Pelopin (2007) 12:30 dira. Mendi hau atsegin dut dituen bistengatik. Pare parean Monte Perdido.

Goiz da oraindik eta Otalera jaistea erabaki dugu. Aspaldi herriko seme-alabek abandonatutako herrira. Ez du Ainielleren osperik, baina Ainielle bezala errepide ezak kondenatu zuen aspaldi. Errepidea Cotefablotik joan ordez Ainielleko bortutik joan izan balitz herri hauek etorkizuna izango zuketen. Gaur  iragana baino ez dira.

Etxe erorien hormen artea gazte bat harri baten gainean eserita, labana eskuan, abar bat zorrozten. Hurbildu eta berehala hasi zaigu hizketan. Ardoa eskaini digu eta herrian zutik dirauen etxe bakarra ikustera gonbidatu gaitu.  Otalera igotzea maite du eta etxe hau zaintzea hartu du eginkizuntzat.

Carlos Zaragozakoa da eta astebete darama Otalen bakarrizketan. Cariñenako garnatxa mahatsez egindako ardo amaiera gozokoa eskaini digu porroitik. Guk lukainka eta eguneko ogia jarri ditugu otordua egiteko.

 Igeltseroa da eta aseguru-etxeentzat lan egin du urteetan. Orain prezioak estutzen ari zaizkiola, hil askotan ez du soldata bat ateratzeko lain egiten. Otalera igotzen da lanik ez duenean. Hau da bere eremu librea eta betik irekita dagoen etxe honetan hartzen du ostatu. Lau paretak zutik diraute eta sukalde eta tximinia zaharrak erabilgarri oraindik. Hau da bere ametsetako paradisua.

Mendiak eta Otal izan ditugu hizpide janari eta edariak partekatzen genituen bitartean. Bere Arkadian gaude. Halako batean  bere infernua etorri zaio gogora. Askotan lanik ez eta Otalera ihes egiten du. Hemen sikiera ez du dirurik gastatzen. Aitak 780 euroko pentsioa omen du bizitza guztian lanean jardun ondoren. Horrela dira gauzak.

Politikariek aseguru-etxeek eta multinazionalek langile eta herritar xumeari ahal dioten guztia xurgatu baino ez dutela egiten dio. Borrokatu beharko ginatekeela baina ezin du. Nahiago du manifestaldietara ez joan edozer egiteko gai izango litzatekeelako. Arrazoi du esaten dituen guztietan. Berotuaz joan da baina halako batean bere ametsezko mundura itzuli den arte. Erorita dagoen elizara eraman nahi izan gaitu kanpandorreko bistak ikusi barik ezin genuelako alde egin. Zela edo hala kanpandorrera igotzea lortu dugu. Bertan jarraitzen du kanpai zaharrak: “Santa Barbara ora pro nobis”. Ezkila-mihiari eragin diogu aspaldian herria utzi zuten herritarrei deitu nahian edota eliza ondoko kanposantuan lurperatuta daudenei oraindik herriak zutik dirauela adierazi nahian bezala. Alperrik, ez du inork erantzun.

Kanpandorretik jaitsi eta Otaleko leporantz egin  dugu. Ia bostak ziren gaina hartu dugunean. Eguerdiko ikusmira  berriro, baina argitasun ezberdina. Monte Perdido… Argazki kamera atera dut. “Cambie la batería”. Zotz!

Hegoaldera begiratu dugu. Arro barrenean, zuloan, Otal ikusten da. Han utzi dugu Carlos bere ametsetan zoriontsu, edo amesgaiztoetatik ihes egin ezinik. Nork daki!

Bazkaltzeko nahi genuen etxean. Seiak jota iritsi gara. 

Duela hamar urte Ejean izan nintzen. Bai azkar pasatzen dela denbora! Orduan  oraingoan bezala lehen sariarekin etorri ziren bueltan Oñatiko Ganbara Abesbatzakoak.

Eta zer egiten nuen nik Ejean? Abesbatza honek betik izan du berezitasun bat teknikaz aparte, eta teknikatik asko dauka bestela ez zen iritsiko iritsi den mailara.

Orain Ganbara Abesbatza dena, lehen Gazte Ganbara Abesbatza zen eta gazteekin batera gurasoak joaten ginen kontzertutara. Ohitura hau, seme-alaben joan-etorrien ikuskaritzarekin lotu daitekeena, modu naturalean sortu zen. Abesbatza bera izan zen gurasoak gonbidatzen hasi zena. Denborarekin konturatu nintzen alderdi oso praktiko bat ere bazuela gonbidapenak. Garraio gastuak konpartitzen genituen abesbatzako kideek eta gurasoek, eta gainera, entzuleen saria lortzeko boto kopuru garrantzitsu bat ematen genion abesbatzari. Horrela denok pozik.

Gaur guraso gazteagoak ere bildu dira “sektara” eta kantoreen bikoteak eta seme-alabak ere bidaide izaten dira. Bilakaera naturala!.

Baina behar ekonomikoak lehen bezala jarraitzen dute. Betik ibili izan dira gure gazteak diru beharrean euren ilusioak bete ahal izateko. Autofinantzaketa modu bat ere asmatu zuten. Mariborreko (Slovenia) lehiaketara Joan nahi zutela? ba hainbat lehiaketetara aurkeztu behar  aurrez kutxa gizentzeko. Aurtengo  uztailean Spittalera (Austria) Joan nahi dutela? Aurrez Avilesekoa, Ejeakoa eta beste lehiaketa batzuk irabazi behar. Horrelako erronkek tentsioa mantentzen eta maila hobetzen lagundu diete dudarik gabe, eta  umiltasunak eta gertukoekin jositako amaraunaren berotasunak, emozioa, alaitasuna  eta egiten dutenean sinesten dutela transmititzeko gaitasuna eman diete.

Teknikan baina, gure abesbatzak (ez Oñatikoa bakarrik) Europako iparraldekoak eta erdikoak baino maila bat beherago daudela esaten dute lehiaketa garrantzitsuenetako palmaresek. Ez da harritzekoa abesteaz gain, diru biltzeaz eta beste hainbat lanez arduratu behar badute.

Gure eskualdean, banda munizipalak eta udal txistulari bandak  udalak babestutakoak eta udal aurrekontuetan finantzazio partida izendunak izaten dituzte. Batzuetan oso garrantzitsuak.  Udal musika bandak eta udal txistulari bandak egotea normaltzat jotzen dugun bezala, udal abesbatzak egotea erokeria bat iruditzen zaigu. Egon daitezkeenik ere ez zaigu bururatzen.

Behar bada hobe da horrela autonomia horrek  freskotasuna eta beste balore batzuk ere ematen dizkiolako taldeari, besteak beste, benetako lagun-talde zintzo bat izatea. Baina finantzazioarena eztabaidarako gai bat izan daiteke. Ganbara Abesbatzak eta beste alor batean Oñatz dantza taldeak egindako irakaste eta transmisio lana ikaragarria izan da. Baloratua ere bai, baina ez dakit behar beste izan ote den.

Margola hitzak ez du zentzu handirik izango jende gaztearentzat. Adin batekoei berriz, Eibarko familia baten tindategia ekarriko die gogora. Niretzat baina, Margola toponimo bat da. Toki bat. Garibai eta Zubillaga auzoetan banatzen den lur  sail bat, muino bat, aspaldiko istingak.

Gure aitona-amonen baserritik Margolara joateko zubi batetik igaro beharra zegoen nahitaez. 1986ko ur handiek eraman zuten. Margolara eramaten zuena desagertuta beste  hau aukeratu dut blog honen buruan jartzeko. Kontraste bitxia egiten du blog moderno batekin.  Aspaldikoa eta gaurkoa. Eta han eta hemen, ibaia igarotzeko tresna baliotsua.

Zubiak esanahi asko izan ditzake.  Desberdinak hurbiltzen laguntzeko tresna esate baterako. Ez da hori zubi honen helburua. Ausartegia litzateke.

Hau joan-etorriko zubia  da. Etxeko goxotasunetik interneteko plazarantz bidea egin nahi duen ekilibristaren soka. Margolarako bidean erabiliko dudana  baina porrotean itzultzeko aukera emango didana. Arriskuak ere baditu. Agian zubitik erori eta Margolara iritsi ezinik geratuko naiz,  ibaiak ur gutxi edo gehiegi daramalako.  Aspaldikoaren eta teknologia berrien arteko uztarketan  asmatu ez dudalako ez atzera ez aurrera ere gera naiteke. Ea arriskua iristen denean, haginetakoa hartu aurretik edota perlesiak jo baino lehen itzulerako bidea egiteko gauza naizen.

Bitartean, teknologia berriekin eta idazketa arauekin hasten naiz borrokan gaur. Hurrengoan zergatia azaltzen saiatuko naiz.