1950eko hamarkadatik aurrera, Burgosko probintziatik jende ugari iritsi zen Urolako eskualdera, Legazpi, Zumarraga eta Urretxura. Industriak erakarri zuen Ebro eta Dueroko ibarretatik ehundaka familia, bereziki Patricio Etxeberria eta Esteban Orbegozo enpresarien lantokietara.
Ondoko ibarrera heldu zen, bestela, Jesus Valle, Burgosko Merindadeetatik, duela hamarkada batzuk. Arrasaten bizi izan zen denbora luzez, eta bertan ezagutu ginen, haren bizitzaren amaieran. Oso gaixorik ere, amaitu arte bizi gaitezke, berak egin zuen moduan. Laupabost hilabete luze igaro zuen Jesusek haren herrian, eta bakarrik bukaera-bukaeran Debako ibarrera itzuli zen. Honi eta beste kontu batzuei buruz solastatu ginen Radio Valdivielson Jesusen suhia zen Jokin Garmilla eta biok*.
Medina de Pomar herrian egon naiz aurreko asteburuan. Gipuzkoa eta Burgosen arteko lotura gorpuzten duen Jesus Oleagak antolatu zuen MHHHen emanaldia, Ateneo Café Universal ederrean. Beti ez du merezi izaten kotxea hartzeak eta ez dakit zenbat kilometro egin ordu apur batzuk bakarrik egotearren leku batean. Aurreko ostiralekoak merezi izan zuen. Jendea hurbildu ez ezik, geroko solasaldian aktiboa ere egon zen, nagusiki maskulinoa zen publikoa (Jesus Valleren alaba bat ere tartean). Juanjo San Sebastián ere etortzekoa zen, baina beste baterako laga beharko dugu, Villasana de Mena udazkenean bisitatzen baldin badut. Burgos hirian egin nuen Euskal Herritik kanpoko lehenengo emanaldia iaz, nire jaiolekuan, eta oso pozgarria zait probintziako periferian ere aurkezpenak ateratzea.
Gipuzkoara bueltan, Medinakoaren hurrengo egunean, hasieran aipatutako Urola Garaian neukan hitzordua. Koronabirusak lapurtutako bizitza pasarteen artean, Xabi Ormazabal “elurretako lehoinabarra”-ren omenezko Mendi Festa egon da azken urte bi hauetan. Eta asteburu honetan aurrera atera ahal izan dute, betiko formatuan, Xabiren familiak eta lagunek. Bizipoza Urretxun. Harrigarria da Xabi eta Andoniren amak prestatutako janari kopurua, zenbat pertsona izango ginen bazkaltzeko, 120? Edo agian ez hain harrigarria, Andoni Ormazabal ezagututa. Jabier Baraiazarrak ondo laburbildu zuen: “Nolako egurra, halako ezpala”.
Urola aldean, zapore gazi-gozoa gelditu zitzaidan Zumarragako ospitalean lanean eman nituen bi urte haien ostean. Profesionalki inoiz bizi izan dudan unerik txarrena pairatu nuen, alde batetik, behar bezala salatu ez nuen mobbing egoera jasan eta gero. Bestetik, zorionez, beti dago ezagutzea merezi duen jendea, lankide onak. Oraindik ere harremana mantentzen duguna, Gorka, Asier, Josune edo Edurne bezalakoak. Gogoratzekoak diren kasuak, pazienteak eta senideak. Leku ederrak, Irimo, Samino, Izazpi… Medikuntzatik kanpo hainbat kontu partekatu dudan Oihana bezala (Burgos-Gipuzkoa lotura berriro ere). Eta, jakina, azken urte hauetan bidean topatutako Andoni Ormazabal “Bizipoza” bezala.
*Elkarrizketa entzuteko sakatu hemen (gaztelaniaz).
[…] burua eta bihotzaren arteko norgehiagoka horretan, bizitzak batzuetan aukerak ekartzen dizkigu. Jesus Valle ekarri zidan kontsultara, adibidez, eta zuekin konpartitu nahi dut audio hau, haren alargunaren […]
[…] hemen argitaratuko dut, eta bitartean eskerrak eman berarekin igarotako une ederragatik, baita Jesus Valle-ren familiari mahaia partekatzeagatik eta ibilaldiagatik. Baita, noski, lehen aipatutako Juanjo San […]