by Iñaki Peña -

Trilogia dokumental bat: AH.

Argazkiaren eskuinaldean dagoen egurrezko aulkia Otsagabian egindakoa da. Urkuluko urtegiaren inguruan paratu genuen, atzean Orkatzategi eta lerro bereko mendiak ikusten direlarik. Eguzkia da argazkiko truku bakarra.

Lehenengoa beti da lehenengoa. Ikus-entzunezkoen zure burua mundu honetan estreinatzea, kontu berriak ikastea, estutasunak igarotzea eta, aldi berean, prozesuarekin gozatzea.

Dokumentalaren genesian, sorkuntza prozesuekin sarritan gertatzen den bezala, krisialdi bat egon zen: aitaren heriotzatik 5 urtetara, amari ere beste tumore bat diagnostikatu zioten. Hiru urte lehenago Aiora jaio zen, Bilbon, eta 2012ko amaiera hartan berriro hasten ginen bestelako kontuekin, ostera hastera. Eguberri hartan etorri zitzaidan inspirazioa, deitu ustekabea, nahi duzun moduan. Baina hiru pelikulekin antzeko zerbait gertatu zait.

AH, lehenik eta behin, oroimenaren aldeko aldarria da, alzheimer sozialak eta beldurrek bultzatutako ahanzturaren gainetik. Hala minbiziaz nola biziminez egiten dugu berba. Tabuen artean tabuena den suizidioaz eta baita dolu perinatalaz ere. Testigantza pertsonalak adituen hitzekin tartekatuz, tarteka gutako batzuk osatzaile zaurituak garelarik.

Lehendabiziko dokumental honetan, baita hurrengo bietan ere, mezu nagusietako bat da doluan dagoenari denok lagundu diezaiokegula, osasun profesionala izan barik. Alboan eginda, batik bat entzuten. Denok dugun enpatia gaitasuna lantzeko gonbidapena da. Hanka sartzeko beldurra arintzeko sortu genuen.

Beharbada hiruretatik hauxe da akademikoena, baina beharbada arima ere badaukalako, edo momentu egokian sortu genuelako, ibilbide harrigarriki luzea izan du. Euskal Herrian, eta baita hemendik kanpo ere, aurretik bagenekien gauza bat egiaztatu dugulako: hizkuntzak ez direlako oztopoa nahi ez duenarentzat. Dokumentala ulertzeko nahi duten guztiek arazorik ez dutelako edukiko. Erabakia norberarena dela, azpitituluak irakurtzea lana bakarra dela.

Bestela, arrakasta kudeatzea ere irakaspen handia izan da. Real Sociedaden zaleok ez gaude ohituta erramu koroekin, sariak irabazten dituzten pelikulei ematen dizkietenak. Ederra da telebistan, irratian eta egunkarietan agertzea, zinema aretoak beteta ikustea eta txaloak jasotzea, baina hau guztia jakin behar da bideratzen. Lehenik eta behin gogoratzea dokumental bat pertsona askoren ahalegina dela, protagonistena hasteko eta behin. Umiltasuna ez da galdu behar, Erreala garela oroitzea, ez gehiago, baina ezta gutxiago ere. Jose Migel Barandiaran maisuari behin irakurri nion sagar gehien dituen sagarrondoa apalena dela, fruituen pisuagatik makurtuta dagoelako, bera zegoen bezala. Halaber, bidean ezagutzen ari naiz horrelako “zuhaitzak”, eredu onak direnak.

Izan ere, 2014an bereziki, eta 2015ean ere jo eta ke ibili nintzen leku batetik bestera aurkezpenak egiten. 100 proiekzio publikotik gora egin ditugu 10 urtetik gorako ibilbide honetan. Liburu bat egin zitekeen leku haietan guztietan gertatutako pasadizoekin. Gugan gera bedi, eta bejondeigula.

Trilogia dokumental honi buruzko liburua on-line irakurtzeko: “Heriotzak eta doluak”.

by Iñaki Peña -

Liburua

Liburuaren azalean, nola ez, mendi bat. Baina ez edozein, baizik eta hiru tontor dituena, argazkian agertzen dena (ezkerretik eskuinera: Hirumugarrieta, Txurrumurru eta Erroilbide). Aitak erreferentziatzat zeukan mendia. Mugalaria, Gipuzkoa eta Nafarroa artean, eta Lapurditik nahiko hurbil.

Hiru tontorrena, izenburuak aipatzen duen trilogiagatik da. Baita liburua hiru hizkuntzetan idatzita dagoelako ere. Hasteko, eta estreinatzeko, euskaraz, noski. Booktegi plataformaren bidez, eta Aritz Brantoni esker. Hementxe duzue irakurgai: “Heriotzak eta doluak. Trilogia dokumental bat“.

Txikitan izan nahi nuena idazlea zen. Eta une hauetan, amaz eta amonaz gogoratzen naiz bereziki, eurek ederto ezagutzen zutenez idazteko neukan grina. Pozik hartuko zuten pasa den ostegunean argitaratu berri dugun liburuaren albistea.

Bestela, abeslaria abesten duena edo idazlea idazten duena dela esatea orokorregia da. Agian “ondo” gehitu beharko genuke (idazlea ondo idazten duena da). Edozein modutan, idaztearena aspalditik praktikatzen dudan zera bat da, eta blogarena entrenamendurik hoberena izan da, astean behin duela… 20 urte! (mila esker, Igor Leturia). Hasi Goienan, Mahatsorriekin jarraitu (ene! haiek garaiak!) eta bueltan Goienan.

“Zinemagilea” hitzarekin ere antzeko zeozer gertatzen zait, are okerragoa da egia esan. Batzuk animatzen dira horrela deitzen, baina urrutiegi gelditzen zait. Suposatzen dut komikiak literaturarako direnak direla dokumentalak zinemarako. Orduan “dokumentalgilea” horrekin bai, ados. Denok pozik.

Teaser moduan, edo amu moduan, hemen lagatzen dizuet beheko sarrera hau. Eta goiko linkean, liburu osoa, soinu-banda eta guzti.

Letren eta zientzien artean aukeratzeko esaten digute gaztetan. Bideak, hala ere, tarteko lurralde bat badagoela erakusten digu, eta batzuk hortik ibiltzen gara gure profesioetan. Liburu honetan, funtsean, medikuntza narratiboa izeneko hibrido baten emaitza da. Zinemaz, literaturaz eta psikologiaz irakurriko duzu, batik bat. Eta atzean, musika.
 
Bideak, halaber, irakasten digu bizitza hainbat emozio eta bizipenen arteko nahasketa dela: pozak eta tristurak, minak eta osaketak, erorketak eta altxatzeak, haserreak, itxaropenak… Zientziak dena ezin duela azaldu eta konpondu gogorarazten digu liburuak ere. Fantasia eta errealitatea ez nahasteko. Barrukoak partekatzen ikasteko. “Beti beste tontor bat badagoela gure zain”.

by Iñaki Peña -

Otsaila

Near Biarritz during a winter storm (REUTERS/Regis Duvignau)

Bizitza guztirako markatuta gelditzen zaizkigun hilabeteak daude egutegian. Urtez urte faltan ditugunak gogoratzekoak, bizi garen bitartean. Mariarentzat uztaila dena, Sararentzat otsaila da. Uztailean Juan Mari erail zuten, eta Fernando (eta Jorge) otsailean. Bihotzeko orbainak seinalatutako hilabete horietan ernatzen dira, hor jarraitzen dutela abisatzeko.

Alberto gure aita ere uztailean hil zen, eta ama otsailean. Hilabete honetako lehenengo egunean, duela 10 urte, minbiziak Irune kolpatu zuen azken aldiz. Gaur gogoan hartu dut, “Aulki hutsak” Mendaron proiektatu dugunean. 10 urte zurztasun bitxi hori sentitzen hasi ginenetik, funtsezko bi aulki huts horiek ditugunetik. Bitxia diot, adin batekin gertatu zelako, gu umeak ez ginelarik. Baina goizegi, edozein modutan. 73 urte berak, 43 nik.

Gaur dokumentala hamaikagarren aldiz ikusi dut, gurasoen Donostiako etxearen irudiak ikusi ditut berriro, erabat aldatuta dauden txokoak. Bertan etxe hartan hil zirenetik gauzak dexente aldatu dira. Lesakako kanposantuko hilarrian, adibidez, amaren izena ez zen agertzen orduan aitarenarekin batera (amatxi eta abuelorekin ere batera). 2013a zen pelikula grabatu genuenean, ordurako minbizia martxan zuen amak, ebakuntza eginda, baina gaixotasuna oraindik bizirik. Diagnostikatu ziotenean, 2012ko abenduan, krisialdi hartan AH egiteko zera hori piztu zitzaidan. Aita omendu nahian, eta amaren bizitza ere kolokan.

Otsailean ere hil zen amaren ama, abuela Mari, harekin lotura handia neukalarik. Hutsune handia laga zidan. Kuriosoa da amona hil zen egun berean anaia Albertoren urtebetetzea izatea, otsailaren 16a. Hilabete honetako bi marka horiek batera datoz, heriotzarena eta bizitzarena.

Zezeil honen amaieran, azkenik, aspaldiko amets bat egia bihurtuko zait, honekin guztiarekin loturik. Bihotzeko orbainak goxatzeko.

Besarkada handi bat zeuri, Sara

(baita Mariari ere).

by Iñaki Peña -

Udagoiena

Udazkenean jaioa eta udazken zalea naiz. Klima aldatzen hasi denetik, hala ere, oso tarteka gozatu ahal izaten dugu urtaro honetaz, haize hegoa gainetik ezin astindu. Hondamendiak ez aipatzeagatik.

Nafarroa Beherean, lehengo egunean, mendi txango bat egin nuen Zarauzko lagun batekin. Egun epelegia larrazkena izateko. Baigorri eta Bidarrai artean, bide bat igotzen da oso distantzia laburrean eta desnibel handian Iparlako tontorreraino. Beherako bidean, haritz baten gerizpean jezarri ginen zeozer bazkaltzeko. Animikoki ez zegoen ongi laguna, lankide bati minbizi bat diagnostikatu diotenez. Guri medikuoi ere okerrena egokitzen zaigu lantzean behin. Eta Juanjo San Sebastianen hitzak gogoratu nituen, 1994an, K2 mendian bere sokakide eta laguna galdu baino lehen, pentsatu zuenean okerrena egokitu ahal ziela bere espeziokideren bati, edo hari berari. Bihozkadak dira, edo besterik gabe iristen da momentu bat zure zaurgarritasunaz jabetzen zarenean. “Mendian hil. Hirian hil” proiektatu genuen egun horretan Gernikan, goizean Bidarrai aldean ibili eta gero, eta solasaldira hausnarketa hau ekarri nuen.

Bi egun geroago, Lakuntzan dokumentalaren beste pase bat izan genuen, Sakana aldean. Emanaldi arrunt berezia izan zen. Izan ere, aste batzuk lehenago, hortik oso gertu, Ziordiako mendialdeko horma batetik Ekhi Arroyo gasteiztarra hil zen. Radio Vitoriaren elkarrizketa baten bitartez ezagutu nuen gertatutakoa, bertan gure dokumentala aipatu zuten eta hurrengo emanaldia non izango zen. Hara etorri ziren Ekhiren senideak, sekulako indarra erakusten, hain kolpe gogorra jaso berriak. Euren erresilientziaren gako nagusietakoa aste hauetan jasotako sostengua izan da. Ekhi oso pertsona sozialki aktiboa zen, eta komunitatearen zati handi baten dolu kolektiboa laguntzen ari da familiaren dolua arintzen. Horren lekukoa izan ginen udagoieneko lehengo egunean.

Pasa den asteburuan, azkenik, Bizkaira itzuli nintzen. Arratia aldean antolatu zuten, bigarren urtez jarraian, Denboraren igarotzea nabarmena da, orain dela 11 urte estreinatu genuen dokumentala berriro ikus-entzutean. Nola joan garen zahartzen partaideok, zenbat gauza gertatu zaizkigun 11 urte hauetan. Horietako batzuk gogoratu nituen solasaldian, Igorreko kultura etxean. Izan ere, ariketa ona da lantzean behin horrelako errepasoak egitea gure bizitzei. Zertan hobetu garen eta zertan ez dugun asmatu. Zer daukagun egiteke, kontu garrantzitsuen artean. Zeren zain gauden.

Udazkeneko egun hauetan menditerapian ibili naiz Pagoetan, Iparlan, Altzanian, Gorbeian eta Ireberren, konpainia onean. Zazpietatik bost probintzietan. Bizi garen seinale. Hurrengo udagoienean SB-ren emanaldi bat egiteko gelditu gara Igorreko antolatzaileekin. Kateak ez du eten.

by Iñaki Peña -

Tolosako inauterien ostean

Argazkia: travelmalarkey.com

Bonberenean grabatutako disko dotorea kaleratu zuen Pettik 2008an, “Awañak”gogoangarria. Aurreko urtean bere aita hil zen, oker ez banaiz, neurea bezala. 5 urte geroxeago, “Aulki hutsak” egiteko bidean negoela, “Argia heldu da” erabiltzeko eskatu nion Berakoari, Tolosako gaztetxean zuzenean grabatutako disko hartako abestia. Horrela ezagutu ginen.

Dokumentala herriz herri ibili zen 2014tik aurrera, tartean Tolosaldean, Alegia, Berastegi, Altzo, Anoeta eta Legorretan egon gara urte hauetan. Azken herri honekin lotuta, Maria Jauregi eta Maixabel Lasa, berriz, “S(u/a)minetik bakera”-rekin ezagutu ahal izan nituen. Bi pertsona erabat inspiratzaileak, bizitzan gutxitan topatzen diren horietakoak. Hobeto joango zen kontua gure Herri txikian, ugariagoak izango baldin baziren eurenak bezalako testigantzak.

“Mendian hil. Hirian hil” iritsi zen, azkenik, eta berarekin batera Mendi Film, Mendi Tour eta Aitor Elduaien. Eta Leidor areto mitikoa. Mendiei buruz ari garela, Uzturre urte hauetan igo dut lehenengo aldiz, eta Hernio Hernialdetik. Alkizatik egin genuen lehenengo txangoa Herniora, orain dela urte pilo bat, hori bai. Eta Aralarren Amezketatik sartzea, hori ere azken etapa honetan deskubritu dut. Eta Balerdira Bedaiotik.

Aste honetan itzuli naiz Tolosara, AH-ek 10 urte borobil egin dituenean. Easo Politeknikoan ibili naizen moduan, ikasle gazteekin heriotzari buruz, Inmakulada ikastetxean egon naiz oraingo honetan. Erizain laguntzaileak izateko ikasleekin, hain zuzen ere. Suizidioari buruz, berri txarrak emateari buruz, doluei buruz, hiltzeari buruz. Inauteriak amaitu berritan.

Eskertuta Asier Arrizabalaga eta bertako irakasleei, gure dokumentala aukeratzeagatik eta gonbidapenagatik. Tabuak apurtzeagatik.

by Iñaki Peña -

Arantzazu

Arantzazun sartzea bizipen paregabea da, santutegiaren barrunbeetan esan nahi dut. Eliza bera ere bisitatzea gomendagarria da, inoiz ez bazara egon, baina muinean egotea beste koxka bat da. Neuk zorte hori izan dut birritan: Lehenengoa, 2008an, Maiderren amona Isabel Elizegi hil zenean. Izan ere, neba bat fraide izan zuen bertan urteetan, Frai Juan Elizegi. Ixabelen errautsak tenpluaren atzealdean barreiatu zituen familiak, emakume dotorea benetan.

Bigarrena, 2013an izan zen, “Aulki Hutsak” grabatu genuenean. Orain 10 urte betetzen ari dira estreinatu genuenetik. Arantzazu Ibarrondori egindako elkarrizketa atzealde horretan izan zen, amildegiei begira, pribilegio hutsa.

Arantzazu basilika da, baina baita Zelai Zabal, Goiko Benta eta Sindika ere. Gomiztegiko gaztak. Duru aldeko txabolak, Eskista eta Urbixa, jakina. Arrola, Kortakogain, Bellotza, Elgea eta Urkillako gainak, Aloña eta Aizkorrikoak eta bidegurutze guztiak. Baina niretzat Arantzazu (Peña) nire arreba da. Baita Izaskun Andonegi eta Marije Goikoetxea ere, haietaz sarritan gogoratzen naiz han goian nagoenean.

Zorteduna izan naiz, halaber, OEEko jardunaldiak 2010 eta 2018an bertan Gandiaga zentroan antolatze lanetan ibili izanagatik. Osasungoa Euskalduntzeko Erakundean. Horiek oroitzapen ederrak ordukoak!

Aurten, Durangoko Azokan egun bakar batean egon ahal naiz. Eta “Arantzazu. 36 zm, 5 mende, herri 1” dokumental bikaina ikus-entzuteko izan zen. Ez galdu aukera zuen herrian edo inguruetan ematen baldin badute. Pello Sarasuak zuzendu eta Arteman-ek ekoitzitako lana da, Mikel Serratoren eskutik. Josu Txintxurreta eta Eider Ballina, halaber, honen atzean daude, eta harrotasun puntua sentitze dut nik ere eurekin lan egiteko zortea izan dudalako. Baita Izaskun eta Marijerekin ere, goian aipatutakoak eta lan honetako protagonistak ere badirenak.

Harribitxia da dokumentala. Jon Sarasua-k pare bat metafora oparitzen digu bertan. Espiritualtasuna definitzeko, munduan leku guztietan dagoen ura dela, gu ere ura garela, eta erlijioak mendeetan zehar ibaiak izan direla, norabide eta ibilbide jakin batean, azken hamarkadetan lehortzen ari diren ibaiak, bestalde. Beste metafora bat, kristautasunari lotuta, erditze batekin konparatuz: Ez dezagun ur zikinekin batera umea bera ere errekara bota. Gainbehera horren lekukoak izaten ari gara garai historiko honetan, eta ondo islatuta gelditzen da filmean.

Eta etorkizunean zer izango da Arantzazu? Zabalik dago erantzuna. Espiritualtasun epizentro bat izango dela pentsatu nahi dugu batzuk. Kristau ondarrak nolabait gordeko dituen gune ekumenikoa. Espiritualtasun laikoaren hiriburu bat. Gutxi gehiago etortzen zaizkit burura, tamaina honetakoak, Montserrat akaso. Nepal eta Tibet aldeko beste baten bat.

Misterioa.

by Iñaki Peña -

Heriotzari bizitza ematen

Thiago Storino.

Egun hauetan Dando vida a la muerte jaialdia egiten ari dira, laugarren urtez, espainiar estatuan zehar. Horren barruan, aurreko asteartean Hil baino lehen nahi dut… horma antolatu zuten Orion, Zainbizi elkartearen eskutik (eta Zarautz Herri Zaintzailea gure taldearen sostenguarekin). Ekimen xumea bezain interesgarria. Gure herrian, ostegunean, Death Cafe saioa izan genuen, martxan gaude.

Plano pertsonalean, Domu Santu eta Hilen Eguna, egun batzuk baino pare bat aste bete-beteak bihurtu dira aurten niretzat. Salamancako jardunaldiak eta gero, Gasteizen izan genuen oso emanaldi berezia “Aulki Hutsak” dokumentalarekin, laster 10 urte beteko dituena. Aldez aurretik urtebetetzea ospatu genuen Iker Barandiaranek eta biok, Orbain elkarteko antolatzaileekin eta publikoarekin. Itzela.

Aste hartan bertan, “Zinema, dolua eta desgaitasuna” izenburuarekin, Leioako campusean mahai ingurua elkarbanatu nuen Jesus Sánchez eta Andoni Ormazabalekin, EHUko Jon Torres eta Iker Badiolak antolatuta. Uda ikastaro bat izan behar zena, bertan behera gelditu zena ikasle faltagatik, beste formatu batekin aurrera atera genuen, ikasle eta irakasle ugariren aurrean. Poz-pozik, gogobeteta eta berriro errepikatzeko asmoarekin.

Ez naiz batere Zoom-zalea, baina katilu eta erdi hartu beharko dut Masterrarekin. Eta beste katilu bat hartu nuen aurreko asteartean Mexikon antolatutako seminario batean, Hospital de la Mujer izenekoan. Arazo teknikoak gora-behera, aurrera atera nuen “Cine y Cuidados Paliativos” izeneko hitzaldia. Hango norbaitek “Cuidados Paliativos y Cine…” artikulu hau irakurri zuen, eta gonbidatu ninduen distantziarekin parte hartzera.

Aurreko ostegunean, “Heriotza ona” izan genuen Mallabian, Anakotz Lasartek modu dotorean aurkeztu zuen saioa, bete-beteta zegoen aretoan. Gaba baltza ospatzeko zikloaren barruan kokatu zuten, eta ederretik gora izan zen. Beste baterako lagako dugu Halloween-en fenomenoa, eta haren aurrean zerbait koherenteagoa antolatzeko ahaleginetan dauden leku matxinoak. Biba zuek!

Borobiltzeko, “Mendian hil. Hirian hil” proiektatu genuen Igorren pasa den barikuan, Itsaso Bengoetxea eta Marta Sariñenak egindako hitzaldiarekin osatu zuten programaren barruan. Huescatik etorritako jendea publikoaren artean egon zen arratiarrekin batera, zineman eta liburutegian giza beroa eman zigun publikoa. Bihotzetik egindako gauzak beti ondo ateratzen dira.

PS.- Nondik ateratzen dudan denbora? Etxekoei lapurtzen diet, hori hala da.

by Iñaki Peña -

Loturak

Lizarra aldekoa izan nuen paziente bat Arrasaten, ahaztezin horietakoa. Lekeition igarotzen zuen uda partea familiarekin, nire moduan, eta behin elkar topatu genuen. Eskolapen zegoen, izkin batean, eskelak ipintzen dituzten lekuan, haiei begira. Amarekin nengoen, eta guztiz espontaneoa eta nafarra izan zen haren erreakzioa ustekabeko topaketagatik: “Me cago en los cojones!”. Hitzez hitz. Irribarre bategaz gogoratzen diren pasadizo haietakoa da.

Aste honetan Lizarran eta Lekeition, batera, eman dugu dokumentala, egun berean. Txikitan eta gaztetan “beraneantiek” izan gara udalerri bizkaitarrik dotoreenean, guretzat hondartza baino askoz gehiago izan den herria, lotura esanguratsuak ditugunez. Besteak beste, hizkuntza neureganatzeko gakoa izan den lekua izan da Lekitto. Desagertu den Aralde liburudendak zerikusi handia dauka honetan, baina lehenik eta behin Juan Jose Barbarias lekittarra izan zen influentziarik nagusietakoa, gurasoen lagun mina eta neuretzat aittitte modukoa. Berari esker hara joaten hasi ginen, eta berari esker naiz naizen bezalakoa, neurri handi batean. Gugan bego.

Egueneko emanaldia Nere Erkiagaren bitartez atera zen aurrera, bera “de cuerpo presente”  bertan egon ezin izan bazen ere. Beste modu batean egon zen Ikusgarri zinema areto txukunean Nere. Koldo Leniz eta Oier Gorosabel egon ziren publiko artean, beste pertsona batzuen artean, bi pertsona oso interesgarri horietakoak biak ala biak. Koldok Benito Ansola handia aurkeztu zidan duela urte mordoa. Erkiaga tabernan egon ginen zinemari buruz berbetan, “Aulki Hutsak” proiektu hutsa zenean, eta dokumentala egiteko nondik norakoetan ederto lagundu zidaten Koldok eta berak. Halaber, On Benitok egin zuen gure aitaren aldeko meza 2007ko uda hartan, Lekeitioko Basilikan. Udatiarren aldeko mezak ere egiten dira, bai horixe, eta niretzat behinik behin oso oroitzapen ona izan da.

Estellan, bitartean, Mikel Idoatek MHHH aurkeztu zuen, elkarrekin egiten dugun bigarren kolaborazioan. Azkena ez dena izango (Inshallah!).

Sorionegu!

 

 

 

by Iñaki Peña -

Izarra

Luna izeneko kontzejua dago Kuartango udalerrian Arabako mendebaldean. Izen zoragarria, entzun nuen lehendabiziko aldian txunditu ninduen. Bilbon bizi ginenean, sarriagotan ibiltzen ginen bazter haietan, gertuago zeudenez.

Ilargia… eta izarrak. Aurreko astean, aspaldiko partez, itzuli nintzen zonalde hartara. Ondoko udalerria bisitatu nuen, Urkabustaiz. Bertan dago Goiuriko ur-jauzi ezaguna (argazkian). Gainetan, elurra zegoen lehengo egunean, baina jauzian ur asko ez zen amiltzen. Euria faltan.

Izarrako Kultura Etxean proiektatu behar genuen aurreko ostegunean MHHH. Urteko lehenengo proiekzioa. Nerea lankide ohiak eta Murgiako osasun zentroan dabilen jendeak antolatu zuten emanaldia. Jende ugari etorri zen, besteak beste Alberto, Arantza eta Miren bidelagunak. Heriotza eta bizitzari buruzko hausnarketak sustatu nahi dituzte Gorbeialdeako txoko haietan, Death Café bat ere antolatu dute. Eta gai hauek hartuta gustura ibili ginen solasean, euskaraz gainera.

Hortik gertu, urte batzuk lehenago, AH-ekin egon nintzen, Zigoitian. Orduko giroaz gogoratu nintzen. Orduko ilargiaz, eta orduko izarrez.

“Doluan daudenengana hurbiltzeko beldurra galdu behar dugu” (Alea aldizkaria).

by Iñaki Peña -

Hiru batean

(DV egunkariaren argazkia).

Askoz kontu gehiago ezin dut aurreratu, baina hurrengo urratsa martxan dagoela esan dezaket. Aurreko hiru urratsak batu eta borobilduko duen proiektua badabil itxura hartzen.

Hiru dokumentalen gidoiak batuko dituen gidoia. Etxean lasai irakurtzeko, gaika sailkatuta, argazkiek ondo apainduta. Protagonistak euren artean bestelako solasaldietan ipiniko ditugu. Bibliografia, filmografia eta diskografiarekin.

“Heriotzaren trilogia” honetan, bestela, ez duzue eskandinaviar nobela beltzaren libururik topatuko. Fikzioaren arrastorik ez dago. Gainera, hainbeste jende testigantza emateko animatzen ibili eta gero, neure txanda bazela erabaki dut. Eta neurea ere emango dut, nondik etorri zitzaidan hau guztia lasai kontatzeko, dokumentalen solasaldietan, irratiko elkarrizketetan eta abarretan atera diren kontuak.

Azkenik, hiru haitz horiek, argazkian agertzen direnak, leku nabarmena izango dute. Neure biografian izan duten moduan.

Adi segi.