Errege kokoloa

Data: 2008(e)ko azaroaren 1a Egilea: Joxe Aranzabal

Atzo iluntzean, Iñaki Lasa kontatzen ari zitzaigula Huhezin errege kokoloaren ipuina, istorio bat Amos Oz idazleak jasoa nonbaiten, gogora etorri zitzaidan Espainian zelako jarrera menpeko eta akritikoak azaleratu diren Sofia erreginak egindako zenbait adierazpen lotsagarriren inguruan: Espainiako gobernua berehala irten da errege-erreginei pelota egiten, zein onak diren eta zein komenigarriak Espainia ondo joan dadin.

Ipuinean, iseka egiten zioten denek errege kokoloari. Espainian, koipea ematen diote, etengabe, denak adurra dariola jarri arte. Aristokrazia zaharkituaren adibiderik negargarrienak ezin du hutsik egin, eta, beraz, ezin da kritikatu. Zein ote kokoloago?

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | 2 iruzkin

Besarkada bat NUko lagunei

Data: 2008(e)ko urriaren 31a Egilea: Joxe Aranzabal

Behin baino ez naiz izan Nafarroako Unibertsitatean, baina han baditut
hainbat ezagun, batez ere SND elkarteak antolatutako zenbait kongresutan
izan nintzeneko garaietatik. Maite Martinez, esate baterako, zeinak
tramitatzen baitzituen gure paper guztiak bidaia haiek egiteko. Edo
Juan Antonio Giner, garai hartan bidai haietako koordinatzailea.
Geroago, Ramon Salaberri ezagutu nuen, sarea zela medio. Eurei, eta
Nafarroako Unibertsitateko guztiei, nire besarkadarik handiena.
Basakeriak ez du irabaziko.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | Iruzkin 1

Konjuntibitisa

Data: 2008(e)ko urriaren 30a Egilea: Joxe Aranzabal

Hiru egun egin ditut begiak gorri eta malkoak dariola. Autoa gidatzen
edo ordenagailuaren pantaila aurrean lanean ari nintzela, begiak gaizki
igartzen nituen.

Atzo, ezin gehiago eutsi-eta, okulistarenera joan
nintzen. Begiratu baino ez, esan zidan konjuntibitisa dudala, mintz
baten hantura, betazalen barrukoa, baina begi globora ere zabaltzen
dena. Zazpi egunez, tanta batzuk eta pomada berezi bat hartu behar
ditut. Hala ere, hiru bat egun beharko omen ditut begiak bere onera
bueltatzeko.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak | Utzi iruzkina

Glosategia zabalduz doa

Data: 2008(e)ko urriaren 28a Egilea: Joxe Aranzabal

Mondragon Unibertsitatearen Huhezi fakultateko talde baten glosategia
izan behar zena, zabaltzen doa beste unibertsitateetara. MUtik kanpo
lehena sartzen izan zen Edorta Arana, Euskal Herriko Unibertsitatekoa,
baina haren ondoan etorri dira Josu Amezaga (EHU), Arantxa Gutierrez
(EHU), Uxune Martinez (UEU) eta Iñaki Zabaleta (EHU). Sartu dira, eta
hasi dira lanean, hitzak eta definizioak osatzen. Bejondeiela denei!

Bi atal gehiago
Bestetik, glosategiak bi atal gehiago ditu atzo ezkero: Dokumentazioa
eta Bideo Jokoak, biek gero eta lotura handiagoa izango dutelako gure
ikasketetan.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , , , | 2 iruzkin

Internet bidezko bikoteak

Data: 2008(e)ko urriaren 27a Egilea: Joxe Aranzabal

2007an
4.400.000 pertsona ezkondu ziren AEBetan. Horietatik 100.000k
Interneten ezagutu zuten elkar. Garbi dago gaur egun ligatzeko Internet
erabiltzea ez dela tipo bitxi batzuen kontua, sarearen hasieran jotzen
zen moduan. Orduan neskazahar edo mutilzahar erremedio bakotzat jotzen
ziren sarea erabiltzen zutenak horretarako, moldakaitzak edo erloju
biologikoak ate joka zutenak.

Gaur,
ostera, amerikarren %61ek ez du jotzen sarean ligatzea etsi-etsian
egindako ekintzatzat. Halaxe dio The Pew Internet and American Life
proiektuak. Horren arabera, amerikarren ia erdiak uste du Internet bide
egokia dela jendea ezagutzeko. Hori dela-eta, lau amerikar
ezkongabetatik batek erabiltzen ditu sarean dauden 1.000tik gora
webgune bereziak neskatan edo mutiletan egiteko.

Jendea
albo batera uzten ari da lege zaharreko bideak bikotekideak bilatzeko
—eliza, erakundeak edo zelestinak—, eta beste batzuk ari da erabiltzen,
hala nola lantokia eta Internet. Azken honek leku asko ditu
horretarako, esate baterako Match.com eta eHarmony, baina baita gune
bereziagoak ere, DateAGolfer kasu, non golf jokalariak bila daitezkeen,
Animal Atraction, animaliak maite dituztenentzat edo Positive Singles,
non elkartzen baitira ezkongabe seropositiboak.

Eta
ez pentsa gizartearen behe mailako jendea ari dela Interneten bikote
bila, AEBetan behintzat, ez. Gehienak ondo kokatuta daude gizartean,
lan onak eta etxeak dituzte, hirietan bizi dira eta alderdi demokratari
ematen diote botoa.

Euskal Herrian
Euskal Herrian oso
bestelakoak garela? Baliteke, baina uste baino gutxiago seguruenik.
Abuztuan, gehienok oporretan ginela, aspaldi ikusi bako bikote bat
ikusi genuen Elorrioko plazan. Mutila Elorrion jaioa da; neska, berriz,
Uruguain. Orain sei bat urte Internet bidez ezagutu zuten elkar. Mutila
eliza katolikoan bataiatua zen; neska, berriz, juduan. Hala ere,
ezkondu egin ziren, eta gaur egun Urugain bizi dira, bi
seme-alabarekin. Gure bi lagunak ez dira salbuespena: Interneten
sortutako bikote gero eta gehiagotan nahastu egiten baitira
nazionalitatea, erlijioa eta etnikotasuna.

Hala
ere, Iparragirreren leloa ausartegitzat jotzen dutenek —“Eman ta zabal
zazu munduan fruitua”—, aukera dute Kaixomaitia.com webgunean lagun
euskalduna egiteko, webgune horrek horixe eskaintzen baitu abiapuntu
legez: hurbiltasuna eta euskara.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | Utzi iruzkina

Hodei informatikoa

Data: 2008(e)ko urriaren 24a Egilea: Joxe Aranzabal

Artikulu hau ere Jakin aldizkariaren 167. zenbakian argitaratu dut.

Aspaldian izan dut
gogoan Sun Microsystems enpresako buru batek  90. hamarraldian esana,
alegia, “sarea dela ordenagailua”, baina entzun nuenetik pentsatu izan
dut oraindik goizegi zela horretarako. Ordea, uda honetan sartu
nintzenean Apple enpresaren webgunean ikusteko zer zen MobileMe
zerbitzua, bideoa ikusiaz batera, pentsatu nuen gure artean dela cloud
computing delakoa, hodei informatikoa.

MobileMe
hodei informatikoaren bertsio bat da, Applen produktuetara moldatua.
Bertan, posta elektronikoa, agenda eta egutegia sinkronizatzen dira
erabiltzaileak dituen aparailuetan (kasu horretan mac bat, PC bat eta
iPhone bat), Applek nonbait, hodei batean, dituen zerbitzariei esker.

Hala
ere, hodei informatikoa hori baino gehiago da, zeren ordenagailu bat
osatzen duten zatiak —disko gogorra informazioa gordetzeko, mikrotxipak
informazioa prozesatzeko, aplikazioak informazioa manipulatzeko—
sakabanatuta egon daitezke munduan zehar, baina integratuta Interneti
esker, eta nahi dutenen artean partekatuta.

Gmail
edo Hotmail irekitzen ditugunean gure posta elektronikoa kudeatzeko,
hodei informatikoa erabiltzen ari gara, aplikazio horiek gure
ordenagailuetatik kanpo daudelako. Flickr edo Picasa aukeratzen
ditugunean gure argazkiak antolatzeko, hodei informatikoa erabiltzen
ari gara, aplikazio horiek ere hodei batean daudelako, auskalo zer
zerbitzaritan ostatu hartuta. Bloglines edo Google Reader hautatzen
ditugunean gure sareko irakurgaiak irakurtzeko, hodei informatikoa ari
gara erabiltzen, informazio batzaile horiek ere gure ordenagailuen
mugetatik harago daudelako, zerbitzari batzuetan. Eta berdin gertatzen
da irekitzen dugunean bloga, Skype, Tagzania, Google Maps, Twitter edo
Web 2.0 osatzen duten milaka aplikazioak, Web 2.0 bera oinarrituta
baitago hodei informatikoan.

Eric
Schmidt Googleko lehendakaria eta garai batean Sun enpresako kideak
deitzen dio “ordenagailua hodeian”, eta horrekin esan nahi du gure
jarduera digitala Interneten gertatzen dela, edozein gailu darabilgula
ere, dela ordenagailu bat, dela Blackberry bat, dela kontsola bat edo
dela sakelako telefono bat. Izan ere, horixe baita azken urteotako
aldaketarik handienetako bat: ordenagailua uztartu egin da beste gailu
horiekin, Interneti esker.

Aldaketa hori
ez da gertatu gauetik goizera, gu lotan geundela, baizik eta etorri da
oharkabean, gu lanean ari ginela. Izana duen guztiak izena behar-eta,
orain badakigu hodei informatikoa gure artean dela, eta hobetu besterik
ez dela egingo datozen urteetan.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , | 2 iruzkin

Guraso bat ikasgelan

Data: 2008(e)ko urriaren 23a Egilea: Joxe Aranzabal

Atzo bestelako esperientzia bat izan nuen, irakaskuntzan hasi
nintzenetik: ikasle baten ama eta ahizpa izan nituen ikasgelan, guk
eskola eman bitartean. Ordu batzuk lehenago, Saskia Kamphuis ikasle
herberehetarrak, zeina Erasmus egonaldi bat egiten ari baita gure
artean, mezu bat bidali zidan, galdetuz ea bere ama eta ahizpa etor
zitezkeen eskolara, egun hauetan bisitan baitaude Euskal Herrian,
Saskia bera bisitatzen. Erantzun aurretik zenbait lankideri galdetu
nien, baina inork ez zuen horrelako aurrekaririk: batzuk alde zeuden,
beste batzuk ez, eta zenbaitek ez zekien zer erantzun. Azkenean,
kontuan hartuta Carla eta Patty urrutitik etorriak zirela, eta aukera
hori balia zezaketela hurbilagotik ikusteko zelako giroan ari den beren
senitartea mugitzen, bada erabaki nuen baietz, haiek gonbidatzea
ikasgelara.

Eskola berezia izan zen, neurri batean gonbidatuei esker. Gure hemengo
ikasleek ondo hartu zituzten etorri berriak, eta, seguruenik horregatik
ere, ohi baino adiago eta partehartzaileago aritu ziren, daukaten onena
erakutsiz, gure eskolak ingelesez ematen ditugu-eta. Noiz edo behin,
Carlak ere parte hartu zuen gure arteko eztabaida eta hausnarketetan,
batez ere aztertu genuenean gure haurtzaroan zelako telebista saioak
ikusten genituen, eta alderatzerakoan Herberehetan ikusitako saioak
Euskal Herrian ikusitakoekin. Bukaeran, patxada handiagoarekin hitz
egin genuen, eta pozik agurtu genuen elkar. Esperientzia erabat ona
izan zen.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | Utzi iruzkina

Opari ekonomia

Data: 2008(e)ko urriaren 22a Egilea: Joxe Aranzabal

Artikulu hau ere Jakin aldizkarirako idatzi nuen, 167. alean ateratzeko.

Sei urtean lehen aldiz,
Sustatu lanean izan da abuztuko oporretan. Hasier Etxeberriak horrela
eskatuta (“Zer egin ez badakizue, antolatu lehiaketa bat, edo
kontratatu beltzen bat orriari jira eta bira emateko noizean behin.
Nahi duzuena, baina egin zerbait, orain artekoaz desberdina dena.
Jaungoikoaren izenean”.), Sustatuk egokitu egin zuen blogaren azala
—“Jamaika ikusteko…” atalari toki nagusia emanda—, eta aukera eman zien
irakurleei eurek betetzeko atal hori, horretarako del.icio.us eta
bildu.net aplikazioak erabilita.



Kontua
da Sustatuko arduradunak oporretara joan zirela, baina Sustatuk egunean
bizpahiru albiste jaso zituela, denen pozerako. Arduradunek egitura
ipini zuten eta irakurleek edukia, musu truk.


The gift economy

Fenomeno
horri the gift economy deitzen zaio, opari ekonomia, eta sutautsa
bezala zabaltzen ari da informazioaren aroan. YouTubek, adibidez,
xemeikorik ere ez die ordaintzen beren bideoak webgune horretan
eskegitzen dituztenei. Horien produkzio kostuak erabiltzaileen bizkar
doaz; eurak dira zuzendariak, ekoizleak, idazleak eta aktoreak. Bideo
horiek igotzen dituztenean YouTubera, oparitu egiten diete beren lana
webguneko jabeei. Horregatik, 2006ko urriaren 9an, Googlek erosi
zuenean YouTube 1.650 milioi dolar ordainduta, webguneko sortzaileek
eskerrak eman zizkieten erabiltzaileei, propio grabatutako bideo
batean, haiek egin baitzituzten aberats.



2005ean,
bestalde, Yahook erosi zuenean Flickr argazki zerbitzua, horrek 10
lagun baino ez zituen nominan, baina milioika erabiltzaile edukiak
igotzen etengabe, berauek antolatzen eta zabaltzen.



Zabaldu.com
ere modu horretan dabil. Pertsona bat arduratzen da mantentze
zerbitzuaz, baina gero erabiltzaileek aukeratzen dituzte albisteak,
interesaren arabera. Eta hori ere musu truk egiten dute, nahi dutelako.


Bedeinkazio ala maldizio?

Opari
ekonomia bedeinkazio bat izan daiteke sareko hedabideentzat, baina
arazo handi bat da hedabide tradizionalentzat. Zertarako ordaindu
profesional bati, amateur bat pozik izango bada lan hori doan egiten?



Sustatu
eta Zabaldu.com-en egitura ezin txikiagoa da, eta bertan egindako
publizitateak aise ordain litzake gastuak. Berria egunkariak, ostera,
ezingo lioke erantzun Hasier Etxeberriaren eskariari, ez behintzat
paperezko edizioan.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | Utzi iruzkina

Noiz arte IT departamenduak enpresetan?

Data: 2008(e)ko urriaren 21a Egilea: Joxe Aranzabal

Hona hemen artikulu bat,  Jakin aldizkariaren 167. zenbakirako idatzi nuena:

Geminis, Elorrion
2008ko
otsailaren 12an, Eroskik inauguratu zuen Elorrion Euskal Herriko
gunerik handiena datuak prozesatzeko. Eraikin bat da 2.500 metro
koadrokoa, Geminis izenekoa, eta bertan dago areto bat, 850 metro
koadrokoa, ekipo informatikoz beteta, zerbitzatzeko Eroskiren 3.000
denda, neurri guztietakoak. El Correo egunkariak biharamunean zioenez,
Geminis kostatu zitzaion Eroskiri zortzi milioi euro, eta bertan lanean
ari dira 10 eta 15 pertsona artean.

Banaketa
enpresa bat izanda, zer dela-eta xahutu ditu Eroskik zortzi milioi euro
berea ez den negozio batean, informatikan? Bere esku izan nahi duelako
bere 3.000 dendek uneoro sortzen duten informazioa: salerosketak,
eskariak… Eta, oraingoz, beste inork eskaintzen ez diolako zerbitzu
hori.

UCEM, Oñatin
Mende bat lehenago, elektrizitatea
zabaldu zenean gure enpresetara, Unión Cerrajera de Mondragón (UCEM)
enpresak antzeko zerbait egin zuen: bere esku hartu argindarra sortzea,
ziurtatzeko Mondragoeko eta Bergarako lantegiak ez zirela geldituko,
eta urtegi sare bat antolatu zuen Oñati inguruko mendietan, Aitzgain,
Jaturabe eta Aloña inguruan, eta urtegi horietatik ura batzen hasi zen
Olateko indarretxean.

UCEMen negozioa ez
zen argindarra, baina garai hartan ez zuen beste erremediorik izan,
munduko beste enpresa gehienek bezala, bere lantegiek behar zuten
argindarra sortzea baino, horiek zekartzan gastu guztiekin. Harik eta
enpresa batzuk agertu ziren arte argindarra modu fidagarrian eta nahi
adina eskaintzen zutenak. Orduan, hasierako beldurrak uxatu (zelan
utziko dugu argindarra beste enpresa baten esku, hori denean gure
jardueraren motor ezinbestekoa?), Olateko indarretxea Oñatiko Udalari
saldu eta argindarra zuzenean erosten hasi zitzaion Iberduero
konpainiari.

Argindarra, zerbitzu publiko
Hori baina, gertatu zen
Iberduero bezalako konpainiak hasi zirenean argindarra sortzen, kopuru
izugarrietan eta inork baino merkeago, halako eran non enpresa
bakoitzak ezin zuen berdindu. Gaur egun, inori ez zaio bururatzen
enpresa barruan departamendu oso bat antolatzea argindarra sortzeko.

Teknologia
berriekin, ostera, ez dugu berdin jokatzen. Eroskik bezala, munduko
enpresa handi guztiek dute departamendu bat, askotan oso garestia,
teknologia berriak kudeatzeko.

Softwarea, zerbitzu publiko
Baina
gauzak aldatzen hasi dira. Sortu dira zenbait enpresa (Google, Amazon,
Salesforce.com…) softwarea eta soluzio informatikoak neurrira
eskaintzen dituztenak… sarean, nork bere aplikazioak erosten eta
eguneratzen ibili beharrik barik. Urte gutxi barru, sareko eskaintza
hobetzen denean eta gure enpresek beldurra galtzen dutenean (zelan
utziko diogu beste enpresa bati gure informazioa erabiltzen?) Eroskik
saretik erosiko ditu behar dituen informatika zerbitzuak, aplikazioak
eta sareak. Eta hori egiten duenean, akaso Elorrioko Udalari saldu nahi
izango dio Geminis erraldoia.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , , | Utzi iruzkina

Burdinaren arrastoan

Data: 2008(e)ko urriaren 20a Egilea: Joxe Aranzabal

Olagizonekin
Atzo txango bat egin genuen Legazpi ingurura. Burdinaren arrastoak ikusi nahi genituen, ugariak dira-eta, eta ondo antolatuak, Lenbur Fundazioari esker.

Erreizabal baserria
Lehendabizi Erreizabal baserria bisitatu genuen, Artzaintzaren Ekomuseoa, eta han ikasi genuen zelan bizi diren senar-emazte batzuk 200 inguru ardi zaintzen eta Idiazabalgo gazta egiten. Bertako andreak bikain bete zuen bere egitekoa, azalpenak ederto eman zizkigun-eta. Hari esker ikusi genuen azken hamabost urteotan artzaintzak zelako aurrerapena egin duen Euskal Herrian. Gazta ere, primerakoa egiten dute han.

Mirandaola burdinola
Espedizioko gazteok gogoan genuen orain hogeita hamar bat urte Mirandaolako burdinola zelan ipini zuten berriro martxan, gu ere hantxe izan ginen-eta, baina horrek ez zion ikusminik kendu atzoko bisitari, ikusgarria, betiko moduan. Handik irtenda, Laura eta Gari aurkitu genituen, haiek ere egun pasa joanda hara zenbait lagunekin.

Mirandaola parkea
Gustura paseatu genuen inguru hartan, zoragarria dago-eta paratuta. Jende asko zebilen, gainera: batzuk bizikletan, beste asko lasterka, seguruenik Behobia-Donostia lasterketa prestatzen, eta, gu lakoak, oinez, trankil asko.

Euskal burdinaren museoa
Hara orduko, gosetuak ginen, eta, egia esan, museoari ez genion arreta handirik ipini. Ikusi bai, baina behar baino bizkorrago, ordurako tripazorriak ulu batean genituen-eta.

Mujika jatetxea
Lierniraino joan ginen bazkaltzera, Mujika jatetxera. Eskerrak gordeta genuela mahai bat, jatetxea beteta baitzegoen. Han ezusteko galanta hartu genuen, Joxe Agustin Arrieta Egiguren agertu zitzaigun-eta, seminarioko aspaldiko laguna, hura ere egun pasa egiten Gabiriako lagunekin. Haren emaztea eta alabatxoa ere ezagutu genituen. Bukaeran, Jon, Bernar eta Gari etorri zitzaizkigun, eta bazkariari erremate ona eman genion.

Egun zoragarria izan zen, lasaia, edonori gomendatzeko modukoa. Flickr-en dituzue argazkiak.

Kategoriak Sailkatugabeak | Etiketak , , | Iruzkin 1