uztailan, andra mari zurira!

Datorren astean Andra Mari Zuri eguna eta hori aitzakiatzat hartuaz, bagoaz taldean Bedoñako baselizaraino.

Urkulu errekaren ibilguan dagoen haran bukolikoko bizilagunak, abuztuaren 5ean, ermita ezkutu horretan elkartuko dira, bertan egiten den elizkizun bakarrerako.

Baselizara heldu eta bertako jabeak, Benitok, atea zabaldu eta ikusteko aukera eman digu. Hunkigarria guretzat, hainbatetan etorri izan gara eta sarrailatik begira besterik ezin, gaur berriz sartu egin gara. Eskerrik asko!

Elik gaurkoan, beste zenbaitetan antzera, Andra Mari Zuriren inguruko informazioa ekarri digu, interesgarria guretzat. Bejondeizula lagun!

Joan Asuelatik egin dugu, etorria aldiz, Bedoñatik eta Malbe ondotik pasata. Paraje polita, eguzki berotik babesteko gerizpe ederrak babestu egin gaitu. Gustura egin dugu gaurkoa, eta amaitzeko elkarrekin freskagarriaz topa egin dugu.

INFORMAZIO OSAGARRIA

https://www.baserrisarea.com/nola-erosi/7023/432-andra-mari-zuri-eliza-etxea

Elik eskainitako informazioa. ANDRA MARI ZURI ELIZA-ETXEA Ea, Zubillagako mugan dago eliza hau, Urkulu ibaiaren arroan. Izen bereko baserriarekin bat egiten du. Badirudi inguruko eliza zaharrenetako bat dela, XIV. mendekoa. Ergiñako Andra Mariren irudiak, ANDRA MARI ZURI izenaz ere ezaguna, aldarearen erdian dagoen ohorezko gunea hartzen du; Erdi Aroko taila bat da, zur polikromatuzkoa, landa-grazia xarmagarriz betea. Debozio handiko irudia izan da; beraz, lehorte-garaian, Bedoñako sinestunek kontuan hartzen dute, baita emakumeek ere, haurdunaldietan.

Antzina, “Erregebide” edo Zubillaga eta Arrasate lotzen zituen galtzada harriztatua bertatik pasatzen, 1.347. urtean eraikia, Henrike II.a erregea Oñatitik Arrasatera joan zedin.

ANDRA MARI ZURI ermita, eskualdeko eliza zaharrenetako bat dela esaten da. Bertako biztanleak jaiegun eta igandeetan joaten ziren mezatara. Gainera, oso harreman estua zuen San Andres ermitarekin eta urtero prozesioan eramaten zen ANDRA MARI ZURI irudia San Josepera. Lehorte-garaian erreguak egiten ziren.

ANDRE MARIA ZURI EZKUTUENA (K. Oliden, 2016) Bedoñako ANDRA MARI ZURI ermita garai batean haraneko parrokia primitibo eta nagusietako bat izan zen. Gainera, Zabale baserri monumentalak Otalora jauregia Gipuzkoako Batzar Nagusiaren egoitza izan zen garaian hartu zuen eskualdeko udala. Nolanahi ere, arte sakratuko adituek, hala nola Lizarraldek, diotenez, Ergiñako Elurretako Ama, ANDRA MARI ZURI ermita ezkutuari izena ematen diona, Arantzazuko irudia 1468an agertu baino lehenagoko irudi marianoen artean dago. Herri artisautzaren irudi zakar hau 75 zentimetroko altuerakoa da, eta ez diote balio artistiko handirik ematen.

Urkulu ibaiaren ibilguan dagoen haran bukoliko eta atal horretako bizilagunak ermita ezkutu honetan elkartuko dira tenplu txiki horretan egiten den elizkizun bakarrera joateko. Tenplu txiki horren antzinatasunak gotiko estiloko ganga eta kanpoko abside xumea bermatzen ditu, baita Sagrarioa apaintzen duten freskoak ere, aditu batzuek XIII. eta XIV. mendeen arteko data dutenak.

Baina Oñatiko jaunak, patroi-eskubideak zituen antzinako parrokia haren historia luzea ez da ondo ulertzen gaur egun. Batez ere leku idiliko horretara iristeko zailtasunak direla eta. Bedoña auzokoa izan eta, beraz, Arrasateko udal mugapean egon arren, ANDRA MARI ZURI ermitako ibilgailuentzako sarbide bakarra Zubillaga auzo oñatiarretik igarotzen da.

Maria Jesus Lezetak, baselizaren ondoko baserriaren alabak, ermita eta Bedoña auzoa lotzen zituen antzinako gurdibidea bertan behera uztea salatzen zuen. Gaur egun, oinez eta lur orotako ibilgailuren eskura dago. Garai batean ‘auzolanean’ egiten zen bide horretatik, garai batean, prozesioak Bedoñara igotzen ziren, eta ANDRA MARI ZURI irudia eramaten zuten abuztuko egartsuetan euria eskatuz, eguna baino 15 egun lehenago.

Usadio eta ohitura horiek desagertu ondoren, ANDRA MARI ZURI irudia finkatuta dago ermitaren absidearen erdian, ezkerraldean San Agustinen irudiak lagunduta, eta eskuinaldean Santa Monika.

José Agustín Elustondok eta Antonio Villarejok, ‘Santuarios marianos de Álava, Guipúzcoa y Vizcaya’ (Ediciones Encuentro, 1999) lanean, Lizarralde aitak Ergiñako Elurretako Ama Birjinaren jatorriari buruz duen susmoa aipatzen dute. Deigarria izan zen ANDRA MARI ZURI edo Elurretako Ama Birjinaren izena. Lizarraldek izenburu bereko beste irudi batzuk aurkitu ditu inguruan: Oñatiko Uribarri auzoko santutxuan, klaustroan eta Oñatiko parrokiako erretaula nagusiko zokaloan, Zegamako Hiruetxeta ermitan eta Arrasateko parrokia-elizan. Irudi horiek guztiak Arabako probintziaren mugetatik hurbil daude, eta garai batean Oñatirekin harreman estua zuen eta, beraz, Gasteizko Andre Maria Zuriarekin harremanen bat egon daitekeela uste du. Hala ere, Lizarralde aitak dioenez, Ergiñak izen hori du XVI. mendetik.

Deja una respuesta

Tu dirección de correo electrónico no será publicada. Los campos obligatorios están marcados con *