Egun hauetan Pio Barojaío_Baroja zenaren liburu bat irakurri dut, La guerra civil en la frontera. Beharbada ez da puntako liburua izango, baina bai interesgarria. Pio Barojak mugaz bestaldera egin behar izan zuen gerra hasi bezain laster, justu-justu salbatu baitzuen larrua faxistek preso hartuta. Mugaz haraindi, Hendaiatik ikusitakoak kontatzen ditu askotan, baina Donibane Lohitzunen bizi izandakoak ere.
Liburu hori Pio Barojaren memoria liburuen arteko bat da, baina idatzi zenetik argitaratu gabe egon da, badaezpada. Gogora ekarri dit Fermin Irigarai Larrekok gerra ostean idatzitako beste hura: Gerla urte, gezur urte, hura ere urte askoan argitaratu gabea, frankisten beldur. Bietan, gerraren krudelkeriak ilundu egiten ditu idazleen espirituak, eta baita irakurleona ere.
Izugarrizko porkeria da