Aspalditxotik genuen lana eginda baina orain arte ez dugu Internetera igo. Orrialde honetan goian eskumatan Grafito guztiak jartzen duen lekua klik egin eta grafito guztien transkrizioak agertuko zaizkigu pdf batean, eta beste klik batez argazkietara helduko gara.
Jaitsi ere egin daiteke pdf-a. Gaian sakondu nahi duenak ezinbestekoa du nire ustez transkrizioak eta argazkiak ezagutzea.
2015eko urtarriletik daramagu bidegabekeria salatzen Arabako Aldundiaren eta Epaitegiaren aurrean. Azpiko argazkia gaur goizekoa da.
Prezioa: 9,90.
PRENTSA-OHARRA
Jende askok bere buruari egiten dion galdera: baina zer ari da gertatzen Iruña-Veleian? Hamabi urte igaro dira “ezohiko aurkikuntzak” egin zirela eta oraindik ez dakigu benetakoak ala faltsuak diren. Badakiguna da balizko iruzurgileak Damoklesen ezpatapean jarraitzen dutela sekula heltzen ez den epaiketaren zain, eta urte askoko kartzela-zigorra eskatzen zaiela.
Liburu honetan galderari erantzuten saiatzen da egilea, lehenik gertakizunen kronika zehatza eginez, eztabaidarekin zerikusia duen ezer alde batera utzi gabe: euskal unibertsitatearen interesak, filologo batzuen jokaera erabakigarria antzinako euskarari buruzko zenbait teoria zalantzan jartzen delako, euskalduntze berantiarraren auzia, Vatikanoaren ustezko parte-hartzea, Cerdán kasua, euskal politikoen sineskortasuna eta ezjakintasuna, etab.
Aurkikuntzen deskripzioak eta interpretazioak ere leku handia hartzen du, benetakotasunaren aldeko eta aurkako argudioek bezalaxe. Eta jakina, analitiken eta datazioen gaiak; izan ere, zerbaitetan adostasuna badago, honetan da: Arkeometrian berezitutako laborategi batek oso denbora gutxian erabakiko lukeela auzia.
Iruña-Veleiako aurkikuntzen garrantziaz ere hitz egiten da: euskararen historia eta filologia, latinetik erromantzerako pausoak, erlijio kristauaren zabalkundea, etab. Aztarnategi ikusgarria da, laino beltzek ilundua dutena; etorkizun oparoko lekua, erdi abandonatua dagoena.
Azken batean, kontzientziak astindu eta auziaren argitzea bizkortu nahi duen liburua da, lehen eskuko informazioa eta dokumentazioa eskainiz, horietako asko argitara gabea.
***
Mucha gente se hace la pregunta: ¿Pero qué está pasando con Iruña-Veleia? Han pasado más de 12 años desde que se produjeran los “hallazgos excepcionales” y todavía no sabemos si son verdaderos o falsos. Lo que sabemos es que los supuestos falsificadores siguen bajo la espada de Damocles en espera de un juicio que no llega, con peticiones de muchos años de cárcel.
En este libro el autor trata de responder a la pregunta, haciendo primeramente una crónica detallada de los acontecimientos, sin dejar de lado ninguna de las cuestiones que afectan a la polémica: intereses de la universidad vasca, la decisiva actuación de algunos filólogos que ven cuestionadas algunas teorías sobre el euskera antiguo, el asunto de la euskaldunización tardía, la posible intervención del Vaticano, el caso Cerdán, la ingenuidad e ignorancia de los políticos vascos, etc.
La descripción e interpretación de los hallazgos ocupa también un lugar central, así como los argumentos a favor y en contra de la autenticidad. Y por supuesto el asunto de las analíticas y las dataciones, pues existe unanimidad en que un laboratorio especializado en Arqueometría podría dirimir la cuestión en muy poco tiempo. Se indaga en los fuertes y oscuros intereses que impiden la resolución del caso.
Se incide también en la Importancia de los hallazgos de Iruña-Veleia : historia y filología de la lengua vasca, paso del latín al romance, expansión de la religión cristiana, etc. Un yacimiento espectacular oscurecido por negros nubarrones, un sitio con un enorme futuro pero prácticamente abandonado.
En definitiva, un libro que pretende remover conciencias y acelerar el esclarecimiento del caso proporcionando información y documentación de primera mano, mucha de ella inédita.
Iritzi-artikulu hau dator gaurko Berrian.
Eta Iruña-Veleia, Erkoreka jauna? 2018ko azaroak 27
Ez duzu zalantzarik txikiena ere agertu Arabaren aldamenean hegoaldetik, Errioxako elkarte autonomoan, euskara bertako ondare kultural moduan aitor dezaten aipatu eremuko parlamentuko kideei aholkatzerako orduan. Eta txalotu egiten dut zure atrebentzia, are gehiago kontuan harturik ohituta gaituzula adierazpenak eta azalpenak ongi neurtuta egiten. Donemiliaga Kukulako glosak, Ojacastroko fueroa eta toponimia aipatu dituzu arrazoi moduan, errioxarrek euskara haien ondaretako onar dezaten. Eta, atzera berriz, txalotzeko modukoa iruditzen zait erakutsi duzun zaletasuna gure hizkuntzaren historiarekiko. Pisuzko arrazoiak hirurak ala hirurak eta pisuzkoak ez eze kontrastatuak edo, nolabait esateko, egiaztatuak ere bai. Euskal hizkuntzalari batek ere ez ditu zalantzan jartzen. Pirinioen hegoaldean euskaraz idatzitako hitzik zaharrenak omen Donemiliagako Kukulakoak. Hala uste genuen guztiok duela hamarren bat urte arte gutxienik. Ez da inolako eztabaidarik izan euskal hizkuntzalarien artean, egun oraindik zehatz-mehatz zer adierazten duten ez badakigu ere.
Baina duela hamar urte, Erkoreka jauna, Ajuria Eneatik Donemiliaga Kukula baino askoz ere gertuago dagoen Iruña-Veleia moduan ezaguna egin den indusketa lekuan, euskaraz idatzitako zenbait grafito agertu ziren. Faltsuak? Benetakoak? Adituak ez datoz bat. Bitartean, grafitoak aurkitu zituztenak auzipeturik eta kaleraturik. Hamar urte dagoeneko auzia erabaki gabe eta euskal instituzio guztiak beste alde batera begira. Zer garrantzia izan dezake euskararen aztarna zaharrenak hainbat mendetan aurrera daitezkeela ziurtatzeak? Eta Araban K. o. III-IV mendeetan euskara hitz egin zitekeela jakiteak?
Eusko Jaurlaritzari ez zaio orain arte ezer entzun Iruña-Veleiako aferari buruz. Errioxarren euskararekiko atxikipenak (souvenir kultural moduan baliatzeko ziur aski) bai arduratzen du nonbait, baina ez bertako hizkuntza ofizialaren historia hobeki ezagutzeak. Herri honetako hizkuntza eta historiarekiko atxikipena erakutsi duzu aldameneko Errioxaren kasuan, bada eman ezazu, mesedez, urrats bat gehiago eta bidera ezazu Iruña-Veleiako grafitoen azterketa arkeometrikoak burutzearena lehenbailehen. Ez dut zalantzarik badagoela zure esku egiteko hori. Kasurik okerrenean ere, hamar urteko amesgaiztoari amaiera emateko baliagarri izanen da eta mesede galanta eginen diozu hainbeste denboran zer egin ez dakien epaileari. Euskaltzaleok, bestalde, beharrezkoa dugu.
Ekitaldi ugari antolatu du Iruña-Veleia Argitu ekimenak hil honetan.
HITZALDIAK IRUÑA-VELEIAZ
Durango. Azaroak 27, asteartea, 19:00. Pinondo. Hizlariak: Patxi Alaña eta Joseba Mintegi
Hernani. Azaroak 29, osteguna, 19:00. Biteri. Hizlaria: Juan Martin Elexpuru
Abadiño, Muntsaratz Txokoan. Abenduak 1. 21:00. Andoni Egaña eta Arkaitz Estiballes. Izena emateko: 636875734. (20 euro). Azkar ibili!
Eguraldi freskoarekin baina giro beroan igaro zen aurtengo azken bisita gidatu alternatiboa. Aulestiko talde bat (15 lagun), Bediako beste bat (5) eta Gasteiz, Altsasu, Donostia, Lasarte, Zaldibi…, leku askotako jendea bildu zen. Ondoren bazkaria eta solasaldia eskualdeko txoko batean.
Aurten ia hirurehun pertsona pasatu dira egin diren bederatzi bisitetan.
Hamar urte dira gaiak eztanda egin zuela, eta datorren ostiralean lehendabizikoz egingo da Iparraldean hitzaldia Uztahitza Ekimenak antolatuta.
Gaia: Zer gertatzen da Iruña-Veleian?
Hizlaria: Juan Martin Elexpuru
Lekua: Mediateka, Lota gazteluaren ondoan (Euskal Kultur Erakundea). Uztaritze (Lapurdi)
Eguna eta ordua: azaroak 23, ostirala, 20:00
Oso ongi hartu gintuzten Uztaritzen eta jendeak arreta handiz jarraitu zuen hitzaldia
Iruña-Veleia Argitu-ko hainbat kidek Guggenheim Museoaren barruan egindako performace baten bidez salatu dute gure ondarearekin eta Lurmeneko arkeologoekin egiten ari diren injustizia itzela, egun beltzaren hamargarren urteurrena betetzera doan honetan. Kronika Euskeraren Jatorriaren blogean.
