Biteritik abiatu, eta ospitalean Asuelako bidea hartu dugu. Zenbat norabide bertan… Ziorlako balkoirantz, Bakue, Andra mari zuri, Kurtzetxiki… Guk Bedoñakoari ekin diogu.
I.U. 
magalbe ( B.A.) 
B.A. 
Magalbe baserriaren aztarnak, 1.940an sute batek kiskali baitzuen. Dirudienez, Magalbe baserria Bedoñako baserri onena ez ezik, inguruetako onena ere bazen. Bertako azken biztanlea Alejandro Iturbe Arana izan zen, “Malbe” ezizenez ezaguna, eta ospetsua izan zen bizitzeko eta gauzak ulertzeko zuen moduagatik. «Urak eta Larreak libre» zen bere lema nagusia eta horren ondorioz, hamaika auzitan sartuta egon zen. Gizon argia, nortasun eta bihotz handikoa. Baserriaren inguruan daude oraindik ere, berak harlauza handiekin egindako itxitura bitxiak (https://www.baserrisarea.com). J. Garitaonandia eta M. Iparragirrek, Alejandroren historia jasotzen duen liburua argitaratu dute, Malbe, (udal liburutegian eskuragai). Interesgarria pertsonaia.
B.A. 
mahastiak 
B.A.
B.A.
Mendiko bidetik beherantz, pinu artean… Iramendi eta Etxaburu baserrietara heldu, eta gero Solozarrera. Handik harrobira eta zubitik San Josepera.
L.S. 
B.A.
Giro ederrean, 7,5 kilometroko paseo polita gaurkoa ere.
INFORMAZIO OSAGARRIA
https://www.baserrisarea.com/es/ondare-historikoa/7022/1284-magalbe-baserria
https://ahotsak.eus/arrasate/pasarteak/arr-066-019/
Eli Alzolak ere Malberi buruzko informazioa eskeini digu; hor jarraian:
MALBE, BEDOÑAKO ARTZAIN MENDERAKAITZA (K. Oliden 2009)
Alejandro Iturbe Aranak, Malbek ezagunagoa, «ur eta larre libreen» aldarrikapen mitiko eta suntsiezina, bizimodu eta nortasun-ezaugarri bihurtu zuen.
Alejandro Iturbe Aranak, Malbek ezagunagoa, ez zuen inoiz bere besoa okertu. Ez antzinako herrilurren pribatizazio progresiboak, ez larreak pinudi bihurtzeak, ez landarea industriaren alde uzteak, ez zuten inoiz kikildu Bedoñako artzain basatia, 1888an Bidasoro baserrian jaioa baina Magalbeko baserrian hazia, gaur egun desagertuta dago. Ardi eta behi-aziendaren hazle horrek ez zuen inoiz laborantzan jardun, eta «ur eta larre libreak» aldarrikapen mitiko eta nekaezin bihurtu zituen bere bizitza-estiloa eta nortasun-ezaugarria. Bere izaera lotsagabeak, asmamenak eta anekdota eta auzi kontaezinek ospetsu egiten lagundu dute, hil zenetik 42 urte betetzen direnean.
Malbeko figurari buruzko liburu bat argitaratu dute berriki Joseba Garitaonaindiak eta Marixol Iparragirrek. Gaur egun Fresnesen (Frantzia) dago preso, eta Arrasate, Aretxabaleta eta Eskoriatzako udalek argitaratu dute. Horri esker, Malbe ezagutu zutenei memoria freskatu zaie, eta, gainontzekoek, artzain borrokalari eta menderaezin baten irudia deskubritu dute.
Garitaonaindiak eta Iparragirrek osorik euskaraz idatzitako liburukiak, ahozko testigantzak jasotzeaz gain, Eskoriatzako eta Aretxabaletako udal artxiboetako dokumentu ofizialen edukia islatzen du, herri-lurrak besterentzeari buruzkoa. Horietako batean, Eskoriatzan 1811n datatua, honako hau ezartzen da: «Baldintza eta inguruabar zehatz batekin saltzen dira: aipatutako mendietako eta zati horietako lurretako larreak, urak, harrobiak eta bideak libre geratu behar dira, eta erabilera eta aprobetxamendurako komunak izan behar dute, orain arte bezala».
Alejandro Malbe ez zen abokatua, baina jakinaren gainean hitz egiten zuen «ur eta larre libreak» oihukatzen zuenean. Hala ere, ezagutza horrek ez zion eragotzi jabeekin liskarrak eta auziak izatea, haien lurretan artaldeak bazkan uzten baitzituen. Kondaira herrikoiak dio garaile atera zela guztietan, baina Garitaonaindiak eta Iparragirrek beren liburuan erakusten dute ez zela beti hala izan. Bere aldetik, Malbek epaiketak galdu eta isunak ordaindu zituen. 1929an gertatu zitzaion bezala. Alejandro, 40 urteko gizon bat, behin eta berriz demandatua izan zen, bere abelburuak Galarriako herrilur zaharretan bazkatzen zirelako, ordurako Juan Oruetak erosita. Epaileak erabaki zuen Oruetako etxaguntzek «ez dietela zor Alejandro Iturbe eta Pedro Ezpeleta auzipetuei».
Larrino eta Aozaratzaren artean, Aretxabaletan, dagoen landa-lur hori artzainen eta antzinako herri-lurrak erosi zituzten jabeen arteko eztabaidagai nagusia bihurtu zen. Gatazka hori areagotu egin zen nagusi berriek pinuak landatzen eta beren lurrak hesitzen hasi zirenean. Artzainek, beren eskubide historikoak alegatuz, ganadua han bazkatzera eramaten jarraitu zuten.
…/
Alejandro Malbek, garai hartan 400 ardi baino gehiago zituenak, Siuntza alderdia zuen bere leku kuttunetan, Kurtzebarriko magalean, Arabara begira. Ardiak han egoten ziren hilabeteetan, maiatzetik irailera bitartean, Malbe egunero joaten zen Bedoñatik. Ardiak jezten zituen, kobazulo batean lo, eta hurrengo goizera itzultzen zen 20 litroko marmita batekin bizkarrean.
Malbe ez zen oso zorrotza ostatuarekin eta janariarekin…
