Egun hauetan Anjel Lertxundi idazlearen azken liburua irakurtzen ari naiz, Eskarmentuaren paperak, eta hor pasarte polita aurkitu dut pertsonon izenen gainean:
- Izenen hautapen hutsak, ekintza poetiko horrek, arrasto bat baino gehiago eman dezake umearen gurasoen jatorri, ikasketa, gustu edo joera politikoari buruz. Izen baten hautapen hutsak, begi-bistakoa da, asko marka ditzake izenaren jabea eta jabearen bizitza. (38. or.)
Hori irakurri, eta pentsatzen jarri naiz neure izenari buruz. Jose jarri zidaten izena jaio berritan, baina ez dakit zergatik, ez bainintzen jaio San Jose egunean. Gogoan dut, bai, mutiko nintzela, jende askok galdetzen zidala ea Jose ote nintzen, besterik gabe, ala Jose Mari, Jose Antonio, Jose Juan edo Jose Julian. Nik, behin eta berriro azaldu behar izan nuen nire izena hitz bakarrekoa zela.
Aukera izan nuenean izena euskaratzeko, Joxe hobetsi nuen, Josebaren ondoan, hark zuelako antz handien nire izenarekin, eta Mondragoeko Bake Epaitegian galdetu zidatenean ea beste inork bazuen izen hori, nik baietz, Joxe Azurmendi idazleak, bat aipatzearren.
Idahon ginela, berriz, lagun batek gomendatzen zidan erosoago ibiliko nintzela aurkezten banuen neure burua Joe moduan, amerikarrei errazago egingo zitzaielako. Nik, ezetz, Joxe nintzela. Eta amerikarrek errazago ikas zezaten nire izena, horrela letreiatzen nien: [hoshe].
Gaur egun, bestalde, familiako txikien aurrean nire burua aurkeztu behar dudanean, esaten diet Joxe-moxe naizela, eta tio Julian zenak kantatzen zidana kantatzen diet:
- Joxe-moxe gitarra,
Ahuntzak hainako bizarra,
Botako leuke, botako leuke
Frantziarainoko buzkarra…!
