ALBE internazionala dela aspaldi dakigu. Birmighamen enbaxadorea izateaz gain, Mexiko aldera ALBEkide bat bidali dugu. Handik dabilkigu Joanes Igeregi sopeloztarra. Ez dabil geldu gure Joanes eta bere ibileren berri eman digu bertso sorta hauen bidez.

Bejondeizula Joanes!

1)     Urte berria maia artean

hasia dudanez aurten,

lengo urteko azken eskola

izan da niretzat azken.ti

Inguru hontan bertso ekina

ez da erreza izaten

baina arkatza eta papera

hartuta halako baten

saiatuko naiz bertso hauetan

hemengo berri ematen.

 

2)     Astiro baina gorantza doa

nire kaqchikel-an maila:

xsaqer egunon, xokoq´a gabon

sartu behar diot tralla,

aditza zelan erabiltzen den

behar dut gogor entsaila,

lau “K” ezberdin dituzte eta

nik lautik zortzitan falla.

Gauza bat argi ikasia dut

euskara ez da hain zaila.

 

3)     Asteburu hau ondo pasa dut

Chinique  herriko jaietan.

Hara bidean nindoalarik

Lemoa lakua bertan,

Urizar eta Ortuzartar bat

dabil alkate lanetan,

eta herriko fundatzailea

Echenique zen benetan:

Kolonia gara Europan baina

kolono ameriketan.

 

4)     Convitea ta dantzaldia da

hemengo jaietan ginda,

maskaradaren gure ohitura

guztiz aldatu egin da.

Dantzan atera nahiko nituzke

hamaika patoja linda,

hasieretan bizkar hezurra

ondo mugitu ezinda,

baina banabil dantzan ikasten

merenge eta marinba.

 

5)     Dantzaldi baten boliche zar bat

hurbildu zitzaidan hara,

berba ta berba hasi zitzaidan,

gero eman besarkada,

K´iche´ hizkuntza ote zen hori,

latina ala euskara?

Bolo erdiak bertan jausita

lotan pasa zuten gaba.

Astearteko gure jarduna

oso moderatua da.

 

6)     Zuek utz awätz? galdetuz gero

utz matyox esan beharko,

zelan nagoen galdetuz gero

ederto eskerrik asko.

Askoz gehiago ez dut ikasi

baina ez daramat txarto.

Bertsoa maiaz osatu arte

saiatu behar dut bapo.

Chwaq chik denoi, zaindu zaitezte

gehiago hurrengorako.

 

 *Kaqchikel= bizi naizen inguruko hizkuntza maia.

*Convite= herriko jai guztietan maskarak eta mozorroak jarrita egiten duten kaleko dantza/desfilea. Bertako batek “esta costumbre viene de una tradición europea llamada mascarada” esan zidan. Zuberoakoa ala Italiakoa ote?

*Patoja= neska

*Boliche/bolo=zutik egoten lanak dituen mozkorra

*K´iche´=Chinique inguruko hizkuntza maiatza

* Doinua: Mutil koxkor bat itsu aurreko edo hamarreko nagusiko edozein.