JA 34

Atzo eguerdian amarenean nengoela, manta zahar bat hartu esku artean, eta konturatu nintzen letra gorri batzuk zituela ertz batean: JA 34. Orduan gogoratu nintzen neuk nituela hizki eta zenbaki horiek Saturrarango seminarioan sartu nintzenean, 11 urterekin. Manta hura ordukoa zen.

Mantak ez ezik, nirekin neramatzan arropa guztiek zituzten josita hizki eta zenbaki horiek: izarak, barruko arropak, alkandorak, prakak, galtzerdiak… Nire izen-deituren hasierako hizkiak ziren, eta zenbaki bat. Urteak egin nituen arropa haiekin, eta uste nuen denak suntsituta zeudela, baina denborak ematen du, bai, ezustekorik.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | 3 iruzkin

Antonia

Aurreko asteazkenean film bat ikusi genuen telebistan, zoragarria: Antonia’s line. Lau txakur handirekin egindakoa zen, baina txunditu egin ninduen, zer ondo eginda zegoen eta zelako bizipoza transmititzen zuen.

Bigarren Mundu Gerraren ostean Antonia itzultzen da bere jaioterrira alabarekin, eta han jartzen da bizitzen, gurasoengandik jasotako etxaldean, Holandan. Antonia berezia da, eta nabarmendu egiten da gizarte tradizional hartan, baina bere jarrera liberalak erakarri egiten du jendea, halako moldez non inguruko elbarriak, atzeratuak, eta diferente sentitzen diren guztiak berarekin bizitzera baitoaz, askatasun giroan.

Oheratu aurretik pentsatu nuen Antoniak asmatu egin zuela bere bizi proiektua erakargarri egiten besteentzat, bat ere predikurik egin barik. Eta orduan bururatu zitzaidan hemen ere askoz hobeto biziko ginatekeela denok, ahaleginduko bagina Euskal Herriaz dugun proiektua modu horretan zabaltzen, alegia, ingurukoen borondateak irabazita.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | Utzi iruzkina

Gorazarrea gordailuari

Lau urte pasa nire ezker besoan eraman ondoren azalpean ondo babestuta, atzo kendu zidaten gordailua, plastikozko kutxa txiki bat, argazkian ikusten denaren antzekoa, nondik irteten baita bihotzerantz hodi mehe bat material berekoa. Niri hortik sartu didate kimioa ez ezik, baita bestelako botika mordoa ere 2002a ezkero gaixorik egon naizen guztietan. Niretzat, beraz, bedeinkazio moduko bat izan da gordailua, aldi horretan babestu egin dizkit-eta zainak eta besoak.

Azkenekoz ospitaleratu nindutenetik, orain bi urte eta erdi, garbitu barik nuen gordailua, ez medikuek ez eta erizainek ere ez baitzidaten esan lau hilabetez behin garbitu beharra nuela. Hala ere, joan den astean di-da batean garbitu eta odola atera zidaten berau erabilita, Josune erizainaren harridurarako.

Atzo arte. Berrogei minutu behar izan zuten besoko azala ebaki eta bertatik gordailua ateratzeko, azken hau erabat itsatsita baitzegoen haragiari. Tenk egin hemendik, moztu; tenk egin handik, moztu; orain harago, moztu… eta horrela ibili ziren zirujauak, gordailua erabat askatu arte. Nekagarri samar izan zen, zenbait unetan mingarri egin zitzaidan-eta.

Zergatik pozik
“Pozik egongo zara katxarro hori kenduko dizugulako, ezta?” galdetu zidan erizain batek ebakuntza gelan, antza denez gordailua kentzea festa eguna izaten baita gaixoarentzat, horrek begi bistatik kentzen duelako beste elementu bat gaixotasunari lotua. “Egia jakin nahi baduzu —erantzun nik— oso pozik ibili naiz gordailu honekin, behar izan dudanean sekulako zerbitzua egin didalako, adibidez kateterra infektatu zitzaidanean hezur-muin transplantea egiten ari ginela Valdecillako Ospitalean. Eskerrak gordailua nuela ezker besoan, horri esker hodi guztiak hara pasatu zizkidaten. Beraz, orain kendu egiten dut kendu behar delako, baina ez gaizki joan zaidalako”.

Eta, hala eta guzti ere, pozik nago, nik ere gainditu dudalako aldi bat. Aurrerantzean askatasun handiagoz erabiliko dut ezker besoa, kolpe txarren bat hartzeko beldur barik.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , , | 5 iruzkin

Zortzi unibertso, zortzi idazle

Opor hauetan Ana Urkiza idazlearen azken liburua irakurri dut, Zortzi unibertso, zortzi idazle. Irakurraldi atsegina izan da niretzat, zortzi idazleek eskaini didate-eta gauza interesgarri askoak. Zortziak emakumeak dira, baina ez dute antz handirik batak bestearekin. Zortzi emakume argi eta zintzo aurkitu ditut liburu honetan, bakoitza bere zirkunstantziarekin.

Kontua da nik oso liburu gutxi irakurri diedala idazle hauei. Bakarrik Arantxa Urretabizkaia nuen irakurrita ia bere osoan. Zergatik Panpox, gainera, izan zen mugarri bat niretzat irakurri nuenean. Miren Agur Meaberi hiru bat liburu irakurri dizkiot, horietan harrigarriena eta ederrena Azalaren kodea. Itxaro Bordari liburu bat, Hiruko, niretzat ezusteko bat, baina %100 Basque ezin izan nuen irakurri hamabosgarren orrialdetik aurrera. Mariasun Landari ere liburu bakarra irakurri diot, Krokodiloa ohe azpian, eta besterik ez. Lourdes Oñederrarena bide bazterrean utzi nuen, ezin amaiturik, eta beste horrenbeste gertatu zitzaidan Septentriorekin, Aurelia Arkotxaren liburuarekin. Laura Mintegiri eta Yolanda Arrietari ez diet ezer irakurri.

Horietako zenbaiti gehiago irakurri diet prentsa idatzian liburuetan baino, adibidez, Aurelia Arkotxa, Itxaro Borda edo Lourdes Oñederrari. Liburuei dagokienez, berriz, ez nuke jakingo esaten zergatik irakurri diedan hain gutxi, akaso oso irakurle anarko naizelako, baina ez naiz hasiko flajelatzen horregatik, nire irakurketak direnak dira eta kitto.

Beharbada erabat ezezaguna nuelako, Yolanda Arrietak eman dit ezustekorik handiena liburu honetan, bere bizitzak, pentsamenduak eta jarrerak atentzioa eman didate-eta. Bakarra da, gainera, Internet eta teknologia berriak aipatzen liburuan, adibidez jabego intelektualaren inguruan, baina hori beste baterako utziko dugu.

Laburbilduz, gustura irakurri dut Ana Urkizaren liburu hau, orain lau urte Hasier Etxeberriak idatzitako Bost idazle hura bezain gustura.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | Iruzkin 1

Araia, argazkilari bikaina

Ustekabean, itsasargi bat ikusi nuen Flickr-en, Portugaletekoa. Ederra. Saltseatzen hasi nintzen Araia izeneko argazkilariaren argazkietan, bera baita argazki horren egilea, eta aurkitu nuen beste hau, Urdaibaikoa. Segi, eta urtea zoriontzekoa. Ikusgarriak. Ahal baduzue, zuek ere kuskuseatu argazkietan, ez zarete damutuko-eta. Zorionak, Araia!

Kategoriak Sailkatugabeak | 2 iruzkin

Lehen irratsaioa, orain 100 urte

Gabon gauean izan zen, 1906an. Reginald Aubrey Fessenden asmatzaile kanadarrak irratiaren historiako lehen irratsaioa egin zuen Brant Rock herriskatik, AEBetan, Boston hiritik 50 kilometrora.

Gaueko 21:00etan, Fessenden-ek hitzalditxo bat egin zuen, eta ondoren Handelen Largo musika saioa eskaini, Edisonen fonografoan egindako grabazio batetik. Horrekin batera, Fessendenek biolinean jo eta abestu egin zuen O, Holy Night gabon kanta. Bibliako pasarte bat ere irakurri zuen. Bukatzeko, Fessendenek Eguberri on opatu zien entzuleei eta idazteko eskatu.

Len Arminio irakasleak dio Fessendenek antolatu zuela show oso bat: “gau hartan, iragarle izan zen, disk jockeya, esataria eta zuzeneko lehen musika jolea”. Fessendenek berak horrela azaldu zuen gertatutakoa: “gau hartan ezin izan nituen jarri hitz egiten nirekin zeudenak (emaztea, idazkaria eta beste hainbat lagun), eta, ondorioz, nik neuk egin behar izan nuen dena”.

Ed Perry-ren hitzetan, “lehen aldia izan zen irratia erabili zela entretenimendurako eta ez laguntza eskatzeko, ordura arte erabili zen bezala”. Geroago, Fessenden-ek barak adierazi zuen bere lehen irratsaio hura Norfolk hirian ere entzun zela, Virginia estatuan, berak igorritako lekutik 800 kilometrora. Argibide gehiago, hemen.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | Iruzkin 1

Luistxo Fernandez

Atzo Luistxo Fernandez izan genuen HUHEZIn, Mondragon
Unibertsitatearen Humanitate eta Hezkuntza Zientzien Fakultatean. Beste blog batean idatzi dut hark esandakoaren gainean. Hona, berriz, ekarriko dut ikasleei
esan nizkien hitzak Luistxo aurkezteko.

Luistxo
Eibarren jaio zen orain 40 urte eta Donostian bizi
da, emaztea eta bi seme-alabarekin. Ikasketaz kazetaria da, eta nik horrela
ezagutu nuen Durangoko Azokan, Euskaldunon Egunkariak lehen Estilo Liburua
argitaratu eta aurkeztu zuenean, berak ere parte hartu baitzuen lan hartan.
Gogoan dut nola eskatu nion sinatzea erosi berria nuen Estilo
Liburuan.

Orain ez dizuet kontatuko Luistxoren bizitza, nahiz
eta oso interesgarria izan. Bakarrik esango dizuet, hainbat arlotan utzi duela
arrastoa Luistxok, eta arrasto sakona:

Kazetari
gisa,
paperean. Argian,
Euskaldunon Egunkarian eta Arrasate Pressen egin du lan batez ere, eta horren
emaitza ikusi ahal duzue Tetris liburuan, 1995ean argitaratua. Eta baita
Espainiako Gerra Zibila Euskal Herrian liburuan.

Idazle moduan ere egin ditu pinitoak, adibidez lan
honekin, Kontaktua, bere garaian nahiko oihartzun izan zuen
narrazioa.

Teknofilo
bezala.
Luistxo aurreratu bat
izan da, eta, beste lagun batzuekin batera, eibartarrak posta zerrenda sortu
zuen orain zortzi bat urte, Euskal Herriko posta zerrendarik erabiliena
euskaraz. Lagun bertsuekin Aurki.com sortu zuen, bilatzaile bat, euskaldunoi
musu-truk etorri zitzaiguna Eusko Jaurlaritza milioiak eta milioiak gastatzen
ari zenean Microsofti dirua ematen, Word eta antzeko programak euskaratu eta
kadukatutakoan irits zitezen euskaldunongana.

Enpresari
moduan,
CodeSyntax sortu du,
beste lagun batzuekin batera, gure arteko enpresarik interesgarrienetako bat gaur egun
Internet kontuetan.

Teknologo
legez,
ere sortu du, Josu
Azpillagarekin batera,
Euskal Herriak Web 2.0 esparruari eman dion aplikaziorik
arrakastatsuarena: Tagzania.

Irakasle
bezala,
uste dut lan aparta
egiten duela. Sustatu sortu zuenean, zeren Luistxok sortu baitzuen Sustatu.com,
berak bazekien zer nahi zuen, zelakoa gura zuen Sustatu, eta posta zerrenda bat
sortu eta hor erakutsi zigun zelan idatzi, zertaz, etab., etab. Nik uste dut
bera dela euskal blogosferaren aita.

Polemista
zorrotza izan daiteke, nahi
duenean. Egun hauetan, adibidez, askoren ahotan dabil Maite Artolarekin izan duen
ika-mika, Mezularia irratsaioak ez dielako ematen euskarazko blogei beste
informazio iturriei ematen dien trataera.

Editore
gisa
, zorrotza da
Luistxo, eta hori ikusi da Sustatun bost urte hauetan: dedikazioa, begi
zorrotza, kazetari sena… denetik du, eta igarri egiten da.

Blogari
ere bada. Sustatun hasi zen
idazten, baina gero beste bi blog sortu ditu: Ingelesen Hilerria, hiru
hizkuntzatan egina, eta El Mapamovil,
gaztelaniaz.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | Utzi iruzkina

Wordie

Flickr bezalakoa, baina argazkirik gabe”. Horrela dio Wordie aplikazioaren  leloak. Wordiek uzten dizu hitz zerrendak egiten: zerrenda praktikoak, hitz maitagarriak, hitz gorrotagarriak, edozer. Arakatu eta ikusi nork idatzi dituen zure berba berdinak, erantsi aipamenak eta iruzkinak, eta eztabaidatu. Eta begiratu hiztegi horietan guztietan, testuinguru paregabea emango dizute-eta.

Begitandu zait ingeles irakasleek erreminta paregabea izan dezaketela Wordie, jolasaren bidez ikasleek ikasiz diberti daitezen. Horregatik ekarri dut hona, Biz Stoneri irakurrita.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | Utzi iruzkina

Aupa Barriola!

Bai, ni Abel Barriolaren alde nengoen atzo lau t’erdiko finalean. Aurten txapelketa izugarria egin du, bi urtez gorriak ikusita, eskuetako mina tarteko. Abelek baina, gainditu egin ditu oztopoak oro eta finalera iritsi da, nor eta Aimar Olaizola mendean hartuta, bere orain arteko nemesisa lau t’erdikoan.

Atzoko finalaz zer esan? Barriolak ausart jokatu zuen, eta hasieran zoratu egin zuen faboritoa, harik eta Irujo esnatu zen arte. Halako batean, 21-21 markagailuan, ezin gehiago eskatu final bati. Irujo irabazle ona izan zen, baina Barriola pozik egon daiteke, balentria handia egin du-eta.

Zer dela eta hainbeste gorazarre Barriolari? Beti izan dut gogoko (Olaizola II.aren kontra jokatzen duenean, orduan esaten diot neure buruari onenak irabaz dezala, Aimar ere gustuko dudalako), gogoko dut, besteak beste gustatzen zaidalako bere jarrera frontoian eta baita pilotalekutik kanpo. Atzo, adibidez, penatuta zegoen oso, galduta gero, baina hori ere irribarre batekin adierazi zuen, dramatizatu barik. Zorionak Irujori, eta zorionak Barriolari, biak ere txapeldun handiak.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | Utzi iruzkina

Googol

Amerikarrak gu baino askoz ere liberalagoak dira izen kontuetan. Google enpresaren izena hanka sartze baten ondorioa da, baina hori nori inporta zaio orain? Horrela gogoratzen du Sean Anderson-ek Google izeneko liburuan nola sortu zuen izena Larry Page enpresako sortzailetariko batekin zegoen batean:

  • “Zer moduz Googleplex izendatzen badugu? Sortu nahi duzu enpresa bat jendeari utziko diona datu piloa bilatzen, indexatzen eta antolatzen. Googleplex hori da, zenbaki itzel bat”. Gustatu zitzaion. Eta esan zuen: “Zergatik ez Google?” Laburragoa zen eta are gustukoagoa zuen. Idazterakoan, ordea, gaizki idatzi nuen G-o-o-g-l-e, eta hor geratu zen kontua. Larryk ontzat eman zuen —arratsalde hartan bertan erregistratu zuen— eta arbelean idatzi zuen: Google.com. Ezin egokiagoa zen Interneterako, nola egokiak ziren Yahoo! edo Amazon. Hurrengo goizean, ordea, itzuli nintzenean lanera, Tamararen ohar bat aurkitu nuen: “Gaizki idatzi duzu. Idazten da G-o-o-g-o-l!”. Baina ordurako egina zegoen”.
Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | 2 iruzkin