BERTSO BARRIAK, IXIM ULEWtik (artoaren lurraldea) JARRIAK I

ALBE internazionala dela aspaldi dakigu. Birmighamen enbaxadorea izateaz gain, Mexiko aldera ALBEkide bat bidali dugu. Handik dabilkigu Joanes Igeregi sopeloztarra. Ez dabil geldu gure Joanes eta bere ibileren berri eman digu bertso sorta hauen bidez.


Bejondeizula Joanes!


1)     Urte berria maia artean


hasia dudanez aurten,


lengo urteko azken eskola


izan da niretzat azken.ti


Inguru hontan bertso ekina


ez da erreza izaten


baina arkatza eta papera


hartuta halako baten


saiatuko naiz bertso hauetan


hemengo berri ematen.


 


2)     Astiro baina gorantza doa


nire kaqchikel-an maila:


xsaqer egunon, xokoq´a gabon


sartu behar diot tralla,


aditza zelan erabiltzen den


behar dut gogor entsaila,


lau “K” ezberdin dituzte eta


nik lautik zortzitan falla.


Gauza bat argi ikasia dut


euskara ez da hain zaila.


 


3)     Asteburu hau ondo pasa dut


Chinique  herriko jaietan.


Hara bidean nindoalarik


Lemoa lakua bertan,


Urizar eta Ortuzartar bat


dabil alkate lanetan,


eta herriko fundatzailea


Echenique zen benetan:


Kolonia gara Europan baina


kolono ameriketan.


 



4)     Convitea ta dantzaldia da


hemengo jaietan ginda,


maskaradaren gure ohitura


guztiz aldatu egin da.


Dantzan atera nahiko nituzke


hamaika patoja linda,


hasieretan bizkar hezurra


ondo mugitu ezinda,


baina banabil dantzan ikasten


merenge eta marinba.


 


5)     Dantzaldi baten boliche zar bat


hurbildu zitzaidan hara,


berba ta berba hasi zitzaidan,


gero eman besarkada,


K´iche´ hizkuntza ote zen hori,


latina ala euskara?


Bolo erdiak bertan jausita


lotan pasa zuten gaba.


Astearteko gure jarduna


oso moderatua da.


 


6)     Zuek utz awätz? galdetuz gero


utz matyox esan beharko,


zelan nagoen galdetuz gero


ederto eskerrik asko.


Askoz gehiago ez dut ikasi


baina ez daramat txarto.


Bertsoa maiaz osatu arte


saiatu behar dut bapo.


Chwaq chik denoi, zaindu zaitezte


gehiago hurrengorako.


 


 *Kaqchikel= bizi naizen inguruko hizkuntza maia.


*Convite= herriko jai guztietan maskarak eta mozorroak jarrita egiten duten kaleko dantza/desfilea. Bertako batek “esta costumbre viene de una tradición europea llamada mascarada” esan zidan. Zuberoakoa ala Italiakoa ote?


*Patoja= neska


*Boliche/bolo=zutik egoten lanak dituen mozkorra


*K´iche´=Chinique inguruko hizkuntza maiatza


* Doinua: Mutil koxkor bat itsu aurreko edo hamarreko nagusiko edozein.

Utzi erantzuna

Zure e-posta helbidea ez da argitaratuko. Beharrezko eremuak * markatuta daude