Maigret. Simenon. Historia baten eraikuntza.
Jon Alonsok nobela beltzaren eboluzio ideologikoaz jarduten duenean plazera da hari entzutea. Hasiera batean gizarteari eta bere botere estamentuei (aberatsak, poliziak, epaileak) eginiko kritika gisa jaio zena nola joan zen urteekin eboluzionatzen poliziak “on bihurtu” arte. Eboluzio horretan koka liteke ziur asko Maigret inspektorea, Parisko inspektore ezaguna, zeinak bere baliabide guztiak erabiltzen dituen kriminalak zigortzeko. Badu gainera Simenonek bere moral kutsua ere, hain justu, istorioko bi detektibe printzipalen artean pizten den lehiakortasuna ebazteko orduan justifikatzen duelako sistema beti izango dela garaile: ez kriminalek ez ikertzaile outsiderrek ez dute zer eginiki Frantziako polizia ahalguztidunaren aurrean.
Baina, ideologia kontuak gora behera, istorio gisa bikaina da Maigret i la jove morta (George Simenon, Emili Manzanoren itzulpena, Navona 2022, originala 1954koa). Izan ere, abiatzen da misterio absolutu batetik (hilik agertu den emakumea, zeinari buruz ez dagoen batere pistarik) eta Maigretek, laguntzaile dituen polizien laguntzaile eta emaztearekin elkarlanean, hildakoaren soslaia eraikitziaz gain bere azken urratsak zirriborratu ditu. Oso ondo dosifikatzen du informazioa idazleak, erritmoa in crescendo moduko batean bizituz. Gainera badu kriminologia modernoaren erreibindikazio bat ere, aipatzen baitu behin baino gehiagotan garrantzitsua dela biktima eta kriminalen psikologia ulertzea.
Nik gustura asko irakurri dut eta irrikaz hartu dut liburua gauero. Egia da sarean kritikatu duten liburua dela itzulpenak dituen akatsengatik -nik bateren bat harrapatu diot baina nire katalan maila ez da horren jasoa- baina, halaber, euskaraz eskertuko nuke egile honen itzulpen gehiago balego.