Keak eta suak

Data: 2006(e)ko urtarrilaren 4a Egilea: Joxe Aranzabal

Atzo Bilbon izan ginen, egun pasa. Zazpi pertsona ginen, hiru larri eta lau txiki, hamar urtekoak. Guggenheim museora joan ginen, baina aukera izan genuen ikusteko zenbateraino betetzen ari den tabakoaren kontrako legea.

Txokolatea eta txurroak

Eguerdian, Guggenheim goitik behera ibili ondoren, La foca Nicanora pizzeriara joan ginen, Iparragirre kalean, museoaren ondo-ondoan. Jendez lepo zegoen, baina airean kerik ez. Horman mezu bat, han ezin zela erre. Ulertzekoa mezuaren garbia, pizzeriaren bezero gehienak gazteak ziren eta. Bide batez, oso pizza ona eman ziguten, eta natxo paregabeak, patata frijitu moduko batzuk, artoarekin eginak, eta gazta urtuarekin nahasiak. Tomate minean bustiz gero, gozoak. Eta zerbitzaria, euskalduna.

Bilbora iritsi bezain laster, Ercilla kafetegian sartu ginen, destenplea astintze aldera. Han txokolatea gosaldu genuen, txurroekin. Kafetegia handia zen, eta han inor ez zen erretzen ari. Bat-batean, ordea, zerbitzariak hasi ziren hautsontziak banatzen, eta orduan esan ziguten dei bat jaso berri zutela zuzendaritzatik, eta esan zietela uzteko jendeari erretzen, iaz bezala. Zerbitzarietako bat zur eta lur zegoen, ez zuelako ezer ulertzen: “orain jendeak erre ahal izango du, baina nik ez, lanean dihardudalako. Hau ez dago ulertzerik”.

Euriak eten egin zigun osteratxoa Uribitarte barrena. Arrapaladan, tranbia hartu behar izan genuen, eta hark Areatzara eraman gintuen. El Boulevard kafetegira sartu ginen, busti samar. Ate ondoko bi mahai elkartu, eta hantxe jarri ginen, konturatzeke hura erretzaileen eremua zela. Hori geroago ikusi genuen. Beraz, orduan geuk ez genuen legea bete, han ezin zen-eta umerik egon. Hala ere, inor ez zen etorri legea betearaztera, nahiz eta gure inguruan beste ume batzuk ere bazebiltzan.

Pizza

Kafea

Beraz, denetik apur bat: batzuek betetzen dute legea, beste batzuek ez…, komenientziaren arabera. Iruditzen zait denbora beharko dela berau, legea, betearazteko.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak | 2 iruzkin

Gabonetan irakurritakoak

Data: 2006(e)ko urtarrilaren 2a Egilea: Joxe Aranzabal

Gabon hauetan astia izan dut irakurtzeko, eta ondo baliatu dut aukera: lau liburu irakurri ditut, zein baino zein interesgarriagoa:

  • Vredaman. Unai Elorriagaren azken eleberria. Oso gustura irakurri dut. Unai iaioa da, oso, egoerarik larriena ere modu berezian iradokitzeko, eta maisua egoera ia absurduak normaltasun itxuraz islatzen. Hizkuntza ere maisuen pare darabil, nahiz zenbaitek uste duen lizentzia handiak hartu dituela, dezente urruntzen baita Sebero Altuberen sistematik.
  • Lekuak. Bernardo Atxagaren azkena. Hau ere di-da batean irakurri dut, nobelarik emozionanteena bezain gogotsu. Euskal Herriaz eta euskaldunon gainean idazten du hor Atxagak, eta gogoeta egiten du gure herriaren geroaz. Niri, behintzat, majo astindu dizkit zenbait uste eta iritzi, eta benetan eskertzen diot. Bide batez, aipatu nahi dut Pamiela argitaletxearen liburuek badutela zerbait, esku artean edukitzerakoan gozotasun moduko bat, oso gustukoa.
  • Zorte ona. Liburu atipikoa euskal letretan, Alex Rovira eta “Fernando Trías de Bes”:http://espanol.business-opportunities.biz/2005/10/28/fernando-trias/ marketin aditu katalanek idatzia. Ipuin baten bidez, egileek azaltzen dute zertan bereizten diren zortea eta zorte ona. Bidenabar, Eskarne Mujikak euskaratu du liburu hau, oso ondo.
  • Euskara batua. Koldo Zuazoren azken ekarpena. Hau ere ziztu batean irakurri dut, Urtezahar eta Urteberri egunetan, eta oso gustura. Ondo idatzita dago eta informazio asko dakar. Berau irakurrita gauza asko ikasi dut euskara batuaren inguruan, lehen ez nekizkienak. Euskara lan tresna dugun guztiok irakurri beharrekoa iruditzen zait.
Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , , | 6 iruzkin

Urteberri on!

Data: 2006(e)ko urtarrilaren 1a Egilea: Joxe Aranzabal

Patxada gozoan hartu dugu urte berria. Azken zazpi urteotako ohiturari jarraiturik, gure aita hil zenetik, Oñatin egin genuen Urtezaharreko afaria, Juan Bautista anaiaren elkartean. Afari oparoa izan genuen, giro ona, lehiaketa —Jon eta Larraitz lobek antolatua—, eta opari ugari. Gaurkoa, berriz, Elorrion egin dugu, Esteñibar baserrian. Mikelek eta Fatimak bazkari gozoa prestatu digute, eta giro lasaian igaro ditugu arratsalde arteko orduak. Zuei ere Urteberri on!

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak | Iruzkin 1

Malo-malo

Data: 2005(e)ko abenduaren 28a Egilea: Joxe Aranzabal

Egun hauetan jakin dut euskaraz bi modu ditugula deskribatzeko zelako bizkortasunez erortzen den elurra:

  • Mara-mara. Elurra bizkor erortzen denean.
  • Malo-malo. Elurra poliki erortzen denean.

Bernardo Atxagaren azken liburuan duzue horren berri, Lekuak izenekoan, 184. orrialdean. Gozatu elurraz.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | 5 iruzkin

Amazon eta Euskaltzaindia

Data: 2005(e)ko abenduaren 27a Egilea: Joxe Aranzabal

Orain astebete Amazon.com liburu denda birtualak iragarri zuen ireki egingo zuela Alexa web biltzailea, horrela, nahi duten programatzaileek eraiki dezaten Alexaren gainean beraiek sortutako bilatzaileak. “Euskaltzaindiak” beste horrenbeste egin lezake Orotariko Euskal Hiztegiarekin.

Web biltzailea elementu ezinbestekoa da bilatzaile bat sortzeko, zeren software horrek irakurri eta indexatu egiten baititu milaka milioi webgune. Ondoren, bilatzaileak bilatu egiten du hark sortutako aurkibidea. Alexa bezalako software bat sortzea izugarri garesti da, eta denbora mordoa behar da horretarako. Orain, berriz, edozeinek erabil dezake Alexa, Amazonek oso gutxi kobratuko baitio erabilitako gigabyte bakoitzeko. Halaxe dio Business 2.0 aldizkariak.

Erabaki horrekin, Amazonek askatu nahi du jende askoren sormena eta garatu bere teknologia, lehia gogorrean Google, Yahoo! eta Microsoft enpresekin.

Amazon.com liburu dendak nola, Euskaltzaindiak ere beste horrenbeste egin lezake Orotariko Euskal Hiztegiarekin. Sarean ipini hiztegi osoa modu irekian, nahi duenak nahi dituen soluzioak asma ditzan, herritarrok erabil ditzagun, doan ala kobratuta.

Euskaltzaindiaren txanda

Horrelako erabaki batek ateak irekiko lizkioke sormenari, eta euskaldun guztiok irabaziko genuke, modu batean edo bestean, etekin handia aterako genioke-eta OEHri. Bestela egitea, alegia, denon diru gehiago eskatzea soluzio itxi bat asmatzeko, Euskalterm dagoen moduan, iruzurra egitea izango litzateke.

Informazio gehiago gai horren inguruan, hemen eta hemen.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | Utzi iruzkina

Zaborretan miatzen

Data: 2005(e)ko abenduaren 26a Egilea: Joxe Aranzabal

Gaur goizean sekula egin ez dudana egin behar izan dut: zabor ontzira joan, eta zaborra miatzen hasi, denen bistan. Asko nuen jokoan.

Goizean Lagun Arora joatekoa nintzen, Arrasatera, hainbat mediku txosten eramatera, nire gaixotasunari buruzkoak, Lagun Aroko medikuak horrela eskatuta. Joan den ostegunetik nituen fotokopiak prest, orijinalekin batera, aldizkari baten barruan. Gaur, berriz, hasi naizenean aldizkariaren bila, berau aurkitu ez. Konturatu barik, zaborretara bota genuen, Gabon gauerako afaria prestatzen hasi ginenean.

Anoraka eta txanoa jantzi, eta kalera irten naiz, aldizkaria eta mediku txostenak berreskuratzeko asmoz. Zorionez, artean zaborrak jaso barik zeuden. Beraz, izan nezakeen aukeraren bat.

Zabor ontzi urdina ireki, eta hasi naiz egunkariak eta kartoiak ateratzen. Halako batean, guk botatako hainbat aldizkari atera ditut, baina ez Nabarra, hantxe bainituen txostenak. Segi paperak ateratzen, jendea albotik pasatzen zen bitartean. Une batez, lotsa nolabait gainditu behar-eta, gogoratu naiz CSI telesailean ere noiz edo behin ikusi izan ditudala Las Vegasko detektibeak zaborrak miatzen, baina haiek okerrago, zabor organikoetan ibiltzen baitira.

Lotsa irentsi

Zortzi bat minutu baneraman miaka, etsitzen hasita, zirrikitu batean eskua sartu, eta aldizkaria atera dudanean, barruan txostenak zituela, txukun-txukun. Lasaitu ederra hartu dut orduan. Ateratako paperak berriro bere lekuan ipini, eta etxera joan naiz, kriskitinak baino alaiago, aldizkaria eta txostenak eskuan neramatzala.

Zortea izan dut, zalantzarik gabe:

Zorte ona

  1. Bota banitu zaborrak lur azpiko zabor ontzian, beste batzuetan egiten dudan bezala, ezin izango nuen ezer miatu.
  2. Ni joan aurretik pasatu izan balitz kamioia, zaborrak biltzekoa, ezin ezer jaso.
  3. Euria egin izan balu, seguruenik txostenak hondatuta egongo lirateke, ontzia irekita zegoen-eta.
Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak | Utzi iruzkina

“Euskal Herria”, ukatua

Data: 2005(e)ko abenduaren 25a Egilea: Joxe Aranzabal

Bernardo Atxagari irakurri diot, bere azken liburuan, Lekuak, Pio Baroja zenari nola murriztu dioten liburu baten edukia, zergatik eta Euskal Herria bere osoan hartzen zuelako aintzat.

1953an Destino argitaletxeak argitaratu zuen *El País Vasco* liburua, Pio Barojarena, eta horrek 519 orrialde zituen, eta gai hartzen zituen Bilbo eta Donostia ez ezik, baita Iruñea eta Donibane Garazi ere.

Ia berrogei urte geroago, 1992an, “Círculo de Lectores”:http://www.clubcirculo.com/doc/full_site_enrollment/fse_homepage.jhtml argitaletxeak berriz argitaratu zuen liburua, baina orduko hark 207 orrialde besterik ez zuen, bertan ez baitira agertzen Gipuzkoa, Bizkaia eta Araba ez diren lekuak.

Anekdota hau testuinguru zabalagoan aipatzen du Atxagak, gure herriaren izenak aztertzen dituenean, eta merezi du irakurtzea. 96. orrialdean duzue.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | 5 iruzkin

Lehen opor eguna

Data: 2005(e)ko abenduaren 22a Egilea: Joxe Aranzabal

Lasai jaiki naiz gaur, presa barik. Patxadaz gosaldu, egunkaria aurrean nuela, eta Mirenek alde egin eta gero —gaur baserritar jantzita irten da, San Tomas biharamuneko azoka dutelako herriko plazan—, kaleratu egin naiz errekadutan.

Pipas agurtu dut, fotokopiak egin bitartean. Gabon kantak entzuten ari zen AEBetako irrati batean, Internetera baitu hark lotua musika ekipoa. Roman ikusi dut kalean, Arrasaten egiten du lan, baina gaur ez du asmorik hara joateko, nahiz eta santamasak ospatu, “nahikoa egun egiten xuat bestela be Mondragoen”, esan dit. Juanjorekin ere egin dut trill, nik bezala berak ere burua txano batekin estalita. Etxera bueltatu aurretik, baina, Karmelok txiste bat kontatu digu, pasadizo bat, gaur bezalako egun hotz batean gertatua.

Etxetik bueltan gozodendara joan naiz, bi egunkarirekin. Kafesne bero bat eskatu, eta mahai batean jarri naiz, kazetak irakurtzera, andrez inguratutik eta opor giroaz gozatzen. Plazara joan naiz gero, eta neska-mutiko piloa ikusi dut, ortuariak eta pastelak saltzen, gure Miren tartean. Hotz egiten zuen, baina gaztetxoak, pozik.

Lerro hauek idatzi, eta Mondragoera egingo dut, han familia bazkaria dugu-eta, urtero moduan. San Tomas eguna urteko egunik politenetakoa da niretzat, eta gaur patxadaz bizi nahi izan dut.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak | Utzi iruzkina

Blogofobia

Data: 2005(e)ko abenduaren 21a Egilea: Joxe Aranzabal
Txuma Murugarrenek abenduaren 11n argitaratu zituen ondoko lerroak Gara egunkarian. Saiatu naiz artikuluaren bertsio elektronikoa bilatzen, baina ez dut aurkitu. Horregatik ekarri dut hona. Merezi du irakurtzea.
Blogariek irauliko dituzte informazio eta komunikaziorako bideak. Tribu berri baten oldar geldiezinaz sartu dira euskal kultura-iritzi esparruetara, hain sutsuki nola barbaroak Erromako inperiora. Oinak sarrerako lanpasean (ongietorrian, alegia) garbitu gabe barruratu dira idazle-kazetarien klub txukunera, kaleko basaz bazterrak zipriztinduz. Baina, kezkatuta nabil. Zer gertatzen ote zaio aldra inbaditzaile horri, maizenik, kanpoko iritzietan blogofobia zantzuak ikusteko? Arduratuta daude gehiegizko arretarengatik, eta horrek minberegi bihurtu? Edo egia al da, batzuek esaten duten bezala, idazleen stablishment-a beldurtuta dagoela eta eraso egiten ari zaiela? Gehiegi iruditzen zaizkit, bata eta bestea. Blogariak gelditzeko etorri dira, ez da dudarik, eta errezelo horiek guztiek (alde batekoak zein bestekoak) baretzen joan beharko dute ezinbestean.
Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | Iruzkin 1

Amaia eta Andoni

Data: 2005(e)ko abenduaren 20a Egilea: Joxe Aranzabal

Atzo goizean Galdakaoko Ospitalean izan nintzen TAC eskaner bat egiten. Txanda iritsi zitzaidanean, erizain gazte batek hartu ninduen, euskaraz. Galderak egin eta egin ari zen, ea honi edo hari alergiarik nion, eta, halako batean, esaten dit: “gainera, zu ezagutzen zaitut. Bai, zure liburua irakurri dut, eta oso ondo dago”.

Etzan nintzenean eskanerrean, orratz bat sartu behar zidan eskuin besoan, gero handik kontrastea sartzeko, likido berezi bat. “Jo. Nerbiosa nago, jakin dudanetik zu zatozela. Ea asmatzen dudan orratza sartzen”. Nik, lasai egoteko, ez zegoela ezeren beldurrik. Eta halaxe izan. Amaiak egin beharreko guztiak azaldu zizkidan, ni lasai egon nendin.

Bakarrik geratu nintzenean, ordea, gorputza eskanerraren barruan, gogoa Bertsolari Txapelketa Nagusiko Finalera joan zitzaidan. Errepaso moduko bat egin nion telebistaz ikusitakoari, eta oroitu nintzen “Andoni Egañaren saioaz,”:http://zubitegia.armiarma.com/egileak/00172.htm bereziki behiak jezteko aulkiaz. Eta pentsatu nuen Andoni fenomeno bat dela, jantzia, iradokitzailea, umoretsua, eta inork baino hobeto josten dituela bertsoak.

Bertsolariak gogoan

Maialen Lujanbio, berriz, triste sumatu nuen, Jon Maia bezala, beharbada uste baino beherago geratu zirelako. Eta pena eman zidan. Baina orduan berotasun handi bat sentitu nuen gorputzean zabaltzen, eta apur bat estutu egin nintzen. Kontrastea zen, Amaiak aurrez esan bezala, nire zanetan zabaltzen. Eta arnasa hartu behar nuen, eta eutsi minutu batez-edo, eskanerraren sabeletik zarata sarkor bat irteten zen bitartean. Eskuak atzean neuzkan, besoak luze, San Sebastian irudi, baina gezi barik.

Amaia berriz agertu zenean, apur bat zorabiatuta nengoen, eta ondoez puntu batekin. Ea ondo nengoen, eta baietz, nik. Alde egin aurretik, musu bi eman nizkion, esker onez. Hamabost egun barru-edo jakingo dugu eskanerraren emaitza.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | Utzi iruzkina