Category Archives: kirola

Igande eguerdia Zubietan

 

 

Inoren ESKUBIDEAK defendatzea delitu ezin denez izan,

nire elkartasuna Auzitegi Nazionalak atxilotutako

Herrirako kideei, eta presoen, beren

familiartekoen, edota inoren

eskubideen alde ari

den orori.


Herrietako jaiak  egun oso garrantzitsuak izaten dira urtean behin edonorentzat baina bereziki gazteentzat. Beharrezkoak, egun batzuez urtean zeharreko loturak eta inhibizioak hautsi eta beste harreman batzuei, edo beste harreman mota bati ateak zabaltzen zaizkielako.

Urteetan aurrera joan ahala, jaietako ilusioa galdu eta loari garrantzia gehiago ematen zaio, baina Oñatiko gure kaleko etxeetan asteburu eta jaietan lo egitea amets bihurtzen denez, motxila hartu eta beste paraje eta planen  bila abiatzen naiz.

Iraila-urriko asteburuetan uste baino aukera gehiago agertzen dira agendan arakatuz gero. Aurreko igandean Donostiako (eta Usurbilgo) Zubieta auzora joan ginen goiz pasa. Asko aldatu da. Txalet txikiak ikus daitezke nonahi, baina plaza ingurua, eta bereziki errebote plaza, ez da bat ere  aldatu.  Zutik jarraitzen du, 1813an Donostia berreraikitzeko erabakia hartu zen Aizpurua baserriak ere. Berriztatuta eta dotoreago noski.

Errebote partida bat ikustea zen gure asmoa. Zubieta, Donibane Lohitzuneko Luzaz Gazteren aurka. Ez da gaur egun erraz izaten horrelako ekitaldi baten berri izatea,  laxoa bezala gainbeheran joan den pilota modalitate bat delako errebotea. Zaharra bezain bitxia. Konplikatu samarra ere bai, eta bereziki, inoiz ulertu ez dudan arraien eta arraien inguruko  kontu hori.

Gogoan dut, Donostiako nerabezaroan, gaur Anoeta trinketa eta Gaska polikiroldegia dauden inguru horretan, errebotea zeritzan  esku baloi zelai estali gabea zegoela, bertan 1952an eraiki zen errebote plazaren azken arrastoa. Aurretik, Atotxan ere izan zen eta argazkian ikusten denez jende dezente joaten zen bertan jokatzen ziren partidak ikustera.

Gaur berriz, anekdota hutsean geratu dira errebotea, laxoa, pasaka eta beste modalitate batzuk. Pilotako munduko lehiaketetan ere ez dira jokatzen.  Gipuzkoan, Zubieta, Billabona eta Oiartzunen bakarrik jokatzen dira. Eta Gipuzkoatik kanpo Iparraldean eta Nafarroako Baztan inguruan soilik bizirauten dute.

ETBk txinga jokoak,  aizkora demak eta era guztietako euskal jokoak eskaintzen dizkigu igandero. Baita estropadak ere. Ez legoke gaizki eskuko pilotaz aparte modalitate zahar hauek ere irauten dutela konturatuko balira kirol arduradunak. Seguru krisi denbora honetan merkeago ere aterako litzaiekeela noizean behin profesionalekin ahaztu eta amateurrei tokia egitea.

Bitartean, eta beste aukerarik ez dagoenez, urrian zeharreko igandeetan hiru herri horietako plaza bat aukera dezakezu  bisita egin, inguruak ezagutu, partida ikusi, eta hamarretakoa eginda etxera papo itzultzeko.

A! partida, bikaina benetan, Luzaz Gaztek irabazi zuen 13-7. Hemen zubietarrek lortutako kintze bat.

 

Doña Ana

Madrid, Madrid, Madrid

en Méjico se piensa mucho en ti;

por el sabor que tienen tus verbenas

por tantas cosas buenas

que soñamos desde aquí;

Pozik asko joan ziren Madrileko alkate Doña Ana, Asturiaseko Printze On Felipe, eta ez dakit zenbat mandatari gehiago, Juan de Garay euskaldunak XVI mendean sortu zuen Buenos Aires hirira  Mexikora joan beharrean, handik ba al dakit zenbat onura, inbertsio eta diru ekartzeko asmoz.

Aurkezpena ederki asko prestatu ere bai, auskalo zenbat mila euro kobratzen zituen komunikazio aholkulari iparramerikarrarekin batera. Antza iparramerikarraren ideiak eta espainiarraren sen eta ezagutzak batu ezinezkoak izan eta porrot itzela maletan itzuli zaizkigu, triste, Argentinako negua utzi eta hemengo udazken eta negu ilunerako pasabidea prestatzera.

Doña Anak esandakoek paper eta ikus-entzunezko asko bete dituzte. Printze txikiarentzat berriz guztia miresmen eta ohore.

Niri berriz, atentzioa eman dit odol urdindunak botatako zerbait: Kirolak duintasuna, tolerantzia eta errespetua ematen ditu (El deporte da dignidad, tolerancia y respeto). Eta ni, dontsu horrek, pentsatzen balore horiek berezkoak beharko zituela estatu bateko buru izan nahi duen batek, eta ez kirolaren praktikaren bidez ikasitakoak!

Badirudi kirolean ere odolaren koloreak bereizten gaituela. Taldeko kiroletarako baldar samarra izanik, mendia, pilota (palaz) eta footinga izan dira nire bizitzan gehien egin ditudanak. Baina odol urdindunak kirolaren bidez erdietsitakoak eta nik ikasitakoak ez dira berdinak izan. Kirolak, ahalegina, egoera txarrenei aurre egiteko gaitasuna, norbere buruaren kontrola, hobetzen saiatzea, lehiakortasuna (ez lehiakorkeria) eta beste hainbat gaitasun eskaini dizkit niri. Printzeak kirolaren bidez ikasitakoak beste eskola batzuetan ikasi ditut.

Duintasuna, tolerantzia eta errespetua berezkoa beharko genituzke txiki txikitatik, eta etxean eta eskolan ondo sendotutako balioak beharko lukete kirol praktikaren zain egon gabe. Zer gertatu behar da bestela kirola egitea maite  ez dutenekin?

Zoritxarrez gure artean behar baino gehiago dira balio horiek oraindik bere egin ez dituztenak. Baina orain sikiera, badakigu zein den gaitz hori jasaten dutenek duten konponbidea. Eta nork esango, gakoa Madrileko kandidatuaren alde Printze txikiak emandako diskurtsoan zegoenik!

 

Emakumeak eta kirola

Duela gutxi Aitziber Aranburuzabalak  iritzi bat eman zuen argitara Goienako Usteak uste atalean, emakume kirolariek beren jardueran dituzten oztopo eta oihartzun eskasa aipatuaz. Ez zuen arrazoirik falta, emakumeek alor honetan jasaten dituzten diskriminazioak ez baitute parerik bizitzaren beste arloetan. Adibide gisa, soldata ezberdintasunak edota lan egiteko baldintzetan dauden desberdintasunak. Pentsa zer soldata jasotzen dituzten futbolari gizonezkoek eta zer emakumezkoek entrenamendu berdinetara joanaz, bidaia berberak eginaz, eta urtean zehar partidu kopuru berdinak jokatuaz. Zer esan instalakuntzez; batzuek San Mamesen jokatzen badute besteek Lezaman egin beharko dute; batzuek Anoetan, besteek Zubietan

Diskriminazioak ez dira hor geratzen, noski, baina jarduera ekonomikoaren beste alorretan ez dut ezagutu horrelako diskriminaziorik onartu edo ezartzen dituen Lan hitzarmenik.

Komunikabideak aipatzen ditu iritzi artikuluan, eta uste dut hain zuzen ere, hedabideak beren jarduera editorialekin diskriminazio hauek areagotzen laguntzen dutela. Komunikabideek gizonezkoen kirolari eskaintzen dioten tarte bera eskainiko baliote emakumeenei  beste egoera baten geundeke, bai oihartzunaren ikuspegitik, bai  babesle kopuruaren aldetik, edota kirolak lanbide bezala eskaintzen duen ikuskeraren aldetik. Komunikabideek, orokorrean, desberdintasunak betikotzen laguntzen dute egungo egoeraren aurka politika sendoak ezartzen ez dituztelako. Hori bai, itxurakeriei egundoko arreta eskainiaz. Los-las, las-los edo jendartea gizartearen ordez idatzita arazoa konponduko balute bezala.

Goienak, gehiago egin dezake komunitatean txertatutako  hedabideak sortzea eta kaleratzea badu helburu. Jakina gizonezkoen kirola mediatikoagoa dela!  Baina ez al dauka gaztelerak berak euskarak baino eragin mediatiko handiagoa? Ez al zuten Goienak eta euskara elkarteek erabaki ez mediatiko bat hartu euskararen aldeko hautu garbia egin zutenean?

Honetan ere lan pedagogiko handia egin dezakeela uste dut. Berdintasuna bermatuko duten estrategiak eztabaidatu eta onartu baino ez luke egin behar, eta ez dut uste hori arazo bat litzatekeenik.. 

Kirol profesionalari diru laguntzak

 

Aurreko asteko albistea da. Garden eta ezer ezkutatu barik agertu da hedabideetan. Bizkaiko Foru Aldundiak 3,7 milioiko zorra barkatu dio Bilbo Basketi eta gainera 1,2 milioi eman dizkio diru-laguntza moduan. Ahaldun Nagusiak berak eman du honen berri eta oposizioko alderdiek hasiera batean zarata pixka bat egin duten arren (oposizioan daudenez dagokiena) azkar isildu dira. Hain garbi azaltzea eta oposizioa hain azkar isiltzea, bizkaitarrek gauza hauek beste era batera bizi dituztela pentsa arazi dit.

Duela gutxi esan zidaten Hernaniko Rugby taldeak estatuko lehen mailara igo ondoren diru-laguntza handiagoa eskatu ziola herriko udalari, baina honek ezetz. Mailaz igo arren ez ziola gehiago emango.

Bi muturrak ditugu Hernaniko udala eta Bizkaiko Foru Aldundia. Batek ez dio gehiago eman nahi talde amateur bati eta besteak zorrak barkatu eta diru-laguntzak ematen dizkio talde profesionalari.

Ez nago kirolariak diruz laguntzearen aurka, baina zalantzak ditut bankuetako eta kutxetako zuzendariek irabazten duten adina irabazten duten profesionalez osatutako talde bati diruz laguntzearen egokitasunaz eta zilegitasunaz. Desegokia iruditzen zait lehiaketak  desitxuratzen direlako, eta injustua, bankuen kasuan bezala, gehien irabazten dutenek inork agindu dien gehiegikeria kobra dezaten egiten diren dohaintzak direlako, beste herritar guztiek eskotera jarritako dirutik, Ogasuna guztiok garelako.

Are okerrago, kobratuko dituzten euskoeuroak dolar bihurtu eta gurean gastatu eta inbertitu ordez beste herrialde batzuetara joango direlako gu pobretuz eta beste batzuk aberastuz. Ados; ekonomia osoarekin alderatuta kopuru txikiak dira baina honetan agintariek zorrotzak izan beharko lukete.

Bizkaiaren izena munduan zehar zabaldu  dutelako merezi omen dute laguntza hori. Pentsatzea ere! Seguru Bilbo Basketen partidak Europan zehar ikusi dituzten gehienek oraindik bere buruari galdezka ari direla Bizkaia aseguru etxe baten izena ala  autoentzat piezak egiten dituen fabrika batena ote den.

Ez da justua gainera, enpresak, ikastetxeak eta beste eragileak  araudi zorrotz bati atxikita egotea eta kirol talde profesionalek barra librea edukitzea. Enpresa baten kasuan hartzekodunen konkurtsoa deituta beharko zukeen eta ikastetxe bat balitz aspalditik zegokeen diru-laguntzarik jaso gabe Ogasunarekin metatutako zorragatik.

Europatik Espainiako futbol talde profesionalak jasotzen dituzten diru-laguntzak aztertzen hasi omen dira. Ea kirol profesional guztietara zabaltzen diren ikerketak eta dopin finantzarioa betiko amaitzen den.

Emakumeak eta publizitatea

Kartel_LILA_mini

Publizitate mundutik gertuan ari garenok sarri askotan entzun izan ditugu publizitateak emakumearen gorputza erabiliaz hedatzen dituen mezuei egindako kritikak. Iragarki sexistak, edota emakume argal, zoriontsu, polit eta alaiak irudikatzen dituzten mezuak…

Aurtengo Lilatoneko antolatzaileek  neska gazte, lirain eta kirol zale bat aukeratu dute lasterketa iragartzeko. Egia esan, bizkarra emanda agertzen da, baina begi bistakoak dira ezaugarri horiek guztiak. Askotan kritikatu izan dira hedabideetatik eta publizitatetik iragartzen zaizkigun mezu horiek errealitate desitxuratu bat agertzen dutelako. Lilatonaren antolatzaileek  hautaketa bera egin dute.

Egia da kirolariak normalean gazteak, argalak eta gorputz lirainekoak izaten direla, eta emakumeen lasterketa batez ari bagara, amua emakume bat izatea ulertzekoa da. Alde horretatik begiratuta erabat justifikatuta dago iragarkiko argazkia. Beste bat ere izan zitekeen, Lilatonean parte hartzen duten guztiek ez dutelako argazkikoaren taixurik, ezta horrelako janzkerarik soinean, eta seguru asko ez dituztelako kirol helburu berberak konpartitzen.

Lilatona emakumeen aldarrikapenak eta bizinahia  kaleratzeko jai bat da. Iragarkia ikusteak zer pentsa eman dit, batzuek kritikatzen duten “bekatuetan” erori direla esan daitekeelako.

Ez daukat ezer iragarkiaren aurka, baina nik neuk beste irudi bat aukeratuko nuke. Izango da lasterketa horren helburuak hobeto identifikatzen dituen irudirik.