Triunfo

Data: 2005(e)ko uztailaren 5a Egilea: Joxe Aranzabal

Irakurri dut “El País”:http://tinyurl.com/9yobv egunkarian Salamancako Unibertsitatea hasi dela digitalizatzen Triunfo aldizkariaren ale guztiak. Eta poztu egin naiz, Triunfo sinbolo bat delako niretzat, frankismo garaian bera izan zelako, gutariko askorentzat, arnas zitekeen aire garbi bakanetakoa. Donostiako apaizgaitegian nenbilela, preu egitekotan, hor nonbait, gogoan dut eskutitz bat idatzi niola Enrique Miret Magdalena teologoari, berak orri bat idazten baitzuen astero Triunfon, eta hor aitortzen nion garbi apaizgaia nintzela, baina uste nuela apaizek ere ezkontzeko aukera izan behar zutela, protestanteekin-eta gertatzen zen bezala.

Eskutitza argitaratu zenean (aldizkariaren azalean Bertand Russell filosofoa agertzen zen), harrera ezin hobea egin zioten Peñaflorida institutuan, artean han ikasten baikenuen, eta gogoan dut nola Forradellas irakasleak —literatura irakasten zigun— egun batean eskola ordu osoa eskaini zion eskutiza gure artean eztabaidatzeari. Ni zur eta lur nengoen, pozik eta harrituta.

Seminarioan, berriz, hasieran inork ez zuen ezer esan, baina gutunak hautsak harrotu omen zituen abadeen eta teologoen artean. Hori geroago jakin izan nuen. Aldizkaria agertu eta astebetera-edo, irakasle baten bisita izan nuen nire gelan, abadea bera, eta esan zidan kontsekuente izan beharko nintzela, argi baitzegoen abade katolikoak ez zirela ezkonduko. Hor geratu zen dena. Ikasturtearen bukaeran, utzi egin nuen seminarioa. Triunfon agertutako artikulua izan zen azken tanta, edalontzi betean.

Seminarioa utzi

Horregatik, irakurri dudanean Salamancako Unibertsitatea hasi dela Triunfo digitalizatzen, otu zait oraindik ere aukera izan dezakedala ale haren kopia bat berreskuratzeko, nahiz eta PDF formatuan izan. Ilusioa egingo lidake.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak | Utzi iruzkina

San Kristobaleko gotorlekua

Data: 2005(e)ko uztailaren 4a Egilea: Joxe Aranzabal

Lehendik ere banekien San Kristobaleko gotorlekuan, espetxe bat egon zela, Iruñea ondoan, eta han preso asko izan zirela gerra garaian. Baina ez nekien suntsipen esparru gisa erabili zutela faxistek, nola naziek erabili zituzten Treblinka eta beste asko Europan zehar.
Joxemari Iturralde idazleari irakurri diot horren berri asteburu honetako Mugalari gehigarrian, Garan. Antza denez, 1938ko maiatzaren 22an 795 presok ihes egin zuten San Kristobalgo espetxetik, baina faxistek haietarik 207 hil omen zituzten, “hauetatik batzuk aitzurkadaz akabatu ere”.

Horrela zioen Tolosako idazleak, Fuerte de San Cristobal – 1938 liburua irakurrita:
Aurten bertan Nafarroako Parlamentuak sinatu du agiri bat Holokaustoa gogoratuz eta, batik bat, nazien suntsipen esparruetan hil zituzten 10.000 espainiar haiek. Nafarroako agintariek, ordea, hitzik ere ez dute esan Iruñean bertan frankismoak izan zuen beste suntsipen esparru horri buruz. 1938ko maiatza hartan 2.487 preso zeuden San Kristobalen goseak eta gaixotasunak jota.

Alegia, errazagoa egiten zaigula kanpokoari kontuak eskatzea, etxeko trapu zaharrak garbitzea baino.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak | 2 iruzkin

Maite Artola

Data: 2005(e)ko uztailaren 3a Egilea: Joxe Aranzabal

Atzo ikusi nuen, lehen aldiz, nolakoa den Maite Artola kazetaria. Telebistan. Rikardo Arregi Kazetaritza sarien berri ematen ari zirela. Izan ere, askotan entzun dut haren ahotsa, eta uste dut edozein tokitan ezagutuko nukeela, baina haren aurpegia inoiz ikusi barik nengoen.
Rikardo Arregi Kazetaritza sari nagusia eman diote aurten, eta pozten naiz, merezimendu osoz irabazi duelako. Nire ustez azken bi urteotan Maite Artola izan da baliorik sendoena Euskadi Irratian. Mezularia entzun beharreko saio bihurtu da euskaldun askorentzat, eta horretan zerikusi handia du saioko zuzendariak.

Maite Artola azkarra da, serioa, kapaz edozein isilarazteko alperrik luzatzen ari bada, eta baita barre egiteko ere, egoerak eskatzen duenean, entzuten daki, eta gai da galderak ibilian egiteko, elkarrizketatuaren jardunaren arabera.

Gogoan dut nola, behin, bere tertuliakideak beste norbait ari zirela elkarrizketatzen, haietako batek esan zion elkarrizketatuari, zalantza artean: “nik gauza bat… esan nahiko nituzke…”. Eta berehala irten zen Maite: “bat ala nituzke?”, alegia, labur ala luze hitz egiteko asmoa ote zuen. Askotan egin dut barre ateraldi haren gainean. Nik uste dut, gainera, anekdota horrek ondo erakusten duela nolakoa den Maite: erreflexu onekoa, zorrotza, eta umoretsua.

Bat ala nituzke?

Zorionak, bada, Maite Artolari, eta berak zuzentzen duen taldeari.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak | 3 iruzkin

Ana Zubiaga

Data: 2005(e)ko uztailaren 2a Egilea: Joxe Aranzabal

Oso gustura irakurri nuen atzo Berria egunkariaren udako orrietan Ana Zubiaga ikertzaile gernikarrari egin zioten elkarrizketa luzea. Anak jauzi gogorra eman du baserritik laboratoriora, goi mailako hainbat unibertsitatetatik igarota. Elkarrizketa irakurri ahala, gure arreba Begoñaz gogoratzen nintzen, nolako oztopoak gainditu behar izan zituen, bai etxean eta bai kanpoan, lehendabizi ingeniari tekniko izateko, eta gero fisika ikasteko unibertsitatean.
Kontu asko atera zituen Anak elkarrizketan: euskara, ikerkuntza, antolakuntza, unibertsitatea, esateko manerak, gizonezkoen nagusitasuna ikerkuntzan, etika eta genetika, emakumearen mugak… Horietako arazo asko bere haragietan nozitu ditu, eta nozitzen ditu oraindik ere goi mailako ikertzaileak.

Molde asko apurtzen ari dira Ana, Begoña eta gure artean ditugun emakume aitzindari asko, eta askotan garesti ordainduta, Gaur arratsaldean, Elorriora datorrenean, Musikaire(eusk)/orria.html jaialdietara baitator, zorionak emateko aprobetxatuko dut, Anari eta Fred senarrari, berau lankidea baitut, eta lagun ona.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak | 3 iruzkin

Vaporware

Data: 2005(e)ko uztailaren 1a Egilea: Joxe Aranzabal

Baten batek zerbait oinarririk gabea agintzen duenean, esaten dugu kea ari dela saltzen. Informatikan antzeko zerbait adierazteko vaporware hitza asmatu zuten. Vaporware lotuta dago software eta hardware hitzekin, eta atzizki bera du, baina hor hitz erabakigarria vapor da, lurruna, zeina kea bezala, aireak eramaten baitu.
Vaporware da produktu bat, egileak behin eta berriro agintzen duena, baina behin eta berriz atzeratzen dena. Azken aldi honetan Longhorn da vaporware kasurik nabarmenena, Windows sistema eragilearen hurrengo bertsioa. Dagoeneko hainbat aldiz atzeratu da, baina hala eta guztiz ere, Microsoftek segitzen du hartaz hitz egiten bihar bertan atera behar balu bezala, eta ez 2006ko udazkenean, orain horixe baita kaleratzeko data ofiziala.

Hedapenez, esan daiteke gure artean ere vaporware dezente dugula, ke ugari, iragarri bai, baina iristen ez diren zera horiek, ETAren menia, esate baterako, su etena.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak | Utzi iruzkina

Iragana eta geroa

Data: 2005(e)ko ekainaren 30a Egilea: Joxe Aranzabal

Hona hemen gure familiako zaharrena eta gazteena, elkarrekin Esteñibar baserrian, Elorrion. Ama Paula orain 88 urte jaio zen Uritte baserrian, Eskoriatzan, baina aspaldi honetan Mondragoen bizi da. Miren, berriz, orain 10 urte jaio zen halabeharrez Donostian, baina hemen bizi da, Elorrion.
Igandeetan elkartzen dira amama-bilobak Esteñibarren, izeko Fatimaren eta osaba Mikelen baserrian. Paulak pastela ekartzen du igandero, berak egindakoa, eta Mireni irakatsi dio berau nola egin.

Dagoeneko tulipanak desagertu dira Esteñibarren, udaberriko loreak dira-eta, baina aitzakia polita eman didate gure iraganaz eta geroaz hitz egiteko, biak uztartuta baitaude orainaldian.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak | Utzi iruzkina

Pokastina, inoiz baino errazago

Data: 2005(e)ko ekainaren 29a Egilea: Joxe Aranzabal

Joan den hilean Steve Jobsek agindu zuen Applek laster eskainiko zuela pokastina iTunes programan, eta baita enpresa horren ipotxetan ere, hau da, musika jogailuetan. Esan eta egin: atzoz gero iTunes programak eta iPod jogailuak posible egiten dute, inoiz baino errazago, saretik hartutako irrati programak entzutea, entzuleak nahi duen unean eta tokian. Goienako jerifalteek nahi dutena esango dute, baina (RSSk eta) pokastinak aldatu egingo dute nola entzungo dugun irratia. Eta hobe dute prest egotea. Nola egiten den

Applek atzo bertan jakinarazi zuen berria, iTunes programak eta iPod jogailuak eskainiko zutela pokastina. Hori irakurri bezain laster, Applen webgunera joan, eta jaitsi egin nuen iTunes programaren 4.9 bertsioa. Nik mac ordenagailuarentzako bertsioa aukeratu nuen, baina badago Windowsentzako bertsioa jaisterik.

Behin iTunes jaitsita eta instalatuta, programatik bertatik iTunes Musika Dendara joan, eta pokastinen menua ikusi nuen, iTunesek berak eskaintzen duena: 3.000 inguru feed aukeran. Apur bat kuskuseatuta, hirutan egin nuen harpidetza: ABC News, kate horretako Nightline irratsaioa, eta Bostongo irrati publikoa. Ondoren, sartu egin nituen podcasting izeneko atal berrian, ipotxean bertan.

Gaur goizean, berriz, sinkronizatu egin dut ipotxa nire ordenagailuarekin, eta iTunes programak automatikoki berritu du ipotxaren softwarea, ni konturatzeke. Ondoren, kopiatu egin ditut aukeratutako feedak ipotxan, eta kitto!

Ipotxa aldean hartu, eta paseatzera joan naiz, Argineta aldera. Elorrio inguruko berdeguneak gozatzen nituen bitartean, entzun egin ditut feedak, argi eta kalitate handiarekin. Gozamen hutsa izan da.

Pokastina Adam Curryk ezagutarazi zuen 2004an, eta beronen bidez edozeinek —afizionatua izan, nahiz irrati profesionala— sortu ahal ditu audio artxiboak, irratsaio baten tankerakoak, jendea harpidetu dadin eta entzun ditzan ordenagailuan eta edozein mp3 musika jogailutan (ez derrigorrean ipotx batean), nahi duen unean eta tokian.

Gaurko honetan AEBetako irratsaioak entzun ditut, baina gustura entzungo nituzke Euskadi Irratiak, edo beste edozein euskal irratik, egindako pokastinak, interesgarriak izanez gero, behintzat. Berriro diot: uste dut bai gure irrati publikoak, eta baita pribatuak eta lokalak ere, euskaradunez ari naiz, sartu egin behar direla lehenbailehen esparru horretan, eta moldatu garai berrietara. Denok irabaziko dugu, eurek eta guk.

Zer da pokastina?

BBC, esate baterako, iaz hasi zen pokastina erabiltzen, urtearen amaieran, In Oour Time irratsaioarekin. Orduan 70.000 lagunek jaitsi zuten irratsaioa. Hori ikusita,, gaur egun BBCk dozenaka irratsaio eskaintzen ditu pokastin bidez.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak | Utzi iruzkina

Noiz arte Euskadi Irratia RSS barik?

Data: 2005(e)ko ekainaren 29a Egilea: Joxe Aranzabal

Joan den asteaz gero Bloglines albiste biltzaileak SER irratiaren audioak ekartzen dizkit zintzo-zintzo, Madrilgo irratiak zerbait berri ateratzen duen aldiro. “Iñaki Gabilondok”:http://www.cadenaser.com/programas.html?anchor=serprohoy egindako elkarrizketak, El Larguero irratsaioan egindako solasak, eta beste material asko iristen zait orain, ordenagailuan entzun dezadan. Euskadi Irratiak, berriz, ez dit eskaintzen aukerarik horretarako. Zeri begira dago? SER irratitik iristen zaidan materiala ordenagailuan entzun ahal dut, SER irratiak RSS jarioa erabiltzen duelako, eta horri esker, sarean dabiltzan albiste biltzaileek (Bloglines edo Aurki.com) jaso egiten dituzte hark argitaratutako edukiak, testuak izan nahiz audioak. Horrela, SER irratiak etekin handiagoa ateratzen dio egindako lanari, RSSri esker ziurtatzen baitu bere lanak urbi et orbi zabalduko direla, eta bestela entzungo ez liratekeen lekuetan entzungo direla. Hori guztia lau txakurranditan.

Eta Euskadi Irratia zeren zain dago bere edukiak RSS bidez zabaltzeko? Eta pokastinak antolatzeko? Entzuleok horiek jaso ordenagailuan, eta gero ipotxean entzun ditzagun, horrela nahi izanez gero?

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak | 4 iruzkin

Zenbait gomendio MCCri

Data: 2005(e)ko ekainaren 28a Egilea: Joxe Aranzabal

Beharbada MCC taldeko inor ez da konturatu, baina joan den osteguneko artikulua dela eta, irakurleek hainbat gomendio utzi dituzte erantzunetan, MCCk kanpaina eraginkorragoa egin dezan erasotzen dutenen kontra. Irakurleen artean iritzirik zabalduena izan da ideia ona dela kontraerasotzea, baina berandu etorri dela, eta gaizki eginda. Adibidez, PDF horrek ez dauka MCCren logorik, esan liteke anonimo baten lana dela. Horrekin batera, PDFa bera ez da ikusten biderik egokiena horrelako kanpaina bat antolatzeko.

Baina dena ez da kritika izan. Horiekin batera, irakurleek hainbat gomendio egin dituzte. Nik hemen horiek jaso, bizpahiru erantsi, eta iruzkinak gehitu ditut, argi gehiago egite aldera. Olandixoko arduradunek—Olandixo izeneko muinoan baitago MCCren egoitza, Arrasaten— ondo egingo lukete gomendio horiek kontuan hartuko balituzte. Hona hemen zenbait:

Gomendioak

  • Irudi korporatiboa. Ondo landu, eta txukun, MCCren logo eta guzti. Bestela, esan liteke PDF hori anonimo batek egin duela.
  • Dokumentua, bilatzaileetan pentsatuta. Ondo antolatu izena, bilatzaileek ondo harrapa dezaten, horrela, boikotaren berri dabilena aurkituko du lehenago MCCren erantzuna, bestelako mezuak baino.
  • Hizkuntzak. Prestatu dokumentu hori beste hizkuntza batzuetan ere: euskaraz, katalanez, galegoz, ingelesez, frantsesez… Ez dauka zentzurik Internetetik datorren erasoari hizkuntza bakarrean erantzutea. Internet Babel moduko bat da, nola den MCCren merkatua.
  • Prentsaurreko bat Madrilen. Garbi utzi botere faktikoei zeintzuk diren MCCren asmoak, gaizkileak harrapatzera doala.
  • Kanpaina bat. Espainiako prentsan, irratian eta telebistan. MCCk milioiak gastatzen ditu publizitatea egiten hedabide askotan. Erabil dezala horrek ematen dion eragina.
  • Iritzi artikuluak. Cataniak artikulua idatzi “El País,”:http://www.elpais.es/ El Correo, ABC, eta beste egunkari batzuetan, kanpainaren zergatiak esplikatzen.
  • Internet. Prestatu estrategia berezi bat Internetetik erantzuteko, eraso horietako gehienak saretik baitatoz. MCCren webgunea ere moldatu eta berritu, ondo bete ditzan bete beharrekoak.
  • Pertsona ezagunen adierazpenak. Ideia ona da pertsona ezagunen adierazpenak jasotzea, baina hori gehiago landu behar da, adierazpen gehiago eta pisuzkoak.
  • Kanpaina laikoagoa. Errespetu guztiarekin, eskertzekoa izango litzateke dokumentu horretan sotana gutxiago agertuko balitz, nahiz eta denok dakigun Mondragoeko kooperatiben sortzailea abadea izan zela. Sotanak eta mitrak ez dute Copeko jendea irabaziko, Espainiako Gozaindegiko irratitik baitatoz erasorik gogorrenak askotan.
  • Auzipetuak plazara. MCCk jakinarazi beharko luke zer pertsona edo erakunde eramango dituen auzitegietara. Euskadi Irratian entzun zitzaion Cristina Lopez kazetariari sekulakoak esaten MCCri buruz Cope irratian. Jendeak jakin beharko luke MCCk Cristina Lopez auzitara eramango duela. Eta berdin beste batzuk ere. Bestela, mehatxuak bakarrik ez du ezertarako balio.
Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak | Utzi iruzkina

Aralar

Data: 2005(e)ko ekainaren 27a Egilea: Joxe Aranzabal

Aralar alderdikoei gogorra egin zaie etxe sartzea Eusko Legebiltzarrean: EAk ukatu egin zien talde parlamentarioa izatea, hirukoak ez zien traturik onartu lehendakaria onartzeko saioan, eta, azkenik, EHAK-k denon begi bistan utzi du Aralarrek, hasiera honetan behintzat, uste baino eragin apalagoa izango duela Eusko Legebiltzarrean, azken batean EHAKren botoek erabaki baitzuten lehendakarigaiaren auzia, eta ez Aralarrenak.

Asko hitz egin da egun hauetan Aralarren kontu honetaz, nola galdu duen eragina parlamentuan. Izan da kargu hartu dionik ere, Sustrai Colinak adibidez, joan den larunbateko zutabean, Berrian:
Batzuk alfer-alferrik daudela konturatu dira. Minduta sumatu ditut. Hitz egiteko ala Kontxan bainatzeko gogorik gabe. Karguak-kargu, zin egitea ez baita beti nahikoa. Fin egin behar da.

Nik, ordea, uste dut Aralarrek izan duela eraginik Eusko Legebiltzarrean, eta oraindik ere izan dezakeela, baina jakinda alderdi handiak saiatuko direla hori ukatzen eta bera indarge uzten. Azken batean, Batasunak Anoetaraino egin badu bidaia, izan da Aralarrek horretara behartu duelako, bazekien-eta mugimendu hori egin ezean, betiko ezker abertzalearen boto asko Aralarrera joan zitezkeela. Eta Eusko Legebiltzarrean ere hasi da beste modu batean jokatzen, pragmatikoagoan, atzean Aralar duelako.

Aralarren eragina

Halaber, Joseba Egibarrek euskara hutsean egin zuen bere hitzaldia Gasteizen, besteak beste Aintzane Ezenarrok gauza bera egin zuelako, eta EAJk ez zion utzi nahi Aralarri horren esklusiba. Eta gero, halaxe dira gauzak, Radio Euskadik behin eta berriro esan zuen Joseba Egibar izan zela bakarra bere hitzaldia euskara hutsean egiten. Horrela gertatu zen, eta Joseba Egibarrek horrela gerta zedin egin zuen.

Baina Aralarrek jakin behar du hori, eta, ondorioz, horren arabera jokatu. Izan ere, hitz polit asko jaso ditu sortu zenetik (baita bestelakoak ere, kalean batez ere), baina legebiltzarrean inork ez dio ezer oparituko.

Aurkari gogorrak

  • EAk garbi utzi du ez duela lehiakide gehiagorik nahi, eta ukatu egin dio talde parlamentarioa izatea.
  • Ezker Batuarentzat ere Aralar bidelagun deserosoa izan daiteke, zenbait aldarrikapenetan oso antzera jokatzen dute-eta. Eta hori alderdi txiki batentzat arriskutsua izan daiteke.
  • EAJk errespetatuko du Aralar, haren botoa nahi duen neurrian. Osterantzean, utzi egingo die besteei “lan zikina” egiten, talde parlamentarioen auzian gertatu zen bezala.
  • Batasuna, ordea, izango du aurkaririk gogorrena, biak, Aralar eta Batasuna, pastel bera ari baitira jokatzen. Oraingoan, EHAK-k jokoz kanpo utzi du Aralar, eta denen begi bistan utzi, “ez duela eraginik”, zenbaitek esan duten moduan. Aurrerantzean ere, pauso guztietan aintzat hartuko du zelan indargabetu Aralar, eta hori ere logikoa da, alderdiek gorde behar izaten dute-eta beren esparrua.

Horregatik, papeleta zaila du Aralarrek, asmatu behar baitu oreka bilatzen bere printzipioen eta pragmatismoaren artean. Izan ere, askotan agertzen bada jokoz kanpo, botoemailea hasiko da pentsatzen zertarako balio duen Aralarren botoa.

Greg Lemond txirrindulariak erakutsi zigun posible dela Frantziako Tourra talde barik irabaztea. Baina horretarako jakin egin behar lasterketa irakurtzen, norberaren indarrak neurtzen, eta besteen ahuleziak baliatzen. Edo Aulestiako jendeak esango lukeen moduan, asmoz eta jakitez jokatzen, alegia, burua erabilita.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak | 5 iruzkin