Gerra Zibila eta diktadura garaiko azkeneko ikurrak kendu dituela jakinarazi du Getxoko Udalak, Espainiako Etxebizitza Erakundearen plakak, alegia. Oraindino hiru plaka kendu behar dira, baina laster egingo dutela azaldu du Udalak, irakur daiteke Hirukaren azken alean eta  Hiruka.eus webgunean ekainaren 19ko dataz.

Data bertsuetan, Debagoeineko Puntua aldizkariak gai berari heltzen dio eta Frankismoaren arrastoak izenburuko artikuluan horietako batzuk zerrendatzen ditu Iker Oñate kazetariak.

Erdi oñatiar eta erdi donostiar naizenez, edo agian ez bata eta ez bestea ez bainuen aukeratu ez Oñatin jaiotzea ez gaztaroa Donostian ematea,  Donostiako (ez Ñoñostiako batzuek esatea gustuko duten bezala) monumentu pare bat aipatu nahi ditut. Bata oso ezaguna eta betiko geratzeko eraiki zena:  Urgulleko Motako gazteluaren puntan ageri den  Jesusen bihotza, Francoren diktadura hasi berrian, berrogeiko hamarkadan jasotakoa, gaur hiri paisaiaren zati  ezabaezina gaztelua bera bezalaxe, edota Urgull mendia bera bezalaxe. Jesusen bihotzak hor jarraitu behar duela ez du gaur egun inork zalantzan jartzen, are gutxiago gerrarik edota gerrari buruzko kontakizunik etxean entzun ere egin ez duten belaunaldi berriek. Ezta sinesgabeek ere.

Motako gaztelua

Beste bitxikeria hiriko tokirik enblematikoenetako batean dagoen plaka bat da. María Cristina Hotela eta Victoria Eugenia antzokiaren erdian, Urumea ibaira eta Ulia mendira begira dagoen Okendo almirantearen oroimenez eraikitako eskulturaren oinarrian itsatsita dagoen plakako testua hain zuzen.

Honela dio euskaraz: OKENDO  ko  ANTONIO / ITSAS GIZON AZKAR / GUDARI BIKAN / KRISTAU FEDETSUA / ESPAÑA-ren ALMENA MAKURTZERAKUAN / SORTERRIYAREN ADIMENA /  EUN GUDATAN EUSTEN JAKIN ZUBANA / JASOTZEN DIYO NAITASUNEZKO / OROIPEN AU SEME AIN /ARGIDORTARRARI AINTZEZ POZTURIK / DONOSTIAKO URIYAK /1577-1640

Testuaren zatiren bat hain garbi geratzen ez denez, sorterriyaren adimenaz ari dena zehazki, hona hemen gaztelerazko bertsioa zalantza izpirik gera ez dadin: AL GRAN ALMIRANTE / D. ANTONIO DE OQUENDO/ EXPERTO MARINO /HEROICO SOLDADO / CRISTIANO PIADOSO / QUE AL DECLINAR EL PODERIO / DE ESPAÑA / SUPO MANTENER EN CIEN COMBATES / EL HONOR DE LA PATRIA / DEDICA ESTE TRIBUTO DE AMOR / LA CIUDAD DE SAN SEBASTIAN / ORGULLOSA DE TAN PRECLARO HIJO/ 1577 – 1640

Estatua Miguel Aguirre Lazcano bergarrak egin zuen eta testua antza denez Carmelo Echegarayk idatzitakoa da. Gerra aurretiko eta frankismoa baino dezente lehenagokoa izan arren, testuak duen “kirats” inperialak talka egiten du gaur egun gure gizartean nagusi diren ideologia eta pentsaera moldeekin. Alkate hautatu abertzale eta sozialistak baino ezagutu  ez dituen udal batek plaka hau kendu ez izana anekdoten zakuan gorde beharko dugu, baina ez legoke gaizki euskara batuaren arauetara egokitu beharra aitzakiatzat hartuta testu egokiago bat jartzea.

Edozeinek irakurrita ere!