Bost urte transplantea egin zidatenetik

Data: 2008(e)ko abuztuaren 5a Egilea: Joxe Aranzabal

2003ko uztailaren 29an, goizeko 10:30ean, hezur muinaren transplantea egin zidaten Valdecilla Ospitalean, Santanderren. Ordu erdi bat iraun zuen transplanteak: tarte horretan, Fatima arrebak emandako hiru poltsa zelula sartu zidaten kateter bat erabilita.

Bost urte igaro dira harrezkero —garai hartan linfoma folikular bat tratatzen ari zitzaizkidan, odoleko minbizi mota bat—, eta gaur egun bizimodu normala egiten ari naiz. Egun batzuk berandu konturatu ginen bosgarren urteurrena zela, baina ohartu bezain laster, kopa bana txakolin edan genuen urteurrena ospatzeko.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | 5 iruzkin

Bost egun Londresen

Data: 2008(e)ko uztailaren 28a Egilea: Joxe Aranzabal

Tower Bridge atzean dugula

Uztailaren 20an Londresera abiatu ginen Bego emaztea, Miren alaba eta hirurok, bost egunerako. Primeran ibili ginen: eguraldi ona, leku zoragarriak, bestelako janariak…

Metroa ibili genuen batetik bestera joateko. Baita autobus ireki bat eta itsasontzi bat Tamesis ibaian ibiltzeko. Eta hankak, hainbat kilometro egin genituen-eta oinez. Hiru gauzak eman didate atentzioa bidaia honetan:

  • Garraioa. Ezin hobeak, batez ere metroa eta trenak, lotura egiteko aireportuekin.
  • Kartelistika. Bikaina. Oso zaila da metroan edo aireportuetan galtzea, dena oso ondo seinalatuta baitago.
  • Turismoa. Londres Disneylan handi bat bihurtu da, ikuskizun piloarekin.

Nire lehen bidaia izan da atzerrira, gaixotu ondoren. Banuen, bada, ilusioa Londresera joateko, azkenengoz 2000.ean izan ginen-eta han. Mirenentzat, berriz, lehen aldia zen, eta primeran pasatu du. (Argazkia: Miren Aranzabal)
 

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak | Utzi iruzkina

El Dr. Jekyll y Mr. Hyde

Data: 2008(e)ko uztailaren 21a Egilea: Joxe Aranzabal

Aspalditik daukat etxean Dr. Jekyll eta Mr. Hyde, Robert Louis Stevenson idazlearen eleberri txikia euskaraz, eta hainbat aldiz ahalegindu banaiz ere berau irakurtzen, sekula ez naiz iritsi 12. orrialdetik harago: itzulpenak, letratipoak, eta testuaren lerroarteko eskasak atzera eragin didate beti.

Aurreko batean, berriz, Donostian nintzela, El Dr. Jekyll y Mr. Hyde ikusi nuen, Alianza argitaletxeak paratua, eta erosi egin nuen. Ostiralean hartu nuen esku artean, eta larunbaterako irentsia nuen. Atsegin handia izan dut liburu hori irakurtzen.

Lerro hauek irakurtzen dituzuenerako, Londresen izango naiz, eta aukera izango dut berriz ikusteko Soho, Regent’s Park eta beste hainbat leku, eleberrian agertzen direnak. Izan ontsa.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | 3 iruzkin

Tio Patxi hil da

Data: 2008(e)ko uztailaren 17a Egilea: Joxe Aranzabal

Atzo hil zen tio Patxi Arrasateko Ospitalean, 100 urte eta bi hilabete zituela. Justu hil zen Ramon anaia eta biok bera bisitatzera joatekoak ginen egunean. Bera zen zaharrena zazpi neba-arrebaren artean, tartean gure aita zena; maiorazkoa, beraz, eta baserrian egin zituen bere bizitzako urterik gehienak, harik eta Angiozartik Bergarara jaitsi zen arte bizi izatera, Jesusa alabarekin.

Aguleta baserrira joaten ginen bakoitzean (Argulaeta, Euskaltzaindiaren arabera), beti etxean sentiarazi gintuen. Gizon ona zen. Aranzabaldarroi geratzen zitzaigun patriarka. Gugan bego.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | Iruzkin 1

Igande ederra Esteñibarren

Data: 2008(e)ko uztailaren 15a Egilea: Joxe Aranzabal

Paseoan Gazeta auzorantz
Joan den igandean Esteñibar baserrian elkartu ginen Aranzabaldar gehienak, Elorrion, Fatimak eta Mikelek bertan bazkaltzera gonbidatuta. Betiko moduan, etxeko jaun-andreek etxean bezala sentiarazi gintuzten. Bapo jan, majo edan, Tourra ikusi (ni bezala tartean lokartu ez zirenak), eta ibilaldi polita Gazeta auzoan, eguzkia lagun. Egun gozoa izan zen, bihotza samurtzen duten horietakoa. Eskerrik asko!

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | Utzi iruzkina

Botila ardoarekin bueltaka

Data: 2008(e)ko uztailaren 14a Egilea: Joxe Aranzabal

Irakurri berri
dut Nikolas Zendoiaren azken liburua, Sasi guztien gaiñetik, era horretako
beste zenbait liburu baino gusturago irakurri ere, egilearen ironiari
esker batez ere. Atentzioa eman dit Nikolasek zein ondo darabilen
botila ardo / ardo botila binomio hori. Eta gogoratu naizenez sasoi
batean Sustatun gai horretaz idatzi nituen bi artikuluk —Botila bat
ardo ala ardo botila bat? eta Botila hautsi eta nahasmena itzuri—
zelako hautsak harrotu zituzten, erabaki dut hona ekartzea Nikolasen
esaldiak grafia batuan, adibidetegi ona osatzen dute-eta.

Edukia adierazteko
Multzo handi batean edukiaz hitz egiten du Zendoiak

  • Etxera abiatzeko, kopa erdika bana ardo goxo edan Serorategin, eta neska eta mutil nahasian etxera. (29. or.)
  • Garrafoika ardoa ere egun horretarako han izaten zen. (48. or.)
  • Kazuelka txokolate egina ere hantxe ba, su gainean pil-pilka. (52. or.)
  • Ni zuek joatearren joaten nauk. Eta serorategian kopaka bat ardo goxo edateagatik. (174. or.)
  • Eltze handika salda ederra egiten nuen beti. (274. or.)
  • Platerkada bat babarrun gorri, urdai zatia eta baso handia bete sagardo eta ogia eramango zizkion. (74. or.)
  • Gero, jakinekoa: esnea taloarekin. Bakoitzari katilukada bana esne. (92. or.)
  • Edaten zuten basokada sagardoa jokatu eta abar. (105. or.)
  • Gero, afaria aurrera zihoan heinean, eta txarrokada ardoak hustutzen
    zihoazen heinean, muturrak gorritzen, kontua ugaltzen… (107. or.)
  • Sukaldean, emakumeek ur epelarekin beteta prest eduki ohi zituzten
    pertzakada urak, eta etxean egindako jaboi-zatiak, jakina. (114. or.)
  • Aurrena, ondo jaboitu; eta gero, kazuelkada ura bizkarrera eta burura. (114. or.)
  • Pertzakada esnea ere su gainera, ahia egiteko, eguerrezko kutxarekin mila buelta emanez. (130. or.)
  • Jakina:
    bi barau-egun haietan, goizeroko pertzakada esnea egosi beharrean,
    ukuiluko txahal argalenari ematen zitzaion gure gosaritarako zegoen
    esne partea. (143. or.)
  • Amak lagatako betiko kazokada kafesnea zopaz beteta han zegoen, baina zerbait gehiago nahi, kontxo! (187. or.)
  • Kazokada kafesnea / ez zen erdibitu / ta oilarrak ez zeukan / hainbeste delitu. (189. or.)
  • Goiz-iluntzetan bildutako kanpazokada esnea beste ontzi handiren batera txukun asko pasatuko zuen irazkiz. (197. or.)
  • Eta amona ere beldurtu da. Esnea ona dela bota arazteko, eta jarri du su gainean epeltzen pertzakada esnea. (285. or.)
  • Hor,
    kanilaren ondoan, neska bat esertzen zen silla batean, jendeari
    sagardoa zerbitzeko. Basokada sagardoak ematen eta kobratzen. (306. or.)
  • Derrigorra
    ez zen; baina lagunek ematen zuten tabarra ez jasotzearren, bakeagatik,
    atera egin behar denei baxoerdi bana ardo. (35. or.)
  • Berehala etorri zen berriz ere botila ardo ederrarekin. (37. or.)
  • Guk txikiteoa deitzen diogun tabernaz taberna baxoerdi ardoak edaten ibiltze hori ez omen da oso antzinakoa. (104. or.)
  • Uste det amari ere botila-erdi bat olio xahutu niola. (122. or)
  • Gurdi garoaren ondotik edo ahal zen tokitik tirako zizkien bi tiro. (122. or.)
  • Baina nola etorriko ote zen Iribar, eta hiru litroko botila txanpaina handi bat bizkarrean zuela. (185. or.)
  • Hango tirripi-tarrapa hotsa, hango kea, pare bat botila txakolin ere hustuta… (214. or.)
  • Hi, txikito. Baso bat ur emango mesedez? (220. or.)
  • Zera: hiru pezeta balio zituen botila erdi ardoa jokatzen. (254. or.)
  • Meza ondoren, salda bero ederra franko ematen nion jendeari. Lukainka-mutur ederrik ere bai, baso ardoarekin. (274. or.)
  • Jarri da petrilean eserita, eta bi edo hiru tragotan hustu du pitxarreko botila sagardoa. (308. or.)

Botila mota adierazteko
Hiru esaldik, berriz, edukia ez baizik eta botila mota adierazten dute:

  • Nik begi-bista ona ez daukat, baina ardo-botilaren txartelak hala jartzen zuen: Rioja, Crianza de 98. (91. or.)
  • Gari-jotzean eta Gabonetan eta igitari eta laiariak-eta zirenean
    hustutako patar-botilak izaten ziren orduan sagardo-enbotilaketarako
    ondo garbituta jasoak. (222. or.)
  • Txispa guri jarri zitzaigun han: hirugarren ardo-botila ipurdiz gora jarri eta tantarik botatzen ez zuenean. (245. or.)
Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | Utzi iruzkina

Mondegreen

Data: 2008(e)ko uztailaren 11a Egilea: Joxe Aranzabal

Merriam-Webster hiztegiak onartutako berba berrien artean, bat dago berezi askoa: mondegreen.

  • Mondegreen: hitz edo esaldi gaizki ulertuak, batez ere abestietan, baina baita aipu eta klasikoen erreferentzietan.

Merriam-Webster hiztegiak dio hitz hori datorrela Eskoziako balada batetik, non hitzek esaten zuten “laid him
on the green”, baina denborarekin, jendeak amaitu zuen esaten “Lady Mondegreen”.

Gure
etxean badugu horren adibide bat. “Joxe Migelen batela, txitxarrua ta
berdela…” abestia, guk beti abestu izan dugu “Joxe Migel de Matela,
txitxarrua ta berdela…”, arreba zaharrenetik hasi eta arreba
gazteenarekin amaitu. Bego emazteak zenbat barre egin duen gure lepotik
nahaste edo mondegreen hori dela-eta! Seguru nago beste askok ere
adibide mordoa izango duzuela bazterretan.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | 2 iruzkin

Geek-en eragina hizkuntzan

Data: 2008(e)ko uztailaren 10a Egilea: Joxe Aranzabal

Merriam-Webster
hiztegiak 100 hitz inguru onartu ditu hiztegian, alor guztietakoak.
Atentzioa eman dit, hala ere, horietako zenbat agertzen diren
teknologia berriei lotuak, hala nola, netroots, malware eta webinar.

  • Netroots: aktibismo politiko antolatua, blogak, wikiak eta bestelako gizarte hedabideak erabilita.
  • Malware: software gaiztoa, diseinatua sareen lana hondatzeko.
  • Webinar: online mintegia edo mintegi birtuala, zeina egin baitaiteke audioa eta bideoa erabilita.
Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | Utzi iruzkina

Doktore tesia, bertan behera

Data: 2008(e)ko uztailaren 9a Egilea: Joxe Aranzabal

Nik eskatuta,
Huheziko Zuzendaritzak kendu egin dit obligazioa doktore tesia egiteko.
Euskarazko Wikipedia zen nire tesiko gaia, baina hor geratuko da, beste
norbaitek hartu bitartean.

Otsaila ezkero,
oso lanpetuta ibili naiz, eta astean tesia egiteko nituen bi egunak
askotan erabili ditut beste lan batzuk egiteko, fakultatekoak. Horrek
estutasuna eragin dit, ez nenbilelako tesia egiten, eta txarto pasatu
dut, urduri. Horrekin batera, pare bat hilabete pasa ditut ahul eta
nekatuta. Galdakaoko Ospitalera joan nintzenean miaketa egitera,
emaitzak onak izan ziren. Esan zidaten seguruenik prozesu biriko bat
igaro dudala, arrastorik uzten ez duten horietako bat, baina ondo
nagoela. Horrek animoa eman zidan, baina ezin eraman tesiaren zama, eta
eskatu nien neure arduradunei kentzeko betebehar hori gainetik, eta
emateko aukera hori lankide gazte bati, proiekzioa izango duena
ikertzaile moduan. Zorionez, bai zuzeneko arduradunek eta baita
zuzendaritzak ere, onartu egin dute proposamena.

Jakina,
pena eman dit gaia alde batera uzteak, Euskarazko Wikipedia oso gai
erakargarria delako, baina nire osasunak eskertuko du erabakia. Eta
hona iritsita, eskerrak eman nahi dizkiet Aitor Zuberogoitia lankide
eta tesi zuzendariari, nirekin izan duen arduragatik, Fred Freundlich
lankide eta lagunari, berak gidatu bainau tesi kualitatiboen bidetik,
Arkaitz Zubiagari, hasiera-hasieratik eskaini zidan laguntzagatik, eta
Bea Zabalondo, Andres Gostin eta Iñaki Garcia lankideei, nirekin izan
duten jarrera ulerkorragatik. Faroan bertan behin baino gehiagotan
animoak eman dizkidazuenei ere, mila esker.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | 4 iruzkin

Jon “fontaneroa”

Data: 2008(e)ko uztailaren 8a Egilea: Joxe Aranzabal

Bilera batean nengoela, atzo
11:52etan telefonoak jo zuen. Bego zenez, emaztea (horrela agertu
zitzaidan eskuko telefonoaren pantailan), hartu egin nuen. Nire
harridurarako, gizon batek erantzun zidan:

– Nor zara zu?
– Jon fontaneroa.
– Zer dela-eta deitzen didazu, ba?
– Zuk deitu didazu niri!
– Nik ez dizut deitu.
– Bai, hemen agertzen zara.
– Eta zuk zer egiten duzu nire emaztearen telefonoarekin?
– (…)

Hortxe
amaitu zen elkarrizketa, Jon delakoak eten egin baitzuen deia.
Berehala, Begori deitu nion zenbaki berera, pentsatu bainuen telefonoa ostu ziotela, eta hark erantzun ez.
Orduan, lanera deitu nion, eta, orduan bai, hartu zidan telefonoa.
Sakelakoa, gainera, bere aurrean zeukan. Begok esan zidan berak ez
zidala deitu. Nik deitu niola, baina ez niola hitz egiten. Baina nik,
bistan zegoen, ez nion deitu.

Biok ditugu
telefonoak Euskaltelen, eta argi dago baten bat ibili dela gure
telefonoetan bazterrak nahasten. Oker ez banabil, gainera, horrelakoei
“fontaneroak” deitzen zitzaien, adibidez, Carlos Garaikoetxeari
entzunketak egin zizkiotenean. Horrekin gogoratu  nintzen. Eta pentsatu
nuen Jon “fontaneroa” auskalo noren aginduz eta zeren bila ari den gure
elkarrizketak kontrolatu guran.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | 2 iruzkin