Irizarrek eman du zeresana.

Fitxaje ona egin du Markel Olanoren Gobernuak Hizkuntzen Berdintasunerako Zuzendari Nagusi Mikel Irizar izendatzean. Izendapenarekin batera bere lan profilaren berri eman digute hedabideek, euskarazko elkarte eta medioen alorrean egindako lan mardula barne.
Baina Irizarrek baditu horrelako postu baterako aipatu gabe geratu diren baina ezinbestekoak diren hainbat dohain. Elkarrekin lan egin izanagatik uste dut batzuk ezagutzen ditudala, eta ohikoa ez bada ere, azaltzen ausartuko naiz inori kalte egiten ez diodalakoan.
Hasteko, ez dauka militantzia edo zaletasun politiko ezagunik, eta hori ona da hizkuntzen berdintasunerako bidean aurkituko dituen buruhauste eta korapiloak askatzen joateko. Are gehiago, joera politiko eta lurralde guztietako euskaltzale guztiekin ondo konpontzeko abilezia izan du eta horrek bere alde egiten du.
Irizar baikor mugagabea da. Infinitua hobe esanda. Guztia beltz ikusten duzunean ere daltonikoa zarela konbentzituko zaituen horietarikoa. Ilun ikusten duzun hori berde edo urdin argia dela ikus arazi eta abian jarriko zaituen horietarikoa. Existitzen ez dena ere ebidentzia bihurtuko dizun fededun laikoa.
Ezerezaren metaketatik emaitzarik positiboena atera daitekeela frogatu, eta inguruko guztiak lanean jarriko dituen langileburua. Unea iritsita ez du zalantzarik izango lehen ilaran jartzeko txiro desesperatuen brigada antolatu eta martxan jartzen denean.
Nekaezina, ordurik gabeko jardule (goizeko 4etan ordenagailuaren aurrean jarri eta emailak idatzi eta bidaltzen aritzeko gai), eta bokaziozko saltzaile.
Nola ulertu aurreko dohain guztiak gabe Arrasate Press, Goiena edo Tokikom bezalako proiektuetan buru-belarri sartu eta aurrera eraman izana? Ez bakarka noski, baina bere ekarpen kementsu eta baliotsua ezinbestean behar izan duten egitasmoak guztiak.
Arazo bat ikusten diot, eta da postua lau urterako dela. Berak badaki zergatik diodan hau. Baina tira! goi mailako kirolariek bezala, esprinter izatetik fondokoa izatera pasatzeko ariketa espezifikoak eginaz gaindituko dituk hau eta parean jartzen zaizkian arazoak.
Animo Mikel. Badakik maiseatzaileak ere izango dituala, baina ekin lanari, lau urte barru oraindik ere urruti ikusiko dugun berdintasunetik gertuxeago egon gaitezen.
Hik oparitutakoetatik geratzen zaidan txakolin botila bakarra sartu dut hozkailuan izendapena ospatzeko. Iritsiko da husteko unea.
Oharra: Inork ez beza pentsa botila horiek hau idaztearen truke jaso ditudanik.

Egun ederra Mikel (Irizar)

Ez nuen sekula pentsatuko inoiz telebista aurrean jarriko nintzenik Komunitate Autonomo bateko Presidentearen aukeraketa saioa ikusteko, baina egun ederra zen gaurkoa, azken hauteskundeek agindu bezala, bazterkeriaren eta euskararen aurkako politiken amaiera suposatzen zuen ekintza ari baitzen antzezten Nafar Legebiltzarrean. Eta hortxe telebista aurrean boto zenbaketari eta emaitzak euskaraz eman ondorengo txalo zaparradari adi-adi begira. Zenbakiak euskara hutsean emanagatik denek nik adina ulertzen zutela ematen zuen!
Presidente berriaren hautaketarekin, Legebiltzarreko presidente eta Iruñeko alkatearenarekin batera, Nafarroako hiru kargu nagusi elebidunen itxiera gauzatu da. Kontuan hartzeke Tutera, Lizarra eta sinbologia berezia duten beste hainbat herritakoak noski.
Eta ezin hau ikusi hitaz gogoratu gabe, hire baikortasun exintentzialak bultzatuta behin eta berriro errepikatu baitidak azken urte hauetan Nafarroan aldaketa gera ezina zela. Nik ezetz eta hik baietz. Azkenean heuk arrazoia fede gutxiko honen kaltetan. Baina ez pentsa! Ez duk jakingo iragarpen honetan galtzaile izateak zelako gustu berezia ematen duen. Horretan neu irabazle.
Abertzale eta pittin bat (asko barik) ezkerrera kokatzen garenontzat egun ederra izan da gaurkoa, inoiz ez zela gertatu behar ematen zuelako. Iritsi da, eta orain politikan eta kudeaketan asmatu beharra dute lau urte barru emaitza bera gol-kopuru handiagoz eman dadin. Horretan jartzen ditut esperantzak gaur ederra dena bihar handia izan dadin.
Bitartean jarrai beza eskuinak eztabaidatzen Bilduk ala Sabin etxeak maneiatuko ote duen Gobernu berria. Hobe ditugu horrelako eztabaidetan, nafar eskuinak hain berea duen Estatuak eta Komunitateak hankaz gora jartzeko kolpeak emateko taktikak prestatzen baino.
Zorionak! Hurrengoan kasu egingo dostat.

Oñatiko gurutze, santutxo eta kaltzadak.

Uztaileko Kontzejupetikeko 30. orrialdean argitaratutako artikuluaren harira gaiaren inguruko hainbat zalantza argitu nahian ausartu behar naiz. Hobe, argitasun eske natorrela esango banu.
Aspalditik ezagutzen nuen Santxolopeztegiko Bakuebarrena gunean dagoen gurutze-buruaren historia etxeko baso batean dagoelako. Ezagutza horren abiapuntua 1987koa da, Kurtzetxoko santutxoaren eraberritze lanekin batera, Kale Zaharreko batzordeak gurutzea basotik Kurtzetxora jaisteko eskaera gure aita-amei egin zienekoa, Iñaki Zumalderen idatzi bat argudio nagusi bezala erabiliaz gurutze hori arboledako hasierako santutxokoa zela ziurtatuaz.
Niri bere momentuan zalantza bat baino gehiago sortu zitzaidan. Basoan zegoen gurutzea Oñatiko irteera bideak markatzen zituen hiru horietako bat izatea erabat sinesgarria egin zitzaidan nahiz eta ez izan Kurtzebaltzekoaren berdina. Aldizkariren batean argitaratu zen orduan XIX mendearen amaieran egindako obrekin batera egin zela garraioa, baina erabat baztergarria iruditzen zait hipotesi hau. Jakin nuenez 1918aren inguruan igo zen mendira, baina ez nuen jakin nondik hartu zen edo aurretik non egona zen garraioa egin zutenak ordurako hilda baitziren nahiz eta semeak oraindik bizirik egon. Garbi dagoena da XX mende hasierarako Kurtzetxon gurutze hori ez zegoela eta beste nonbaitetik eramana zela gaur egun dagoen basora. Horregatik ez dut ulertu sekula zergatik zioten Iñaki Zumaldek eta batzordekoek gurutze hori hain zuzen, arboledako hasieran zegoena zela, orain ere Kontzejupetikeko azken alean ere frogatutzat ematen den bezala
Zumaldek zioen: a comienzos del pasado siglo (XIX) existía esta cruz y el santutxu (Altzibargoaz ari da); ambos desaparecieron a lo largo de ese siglo como consecuencia de la remodelación urbanística. Desconocemos el paradero de esta cruz.
Kurtzetxokoari dagokionean: La capilla que actualmente se encuentra en ruinas, por su factura, parece del siglo XVIII y sustituyó al antiguo santutxu. No hemos hallado dato alguno sobre su construcción….frente a esta capilla se alzaba la primitiva cruz… El destino de la vieja cruz de piedra es un tanto curioso. Actualmente se halla colocada, sin el pie, esto es, solo la parte superior de ella, en un montículo encima de la casería Santuru del barrio de Santxolopeztegi.
Hauek Zumaldek idatzitakoak. Historia kontuetan ez naiz Zumalde baino gehiago ezta hurrik ere. Are, ez naiz inor baino gehiago, baina nongoa zen argitzeari bere garrantzia ematen diot, ez dadin gertatu denok egiazkotzat jotzea gutxienez eztabaidagarria den hipotesi bat. Eta Zumalderen idatzian ez dago inolako frogarik Kurtzetxoko hipotesiaren alde Altzibarkoaren kaltetan.
Gure amaren borondatea zen gurutzea udalaren esku uztea. Aurreko eta aurrekoaren aurreko udaleko zinegotzi eta alkateekin hitz egin nuen gaiaz baina gaur arte ez dugu inolako erantzunik jaso. Ez dut interes handirik ikusi. Gurutze horrek ez du dagoen lekuan inolako arrazoibiderik eta nahiago genuke gure herriaren historiaren parte baldin bada herriko irteeraren batean ikustea hori zelako ama zenaren nahia. Baina, eta hau nire iritzia da, Kale Zaharreko irteeran egon behar badu aurrez frogatu beharko litzateke Kale Zaharrean egondakoa dela, bestela berdin berdin egon baitaiteke Portalekuako biribilgunean Altzibargoa egon zenetik oso gertu. Eta Kale Zaharrekoa naiz.

Terneras hembras de origen 100% nacional.

20150705_222038Astebete Pirinioetan ematea nahikoa da jakiteko zein mugatuak garen atzerritar hizkuntzak ondo ezagutzen ez ditugunean.
GR-10a egiten eman dugun denbora honetan bi lagunekin bakarrik egin dugu bat etapa bat baino gehiagotan. Ez dabil jende asko ez. Biak bakarka zihoazen eta biak neskak. Bat USAko Washington DCkoa eta bestea frantsesa; Lillekoa. Bada hor ibili gara bi hiztegiak leher arazten, frantsesezko generoarekin borrokan, eta ingelesezko aditz formen orainaldiko hirugarren pertsonako amaierako ese madarikatuarekin asmatu ezinik. Eta hauek ez dira gorabehera bakarrak izan; ezta hurrik ere.
Ia gure helburu guztiak lortuta itzuli gara, eta ia diot, ez dugulako lortu Santa Grazira iristea, astearteko (ekainaren 30a) bero errea zela eta, zati bat (Baigorritik Esterenzubirakoa) bitan banatu behar izan genuelako. Ingelesa eta frantsesa gure indarguneak ez direla berriro frogatuta, baina sikiera euskara eta gaztelera ondo menderatzen ditudala sinetsita egin nuen itzulerako bidaia, harik eta Donostian, elikagai kate garrantzitsu baten harategira sartu nintzen arte.
Erosi beharrekoak eskatu eta harakinak garbi eta txukun bilduta ekarri nituen txahalki eta oilaskoa etxera. Bilgarriaren plastikoa eta papera bereizten hasi nintzen (ez dakit zergatik arraio ez duten lehengo paper marroi eta sendoa erabiltzen gaiak biltzeko) eta non irakurtzen dudan iragarki edo mezu hau: Terneras hembras de origen 100% nacional.
Ondoen menderazten ditudan hizkuntzetako batean ere baditut nire gabeziak antza. Baina ondo pentsatuta ez ninduke harritu behar mezuak. Komunikatzaileak garbi utzi nahi izan du, zalantza izpirik gabe, harategian saltzen den txahala emea dela. Orain arte ez dut txahal arrik edo ternera machorik ikusi, baina nork daki.
Tira! txiste errazak asmatzeari uko egingo diot harritzekoa ternera macho irakurtzea litzatekeela pentsatuta; azken batean, ternera hembra edo txahal emea, erredundantzia edo horrelako zerbait deitzen den figura literarioa baino ez da.
A! GRa ondo. Jende gutxi, eguraldi ona, bernak ondo, bizkarra ez hainbeste… eta animatzen bazara eta informazioa nahi baduzu, ffrandoneeko topogidek oso baliotsua emango dizute.
Oraintxe duzu aukera.