Ditxosozkoa

Arrazoia eman behar diot Mikel Irizarri,  ditxosozko “arazoak” zenbateko  ekinaldi, indar batuketa eta lorpen eskuratzetik  desbideratzen gaituen.
Maite Artolaren Mezularian  entzun nionean, pentsatu nuen Tren Lasterra, asfaltoaren kulturaz negozio egiten dutenak  eta  agintean kosifikatu diren hainbatek nahiago dutela “arazoa” bizirik mantentzea,  bien bitartean beraiekin  inor sartzen ez delako.
Hemen dagoen energia,  gauzak aldatu gura eta talde-lanak ikara sortzen die. 

Etsipena

Hasi dira harrotzen “Escenas de matrimonio” telebista saioaren
inguruko hautsak. Ordutegi horretan gustuko beste programa batzuk neuzkanez
eta “bost segundoko testa” pasa ez zuenez (tarte horretan erabaki
daiteke saio bat gustatuko zaizun ala ez!), alboratua nuen, hain
famatua bilakatu dena. Gero, Radio Euskadin ditxosozko programa hartu
zuten berbagai eta aurrerago Berrian dedikatu zioten zutabetxo bat.
Interneten ere asko dira saioari buruzko erreferentziak. Asko, bai,
gaztelerazko nazka. Hori sortzen dit “E de M” delako saioak. Eta ez da
pertsonaia bakoitzak bere bikotekidearekiko erakusten duen errespetu
faltagatik. Ezta ere, txiste erraz eta topikoz josia dagoelako. Are gutxiago,
antzerki
kutreetako gidoia, deklamazioa, testura, dikzioa, erritmoa
duelako,
baizik eta etsipena sortzen didalako. Nola liteke hain gogoz
kontra
beraiekin bizi eta estimu gutxian dituzun gizon/emakumeekin segitzea, segundo bat bera ere gehiago. Bikotean iraute hutsa ezin da
helburua izan. Eta telesaio horretan, umore kaustikoaren itzalpean,
aldatzeko gaitasuna ez duten pertsona(ia)k ageri zaizkigu.

Con Cuatro…cojones

Urriaren 12an, Hispanitatearen  Egunean,  espainiar legionariak futbolari buruz hitzegiten aritu ziren telebistan. Albistegiari heldu nioenerako paseak ziren politikaren gaineko informazioak eta, imaginatzekoa denez, tankeak Madrilgo kaleetatik, agintari zibil eta militarrez beteriko palkoa, eta  Legioaren ahuntza. Eta buru guztien gainetik, gorriz  eta laruz zerua tindatzen zuten abioien keak. Oilo ipurdia jartzeko modukoa.

Baina esandakoa, albistegian espainiako futbol selekzioari buruz berba
egiteko aukeratuak legioko gizonak izan ziren (nahita jarria da “aukeratuak” eta “gizonak”).
Diskurtsoa, aluzinantea,
sinistu iezadazue, barrabil kontua gora eta behera. Alkandora berdez,
paparra bistan, futbola eta ejerzitoa parametro berdinetan  mugitzen
direla argudiatuz, legionarioak koxkobiloak sakralizatzen. Beste
argudiorik ez: ohorea, egurra eta etsaia  sutsitzea ziren erabilitakoak.

Ez dut  aspaldian  esaldi berean horrenbeste “cojones” hitza entzun.

Espainiako futbol selekzioari buruz berba  egiten…berba ez, aginduak ematen, legionariak. Zelako  parea: selekzioa eta legioa.

Baina,
erabat aho zabalik utzi ninduena izan zen konturatzea Cuatro kanala zela halako
diskurtso patrioteroa, garaiz kanpokoa  eta matxokeriz betea ematen zebilena.

Pressing catch

Politika eta telebista
erlazionatuta daudela ez  dago dudarik.
Baina, lasai, ez naiz arituko hainbestetan gobernuek, alderdiek, enpresa
erraldoiek, bankuek eta talde mediatikoek dituzten loturaz. Politikako
aktualitateak eta telebistako edukiek elkarren antza edukitzeari buruz idazten
nabil.

Nola ez konparatu bada
zirku politikoa eta telebista askoren programak! Hori bai, ikusgarria litzateke
Gran Hermano berean Sanz, Ibarretxe, Otegi, Puras, Barreda eta Madrazo ikustea.
Txantxa gutxi, alajaina. Eta, nominazio egunetan, telefonoak sutan.

Baina, akaso politikak ETB1n
hainbeste ikus daitekeen kirolarekin dauka parekotasun gehiago. Bietan,
aurkariak, norgehiagokak, sailkapenak eta kanporaketak egoten dira.

Eguraldiaren berri ematen
duten tele-saioetan ere, borraskak, prezipitazioak eta fronteak ageri dira.
Politikan bezalatsu.

Baina, aitortu beharra
daukat, aspaldion, Cuatrok arrakasta
handiz programatzen duen borroka faltsu, indartsu teatrozale eta jazkera ortera
horien itxura hartzen diodala euskal politikagintzari.

 

Erregistroak

Mariano Ferrer maisuaren “El kiosko de la
Rosi” zen, niretzako zalantza barik, prentsa errepasoa irratiz nola egin
beharko litzatekeen erakusten zuen eredurik egokiena. Herri Irratiko saio hura
gure irratigintzaren erreferentzia nagusienen artean dago.

 

Enpresa desberdinek kaleratzen dituzten
egunkarien gainbegirada kritiko hartan berrien aipamena egiteaz gain, egunkaria
beraren ildo editoriala aipatzen zen. Gertaera eta testuingurua, berria eta
berriemailearen ikuspegia agerian utziz.

 

Noski, harrez gero aideratu egin izan diren prentsa
errepaso asko oso eskasak izan dira. Ez naiz ari RNEk Bilbotik emititzen duen
albistegi saioetan Berria eta Gara ez dituztela ezta aipatu ere egiten. Ez, ez
naiz orain zentsura horretaz arituko.

Irrati gehienetan, eta gehiegitan betegarri
gisa, egunkarietako izenburuak zeintzuk diren aipatzeari dedikaturiko minutuaz
baizik.

Irrati askotan, egunkariaren izena aipatu eta
titularra zein izan den esaten dute, zuzen zuzenean. Irakurketa hutsa eta
askotan berdintsuak diren izenburuen errepikapen hutsala eginez.

Horretan erori egin izan dira baita niretzako
irratsaio gustukoena  den Mezularian ere,
hauen kasuan agerkari digitalen errepasoa egiten zutenean (ezin du pasatzen utzi Luistxo Fernandezek plazaratu zuen polemika). Eskerrak orain,
Juanjo Sanmigelek heldu diola trabeskako eta ikuspegi kritikoaz edukien
azterketa egiteari.

Esaten ari naizenaren harira, Euskadi
Irratiaren
denboraldi honetako berrikuntzen artean asko gustatu izan zait Juan
Kruz Lakastaren fitxaketa. Egunero, periodikuetako izenburuak, editorialak,
artikulu aipagarrienak eta abarrak eskuetan hartu eta xehetu egiten ditu. Entzun
nion egunero hamabost bat egunkari aztertzen dituela. Bada, ederki gainera. Oso
gustura egoten naiz bere iruzkinak entzuten.

Titularren aipamena besterik ez dutenen
aurrean Lakastarena luxu bat da, aktualitatea miatu eta aleen artean urrea eta
gorotza ikusten laguntzea.

 

Berrian igandero idazten dituen artikuluak (hauetariko
batzuk antologikoak, zinez) eta aipatzen ari naizen prentsaren azterketak
erakusten du tipo honek sorbalden gainekoa ondo erabiltzen dakiela, gainera
hitza, umorea eta ironia ondo manejatuz.

JIROUS

Denok inguruan dugun
lakoxe lankide informatikari trebe horrek pasa zidan Heroes tele-sailaren lehen denboraldi  osoa, AEBtako telebistan emititu berri. Egun
gutxian ikusi  nituen kapitulu guztiak
eta agian horregatik diot diodana: ikusterraza bezain sinplea da, pertsonaia
ñoñoak ditu eta ongiaren eta gaizkiaren borroka horren inguruan antolatzen den
trama ahulegia suertatzen da.

Hori bai, erritmoa du, modernoa
omen den komikietako estetika erabiltzen du, argiztaketa berezia du eta, ametsei atera irekiz, egunerokotik libratuko gintuen ahalmen bereziak dituzten
pertsonaiak ageri zaizkigu.

Nork ez  luke
nahiko denboraren iraupenarekin jokatu ahal izatea, zauriak segundutan
sendatzeko modua edukitzea edota ingurukoen pentsamenduak entzuneko abileziaz
doaitua izatea?

Serieak errealitatetik ihes egiteko aukera eskaintzen du.
Estatu Batuetan sekulako arrakasta lortu omen du eta hori, betikoa, ez dakizu
ona ala txarra den.

Gazteleraz aritzen den ETB2n emititzen hasiko da segituan
eta ikusiko dugu zelako ohiartzuna daukan gazteen artean.

Beraiei zuzendua da.


Niri atseginena suertatzen zaidan pertsonaia argazkian agertzen den japoniarrarena da. Agian, batere ponpoxoa ez delako. Besteetatik batzuk dira nazka emateko modukoak. Zuri zer iruditzen?

Eskertua

Dima gainetik behera nentorren lanerako bidean, Euskadi  Gaztea entzuten. Arizti politak daude  inguruan, errepidearen jira-bueltek ikusteko parada ematen dizutenean, disfrutatzeko moduko egun gaur.

Gosari orduan Joxerra Gartziari eginiko elkarrizketatxo bat irakurri dut: euskaren suspertzea eta bultzada gratifikazioaren bidez egin beharko litzatekeela zioen. Berrian aurkituko duzue bere argumentazioa. Polita eta interesgarria iruditu zaizkit.

Irakurritakoaz pentsatzen nengoela, irratian, Itoitzen “Lau teilatu” kantaren bertsio berri bat aurkeztu dute,  estrainekoz: Amaia Monterok eta Mikel Erentxunek eginikoa. Gogoangarria. Pozik nengoen

Eleven

Euskarazko telebistagintza lokala suspertu asmoarekin Hamaika izeneko egitasmoa aurkeztu zenean, la(gu)nkide batek esan zidan ia izena nire blog honetatik kopiatua ote zen. Adarra jotzen ari zen noski, blog honetara oso jende gutxik jotzen duelako eta  sarritan nik neuk ere ahaztu egiten dudalako existitzen denik  ere.

Errudunaren aitorpena: blog batek beharrezkoa duen arreta eta amodioa  ez diot nik eskaintzen eta hori nabaritu egiten da.
Nire blog honek baraualdi luzeak bizi behar izaten ditu eta horrek ez du laguntzen beharrezkoa den kadentzia eta saltsa sortzeko.

Esana  dut.

Oporren osteko lehen lan egunetan, Sustatun ikusi dut berriro ere “Hamaika ikusteko” izenaz badela, bazegoela esan beharko dut dagoeneko, beste blog  bat. Nirea baino solera  gehiagokoa. Irakurri dut gaur bere egileak uztera doala bere blog hori beste bat zabaltzeko. Akaso, aio esaten duen momentuan aitortu beharko dut jakin gabe izan bazen ere, ia-ia berearen izena kopiatu nuela. Parkatu, gura bako akatsa izan zen. Txarrera ez zuela  hartuko espero dut.

Izen bereko, ala antzerako, beste erreferentzia bat aurkitu dut Sustatun bertan, Jamaika  ikusteko sailarena. Polita hitzjokoa ezta?

Total, hasi da  ikasturtea eta atzean utzi ditugu oporrak. Berandu izan baino lehen, lerro hauetara  porturatzen den edozen marinel inozori,  lanean edo eguneroko bizitzan  sarrera ona izan dezala opa nahi diot. 

Eleven

Euskarazko telebistagintza lokala suspertu asmoarekin Hamaika izeneko egitasmoa aurkeztu zenean, la(gu)nkide batek esan zidan ia izena nire blog honetatik kopiatua ote zen. Adarra jotzen ari zen noski, blog honetara oso jende gutxik jotzen duelako eta  sarritan nik neuk ere ahaztu egiten dudalako existitzen denik  ere.

Errudunaren aitorpena: blog batek beharrezkoa duen arreta eta amodioa  ez diot nik eskaintzen eta hori nabaritu egiten da.
Nire blog honek baraualdi luzeak bizi behar izaten ditu eta horrek ez du laguntzen beharrezkoa den kadentzia eta saltsa sortzeko.

Esana  dut.

Oporren osteko lehen lan egunetan, Sustatun ikusi dut berriro ere “Hamaika ikusteko” izenaz badela, bazegoela esan beharko dut dagoeneko, beste blog  bat. Nirea baino solera  gehiagokoa. Irakurri dut gaur bere egileak uztera doala bere blog hori beste bat zabaltzeko. Akaso, aio esaten duen momentuan aitortu beharko dut jakin gabe izan bazen ere, ia-ia berearen izena kopiatu nuela. Parkatu, gura bako akatsa izan zen. Txarrera ez zuela  hartuko espero dut.

Izen bereko, ala antzerako, beste erreferentzia bat aurkitu dut Sustatun bertan, Jamaika  ikusteko sailarena. Polita hitzjokoa ezta?

Total, hasi da  ikasturtea eta atzean utzi ditugu oporrak. Berandu izan baino lehen, lerro hauetara  porturatzen den edozen marinel inozori,  lanean edo eguneroko bizitzan  sarrera ona izan dezala opa nahi diot. 

Gogoz kontra

Gu eta gure baldintzek
osatzen ei dute garena eta, baita, telebistan ikusten duguna ere. Azken
denboraldian, “Maite kuttuna”,  Humor
amarillo
”, “Pressing catch” eta Tourra ikusi behar izan ditut.

Txirrindularitzaren
kasuan, erretransmisioek sekulako logure ematen didate. Gainera, ni bizikleta
gainekoei baino inguruko jendeari begira egoten naiz, nongoak ote, zenbat
ikurrin, nola marraztu dituzte horrenbeste izen errepidean eta halako galderekin
bururari jiraka. Hori bai, ez gero galdetu sailkapenean nor dagoen lehen!

Udako siesta-orduetan,
gainera, umeentzako programazio puztua eta horien artean pailazoak izaten dira.
“Telebistakoak”, bai, betikoak. Eta hor bai, umeei baino beraiei begira egoten
naiz. Galdera ikurra: nola da posible hainbeste esperientzia duten pailazoak
hain topikoak izatea, hain aspergarriak.

“Humor amarillo” eta
burruka faltsuak (ikus, nahi baduzu, Martes y Trecekoek eginiko parodia) egiten dituzten iparamerikar indartsu esperpentiko horien
tankerakoak dira ETBko pailazoak ere, baina hirukote horrek ez dit inoiz
parrerik sortarazi.