Susmagarria da oso Wert legea deritzona onartu behar zen aste berean PIAAC deituriko txostena argitaratzea. Wert jaunaren hezkuntz-ideologiari babes zientifikoa emateko sortutako trikimailu bat dirudi, eta Ministerioko webgunea ikusi besterik ez dago txostena nola erabili den ikusteko, bertan zehazki eta zalantza barik PSOEri eta LOGSEri egozten baitzaizkio egoeraren erru guztiak.
Txostenaren erabilera zikoitza ezin da aitzakia izan emaitzak txarrak direla ezkutatzeko. Azterketak 16 eta 65 urte bitarteko populazioaren ezagutza maila agerian utzi eta zeresana eman du Espainian, bertako irakaskuntza sistema Ekonomia Lankidetza eta Garapeneko Erakundeko 23 estatuetako eta Europar Batasuneko batezbestekoen azpitik kokatzen duelako matematika eta lengoaiaren ezagutzari eta ulermenari dagokienean; zerbait hobea gazteen artean. Zaharrenen geruzan, 55-65 urte bitartekoan, espainiarrak emaitza onenak ateratzen dituztenekiko %20 -25 azpitik daude, eta 16-24 urte bitarteko geruzan aldea %18ra murrizten da.
Eskuinak oso gustura irakurri ditu datuok eta gogor salatu ditu LOGSE eta ondoren onartutako arau guztiak. Kongresuak Gobernuko alderdiaren boto bakarrekin onartutako legeari harira datorkio.
LOGSEk baina, gauza on asko ekarri zizkien espainiarrei, eta guri, gure hezkuntza sistema haren mendean zegoelako. Besteak beste derrigorrezko hezkuntzaren adina 14 urtetik 16ra igotzea irakaskuntza sozializatuz eta guztien eskura jarriaz. Okerrik ere egin zen igarobidean, irakaskuntzaren maila, sisteman jarraitu behar zuten ikasle berri horietara egokitu zelako eskola porrota jaitsi ez zedin. Exijentzia maila apropos jaitsi, eta ondoren ere horretan jarraitu duelakoan nago. Horrela aditzen diet behintzat hainbat lagun irakasleri.
LOGSE onartu eta ondorengo urteetan, aurrez zeuden hezkuntza helburuak urruti geratzen zirela ikusirik, metodoak bihurtu ziren eztabaidagai. Ikasi beharrekoa eta bereganatu beharrekoak baino garrantzitsuagoa bihurtu zen nolakotasuna, eta hainbat ikastola eta eskoletan denbora galtzea eta samina ekarri zuten eztabaida antzuak eta erasokorrak piztu ziren, helburuak lortzeko ez dakit ze eskolako metodo esperimentala onena zela, edota beste hark planteatzen zuen sistema askoz egokiagoa zela defendatzen zutenen artean, ez batekoek ez bestekoek ez ziotelarik froga garbirik eransten eztabaidari.
Gaur, Wert legeari euskal kurrikulumarekin erantzun nahi diote euskal hezkuntzako eragileek. Bide egokia dirudi, baina gaizki egingo lukete eragileok dagoeneko gaindituta beharko luketen eztabaida metodologikoetan nahaspilatuko balira. J.A. Flecha irakasleak Larrun aldizkarian zioena kopiatuz, “Nola izango dira garrantzitsuak prozesuak, garrantzitsuak emaitzak dira! Prozesuak garrantzitsuak dira, emaitza onak ekartzen badituzte. Ez dut irudikatzen inor joaten denik bihotzeko ebakuntza egitera pentsatuz: ez, garrantzitsua prozesua da, ez emaitza”.
Bide beretik, lehen helburua izan beharko litzateke gure hezkuntza sistema maila gorenean daudenetara hurbiltzea, gurea Espainiako batezbestekoaren gainetik badago ere, Espainiako beste komunitate batzuenen azpitik eta munduko onenen dezente azpitik dagoelako gaur gaurkoz. Irakaskuntzan inbertitzen duguna emaitza hobeak lortzen dituzten hainbat herrialdeern mailan dago. Ikasle-irasle ratioak ere bai. Zerk egiten du kale?
Beste batzuk aspaldi asmatu zuten guk behar duguna. Balore irmoetan oinarrituta, ezagutza maila gorenak eta ekitate zabal bat eskaintzen duten hezkuntza sistemak badaude munduan. Horrela bada, zergatik ez jo enpresa munduan hain ezaguna den benchmarkingera? Hau da, praktika onenak hauteman, aztertu eta gurera egokitzera?
