Kale Zaharreko kontuak

Goiena.net-en argitaratu denez bizilagunok eta merkatari-tabernek ez dugu berdin hartu udalak kalean autoak sartzeko ordutegia murrizteko erabakia hartu izana.

Kale Zaharreko bizilaguna naiz eta ondo ezagutzen ditut kale honetan bizi izateak sortzen dizkigun arazoak eta eragozpenak. Kalea irekita dagoen uneetan lanean, eta erosketak egin ondoren kargatuta etxera gatozenean, poltsak oinez eraman beharra; haur txikiekin goizeko lehen orduan etxetik irten behar dugunean bebarruko ate parean kafea hartzera geratu denaren autoa traban; haurrak ustez oinezko kale batetik doazenean paretik kankailu bat bizikleta gainean abiadura neurtu barik. Zapatu gau eta jai bezperatako goizeko zazpiak arteko beheko tabernako musika jasan beharra udalak hartu beharreko neurriak hartzen ez dituelako. Prebarikazioa ( Delito que cometen los funcionarios públicos al faltar, a sabiendas o por ignorancia inexcusable, a las obligaciones y deberes de su cargo.)deitzen zaio honi.

Hel nakixon  oinezko kaleko arazoari besteaz hitz egiteko denbora izango da eta. Bizilagunek hainbat bilera izan ditugu udal ordezkariekin kaleko peatonalizazioaren eta gaueko zarataren inguruan.

Uste dugu kalea oinezkoentzat bihurtzen denean, alde eta aurkako guztiekin egin behar dela eta zamaketa lanetarako soilik zabaldu behar dela; bertako merkatari eta bizilagunen zamaketa lanetarako alegia. Tabernariek eta dendariek diote horrek egundoko galerak sortzen dizkietela salmentak jaitsiko direlako. Kanpoko esperientziei begiratuz gero ikus genezake ez dagoela erlazio zuzen bat trafikoaren eta dendetako salmenten artean. Donostian San Martin kaleak  eta inguruak trafiko handikoak dira eta denda eta taberna dezente daude. Berdin Loiola kalean edo Bulebarrean oinezkoentzat izanagatik.

Salmentek zerikusi zuzenagoa izaten dute zerbitzuaren kalitatearekin kaleko trafikoarekin baino.  Erosketen eta trafikoaren arteko erlazio zuzena eta bakarra dagoenik esaten duen ikerketarik ez dut ezagutzen. Ez da egongo ere, gure kaleko hainbat dendariri ez zaileko batere gustatzen  euren denda aurrean inork autoa  aparkatzea uztea beste inori gustatzen ez zaion bezala. Horregatik hartzen dute euren aurrealdeko kale zatia iragarki eta kartelez betetzeko eta autoak beste batzuen bebarru aurretara usatzeko.

Kaletarrok ulertzen dugu ona dela zerbitzuak gertu edukitzea baldin eta bizikidetza arauak betetzen badira. Horregatik eskatu diogu udalari, kaleak oinekoentzat izan daitezela eguneko 24 orduetan. Merkatariek eta bizilagunek zamaketa lanetarako eskubidea beharko genuke baldintza hauetan beste hiri batzuetan gertatzen den bezala, baina kalekoa ez denak ez du zertan sartu oinezkoen kale batera. Merkatariek galera handirik ez dezaten izan Kale Zahar inguruan errotazio azkarreko aparkalekuak egiteko proposatu diogu udalari, Zazpibidetan (Horrela da Jerardo?) eta Aita Madinaren hasieran, gehienez 15´-30´ko denboraldira  mugatuta. Aparkaldi luzeagotarako berriz, epe motzera edo ertainera Olaiturrin lurrazpiko aparkaleku bat egitea gaineko estalkia jolasleku bezala utziaz orain dagoen legez. Ez luke inbertsio handirik behar.

Gure kalean denondako lekua dago baina bizikidetzako arauak adostea ezinbestekoa da. Beti ere, auzotarren eskubideak errespetatuaz. Lo egiteko eta osasunekoa ere bai. Osasun psikikoa barne.

Horregatik aldarrikatzen ditugu bentako oinezko kaleak eta zarata bariko espazioak.

Uztailaren 19an kuletoak eta erlak

 

Gaur (uztailaren 19)erlei kasu egiteko eguna izan da. Lau dauzkat; bi aurtengo nukleo berritatik ateratakoak. Horiek nahikoa dute eurak indartzen. Beste biek itxura ona dute azkenengo hilabeteak euritsuak eta goibelak izan diren arren.

Erlei kasu egin aurretik ibilalditxo bat egitea erabaki dut txakurrarekin.  Orhi ez dator bat ideiarekin eta itzuli egin da autoraino.  Aurrera egin dut.

 

Tamaina oneko bi kuleto

Tamaina oneko bi kuleto

 

Bat batean bi kuleto (Amanita Caesarea) eder. Ezin dut sinetsi. Makurtu, ondo begiratu, azpiak eta txortenak horixkak baieztatu, eta  Juan Soldaoren modura al costal esan eta etxerako. Afari ederra gaurko. Bi lagunentzat arrautza-nahaski  on bat egiteko beste. Arrautza gutxi eta kuleto asko. Hori da sekretua!

 

 

Txakurra lotu eta erlak ikustera igo naiz berriro. Hamar altzaerdi dauzkat jarrita eta horietatik bi erdi hutsik. Zerbait egongo da beste zortzietan. Ea irailean negu osorako eztia ateratzeko modua egiten dudan.

Bernat Alberdiren argazki

Bernat Alberdiren argazki

Lana pilatu behar zait uda ondoren. Eztia atera, sagardoa egin… Tomateei buruz hobe ez hitz egitea. Sagarrondoak dauden bezala baleude ez genuke goserik pasako uda honetan. Sagardoaren lehengaia  behintzat ziurtatuta dago. Kalitatea lortzea beste kontu bat da.

Bernat Alberdiren argazkia.

Bernat Alberdiren argazkia.

Uztailak 13an Hernioko hilerrian.

Uztailak 13. Azkenean eguraldi ona. Uztaileko euriak tomate landareak hondatu dizkit baina hor konpon!. Ez da baratzean orduak emateko eguna. Gaurko planik onena mendira joatea.

Goizeko 8ak. Jaiki, liburuak begiratu, mapak aztertu eta Herniora joatea erabakitzen dugu; Urkizutik abiatuko gar. Sekula egin gabeko ibilaldia.

Olarraindik Urkizurako bidean atentzio ematen dit  bateko eta besteko maldetan ernaldutan dauden sagastiak. Aldaba txiki eta Urkizu inguruak sagardotarako sagarrondoz beteta daude. Milaka konta daitezke. Gero sagardoa Astigarragatik datorrela esango digute!

Urkizuko Gure Toki basetxetik gora galtzada harriztatu bat ikusten dugu. Iturri baten ondoan hasten da. 1692 dio eraikinaren gainean dagoen harrietako batek. Harria beste nonbaitetik ekarria ere izan daiteke, baina zalantzarik ez iturria eta ondoko aterpea aspaldikoak direla. Kontrastea azpimarratzeko plastikozko ur-biltegi  bat eta zaborrak biltzeko plastikozko beste ontzi  bat jarri dizkiote  aurrez aurre. Argazkian ez ditut atera nahi izan.

Urkizuko iturri zaharra.

Urkizuko iturri zaharra. Beti ur berria ematen duen iturri zaharra.

 

Hoditeria ere oso egokia adin horretako monumentu batentzat. Gustua eta gure ondarearekiko errespetua eskala baten jarriz gero esparru negatiboan agertuko lirateke askotan. Kasu honetan zalantza barik. Ea Tolosako udalak zerbait egiten duen itxuragabekeria hori zuzentzeko.

Inpresio  gehiagorik gabe jarraitzen dugu eta Uraitzeko tontorra pasa ondoren Herniopeko txabolaren ondoan dagoen gurutzera iritsi gara. Bi besoetan ditu uztaiak eskegita: laukiak  eta borobilak.  Gorputzeko atal desberdinetatik pasa ezkero erreumarekin lotutako gaitzak desagertzen dira. Ez da egia izango baina badaezpada, kalterik egingo ez digulakoan beso eta bernetatik pasatzen ditugu.

Erreumak osatzen dituzten uztaiak eta gurutzea

Erreumak osatzen dituzten uztaiak eta gurutzea.

 

Aurrera egiten dugu azken aldapari helduaz uztaien onurak igarri gabe. Bere denbora beharko du honek ere!

Urkizuko iturrikoenaren ondoren beste atsekabe bat: Hernio gurutzez eta oroitarriz beteriko gailurra dela ikustea. Hilerri bat dirudi. Betik izan dira, baina oraingoan gurutzeez gain beste monumentu batzuk ere ikusi ditugu. Hilarriak eta eskulturak nonahi hildakoen errautsak bertan aireratu direla adierazteko.

Hernioko gurutze eta ikurrak.

Hernioko gurutze eta ikurrak.

 

Zer esango dizuet bada, gai honetaz lehenago ere hitz egin eta idatzi da. Mendi tontorrak ikur partikularrez betetzeko eskubiderik ba al daukagu?

Hildakoen errautsak ondoen lurpean daudela iruditzen zait, lurra aberastuz. Lau elementuetatik errautsak ez dira ez su, ez ur, ez aire. Izatekotan lur dira. Pulvis erit et in pulveris reverterit esaten dute kristauek. Edo horrelako zerbait.

Baina tira, nire iritziak ez du zertan beste batzuenekin bat etorri behar. Beste kontu bat da errauts hustuketa bakoitza oroitarri batekin edota metalezko eskulturarekin betiko han uztearena. Ez zait ondo iruditzen. Arrazoi asko eman ditzaket, beste batzuk kontrakoak izango dituzten bezala. Ur pixka bat edan, sagar bat eta laranja bat erdibana jan besterik ez dugulako ekarri, eta beheranzko bidea hartzen dugu.

Brasil trialilalilalilali

Duela urte asko  Azkoagainera joan nintzen  Errenteriako lagun batekin. Arrasatearrak zetozen Aloñaren kontra jokatzera. Leinztarrak, uholdeka beste sasoi batzuk baitziren, Brasil trialilalilalilali kantatzen beren mutilak animatzeko. Zazpi gol inguru sartu zizkiguten. Ez dakit orduko emaitza ere ez ote zen izan 1 eta 7koa.

Gutxitan joaten naiz futbolera eta zaila egiten zait telebistaz partida bat oso osorik ikustea. Gustuko dut, ez dut lotsarik aitortzeko, eta atzo Brasil eta Alemaniaren artekoa ikusteko asmoarekin, eta morbo pixka batekin, eseri nintzen telebista parean  Angela eta Dilmaren mutilak parez pare ikusteko. Zerbait gerta zitekeen susmoarekin.

Eta galanta gertatu zen.  Gaurko egunkarietan era guztietako interpretazioak irakur daitezke.

Atzo futbolaren eliteak ikusteko aukera izan genuen. Auskalo zelaian zeuden guztien artean zenbat milioi irabazten dituzten urtero. Eibarreko Futbol taldearekin  gogoratzea ezin saihestu; milioi gutxi kutxan, baina umiltasuna, lana eta diziplina ardatz goi mailara igotzeko gai izan den taldea.

Diotenez, eibartarrak bilbotarrak bezalakoak dira baina diruarekin. Antza, foballerako ez dute gorde poltsikotan soberan dutena, baina bigarren mailako aurrekontu txikiena izan arren lehen mailara igotzeko gauza izan  dira. Seguru asko eibartar gehienek nahiago zuketen lan gabeziak behera egitea eta herriko gazteek lana aurkitzea, edota hainbat urtetan gure herria narrastu duen bortizkeriari behin betiko amaiera ematea, edo errepublikak monarkia ordezkatzea, edota erabakitzeko eskubidea gauzatu ahal izatea.  Baina espainiar ligako lehen mailan jokatzearekin konformatu beharko  dira beste horiek guztiak ahaztuta.

Ezaugarri eredugarriak erakutsi dituzte urte askoan: talde lana, diziplina, ilusioa eta umiltasuna. Goi mailako liga horretan  berriz, handinahia, zarrastelkeria, ustelkeria eta beste hainbat –keria.

Futbolaren bi aurpegiak: Brasil eta Alemania munduko lehiaketan, eta  Eibar, eta Zaragoza edo Valentzia Espainiako ligan. Ligari dagokionean, batzuk diru gutxirekin maila gorenean eta gora eta behera ibiltzeko lotsa gutxirekin, besteak leporaino zorpetutako klubak pakistandar bati edo mexikar bati saldu ezinik. Bi aurpegi.

Egia esan apustua eginda nuen Eibarrek ez zuela lehen mailan jokatuko ez ziotelako utziko. Penaltiek eta  maletek desitxuratu izan dute maila batetik bestera igarotzeko bidea. Ez da horrelakorik izan eta orain azken baldintza bete nahian ari dira Eibartarrak:  kapital handitzea lehen maila jokatu behar badute. Berrogeita hamar mila euro falta dituzte oraindik. Iritsiko al dira?

Gehiago pentsatu barik, bigarren final erdia ikusteko prestatu beharra daukat: Argentina eta Holandaren artekoa. Seguru gaurkoan ere handiak ikusiko ditugula.

Ortua martxan

Dagoeneko ortuan egin beharreko lan garrantzitsuenak eginda ditut aurten.  Bloga hau fenomeno datorkit egindako lanak jaso eta hurrengo urtean gogoan izan dezadan ortukari bakoitzaren kokapena. Urtero gauza berdinak toki berdinean landatzea ez da oso gomendagarria izaten eta.

Ikusmira zabala

Goiko argazkian eskuin aldeko sailak ikus daitezke. Lehenengo lekak. atzean letxugak, kalabazinak,porruak eta tomateak. Ezkerrekoak berriz, babarrunata ondoren piperrak eta piperminak.

Piparrak eta piparminak

 

Uztaren lehenengo aleak ere jaso ditut astean (kalabazinak, letxugak eta piperrak) eta lehenengo pistoa egin ere bai. Ondo ekin diogu sasoiari.

Gure amak kontatzen zuen Madalenako baserrian Madalenatan jaten zituztela lehenengo tomatea. Ea aurtengoan iristen diren.  
Hauek kaletar baten lanak dira. Seguru asko hobegarriak. 
Prest adituen aholkuak jasotzeko. Baina adituenak soilik e?                                                                                                 
letxugak

letxugak

El Ibon de Perico

Muere montañero inglés en el Ibón de Perico.

Pecicoko lakua Gran Facharen azpian. Lameteoqueviene bolgetik hartua

Pecicoko lakua Gran Facharen azpian. Lameteoqueviene bolgetik hartua

Atzoko albistea da. Galiziatik Aragoirainoko digital guztietan irakur dezakezu. Bateon batek letra bat gaizki idatzi eta titularrean eta albistean agertzen den toki izena oker zabaldu da ekialdetik mendebaldera, ukitu barregarri bat emanaz albisteari ez balitz pertsona baten istripu eta heriotzaren berri ematen duela.

El Ibon de Perico aizu!

Pecicoko lakua edo ibona argazkian agertzen dena da. Udan bisitatzea espero dut, eta tira; 78 urteko Ingeles  gixajuak baino suerte hobea izateko esperantzarekin.  Hala ere ez zegoen gaizki adin horrekin paraje horietara igotzeko gauza zen gizona. Miresgarria benetan!