta baita lehen mailan zebilenean ere, nahiz eta orduan gutxiago joan. Orobat, liburuak gogora ekarri dit 1980an (Realak liga 32 partida galdu barik amaitu zuen hartan, nahiz eta azkenean irabazi ez) zelan joan ginen Anoetako belodromora Real Madril-Real Sociedad pantaila erraldoi batean ikustera, eta zenbat sufritu genuen arbitroaren gehiegikeriekin, hainbeste ze orduan erabaki nuen urrundu beharra nuela eromen hartatik, gehiegi sufritzen zen-eta.

Realzale txepela izan naiz Anderren eta bere familiaren aldean. Zale sutsua baino, gehiago izan naiz Setien gotzain ohia bezalakoxea, zeinak esplikatzerakoan zenbateraino zen realzalea esan baitzuen ez zela oso zale gartsua, baina igande arratsaldean jakinez gero Realak irabazi zuela, poz txiki bat hartzen zuela eguna amaitzeko. Liburu hau irakurtzen duenak ere, horixe jasoko du opari: poz txiki bezain umoretsua.

Kategoriak Futbola | Etiketak , , , , , , | Utzi iruzkina