Kindle, DRM eta liburu zaharrak

Kindle irakurgailu digitalak DRM sistema antikopia darama, eta horren bidez, Amazonek ukatu egiten dio erosleari kopiaren gaineko jabegoa. Horren arabera, ezin sortu Manterola bezalako liburudenda birtualik, espezialdua liburu zaharretan.

Manterola liburudenda
Gogoan dut, ikasle nintzela Donostian, Peñaflorida institututik bueltan, zelan sartzen ginen Manterola liburudendan, liburu erabiliak erosteko. Erosi ere, dezente erosi genituen, merkeak ziren-eta.

Manterola legezkoa zen. Bere negozioa oinarritzen zen irizpide garbi batean: edozeinek erosten duenean liburu bat, jaun eta jabe da ale horrena, eta, behin irakurrita, nahi duena egin dezake berarekin: utzi, eman, saldu, edo bota… Copyright-aren legea horraino iristen zen.

Irakurri dudanez, Kindle irakurgailu digitalak DRM sistema antikopia darama, eta horren bidez, Amazonek ukatu egiten dio erosleari kopiaren gaineko jabegoa, orain arte paperezko liburuen negozioak aitortu diona.

Ikusita DRM sistemak zer ibilbide laburra izan duen musika digitalean —desagertzeko zorian dago—, Amazonek ere alde batera utzi beharko luke giltzarrapoa, eta utzi erosleek egin dezatela nahi dutena erositako liburu elektronikoekin. Are eta gehiago, sustatu lezake irakurritako liburu digitalen sal-erosketa, eta zatitxo bat irabazi saldutako liburu bakoitzeko.

Eta Amazon dioenak, berdin dio Sony eta halaxe Papyre, iLiad, Cybook eta bestelako irakurgailu digitalen enpresak.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , , | Utzi iruzkina

Charles Darwin

Egun hauetan hainbat informazio jaso dut Charles Darwin naturalistaren gainean. Joan den ostiralean, adibidez, Master & Commander filma ikusi nuen DVDn, eta harrituta geratu nintzen hango pertsonaia nagusietako bat Darwin izan zitekeelako, itsasontziko medikua izateaz gain, naturalista moduan ere agertzen baitzen, baita Galapagos uharteetan ere, Darwinek egindako lanak egiten. Omenaldi moduan ulertu nuen agerpen hori.

Atzo, berriz, YouTuben sartu nintzen, eta hor aurkitu nuen hainbat bideo Darwinen gainean, batzuk oso interesgarriak. Aspaldi nuen irakurrita Darwinen biografia Alianza Editorialen, baina irudi bidezko informazioa ondo etorri zait.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak | 3 iruzkin

Moodle, amorragarria

Atzo ikastaro bat hasi genuen Huhezi fakultatean, ikasteko zelan erabili Moodle plataforma irakaskuntzan. Niretzat izan zen hamar urte atzera egitea bezala. Aurkitu nuen Moodle zaharkitua, bat ere ez intuitiboa, zurruna… Urte hauetan Web 2.0 aplikazioekin ikasi dudanak —badago hor logika bat, batean eta bestean betetzen dena— ez zidan ezertarako balio izan. Erreta irten nintzen.

Esaiozu Windows edo Macintosh sistemeta eragiletan ohitu denari, hasteko MS Dos sisteman lan egiten. Antzeko zerbait iruditzen zait Moodlekin hastea orain, atzerapausoa. Aipatu nionean hori irakasletako bati esan zidan baietz, Moodle zurruna dela, baina segurua.

Kontsuelo bakarra atera nuen ikastarotik, beste lankide batzuek ere antzeko iritzia atera zutela Moodlen gainean. Ikusiku.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | 8 iruzkin

Twitterlari bikainak

Bi bat hilabete daramat Twitter ganoraz erabiltzen, eta dagoeneko konturatu naiz badela zenbait jende —twitterlari bikainak edo supertwitterlariak—, bereziki merezi duena jarraitzea, behin baino gehiagotan mezu baliotsuak eskaintzen dizkigutelako, izar batekin gordetzen diren horietakoak, nahiz eta ez diren nabarmentzen zarata handia ateratzeagatik.

Gaur horietako hiru aipatuko ditut, eta konturatzen bazarete, hirurek erakusten digute badakitela zelan kudeatu “zarata” Twitter-en, hau da, mezu hutsalak. Zelan ulertu, bestela, hirurek jarraitzaile gehiago izatea eurek jarraitzen dituztenak baino? Hona hemen nire hiru twitterlari bikainak:

  • Gari Araolaza (39 following, 86 followers) Ez du larregi twitteatzen, baina sarri oparitzen digu perlaren bat, irakurlea aberasten duen horietakoa, informazioa edo ikuspuntua bereziak ditu-eta.
  • Chance Brown (91 following, 110 followers) Honek ere ez du asko twitteatzen, baina asko daki adimen mapen gainean, eta oso informazio ona eskaintzen du gai horretaz.
  • Julen Iturbe (61 following, 340 followers) Hiruretan hauxe da gehien twitteatzen duena, eta honek ere irakurgai onak eskaintzen ditu, del.icio.us-en gordetzeko modukoak.

Eta zuk, irakurle, baduzu twitterlari bikainik? Partekatuko zenituzke gurekin?

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , , | 4 iruzkin

Kindle 2, urrats bat harago

Eman dezagun Berria egunkariak erabakitzen duela Kindle 2 irakurgailu digital bana ematea egunkariaren harpidetza egiten duten guztiei. Nik berehala egingo nuke harpidetza, Kindle 2rekin aukera izango bainuke aldean eramateko liburu, blog eta aldizkari piloa, baita Berria bera eta nire intereseko PDF dokumentuak ere. Baina ez dakit zenbat jende egongo litzatekeen prest hori egiteko.

Itxura ona hartu nion atzo Amazon liburu saltzailearen Kindle 2 irakurgailuari: arinagoa da, bereizmen hobea du, botoiak-eta hobeto antolatuta, memoria handiagoa, bateria iraunkorragoa… Hala ere, garesti deritzot, 359 dolar. Oraindik ez dut asmorik horrelako bat erosteko, baina hurbiletik jarraituko dut, irakurtzea baita nire zaletasunik handienetako bat.

Jeff Bezos Amazongo jabeak argi adierazi zuen zein den Kindle 2ren ikuskera edo bisioa: “Inoiz inprimaturiko liburu guztiak, edozein hizkuntzatan, 60 segundoan eskuragai”. Diruaren truke, noski. Amazonek oso garbi ditu ideiak. Eta guk?

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | 3 iruzkin

Twitter hobeto ulertzeko

Nire nabigatzaileko gogokoen artean, badaukat karpeta bat “Twitter” izenarekin, eta hor, Twitter beraz gain, hainbat aplikazio ditut gordeta, laguntzen didatelako Twitter hobeto ulertzen.

  • Splitweet. Oraingoz bi kontu ditut Twitter-en, eta aplikazio honek laguntzen dit biak batera kudeatzen. Euskaraz dago, gainera.
  • Twitter Search. Oso baliagarria jakiteko Twitteren zer esaten den zutaz edo zure intereseko gaiez. Horretarako, nahikoa da hitz bat sartzea bilatzailean, eta search sakatzea. Hala ere, Twitter Search bilatzaileak beti adierazten du zeintzuk diren unean uneko gai jorratuenak Trending topics atalean.
  • Twitter Alerts. Google Alerts hark bezala egiten du lan. Sartu bertan hitz bat edo izen bat, eta Twitter Alerts-ek mail bat bidaliko dizu Twitter-en izen horrekin zerbait bilatzen duen aldiro.
  • TweetStats. Jakin nahi baduzu gehiago zure jarduerari buruz —edo beste inorenaren gainean— sartu hor zure erabiltzaile izena —edo beste inorena—, eta era guztietako datuak agertuko zaizkizu: zer egunetan twitteatzen duzun gehien, zer ordutan, norekin duzun harreman zuzenena, etab. Datu piloa erakusten du, indiskretoa izateraino.
  • Twittervision. Hauxe da denetan politena, erakusten baitu munduko mapa baten gainean, non ari den jendea twitteatzen, eta zertaz.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | 2 iruzkin

Agustin Egurrola, aspaldiko partez

Eguneratzea: Artikulu hau idatzi nuenean, Postdata saioa hasita nengoen, eta ez nekien —irakurle batek abisatu dit, eskerrik asko— Agustin Egurrola hil berria dela. Haren omenez eman omen zuten atzoko saioa. Gugan bego Agustin Egurrola.

Postdata saioan izan zen, ETB1en, atzo, Agustin Egurrola ikusi nuen, ibiltari euskalduna. Harrituta geratu nintzen, jakin nuenean 75 urte dituela dagoeneko, eta poz handia hartu nuen, sekulako sasoian ikusi nuenean.

Ez dut ezagutzen Agustin Egurrola, baina haren gomuta kolpe batez etorri zitzaidan burura, berehala gogoratu nitzen-eta zelan, Bergaran bizi ginela, egun pare batean irakurri nuen haren liburu bat, Euskalerritik ibiltaldi bat, atsegin handiz irakurri ere.

Emaztea eta haurra hartu, azken hau hamazazpi hilabetekoa asto gainean ipini, eta hor abiatu ziren Markina-Etxebarritik Euskal Herrian barrena, euskararen muga geografikoak ezagutzera. Zoro erromantiko baten bidaia zoragarria iruditu zitzaidan orduan, eta, urte batzuk geroago, liburu beraren bigarren argitalpena egin zenean, euskara batuan, orduan ere di-da irakurri nuen, plazer handiz.

Nire bidaia liburuen artean, Agustin Egurrolarenak beti izango du toki bat, berezia. Bejondeiola!

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | 2 iruzkin

Liliput

2006an blog bat sortu nuen, eta izena eman nion Liliput, bertan esperimentu bat egin nahi nuen-eta: 140 karaktereko mezuak idatzi, neure burua behartzeko labur eta zehatz idaztera. Ez zuen luzaro iraun, hilabete pasatxo, baina gustura geratu nintzen esperientziarekin.

Orain dela gutxi konturatu naiz mikrobloga egiten ari nintzela orduan —“Ulertzaile onari, hitz gutxi. Epistolarik ez hemen”, zioen albo zutabeak, blogaren asmoa azaldu nahian—, alegia, Twitter moduko bat, zeren azken honetan mezuek ezin baitute eduki 140 karaktere baino gehiago.

Twitter erabiltzen dudan bakoitzean Liliput blogaz gogoratzen naiz, eta beste esaera hartaz: “laburra eta ona, bi bider ona”.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | 4 iruzkin

Ontsa twitteatzeko bidea

Artikulu jakingarria aurkitu dut TwiTip blogean, zelan lortu jarraitzaile asko izatea Twitter-en. Horretarako, Jo-Lynne blogari gonbidatuak zazpi aholku ematen ditu, zazpi, zein baino zein kontuan hartzekoak, eta hemen laburtuko ditudanak:

1. Izan interesgarria
Ondo dago esatea zer jan duzun bazkaltzeko edo zer ordutan joango zaren zinera, baina esan ezazu modu erakargarrian zure jarraitzaileentzat.

2. Eman informazioa
Mezu guztiek ez diote zertan erantzun behar “zertan ari zara orain?” galderari. Parte hartu nahi baduzu Twitter komunitatean, zuk ere zerbait eskaini behar duzu: irakurri berri baduzu artikulu interesgarri bat, partekatu besteekin.

3. Izan interaktiboa
Ez erabili Twitter soilik zure kontuak esateko edo zure blogeko mezuetara lotzeko. Erantzun besteen mezuei, galdetu, erantzun galderei… Twitter elkarrizketa da, ez bakarrizketa, eta zenbat eta gehiago parte hartu bertan, hainbat eta gehiago jasoko duzu.

4. Promozionatu
Bai, ondo dago zure lana sustatzea, non eta ez den denbora guztian zure autobonborako

5. Izan pertsonala
Aldi batez, plugin bat erabili nuen nire blogeko mezuak automatikoki argitaratzeko Twitter-en, baina itzali egin dut, eta orain sarrera hausnartuagoak idazten ditut post horietara lotzeko. Inori ez zaio gustatzen pentsatzea spama jasotzen ari dela. Eta, arren, faborez eta mesedez, itzali robot horiek, erantzunak era automatikoan erantzuten dutenak, ez baitago hori baino gauza inpertsonalagorik. Horrelakoak aurkitzen ditudanean, ezabatu egiten ditut nire zerrendetatik. Kito.

6. Jokatu begirunez
Gogo handia baldin baduzu ere zure anekdotak partekatzeko, ez bete inoren kontuak zure mezuekin, osterantzean segituan ezabatuko zaituzte-eta euren zerrendetatik. Inoiz aurkitzen baduzu zeure burua mezuak etengabe trukatzen beste erabiltzaile batekin, hobe duzu kanal pribatua erabiltzea, gainerako erabiltzaileak ez gogaitarazteko.

7. Izan orekatua
Azkenik, baina ez azkena, bilatu oreka aurreko sei aholkuen artean. Zure burua promozionatu besterik egiten ez baduzu, jendea aspertu egingo da zutaz, inor ez baita hain inportante. Soilik idazten baduzu zure eguneroko kontuez, bueltan ezer eman gabe, jendea aspertu egingo da zutaz. Inor ez da hain interesgarria. Oreka da giltza.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | 2 iruzkin

Twitter erako eguneroko aspaldikoa

1937tik 1941a bitartean, Genny Spencer gazteak ohitura hartu zuen
egunerokoa idazteko. Gennyk 12 bat urte izango zituen artean, De Soto
herrian bizi zen, Illinois estatuan, eta oso ohar laburrak idazten
zituen bere inguruan gertatutakoaz. Hirurogeita hamar urte geroago,
bere ondorengoek aurkitu zutenean egunerokoa, konturatu ziren 30.
hamarraldiko Twitter erako kontakizuna zela. Hori dela-eta, erabaki
zuten kontu bat irekitzea Twitter-en, bertan Genny gaztearen
kontakizuna isurtzeko.

Beheraldi ekonomikoan murgilduta zeuden, eta bizimodua ez omen zen bat ere erraza inguru haietan. Mezu batek horrela dio:

  • Mark Patterson jaunak bere buruaz beste egin du pistola batekin. Aita herrira joan da. Iluntzean Vernon Gardin etorri da gurera.

Genny Spencer gaztearen kontakizunak arrakasta izan du. Dagoeneko 1.213
jarraitzaile ditu, nahiz eta kontua orain dela ez asko ireki zen. Euskal Herrian izango dira, bada, antzeko istorioak.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | Utzi iruzkina