Enirioko galtzada zaharra
Goizeko 10ak dira Zaldibiako depositoetatik gora egiten dugunean Nafarroako galtzada zaharrean zehar. Galtzadak, antza Gipuzkoa Sakanarekin lotzen zuenaren arrastoa, ondo gordeta dago. Depositoetatik gora ez diote bota gainetik ormigoi geruza sendorik beste hainbat bide zaharrekin egin den bezala. Zati batzuetan konponduta badago ere, lehengo ezaugarri garrantzitsuenak gordetzen saiatu dira arduradunak. Ertaroan Gipuzkoan Sakanarekin batzeko edo agian lehenago egin omen zen. Nork daki. Beharbada neolitikoan kostatik udako larretara igotzeko erabiliko zuten artzainek. Auskalo! Zenbat ardi eta artzainek jarraitu ote duten bere arrastoa mende hauek guztietan zehar Enirio, Oidui edo Errenagako larreetan uda pasatzera igotzeko.
Jentilarriko trikuharria
Eguraldi ederra zegoen iragarrita eta horrela egokitu zaigu. Maiatzaren 18rako ez ohikoa. Bero dago beheko ibarretan baina haize freskoak jotzen du mendietan. Pixkanaka pixkana gorantz egiten dugu Jentilarriko trikuharriarekin bat egin arte. Galtzada Ertarokoa izan daiteke baina zibilizazioen arrasto zaharragoak asko dira inguru hauetan. Historiaurrean ere erabili ziren bai, bide hauek.
Eguzkilore eta gurutzeak Oiduiko txabolan.
Oiduira iristen gara. Artzain txaboletatik batzuk ohitura eta ikur zaharrak gordetzen dituzte oraindik. Gurutzeak, eguzkiloreak… gaitzetatik libratzeko bide onak omen.
Aurrera egiten dugu eta 10ak eta 50ean Enirion gaude. Eguneko gure helburua. Behera Lareoko urtegia ezkutatzen duen pagadia ikusten dugu hostoak bota berri. Bestaldera Errenagako aterpeak. Zerbait jan eta atsedena hartu ondoren beheranzko bideari ekiten diogu.
Larre artean tarteka pagadia ikusten dugu hesiz inguratuta batzuk, gizakiak tarteka egiten dituen xelebrekeria horietako bat egiteko. Kimaketa basati bat egin diete lehengo ikazkinek egiten zieten eran. Orain ez dugu horko ikatz beharrik baina intsektu batzuk bizi omen dira zuhaitz horietan eta aitzakia horrekin egiten zaizkie kimaketa hauek. Pago batzuk ezin izaten dute gainditu eta irudiko hiru hauek bezala ihartu egiten dira.
Ausako gazteluan Nafarroako bandera
Aurrera jarraitzen dugu Alotzara daraman bidea hartuaz baina iritsi baino dezente lehenago Errekontarakoa hartzea erabakitzen dugu jaitsiera maldatsu egiten duen bidea aukeratuz. Ausako Gazteluko hondakinen gainean, Nafarroako bandera handi bat agertzen da, harro, haizeak zabalik, inoiz Erreinu zaharraren parte izan zela adierazi nahian. Errekontan beste janalditxo bat egin ondoren beherako bidetik jarraitzen dugu 14:20ak inguruan txangoari Zaldibian amaiera emanaz kroketa eta basoerdi banarekin.
