Barkoxe beti haboxe zioen Kabanak joan den igandean Sohütako gazteek Barkoxen emandako maskaradan egin zuen berriketa luzean. Baina ezin denean haboro izan, errugbi taldea gaizki baitoa, eta askoz tamalgarriagoa dena, agian Barkoxek ez duelako eskolarik haboro izango. Kabanak Barkoxeko eskolarik ez zuela aipatuko zioen bitartean, eskolako atarian “L´école en colère” goiburua irakur zitekeen plastikozko ohiko kartel horietako batean. Arazo handia izan behar du zazpirehun biztanleko herri batetik eskola eta eskolak ematen dion bizitza neurtezina desagertzea. Hogei haur behar omen dira eskola zabalik mantentzeko, eta ez dira iristen barkoxtar familia batzuek euren seme-alabak ikastolara bidaltzea erabaki dutelako. Sohütara, hain zuzen Barkoxetik gertuen dagoen ikastolara, eta aurtengo maskaradako zenbait antzezlagunen eskola izandakora. Denak ez datoz bat Barkoxen guraso hauek hartutako bidearekin eta bada eskolaren itxieraren erruduntzat jotzen dituenik.
Horietako bati eskolan euskaraz erakusten denentz galdetuta, baietz erantzuten dit, baina beti gehiago nahi dutela batzuk, erakusten dena ez omen da nahikoa, beti kexaka ari dira; hamar haur horiek hemen geratuko balira eskola ez litzateke itxiko baina Sohütara joaten direnez Gobernuak eskola itxiko du.
Eskola publikoak seme-alabei ziurtatzen ez dien euskara maila nahi dutelako ilusio handiz beren seme-alabak Sohütako ikastolara eramateko erabakia hartu dutenek, eta horietatik ere ezagutzen dut, herriko eskolaren itxieraren estigmak pairatu beharko dituzte orain. Zergatik, eta euren oinarrizko eskubide bat aldarrikatzeagatik, euren seme-alabei gure hizkuntza nazionala transmititu nahi izateagatik.
Han ere, seguru asko, guztiek ez dute berdin pentsatuko, baina zoritxarrez muturreko egoera hauek gurean anekdotak badira ere, Ipar Euskalerrian edo Nafarroan ez dira hain bakanak. Badugu lana oraindik gizartea proiektu berri, liluragarri eta erakargarri batera biltzen, egunen batean gure utopia gauzatuta ikusi nahi badugu bederen.