Kategoriaren artxiboa: Sailkatugabeak

Aupa Etxebeste eta errealitate gordina

Utzi erantzuna

Aurrekuan Aupa Etxebeste! pelikulia ikusi neben ETBn, pantaila haundixan be ikusitta euki arren gustora egon nintzan telebista aurrian. Egixa esan, euskal zinian egoeria ez da oso ona, ta horren mouko pelikulak euskeraz egotea luxuzkua da, adibidez beranduau etorri da Eutsi, Nömadak TX be hor dau, dokumentala dan arren, ta besten batzuk be egongo dia, baina oñ ez naiz horreiñ izenburuekin akordaitten, seguru larrei be ez diala zoritxarrez.

Aupa Etxebeste! fikziua da, baina ze pentsaua emuten dau. Ez dakixenantzako esan bihar, diru barik geratu dan familixa baten istorixua kontaitten dauela pelikuliak, ta itxurak mantenketarren oporretara joaten dian itxuria eitten daue, baina etxian geraketan dia. Horrein antzera jende ugari ibiliko da, kalian “pielezko” abrigo dotoriekin, ta etxian argindar barik ez daueilako ordainketan, edo haundikeixa askokin ibili, ta gero janarixak erosteko diru barik.

Gaur egunian gainera, asteburun bat 3 egunekua izatea nahikua da hortik zihar joateko, orduan oporrak 2 edo 3 astekuak baldin badia, ze esanik ez! Gero negarrez, hipotekia ordainketan nabil, Euriborrak igo eiñ dau, baina beste aldetik oporretan Cuban egon gara, edo Italian edo Txinan, ahal dan urriñen hoba.

Ez da hobeto izango jentian aurrian itxura umilagua emutia, eta duintasunez bizittea??

Urteko balantzia

Utzi erantzuna

Kuadrilan ohitturia daku urte akaberan bakoitzak bere baloraziñua emuteko. 0tik 10era puntuau bihar du, euki dun bizipen ta esperientziak kontutan hartuta. Gero aurreko urteko puntuakin konparaittenttu, bat arduraketan da beti datu horreik gordeten, ta aurreko balantzia beti momentukua emundakuan jakitten da, bestela samurra da, iaz hainbeste jarri neben, oñ be antzea…

Neretako urtia itxuran pasau da, alde onak txarrak baino gehixau izan dia, beti be neure ikuspuntutik, baina Euskal Herrixari buruz ezin neike berdina esan, gauzak hobetzera hoiazela emuten eben, baina berriz geldi antzian dau asuntua, aber ba datorren urtia hobia izaten dan alde danetatik.

Ta nere baloraziñua zeiñ dan?? Ba izenez Oso-ondo, ta zenbakiz 8ko bat.

Pago Usoko ospakizunak

Utzi erantzuna

Aurreko baten idatzi neben moduan, aurten Pago Uso elkartiak 50 urte beteten dau, justo gaurko egunian.

Bazkidiantzako luntx bat antolatuta euen gaurko, ez da jende larrei
etorri, baina gustora geratu gara danok. Miren eta Agurtzane
trikitalaixek girotu doskue luntxan denboria, gainera argazki zahar
batzuk batuta, honein proiekziñotxo bat eiñ du.

Datorren zapatuan gabonetako plater tiraketa txapelketa izango da, ta
ostian bazkaixa eiñgo daue, 50 bat pertsona dauz apuntauta, bertan
egotea espero da elkarteko lehenengo lehendakarixa izan zana, lehenengo
batzordekidiak, bizirik jarraiketan daueinak, eta plater tiraketa
munduan Oñatiko beteranuena dana.

Aber ba danak ondo urteten dauen.

AHT eta Politika

Utzi erantzuna

Gaur taberna baten egunkarixei begirada bat bota xau, aber  atzo Arrasaten AHTn kontra eiñ zan manifestaziñuatik ze esaten ebeiñ ikusteko. Lehenengo Gipuzkoan gehixen saltzen da egunkarixa hartu du. Politika sailian orri erdi bakarrik eskaini xaue. Beste egunkarittan berriz azaleko argazkixa, eta 2 orri edo gehixau, baina ez politika sailian, eguneko gai bezala baizik.

Batzuk pentsaitten daue AHTn aurka gauzen danok ezker abertzalkekuak gaiela, baina ez da hola. Ezker abertzalia AHTn aurka dau, baina baitta bere lurrak galdukottuen baserrittarrak eta ingurumenaz arduraketan dan jendia, eta honeik danok ez gara ideologia berdinekuak, danerako jendia dau.

Espainia aldian Euskal Herrixan alde eittea, ETAn ideakin bat eittea da, ta AHTn aurka eittea be hola sailkatu daue. AHTn mouko azpiegitura baten aurkarixak euskaldunak izan biharrian, Catalunya aldekuak izanez gero? edo galiziarrak? edo Extremadurakuak? Orduan beste era batera pentsauko ebein agintian dauzeinak.

Durangoko Azoka

Utzi erantzuna

Egubaikotzean Durangora joan ginan euskal liburu eta disken azokara, urteroko ohittura bat bihurtuta dauena honezkero. Eguerdiko ordubixetarako han geuzen, ta nahiko ondo euen liburu eta disko desberdinak ikusi ahal izateko.

Nik urtero erosten dot zerbait, baina hori bai, diru kantitate bat gastautakuan, planto eitten dot. Bestela, hainbeste liburu ta disko erosiko neike, diru barik geratu arte. Eskerrak txartelakin ordainketako aukeraik ez dauen momentuz, ta espero dot ez daueila sekula jarriko, bestela…

Aurtenguan liburu bat, Toti Martinez de Lezean “El jardin de la Oca” eta pelikula bat, Oreka TXen “Nömadak TX”, erosi dittut. Liburuakin ez naiz hasi oraindik, baina gaur gabian aber ekitten xaten. Pelikulia ikusi dot, ta oso interesantia pentsau xat, txalapartia ta munduko kultura desberdinak nahastuta, Fusioa lortzen dute.

Jente askok esaten dau Durango erosten dian liburuak modiatik erosten diala askotan, ta jentiak ez dauela gero honeik irakurten. Nik behintzat orain arte Durangon erosi doten liburu danak irakurri dittut, ta baten batzuk behin baino gehixautan be bai.

Kritikatxo bat gura neike eittea hemendik Durangoko azokara umiekin joaten direnai. Hainbeste jente dabilen lekuan, umekotxiakin ibilttea ez da bape praktikua ez gurasuendako ez han dabilen jendiandako. Badauz dendatan umiak bizkarrian edo paparrian iruateko motxilak, ta halakuan gainian doian umiak be gehixau ikusten dau. Baten batek pentsauko dau, “ezaun da honek ez dakola umeik…”, ba egixa da, baina nik egunen baten umiakin joan biharra badakot, ez dot umekotxerik iruango, nere gainian iruangot.

AHTren Aurkako Mendi Martxa

Utzi erantzuna

Atzo Arrasateko Garagartza auzuan hasitta, mendi martxa bat egon zan, ez ginan jente larregi elkartu, beste arrazoi batzuengatik, baina hala ere eguraldi hotz baina onari esker, han bildutakuok martxi egittea erabaki geben.

Txilibri eta Hilario izan genittun gida lanak egitten, trena teorikoki pasatuko dan lekuak ikusi gittun, nun izango diran tunelak, zubixak nundik jarriko dittuen, ta apur bat danetik ikusi geben. Aipatu ebein zelako ezjakintasuna dauen gai honen inguruan, lurrak galdu bihar dauen jentia be kanpotik enterau ei da, informaziño zuzenik jaso barik Eusko Jaurlaritzan aldetik.

Proiektu honetarako izugarrizko diru kopuruak aurreikusten dira, ta halakotan normalian aurrekontukua baino gehixau gastaitten da. Biharrezkua da benetan abiadura haundiko trena? Ez zan egokixaua izango Euskal Herriko herri desberdinak alkarren artian hobeto komunikaittea? Osasunerako diru gehixau bideraketia? Gaztiak etxebizitza duina lortzeko laguntzak emutia?

Bakoitzak bere iritzixa eukiko dau gai honen inguruan, ta atzo entzundakotik, gauza bat geratu xat buruan, atzoarte ez nekixena. Halako lan handi bat eiñ daueiñ Andaluziako aran baten, lurpeko ur erreserba guztiak hondatu daueila, “El Valle de los Manantiales” dako izena, baina bere inguruko lur mortuaren itxura hartu dau antza, oasi bat zana desagertuz. Udalaitzen barruan be izugarrizko ur erreserbia ei dau, ze pasauko litzake hori hondatuz gero? Bailarako herrittan autobidian lanak diala ta hainbat iturburu sikatu dia, errekia erre ez danian eiñ. Kontu gehixaukin hartu bihar dia halako kontuak nere ustetan. Aurreko baten irakurri neben moduan, “lurra ez dogu gure arbasoengatik hartzen, gure ondorengoei mailegatzen diegu”.

Kontakizun berexia

Utzi erantzuna

Ez dakit egixa izango dan edo ez, baina neri pertsona berezi batek kontau noztan moduan kontaitten dot hemen istorixua.

Azpeiti inguruan pasau ei zan. Karneta atara barri ta kotxeik ez eukan gazte bat zan. Elgoibarren jaixak ziala ta, hara joateko kotxe biharra eukain, ta mutil honek kristonak eta bi eiñ ostian, lortu eben aittan kotxe barri xamarra ta eleantia Elgoibartik bueltia eitteko.

Bueltarazkuan basaurden bat harrapo eben, baina ez zan hil. Erdi hilda, beste lagun baten laguntziakin kotxeko maletategira sartu ebein. Baina basaurdiori zarata batian hasi zan itxuria, ta lagunari ez xako ba akordaitten kotxian eskopetia dakola! Beste kotxera joan, eskopetia hartu, ta plana eiñ ebein, batek atia zabaldu ta bestiak eskopetiakin tirua joko otzala animali gaixuari. Kontua da, atia zabaldu ta basaurdiak urten bat izan ziala, baitta eskopetian tirua be!! Emaitza, kotxeko maletategixa odolakin ta basaurdian uliakin zikina, kotxeko jarlekua aldenik alde zulatuta, ta basaurdia bueltan basoko bere etxian.

Ez dakit mutil honek aittari zela azaldukotzan pasautakua, ta aittan erantzuna be ez dakit, baina neri behintzat ez xaten gustauko mutil horren larruan egotea egun hortan!!

Pago Usok 50 urte

Utzi erantzuna

Astian entzun du Fagor Arrasatek 50. urteurrena ospatzen dauela aurten. Oñatin badau elkarte bat urteurren berdina ospatzen dauena, Pago Uso da hau. Ni 3. urtez nau bazkide moduan, orduan elkartian historixiakin konparauta gutxi dala esan leike.

1957ko abenduaren 18xan sortu zan elkartia, Txantxiku-Txoko elkartian ehiza eta arrantza sail bezala, ta orduko lehendakarixa Juan Zelaia “Upain” izan zan. Mende erdi honetan hainbat ekintza gauzatu dira, normalian ehiza edo arrantzakin zerikusixa dakoinak, eta plater tiraketa be protagonista izan da.

Hainbat egoitzatik pasau ostian, orain plazan dau kokatuta elkartia, 310 bazkide dako, eta herrixan alde ekintzak eitten jarraiketan dau, tartian herriko beste elkarte danakin batera antolaketan dan Herri Eguneko txorizo ta salda dastaketia.

Urteurrena ospaketako, aurreko astian Errioxan eta arabar Errioxan egon ginan, lehenengo LAN upategixan eta ondoren Luis Alegren, Biasterin, bazkaltzen. Gaur berriz Mus txapelketia egon da, ta hamairu bikote aurkeztu dira.

Beste 50 urte jarraittu daixela.

Behobia Donostia

Utzi erantzuna

Gaur izan da Behobia-Donostia lasterketa ezaguna, eta neretzako lehenengo aldixa. Goizeko 8:30tan urten du Irun aldera, pixka bat galduta ibili ta gero, heldu gara. Kotxetik urten, gaineko erropak kendu, plastikozko poltsa gainetik jarri ez hotziketako, eta berotuaz irteera aldera abiatu gara korrika suabean.

Bidian goiazela, gurpildun aulkixetan urten daueinak ikusi dittugu, honeik dakoi merittua, ez dakit bi hankak ondo edukitta kirolarixak izango zian ala ez, baina aurrera egitteko indarra erakusten daue behintzat.

Lehenengo korrikalaixek 11etan urten daue, guk urten 11:15 zian ixa. 15000 pertsonatik gertu izena emunda eukainak, 13000ra ez da allau itxuria urten dunan kopurua, ta izugarrizko inpresiñua egitten dau, halako jendetzia, korrika, ta ikusten.

Iruneko jentia hotz euen, ez du txalo askorik entzun. Gero 6. kilometruan, ura hartzeko lehenengo puntua. Gu heldu gareneako botila  ugari gastauta eutzen, baina guretako beste be ba euen. Hor hasten zan gainera lehenengo aldatz haundixa, Gaintxurizketa, oso luzia iñ xat, baina erritmo lasaixan hartu dot eta ez dot larregi igarri gogortasuna. Ikusle talde bat orduan konturatu da korrikalarixen dortsaletan bakoitzan izena dauela, ta hori entzun ostian nere  aurretik hoian bat be horrekin konturatu da, dortsalari begira jarri da ta…

Pasaiara bidian gero jende gutxi egon da, portuan inguruan berriz  jendetzia, ta eskerketakua da emuten dauein animuak, samurrau joaten da ta. Korrikalari batzuk gelditu, ta pausuan ikusi dittugu, nik nere erritmuan jarraittu dot, hori bai, beti be kilometroko denbora gehitxuau egiñda.

Mirakruzeko gaina beste gauza bat izan da, oso gogorra eiñ xat, ta ez da behinguan akabo. Bide ertzak lepo jendez, tartian Odon Elorza Donostiako alkatia. Bi hanketako bikiak kargaitten hasi xat, erritmua apur bat jeitsi, ta azkenengo 3 kilometruak akabotea pentsau dot. Barrenian itsasua, gero Igeldo ta berandutxuau Kursaal agertu diranian konturatu naiz Donostian nauela, ta azkenengo indar erreserbia atara bihar dotela.

Kursaalan inguruan jente ezaguna animuak emuten, kuadrilako jentia be bai, Bretxako azokaren parian familixakuak berriz, eurak ni baino lehenau konturatu dira, ta agurketako beste indar euki dot. Helmugia bertan ikusten zan, ta azkenian allau naiz. Denboria 1:54, 2 ordutik jaistea lortu dot, baina hori gutxienekua da, uste nebena baino hobeto, eta gainera kargaitten hasi dian bikixak be hobeto neukan ordurako. Gainera helmugia pasaitteaz bat emoziñua lehertu eiñ da, ixa negarrez hasi naiz. Ez dakit zela azaldu, pentsaitten dot halako lasterketan bat burutu dauen jentiak ulerketan nauela.

Gero korrika egin dunak, ta ikustera etorri dian senidiak elkartu, ta Oiartzungo sagardotegi batera joan gara bazkaltzera. Nik behintzat apetitu ona neukan, ta ondo jan dot. Etxera bueltaitteazkuan, hankak gatzuretan euki, ta gero dortsalakin batera etorren relajaitteko krema bat bernatan emun, ta oñ hau idazten, Teledonostiko Behobiako irudixak ikusiaz. Laister ohera joan beharko dot, gorputzak eskertuko dozt.

Plaentxi-Bergara Atxintxika krossa

2 erantzun

Atzo Atxintxika taldiak antolatuta, Plaentxi-Bergara krossaren
hirugarren ekitaldixa izan zan, neretzako lehenengo aldixa lasterketa
honta parte hartzen nebena. Erreka ondoko industrialdian hasi zan,
batek komentau noztan moduan, hiru aldittan leku desberdinetatik urten
dau lasterketa honek.

Hasieratik
aldatz bat igo bihar zan, neretzako ta pentsaitten dot beste
askontzako, txarra izan zala hori, ez bainau ohittuta aldatz goran
hasten, apur bat berotutakuan igoten dittut aldatzak hobeto.

Ibilbidia
oso politta zan bestela, errepidera urten barik Bergararaino, ta han be
kaletik zan, bestela dana trenbide zaharretik, ixa dana zoru onakin
dauena, zatitxo bat kenduta. Pasio lekua izanda, ikusle gehixenak
pasiuan ebitzenak zian, nahiz ta ba eutzen bestela lasterketia ikustera
joandakuak be.

Lasterketa herrikoia izan arren, jentia gero ta
hobeto gertatuta joaten da, 10 kilometroko lasterketan, azkenengo sartu
zanak ordutik behera, edo bestela ordu ta gutxi eiñ eben, azkenengo
hori ez nintzan neu izan, baina gutxiatik, nik 55 minutu bihar izan
neben, lehenenguak baino 22 minutu gehixago, baina horrein erritmuak ez
dako neriakin zerikusirik.

Partehartzailiak be dexente, 250etik
gora, ta akaberan lehenenguairi sarixak emuteaz aparte, beste sari
batzuk zozketatu ebeiñ, ni betiko antzea esku hutsik! Besten baten
igual zeoze jausiko da!

Datorren domekan beste lasterketa baten
estrenauko naiz, Behobia-Donostia klasikuan. Urte bat doiat gertaketan
hortarako, bazkari baten egindako apustu bat tarteko. Urtian zihar
korrika eitteko motibaziñua be emun dozt horrek, ta egixa esan badakot
gogua domekia allaiteko, jente danak esan dozt oso politta dala ta
lasterketia. Boulevardeko helmugara ondo heltziakin konfomatzen naiz,
denboria gutxienekua da, baina buruari bi orduko mugia jarri xat, baina
ezin bada ez da ezer gertatuko.