Iritsi da lau urtetik lau urtera legeek eta politikoek papertxoa hautetsontzian sartu eta demokraziaren sublimazio ekintza gorenean parte hartzeko deitzen gaituzten unea.
Bide zaharretik, alderdi guztiak ari dira euren eskaintza-kutxatxoak azaltzen legealdiak amaitzerakoan egin ohi duten legez. Batzuek kolore gorriz apainduta, besteak berdez, urdinez edo beltzez, guztiak ari dira toki bila eskaintzaren erakustokian. Pete Seegerren kanta datorkit gogora:
Little boxes on the hillside,
Little boxes made of ticky tacky,
Little boxes on the hillside,
Little boxes all the same.
There’s a green one and a pink one
And a blue one and a yellow one,
And they’re all made out of ticky tacky
And they all look just the same.
Lau urtetik lau urterako demokrazia honetan bakoitzak bere arerio politikoarekiko dituen desberdintasunak azpimarratzen ditu alderdi bakoitzak eta bere aldeko botoa eskatzen. Zenbat eta promesa gehiago egin hobe, gehienak ezin izango dituztela bete jakin arren.
Demokraziaren sublimazioa pasa eta hurrengo lau urtetan, onartuko dizute eredu demokratiko hau inperfektua dela baina aldatzeko astirik ez dute izango, izan ere Gobernantza demokratikoaren bide berritik abiatzeko aliantza zabalak behar dira, eta gurean aliantza hitzaren esanahia ahaztuxea daukagu aspaldian. Agian erosoago bizi dira demokrazia inperfektuan.
Herritarren parte hartze demokratikoa bermatzea ez da komeni zaigunean erreferendumak exijitzea eta komeni ez zaigunean beste aldera begiratzea. Ezta ere bermerik gabeko prozesu parte hartzaileak bultzatzea.
Hiru prozesu parte-hartzailetan izan naiz bi legealdi desberdinetan. Besteon bat ere ahazten zaidala uste dut. Bi Arrasaten EAJk bultzatuta, eta Oñatiko mugikortasuneko planean Kale Zaharreko hainbat bizilagunen kezkak eta mugikortasunari buruzko proposamenak eramaten amaitzear dagoen legealdian. Inplikazioa ez da berdina izan hiruretan baina ondorioak bai; inpresio ezin ezkorragoa. Hiruretan denbora alperrik galdu dudala uste dut. Arrasateko biak pikutara bidali zituzten udal alderdien hika-mikek eta Oñatiko mahaira Kale Zaharreko bizilagunek eramandako eskaera eta proposamenetatik bakarrak ere ez du erantzunik izan.
Gipuzkoako herritarren parte hartzerako araudia 2010ean onartu zen. Ondoren ez du garapenik ezagutu. Alderdiek bandera edo ikur bihurtu dute herritarren parte-hartzea eta hika-mika berri bat sortu dute zein zein baino demokratagoa den herritarrei azaldu nahian, kontuan izan gabe demokratikoena borrokak sustatzea baino, besteekin aliantzak bilatuaz Gobernantza demokratikoaren bidean modeloa sendotzeko lan egitea dela, parte-hartzea herritarren eskubide bihurtuaz, eta kontsultak, erreferendumak, parte-hartze prozesu kualitatiboak edo kuantitatiboak, noiz eta zela egingo diren erabakiaz eta zehaztuaz.
Hori agintzen didan alderdiari botoa emateko prest nago. Egia da ez naizela kanpaina jarraitzen ari eta politika geroz eta urrutiagotik bizi dudala, baina ez diot oraindik inori entzun.
