Baroja revisited

Data: 2009(e)ko irailaren 30a Egilea: Joxe Aranzabal

Joan den astean Pio Barojaren liburu bat irakurri nuen, Zalakain abenturazalea, euskaraz, eta izugarri ondo pasatu nuen. Aurretik irakurriak nituen Barojaren zenbait liburu —El árbol de la ciencia, El cura de Monleón eta Las inquietudes de Shanti Andia, azken hau Martutenen—, baina bat ere ez hau bezain entretenigarria.

Liburuan aurrera egiten ari nintzela, pentsatu nuen zein era kontrajarrian ikusi zuten Santa Kruz apaiza Orixek eta Pio Barojak. Lehenarentzat Elduaiengo abadea Jainkoaren hurrengo zen; bigarrenarentzat, berriz, hiltzaile basatia.

Oro har, iruditu zait Barojaren luma eta begirada freskoak eta zorrotzak direla, kostunbrismo ukitu zenbait gorabehera. Aukerarik baldin baduzue, irakurri.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | 4 iruzkin

Amateurra eta profesionala

Data: 2009(e)ko irailaren 29a Egilea: Joxe Aranzabal

Amateurra eta profesionala
Joan den asteazkenean argazkilari eta kameralari asko etorri ziren HUHEZI fakultatera, bereziki lehendakaria bertara etorri zelako Mondragon Unibertsitatearen ikasturte hasierako ekitaldira. Gehienak, bistan da, profesionalak ziren, eta kamera oso sofistikatuak ekarri zituzten. Beste batzuk, berriz, etxean ibiltzeko moduko kamera txikiekin konpondu ginen, ahal bezain ondo.

Yera Sanchez lankideak ezin hobeto harrapatu zuen unea, non amateurra eta profesionala elkarren ondoan saiatzen ari ziren beren lana ahalik eta txukunen egiten, bakoitza bere baliabideekin.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , , | 4 iruzkin

Disney estiloa albistegietan

Data: 2009(e)ko irailaren 28a Egilea: Joxe Aranzabal

“Disneyk habia egin du gure
baratzean”. Horrela amaitu zuen Oier Araolazak artikulu interesgarri
bat, non aztertzen baitzuen zelan azken urteotan bigundu ditugun
folklorearen eta jaien zenbait adierazpen. Gauza bera esan daiteke
telebistako albistegien gainean. Begiratu, bestela, lau aurkezle hauei.
Laurek dituzte Barbie haragizkoaren ezaugarriak: politak, gazteak,
argalak, ilehoriak, begi argiak…, nahiz eta errealitatean lau katu
baino ez diren horrelakoak.

Neskak-telebistan-1

Izango ote da, Oierrek dioen
bezala, indarkeria larregi dagoela mundu honetan —zenbat odol eta
zenbat hildako albistegietan!—, eta leundu beharra dagoela berau
aurkezteko modua, janaria joan ez dakigun okerreko eztarritik? Edo
izango ote da gaztetxoak ohitu egin direla Disney Channel telebistaren
estilora, eta telebistako exekutiboek egokitu nahi dutela aurkezleen
itxura haiek jasotako ereduetara? Ez dakit

Peter Pan aurkezleak
Baina
ez pentsa emakumeekin bakarrik ezartzen ari direla Disney estilo light
hori, gizonezkoekin ere gauza bera hasi baitira egiten, batez ere
kiroletan. Joera laster hedatuko da albistegietara, ikusiko duzue.

Mutilak-telebistan-1

Aukeratutako
adibide guztiak Espainiako telebistei dagozkie, baina esango nuke
laster izango ditugula Euskal Herrian ere horrelako esatariak albisteak
aurkezten. Antza denez, EITBko agintari berriak ahalegindu ziren
Lourdes Maldonado fitxatzen, aurkezteko ETB2ko albistegiak. Oraingoan
ez zaie ondo irten, baina asmoa agerian geratu da. Nik, berriz, nahiago
dut jende egiantzekoagoa, bere “inperfekzio” eta guzti. Disney estiloa
biguna eta indargea begitatzen zait, irreala.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , , | Iruzkin 1

Mondragon, enpresa miretsienen artean

Data: 2009(e)ko irailaren 25a Egilea: Joxe Aranzabal

Noiz edo behin, gutxitan egia esan, iritzi baikorrak iristen zaizkigu kanpotik gure erakunde edo enpresen gainean. Oraingoan, Harvard Business aldizkariak Mondragon taldea aipatu du enpresa miretsienen artean, bere komunitate zentzu handiagatik. Hauxe dio aldizkariak:

  • Gehien miresten ditugun enpresetariko batzuek –Toyota, Semco (Brasil), Mondragon (Euskal Herriko kooperatiba federazioa), Pixar eta abarrek– komunitate zentzu handia izan ohi dute.

Harvard Business aldizkariak hori esatea –Euskal Herriko enpresa talderik handien eta bereziena, Mondragon, munduko enpresa miretsienen artean dagoela–, hori ez da marketin kanpainarik garestienarekin ere ordaintzen. Bejondeiola, beraz, Mondragon taldeari. Hala ere, dir-dir egiten duen oro ez da urre, alegia, hobetu behar asko dagoela.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | Iruzkin 1

Ekitaldi baten ondokoak

Data: 2009(e)ko irailaren 24a Egilea: Joxe Aranzabal

Lehendakaria ikasturtea irekitzen
Atzo ekitaldi handia izan genuen HUHEZIn, Mondragon Unibertsitateak ikasturte hasiera egin baitzuen bertan, lehenbiziko aldiz gurean. Hainbat ondorio atera nituen ekitalditik:

  • Arraro egiten da, oso, ikasleek sartzerik ez izatea horrelako ekitaldi batean, batez ere fakultatean bertan egiten bada.
  • HUHEZIko klaustroa leku aparta izan daiteke horrelako ekitaldiak egiteko, batez ere eguraldiak laguntzen duenean, atzo bezala.
  • Mahaia hobeto antolatuta egon zen aurrekoetan baino: jende gutxiago, hitzaldi gutxiago. Hala ere, bi orduz luzatu zen ekitaldia.
  • Ekitaldia beti bezain akademiko eta zurruna izan zen, baina lekuagatik-edo, dezente eramangarriagoa egin zitzaidan aurrekoetan baino.
  • Harritzekoa da zelako aurrekontua izan behar duen lehendakariaren eta gainerako agintarien segurtasunak. Aurreko egunetan, eta atzo bertan, ertzain mordoa zebilen inguruan.

Berebiziko poza hartu nuen ustekabean Hilario Arbelaitz sukaldaria etorri zitzaidanean agurtzera. Aspalditik ezagutzen dugu elkar —ikaskide izan ginen Saturraranen—, eta beti bezain jatorra segitzen du.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | 2 iruzkin

Umezain ibili nintzenekoa

Data: 2009(e)ko irailaren 23a Egilea: Joxe Aranzabal

Ingelesa ikastera joan ginen Ipar Ameriketara Bego eta biok, 1981ean izan zen hori, baina lana ere egin behar izan genuen han bizi ahal izateko, zeren joan urtebeterako joan ginen, baina azkenean ia bost urte geroago itzuli ginen etxera. Horietatik hiru Kanadan egin genituen, Vancouverren urte eta erdi, eta Ottawan beste horrenbeste.

Batean eta bestean umezain eta etxezain lanak egin genituen. Nik ere horrela atera nuen bizimodua han nenbilen bitartean. Lan horri esker, aukera izan nuen bertako familia batean bizitzeko eta hango jendearen ohiturak-eta bertatik bertara ezagutzeko. Ingelesa ere ikasi nuen murgiltze eredu erabatekoan.

Mutila izanda ere, umezain izan nintzen zenbait jendek konfiantza izan zuelako ondo egin nezakeela lan hori, aurreiritziak alde batera utzita. Esate baterako, Clif eta Janet Prowse senar-emazteek. Janetek berak arazo asko izan zituen lan egiteko abokatu bezala lehendabizi, eta epaile gisa gero, emakumea zelako, eta, horregatik, ez zuen nahi izan nik arazorik izatea, kasu horretan mutila nintzelako, jeneralean emakumeek egiten duten lan batean. Clif-ek beso zabalik onartu ninduen, bitxia benetan, zeren kasurik gehienetan gizonek ez zuten nahi izaten mutil bat etxean sartzerik, badaezpada.

Ez da harritzekoa hogeita zazpi urte hauetan harremana gorde izana eurekin. Uda honetan ere, euren etxean izan gara, Vancouverren izan garen bitartean, eta erabat etxekotzat hartu gaituzte. Eskerrik asko, berriro ere!

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , , | Utzi iruzkina

Londres kartoizkoa da

Data: 2009(e)ko irailaren 22a Egilea: Joxe Aranzabal

Irakurri berri dut Unai Elorriaga idazlearen azken eleberria, Londres kartoizkoa da. Egia esan, nahasita samar utzi nau. Ondo hasi nintzen berau irakurtzen, hari nagusiari jarraika:

  • Arratsaldero igotzen da Phineas, bere lagunekin, hamazazpigarren teilatura, handik bakarrik ikusten baitira herriko bi sarrerak batera: errepidea eta tren-geltokia. Itxaroten daude, izan ere, uda honetan iritsi beharko lukeen norbaiten zain…

Halako batean baina, beste istorio bat agertzen da, zerikusirik ez duena hari nagusiarekin, nahiz eta berau ere erakargarria egiten den. Amaieran, ordea, ezusteko jauzi batez, hari biek bat egiten dute. Eta ni, txundituta: eta hau zertara dator?

Azken artifizioak lekuz kanpo utzi nau, bistan da. Ezin erabakirik nago egilearen jenialtasuna izan ote den ala laprastada. Zuetariko inork irakurri du?

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | 6 iruzkin

Leonard Cohen

Data: 2009(e)ko irailaren 21a Egilea: Joxe Aranzabal

XX. mendean izan nuen Leonard Cohen abeslariaren berri lehendabizi, 70. hamarraldian, Begoña arreba Irlandatik itzuli zenean. Zinta bat ekarri zigun, zuri-beltzean, Songs of Love and Hate, gerora klasiko bihurtu zena gure etxean, behin eta berriro entzuten baikenuen. Harrezkero, Leonard Cohen nire unibertsoaren zati esanguratsua izan da, abeslari moduan eta poeta gisa.

Hala ere, joan den ostegunean ez nintzen joan Barakaldora bera ikustera. Aste barruan kostatu egiten zait etxetik mugitzea, jakinda biharamunean lanera joan beharra dudala. Ostiralean baina, ederki astindu nuen Spotify bere musika entzuteko. Beti bezain gustura.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , , | Utzi iruzkina

Gero baino harago

Data: 2009(e)ko irailaren 17a Egilea: Joxe Aranzabal

Gero irakurtzea ez da erraza. Noiz edo behin, aurkitzen dut pasarte interesgarriren bat bertan, baina dotrinak berehala gogaitzen nau, liburuari sermoi usaina baitario ia lerro guztietan. Hori dela-eta, sekula ez dut osorik irakurri Axularren lan gorena. Ezin izan dut. Horren ordez, konformatzen naiz noiz edo behin berau esku artean hartzen, eta, horrelakoetan, hasten naiz irakurtzen gogoak ematen didan orrialdean, bost edo hamar minutuz, gehienez jota.

Azken aldi honetan, ostera, nahi dudanean zerbait irakurri euskara klasikoan, batez ere gogoan izateko euskal klasikoek zelan erabiltzen zituzten testu antolatzaileak-eta, Joan Mari Irigoienengana jotzen dut, haren Lur bat haratago liburura. Bertako orrietan ez dago sermoi kutsurik, hori du alde.

Berau irakurrita, konturatzen naiz zein bestelakoa den Interneten darabilgun estiloa, askoz ere zuzenagoa eta arinagoa. Guztiarekin ere, bai prosa ederra Joan Marik darabilena liburu horretan!

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | 2 iruzkin

The Twitter Book

Data: 2009(e)ko irailaren 16a Egilea: Joxe Aranzabal

Vancouverren geundela erosi nuen liburu hau, The Twitter Book, eta hegazkinean irakurri nuen —ez harritu, Vancouvertik Bartzelonarako bidaiak ia hamaika ordu irauten baitu—, interes handiz irakurri ere. Zalantza barik, hauxe da Twitter-en gainean orain artean aurkitu dudan libururik onena.

Gida praktiko bat da, Tim O’Really eta Sarah Milstein adituek idatzia, baina oso berezia, antolatuta baitago sei atal handitan:

  1. Hasi.
  2. Entzun ondo.
  3. Piztu elkarrizketa interesgarriak.
  4. Partekatu informazioa eta ideiak.
  5. Erakutsi zeure burua.
  6. Twitter negozioetarako: kontuan hartzekoak eta ideiak.

Azalpenak, beti ere eskuin orrialdeetan idatziak, erraz ulertzen dira, alde batetik oso garbi idatzita daudelako, eta, bestetik, ezker orrialdeetan, adibideak dituztelako argigarri.

Irakasleak baldin bazarete, edo nahi baduzue ondo ikasi zelan erabili Twitter, gogoan izan liburu hau.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | Utzi iruzkina