Euskarazko Wikipediak, 25.000 artikulu

Data: 2008(e)ko apirilaren 7a Egilea: Joxe Aranzabal

Atzo, apirilak 7, euskarazko Wikipediak 25.000. artikulua argitaratu zuen, mugarri bat. Zorionak! Hori dela-eta, hona ekarriko dut Gotzon Egiak, Mikel Iturbek eta Arkaitz Zubiagak idatzitako artikulua, esanguratsua iruditzen zait-eta:

“Euskarazko Wikipediak, sarean den euskal entziklopedia aske handienak, 25.000 artikuluen muga gainditu du. Wikipedia entziklopedia eleanitza da, eduki askeduna eta dohainekoa, edonork eraiki eta ekarpenak egiteko aukera ematen duena.

Muga gainditu duen 25.000 artikulua Euskal Herriak Bere Eskolaren ingurukoa izan da. 24.999.a Finlandiako Maunu herriaren ingurukoa izan da eta 25.001.a Sunset Boulevard filmaren ingurukoa. Hiruak atzo igandekoak.

Entziklopedia tradizionaletan ez bezala, Wikipediak bere komunitatearen ahaleginean uzten du artikuluak sortzea, gainbegiratzea edota zuzentzea. Komunitate horren partaideei wikilari edota lankide deritze. Ez dago artikuluak berrikusten dituen lantalde profesionalik, wikilarien eskuetan geratzen da dena. Ez dago agintzen duen inor, erabakiak wikilari guztien arteko bozketa bidez ematen baitira, ahal den adostasun handiena bilatuta betiere.

Proiektu asko sortu izan dira historian zehar Euskal Herrian auzolanaren bidez. Ez dugu inolako dirurik edo ondasun materialik jasotzen eginiko lanagatik. Hala ere, ikasten den guztia, gisa honetako proiektu baten partaide izatea edota Argia Sarien bitartez izandako aitorpena, hori dena ordainezina da.

Gizartean Internetek leku gero eta garrantzitsuago duenez, beharrezkoa da euskararentzat sarean proiektu sendo eta oinarrizkoak izatea. Horien artean dago Wikipedia, gizateria osoaren jakintza doan eta aske banatzeko sortu zen proiektua. Horretan sinesten dugu: internauta euskaldunek, dauden lekuan daudela, gizadiaren informazio ahalik eta osatuena jasotzeko aukera izatea, beste hizkuntzetara jo behar izan gabe.

Jakintza askean sinesten dugu, jakintza baita aske egiten gaituena, jakintza baita gizarteari emateko daukagun opari onena.

Euskarak Interneten leku garrantzitsua izan dezan ari gara lanean, euskara garatu eta zabaltzeko beharrezkoa den ingurua baita sarea, eta horren alde jarraituko dugu lanean. Euskara teknologia berrietan, sarean, komunikazioaren munduan sustatzen duen baliabidea da Wikipedia; denon artean, auzolanean, euskaldun guztiok euskaldun guztiontzako sorturiko edukia biltzen duena.

Zuk ere egin dezakezu jakintza aske eta euskaldunaren alde, edonork hartu baitezake parte proiektu honetan: ez da inolako gaitasun berezirik behar, ekarpen guztiak ongietorriak bezain beharrezkoak dira. Hurrengoan, agian zu, irakurle, edota zure auzokoa, lankidea, senidea… izango zarete euskarazko jakintza askearen sortzaile eta sustatzaile”.

Kategoriak Sailkatugabeak | 2 iruzkin

8. probintzia, 28. saioa

Data: 2008(e)ko apirilaren 6a Egilea: Joxe Aranzabal

Horra “8. probintzia“ irratsaioaren 28. saioa. 2008ko apirilaren 6an egin dugu Euskadi Irratian, Amarauna saioan.

Edukiak
Saio honetan, honako gai hauek jorratu ditugu:

powered by ODEO

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | Iruzkin 1

Google Docs eta galdetegi elektronikoak

Data: 2008(e)ko apirilaren 3a Egilea: Joxe Aranzabal

Aho bete hortz geratu naiz ikasi dudanean Google Docs aplikazioak aukera ematen duela galdetegi elektronikoak egiteko. Proba egin dut, eta zoragarri dabil.

Urratsak

  1. Sortu kontu bat. Galdetegi bat egin nahi baduzu aplikazio hau erabilita, lehendabizi sortu behar duzu Google kontu bat. Horretarako, nahikoa da Gmail kontu bat irekitzea, Google Groups erabiltzea edo Blogger erabiltzea, zeren behin kontu bat edukita, kontur horrekin erabil baitaitezke Googlen zerbitzu guztiak.
  2. Sartu Google Docs aplikazioan. Aukeratu New, eta ondoren Spreadsheet, alegia, kalkulu orria.
  3. Gorde dokumentua. Ezer egin aurretik, gorde eta izena eman dokumentuari.
  4. Partekatu. Klik egin share botoian, dokumentua partekatzeko. Ezker aldean hiru aukera agertuko zaizkizu. Aukeratu “Fill out a form”, alegia, bete galdetegia.
  5. Osatu galdetegia. Izenburua eman, gero azalpen bat idatzi (aurkezpen lerro batzuk, jendeak jakin dezan zertaz galdetzen zaion), eta hasi galderak egiten. Lehendabizi, idatzi galdera bera; nahi izanez gero, azalpen bat galderarekin batera (adibidez: “aukeratu 1etik 10era zenbaki bat, egokien irizten diozun aukerarekin”), eta sortu aukerak. Zelako galdetegia egin nahi den, aukeratu erantzun motak. Bukatutakoan, gorde.
  6. Aukeratu nori bidali galdetegia. Sartu pertsona horien helbide elektronikoak, eta gero, bidali.

Ondoren, jendeak jaso egingo du mezu bat bere postontzian, eta hor joango zaie galdetegia. Jasotzaileak bertan erantzun dezake, eta, bukatutakoan, bidali baino ez. Bueltan, mezu bat jasoko du, esker onekoa. Emaitzak zuzenean joango dira guk sortutako kalkulu orrira.  Informazio gehiago, XPhi blogean.

Hona hemen gezurrezko adibide bat, di-da batean egina:

Galdetegia

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | Utzi iruzkina

Palm enpresaren adar jotzea

Data: 2008(e)ko apirilaren 2a Egilea: Joxe Aranzabal

Dolarra ahul ibili denean, euroa baino ahulago, Applek ohitura izan du bien prezioak parekatzeko bere produktuetan. Azken aldian, hala ere, hasi da piska bat kontuan hartzen euroaren indarra.

Baina Apple ez da bakarra; Palm enpresak zerbait okerragoa egin du: AEBetan 99 dolarretan saltzen du Palm Centro telefonoa; baina horrek berak Espainian balio du 299 euro! Hori bai adar jotzea!

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | 3 iruzkin

Curriculum elektroniko bat sortu dut

Data: 2008(e)ko apirilaren 1a Egilea: Joxe Aranzabal

Ez nabil lan bila, baina curriculum bat sortu dut, Google Pages erabilita. Nire ikasleentzat sortu dut —eta horretarako kopiatu egin dut Christopher S. Penn gazteak egindakoa—, haiek ere ikas dezaten zelan egin curriculum elektroniko bat, komunikazioko ikasleak izanda, ondo etorriko zaie-eta beren burua hobeto saltzeko lan merkatuan.

Curriculum elektronikoa bereziki egokia iruditu zitzaidan komunikazioan eta teknologia berrietan ari den jendearentzat, horrelako curriculum batean enplegatzaileak erraz ikus baitezake eskatzailea zenbateraino den erabiltzaile aurreratua eremu bietan, komunikazioan eta teknologia berrietan.

Curriculum elektronikoaren elementuak
Curriculumak hiru zutabe ditu: erdikoan bideo bat dago curriculuma bera aurkezteko, biografia labur bat, eta hainbat lotura, hiurpalau lan erakusteko. Ezkerreko zutabean, berriz, biografia oso bat atera daiteke LinkedIn aplikazioan klik eginda. Eta paperean irakurri nahi duenak, hortxe dauka pdf dokumentua, aplikazioak berak sortutakoa. Horien ondoan, nire blogaren lotura, nire argazkiak Flickr-en, nire podcastak Odeon, nire hedabideak Bloglines-en, eta nire irakurketak del.icio.us-en, pare bat bideo orain bi urte egindakoak, eta nire mapak Tagzanian. Eskuin zutabean, ostera, nire telefono eta helbide elektronikoa, Skype nortasuna eta Twitter loturak, eta hainbat rss, baten batek bertara harpidetu nahi izanez gero.

Zelan iritsi nintzen horretara
Justu Aste Santuko oporren aurretik izan nuen curriculum elektronikoaren berri, The New York Times egunkarian irakurritako artikulu batean. Horren bidez, iritsi nintzen Christopher S. Penn gaztearen curriculumera, eta txundituta geratu nintzen. Goitik behera irakurri eta klik egin nuen bertako lotura guztietan. Konturatu nintzen osoa zela, eta ondo betetzen zuela bere helburua.

Eta Penn gaztearen gomendioari jarraituz, Google Pages aplikazioan sartu, eta kopiatu egin nuen haren curriculumaren egitura. Zuek ere, animatzen bazarete horrelako bat egiten, kopiatu lasai hemendik. Mila esker Iñigo Arriaran, Amaia Pavon eta Gari Araolazari, emandako laguntzagatik.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , , | Utzi iruzkina

Mondragon, Humanity at work

Data: 2008(e)ko martxoaren 31a Egilea: Joxe Aranzabal

Mondragon

Goiena.net-en irakurri dut Mondragon Kooperatiba Korporazioak, MCCk, izena eta irudi korporatiboa aldatuko dituela. Aurrerantzean Mondragon deituko da, besterik gabe, “izen horrekin ezagutzen baita nazioartean, egoitza zentrala duen herriaren izenarekin, alegia, eta ez hainbeste figura juridikoarekin”.

Izena
Izenari dagokionez, ondo iruditzen zait, sinplifikatu eta erraztu egiten du-eta izena. Askoz ere errazagoa da esatea “Mondragon” eta ez “Mondragon Corporación Cooperativa”. Esango nuke aldaketa hamar urte berandu datorrela, baina tira.

Leloa
Mondragon izenak lelo bat izango du aurrerantzean: Humanity at work; euskaraz, Gizatasuna lanean. Eta hor zalantzak ditut, ez baitut garbi ikusten zer irudi eman nahi duen kooperatiben mugimenduak. Horrela irakurrita, bat-batean, gehiago dirudi UNESCOren edo gobernuz kanpoko erakunde baten leloa, eta ez dut uste Mondragon hori denik.

Logoa
Mondragón hitzak berez azentua dauka, baina, bere garaian Telefonicak nola, MCCk nahiago izan du azentu barik idatzi, errazago nazioarteratzeko-edo. Bale. Hor agertzen diren berba guztiak, gainera, letra larriz idatzita daude. Handigura? Humanity at work horren gainean, berau azaldu guran-edo, ikono bat agertzen da, irudika dezakeena bi pertsona elkarri eskua ematen. Koloreak, bestalde, plano samarrak iruditu zaizkit; hala ere egokiagoak aurreko gorri deigarriegia baino.

Laburbilduz, izenak irabazi egin du, nire ustez, baina zalantzak ditut irudi berriaren osotasunarekin.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | 6 iruzkin

8. probintzia, 27. saioa

Data: 2008(e)ko martxoaren 30a Egilea: Joxe Aranzabal

Horra “8. probintzia“ irratsaioaren 27. saioa. 2008ko martxoaren 30ean egin dugu Euskadi Irratian, Amarauna saioan.

Edukiak
Saio honetan, honako gai hauek jorratu ditugu:

powered by ODEO

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | Iruzkin 1

Zertarako Photoshop? Hor dago Flickr

Data: 2008(e)ko martxoaren 28a Egilea: Joxe Aranzabal

Photoshop Express programaren lizentzia aldatzen ez den bitartean —eta badirudi sarelari askok ez dutela Adoberen azken programa erabiliko lizentzia hori aldatu aurretik—, hor dago Flickr aplikazioaren argazki editorea, doakoa eta arazo bakoa lizentziari dagokionez.

Hori erabiltzeko, sartu Flickr-en, eta aukeratu argazki bat. Argazki bakoitzaren gainean hainbat ikono aurkituko dituzu, tartean, bat berria: “edit photo”. Egin klik hor, eta Picnik irekiko zaizu, argazki editore bat, zeinek eskaintzen baititu oinarrizko eragiketak: moztu, aldatu neurriak, doitu esposizioa eta koloreak, efektuak, gehitu testua, etab. Efektu bereziren bat izan ezik, gainerakoa doakoa da.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , , | Utzi iruzkina

Photoshop, online

Data: 2008(e)ko martxoaren 28a Egilea: Joxe Aranzabal

Adobek sarean jarri berri du Photoshop programaren doako bertsioa. Photoshop Express deritzo, eta nor bere nabigatzailetik sar daiteke bertan. Hori bai, Flash 9 behar da sareko aplikazioa erabiltzeko. Behin izena emanda, ezinbestekoa aplikazioa erabili nahi izanez gero, erabiltzaile bakoitzak 2GB jasotzen ditu bertan bere argazkiak gordetzeko.

Aplikazio berriak aukera ematen du Facebook eta antzeko sareekin bat egiteko, baita Flickr eta tankerako zerbitzuekin. Oraingoz, JPG formatua darabil soilik. Adobek esan du eskaini nahi duela aplikazio hau off-line ere lan egin dezan. Nik erabili dut, eta iruditu zait erabilerraza dela, eta ondo dagoela berarekin oinarrizko edizioak egiteko.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | 3 iruzkin

El Hereje

Data: 2008(e)ko martxoaren 27a Egilea: Joxe Aranzabal

Eraman bai, besapean, Antonio Machadoren biografia, baina Valladolidera iritsi bezain laster El hereje erosi nuen, Miguel Delibes idazlearen azken eleberria, eta egun hauetan horixe irakurri dut. Gustura irakurri ere.

Eleberria XVI. mendean kokatzen da, Valladoliden bertan, eta kontatzen du zelan sortu zen inguru haietan talde bat Martin Luther-en jarraitzaileekin, ezinbestekotzat jotzen zuena erreforma eliza katolikoan. Inkisizioaren garaia zen, eta taldeak isilpean egiten zuen lan, harik eta Inkisizioak harrapatu eta sutara kondenatu zituen arte, haietako zenbait torturatu ostean.

Hori kontatzeko, hainbat pertsonaje sortu ditu Delibesek, printzipalena Cipriano Salcedo, umerzurtz bat bihurtuko dena hiriko merkataririk eraginkorrenetako bat, eta jaio zena 1517an, Martin Luther-ek indulgentzien kontra iltzatu zituenean bere laurogeita bost tesiak Wittenbergeko elizan. Haren inguruan mundu oso bat bilbatu du egileak, aberatsa eta adierazgarria orduko denborak erakusteko.

Askatasunaren aldeko aldarri bat da El hereje, eleberri sendoa, eta beronen orrialdetan ederto ikusten da zelakoa zen Carlos V.aren garaiko Valladolid hura. Hunkituta amaitu dut liburua, ikaratuta eliza katolikoaren intolerantziak izandako ondorio suntsitzaileekin.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | 2 iruzkin