Kontzertu bat eta bi kritiko

Aurreko batean idatzi nuen Donostiako Jazzaldiko pare bat kontzertutara joateko asmoa nuela. Horrela izan da. Ostiralean   Dave Douglas eta Pharoah Sandersen kontzertuak entzun genituen Heineken zerbeza etxeak emandako sirak soinean euritik babesteko, eta igandean Youn Sun Nah eta Hiromirenak. Bakoitza bere musika taldearen laguntzaz noski.

Betik izan naiz Trinitateko plazako zalea. Duela berrogei urte Jazzaldia lehiaketa ez hain ospetsu zenetik gaur arte makina bat entzunaldi egin ditut bertan. Gauzak asko aldatu dira berrogeita zortzi urte hauetan, eta jazzaren ikuskera ortodoxoak bazterrean utzita era guztietako musikei tokia egiten ikasi du Jazzaldiak. Era askotako musikak era askotako eskenatokitan. Dohainik kontzertu batzuk, ordainekoak besteak, gaurko musikaren bozgorailu bihurtu zaigu Donostiako jardunaldia.

Horrelakoetan oso garrantzitsua izaten da kritikoen eginkizuna norberak ikusi eta bizi izandakoari ikuspuntu kritikoagoa eta aberatsagoa gehitzen diotelako.  Batzuetan baina, ez dakizu noren kritikaz fida zaitezkeen. Hona hemen kasu bat. Irakur eta konpara itzazu Hiromiren kontzertuaz Jon Ojangurenek El Paísen, eta Yahvé M. de la Cavadak Garan idatzitakoak. Dirudi bi kontzertu desberdin entzun dituztela edota batek Hiromi maite duen neurrian gorrotatzen duela besteak ezinezkoa baita premisa objektiboetan oinarrituta horrelako iritzi kontrajarririk ateratzerik.

Zerbait argitzen laguntzekotan, esango nuke Ojangurenenak hobeto jasotzen duela kontzertuan ikusleek bizi izandakoa De la Cavadarenak baino, Trinitateko plazak zutik eskertu zuelako Hiromiren teknika, perfekzioa eta erritmoa.

2013-07-26 21.33.42

Oporretako sindromea eta abuztuaren 1a

Iritsi dira azkenean urte osoan amestutako egunak. Yavehk  Adan, Evari eta euren ondorengoei betirako ezarritako zigorraren ondorioak pittintxo bat leuntzen dituzten egunak. Zer diot leundu, egun hauek ere, egunero, urtean zehar, gure bekokiaren izerdiarekin irabaziak dira eta!

Sasoi berezia da opor aurretiko hau. Gutxi edo asko guztiok estresatu itxura eman beharra izaten dugu urtean zehar ondokoak adina edo lan gehiago egin dugula erakusteko, edo besterik gabe, eta hau ez da itxurakeria, opor bezperetan beste estres mota batek hartzen gaituelako; oporraldia antolatzearena, alegia. Arrazoi bikoitzeko estresa, egin dugunak eragindakoa batetik, eta egin behar dugunak sortutako antsietateak eragindakoa bestetik.

Oporrak ondo antolatzea garrantzitsua da; onena bidaia exotiko bat egitea. Honekin auzokoen eta lankideen inbidia ez ezik, urte osorako pilak kargatzea ere lortzen omen da. Lehenengoa oso garrantzitsua da, lanera itzultzean (suerte hori izango duten gutxiak martxa honetan), lankideen berriketaldien erdian kokatzen gaituelako, bereziki lehenengo eguneko lehenengo lan orduetan, edo kafe orduan oporrei buruzko informazioa eman beharra plazerezko ekintza bihurtzen denean. Oporretako egunkaria ondo aletu, prezio merkeenak lortu ditugula frogatu eta argazki batzuk erakustea oso garrantzitsua izaten da lehen lan eguneko erritual hori ondo betetzeko. 

Ni inoiz baino lasaiago iritsi naiz aurten. Adina izango da agian edota lan karga handiena aurreko asteetan egin izana, baina gaur goizean ispilu aurrean jarri naizenean ez dut nekatu zimurrik ikusi nire aurpegian. Hala ere uste dut mereziak ditudala oporrak, eta hasteko, Jazzari emango diot aukeratxo bat, baldin eta Trinitateko plazaren gainaldean dagoen Gastronomikako jaleek ez badidate eragozten beren berriketaldi baldar eta ozenekin Pharoah Sanders eta Hiromiren doinuak entzutea. Ogitartekoa eta katxia eskuan iluntze pasa politak espero ditut. Hurrengo egunetan, patxadan, zain  egonean, gurean oporrak antolatzen dituenak zer eta nora egin behar dugun erabaki arte (dagoeneko aurreratuta dauka lana) emango ditut egunak, horixe izaten baita oporrak disfrutatzeko modurik onena.

Hori bai, abuztuaren 1ean Raxoik esango dituenak entzuteko irrikaz. Azala behar du estatu bateko presidenteak bere herritarren lehen opor eguna aukeratzeko ustelkeriak kutsatuta ez dagoela frogatzen saiatzeko. Abuztuaren 15erako dena ahaztuta izango dugulakoan.

 Handiagoak ikusi behar ditugu oraindik! Epaileen botereak goi mailako iruzurgileak nola babesten dituen ikusita ez gintuzke horrek asko harritu behar, baina herritarrei hain errespetu gutxi erakustea…

Gipuzkoako Foru Aldundiko Garapenerako lankidetza plana

Astelehenean (uztailaren 15ean) aurkeztu ziguten Foru Aldundian  hurrengo urtetarako (2013-16) lankidetzaren oinarriak eta helburuak finkatzen dituen plana. Bertan izan nintzen GKE txiki bateko boluntarioa naizelako eta goiza libre izanik nominan fijo daukagun profesional bakarrari (emakume fin, langilea eta konpetentea) laguntzea erabaki nuelako.

Gure erakundea mendia maite duten boluntarioz osatuta dago bereziki, eta Hushe ibarreko emakume eta gizonen bizi kalitatea hobetzen laguntzeko asmoarekin sortu zen.

Sarri aurkeztu izan gara Gipuzkoako Foru Aldundiko diru-laguntzen deialdietara eta beti itzuli gara esku hutsik. Izan ditugun diru-laguntza bakarrak Kote Olaizolaren denboran Kirol zuzendaritzatik jaso genituenak dira.

Egia da gurearen aldean oso GKE profesionalizatuak eta profesionalez ondo hornituak aurkezten direla deialdietara eta honek, noski, ez digu laguntzen.

Bestalde, nabarmena da lan egiten dugun esparru geografikoak ez duela beste batzuen erakargarritasun politikorik. EAEan Palestina, Sahara edo Hego Amerika askoz errentagarriagoak  dira politikoki, eta diru-laguntza publikoak eskualde horietara joaten dira nagusiki. Zer axola digu  Pakistaneko ipar-ekialdeko mendi artean bizi den komunitate isolatu islamiar batek!

Genero ikuspegia oso kontuan hartzen du planak beste batzuk bezala, eta baita guk ere gure erakundean. Agian gure formulazio teorikoak akatsak izango ditu beste batzuenekin parekatuz gero, baina ez da berdin lantzen genero ikuspegia Hushe ibarrean edota Nikaraguan esate baterako. Gu pozik eta harro gaude orain arte lortutakoarekin. Lanean dihardugun 12 urteetan sei herritan emakumeak biltzeko eta ikasteko tokiak  eratu izana guretzat arrakasta itzela da; 2013an lehen aldiz hiru emakumek banku batean kontu korronte bat zabaldu izana den bezalaxe, edota gaur egun gure eskoletan neskak mutikoak baino gehiago izatea, eta goi mailako ikasketak  egiteko ematen ditugun diru-laguntzetan ere erdi eta erdi izatea neskak eta mutilak. Zer esanik ez irakasleen artean emakumeak eta gizonak ere paretsu aritzea.

Gure jarduera guztia emakumeei zuzenduago dago gizonezkoei baino. Hala ere, ez dugu genero formulazio deigarririk dihardugun inguruneak eta estremisten presioek zuhurtziaz jokatzea eskatzen dutelako. Baina hamabi urte hauetan lortutakoak erabat aldatu dute Hushe Ibarra eta harro gaude.  

Emakumeak eta kirola

Duela gutxi Aitziber Aranburuzabalak  iritzi bat eman zuen argitara Goienako Usteak uste atalean, emakume kirolariek beren jardueran dituzten oztopo eta oihartzun eskasa aipatuaz. Ez zuen arrazoirik falta, emakumeek alor honetan jasaten dituzten diskriminazioak ez baitute parerik bizitzaren beste arloetan. Adibide gisa, soldata ezberdintasunak edota lan egiteko baldintzetan dauden desberdintasunak. Pentsa zer soldata jasotzen dituzten futbolari gizonezkoek eta zer emakumezkoek entrenamendu berdinetara joanaz, bidaia berberak eginaz, eta urtean zehar partidu kopuru berdinak jokatuaz. Zer esan instalakuntzez; batzuek San Mamesen jokatzen badute besteek Lezaman egin beharko dute; batzuek Anoetan, besteek Zubietan

Diskriminazioak ez dira hor geratzen, noski, baina jarduera ekonomikoaren beste alorretan ez dut ezagutu horrelako diskriminaziorik onartu edo ezartzen dituen Lan hitzarmenik.

Komunikabideak aipatzen ditu iritzi artikuluan, eta uste dut hain zuzen ere, hedabideak beren jarduera editorialekin diskriminazio hauek areagotzen laguntzen dutela. Komunikabideek gizonezkoen kirolari eskaintzen dioten tarte bera eskainiko baliote emakumeenei  beste egoera baten geundeke, bai oihartzunaren ikuspegitik, bai  babesle kopuruaren aldetik, edota kirolak lanbide bezala eskaintzen duen ikuskeraren aldetik. Komunikabideek, orokorrean, desberdintasunak betikotzen laguntzen dute egungo egoeraren aurka politika sendoak ezartzen ez dituztelako. Hori bai, itxurakeriei egundoko arreta eskainiaz. Los-las, las-los edo jendartea gizartearen ordez idatzita arazoa konponduko balute bezala.

Goienak, gehiago egin dezake komunitatean txertatutako  hedabideak sortzea eta kaleratzea badu helburu. Jakina gizonezkoen kirola mediatikoagoa dela!  Baina ez al dauka gaztelerak berak euskarak baino eragin mediatiko handiagoa? Ez al zuten Goienak eta euskara elkarteek erabaki ez mediatiko bat hartu euskararen aldeko hautu garbia egin zutenean?

Honetan ere lan pedagogiko handia egin dezakeela uste dut. Berdintasuna bermatuko duten estrategiak eztabaidatu eta onartu baino ez luke egin behar, eta ez dut uste hori arazo bat litzatekeenik.. 

Zero Zabor

Goienak noizean behin artikulu labur bat idazteko eskatzen digu langileei. Duela urte t´erdi zabor bilketa sistemei buruz artikulu hau idatzi nuen ostiraleko ale batean, herritar bezala zuzenean eragiten zidan gaia delako.

Iritzia argitaratu eta gutxira Oñatiko Zero Zabor taldeko kide baten mezu elektronikoa jaso nuen nirekin biltzea “erabaki” zutela esanaz. Berari eta beste bati azaldu nien emailez eta telefonoz bilera beharrik ez nuela ikusten, libre zirela nahi zuten hedabideetan eta moduan euren iritzia azaltzeko nik neurearekin egin nuen bezala, gizarte demokratiko batean arrazoizko jokamoldea hori delako hain zuzen. Gainera ez zela nire asmoa inorekin gaiaz eztabaidatzea, herritar soil baten kezkak eta iritzia azaltzea baino.

Ez nintzen eurekin bilduko, ez eginda enpresa bera kaltetzen nuela pentsatu izan ez banu. Hiru etorri ziren nik iritzi hori kaleratu izana kritikatuz eta gaiari buruz ez idazteko eskatuz. Hiruretako bat urrutirago joan zen eta kontuak eskatu zizkidan kolaboratzaile batek zutabe bat zuelako Goienako prentsako alean.

Ez zen une gozoa izan eta  isiltzea erabaki nuen. 

Gaur, zaborrak biltzeko sistemak herrian aldatuta daudela eta talde hau zaborrak biltzeko sistemen etikari buruz aho bete hortz hitz egiten ari dela ikusirik, desberdin pentsatzen duena isil araztearen etikaz gogoeta egitera gonbidatu nahi ditut.

Eztabaidagarria da hedabide bateko zuzendariak zuzentzen duen hedabidean kolaboratzea egokia den ala ez. Goienan eztabaidatu dugu honetaz, baina edozeinen ekarpenak aberasgarriak izan daitezkeela iritzita pluraltasuna aberasgarria delako, kazetari eta zuzendariei ere tarteka iritzi artikulu bat eskatzeko ohitura dago. Jakina, idazleak muga batzuk gorde beharra dauka, alderdikerietan ez erortzea kasu.

Orduan isiltzea erabaki nuen polemikarik ez sortzeko, baina iruditzen zait desberdin pentsatzen duena isil arazteko aitzakia bila ibiltzea ez dela onargarria eta horrelako gertaerak ezin direla ezkutatu gertatu izan ez balira bezala. Lau pareten artean egin zutena publikoki egitea zatekeen jokamolde demokratikoena nire iritziz.

Mankomunitatearen agiriaInork usteko balu nire iritzia biziatuta dagoela bi ohartxo. Goienan zuzendari izan naizen denboran (Hilabete batzuk dira dagoeneko ez naizela) ez dut inoiz ardura editorialik izan eta ez naiz inoiz erredakzio kontseiluko partaide izan. Zabor bilketa selektiboari buruz dudan iritziaz berriz, argazkian daukazue Mankomunitateko teknikoak duela urte dezentetik hona egiten dudan konposta ikuskatzera etorri zenean idatzi zuena: Segi horrela oso ondo doa eta.

A! eta fondoari dagokionez nire iritzia gutxi aldatu da.