Halabedi Irratian Mikel Lacalleren iritzia Iruña-Veleiaz

“Iruña Veleiaz” -Mikel Lacalle-

Kategoriak Sailkatugabeak | Utzi iruzkina

“Iruña-Veleia tiene trampa”, Gontzal Fontaneda Naiz-en

Naiz, 2018- 10-15, Gontzal Fontaneda

Los poderes político y académico rehuyen la solución, que es bien sencilla: analizar los grafitos para saber en qué época fueron grabados y hacer excavaciones controladas para ver si aparecen más grafitos

18/10/2018

La Diputación Foral de Álava en 2008, sin haber llevado los grafitos a analizar, por lo tanto sin saber si son auténticos o falsos, expulsó del yacimiento a Eliseo Gil y a su equipo arqueológico acusándolos de falsificación.

Acto seguido en 2009 presentó una denuncia en el juzgado, una trampa brillante: una vez el asunto en los tribunales, ya no hay prisa, pasarán años (de momento el juzgado lleva 9 años y medio buscando una prueba) y pronto el tema se olvidará (en esto se equivocaron).

Entregó la dirección del yacimiento a la Universidad del País Vasco, y ambas difundieron en prensa, radio y televisión sus especulaciones hasta convencer a buena parte de la ciudadanía, profana en estos temas, de que los grafitos eran falsos.

Sin embargo, todo lo que tienen son unos informes de la Universidad y de la policía, que proclaman la falsedad pero que no aportan prueba alguna, solo teorías, conjeturas y opiniones. Por el contrario, hay muchos informes que defienden que no hay razón para que los grafitos no sean auténticos [ver toda la historia con los documentos que la atestiguan: www.veleia.fontaneda.net].

Los poderes político y académico rehuyen la solución, que es bien sencilla: analizar los grafitos para saber en qué época fueron grabados y hacer excavaciones controladas para ver si aparecen más grafitos; y se acabó el problema. Si fueran falsos, ya tendrían la prueba, pero si fuesen auténticos, serían un tesoro de la humanidad que lleva 10 años escondido. Es incomprensible que sea el propio acusado Eliseo Gil quien pida al juzgado la solución y que la parte acusadora se niegue.

Aquella trampa de llevar el caso al juzgado además sirve de disculpa para no mover un dedo al Gobierno Vasco, a la Diputación Foral de Álava, a las Juntas Generales de Álava, a la Academia de la Lengua Vasca, a la Universidad del País Vasco y a los partidos políticos vascos, instituciones todas tan defensoras de Álava, del País Vasco, del euskera, de la cultura y de la historia que, cuando se les pide su colaboración, miran para otro lado: «el caso está pendiente de juicio», «hay que esperar a que la justicia resuelva», «hay que respetar las competencias»; si todo lo que tendrían que hacer es presentar una solicitud en el juzgado…

Aunque proclaman que «lo primero son las personas», no les preocupa que lleven 10 años en juego el honor, el prestigio profesional y la economía de Eliseo Gil, quien, sin prueba alguna y mientras no demuestren lo contrario, es inocente.

Por todo ello, tengas la opinión que tengas, si deseas mirar el problema de frente y colaborar con la justa reivindicación de que se analicen los grafitos, se te invita a firmar el “Manifiesto en favor del esclarecimiento del caso Iruña-Veleia”: iruñaveleia.eu en internet.

Con el mismo fin, se te invita también a la concentración que se celebra en Vitoria todos los jueves a las 8 de la tarde delante del palacio de la Diputación.

Kategoriak Sailkatugabeak | Utzi iruzkina

“Euskalaria, arriskuan dagoen hegaztia”

Gaurko Berrian iritzi-artikulu hau dator
 
2018ko urriak 11
 

Aurten Jaurlaritzak argitaratu duen Euskararen Historia liburuko lehen atala Joseba Lakarra euskaltzainak idatzi du eta Euskararen historiaurrea du izenburu. Hasieran, euskararen balizko senideez dauden teoriak aztertzen ditu eta banan-banan kritikatzen bide horretan proposamenak egin dituzten ikerle gehientsuak. Hona hemen pasarte batzuk:

Federiko Krutwig euskaltzain ohiaz, Garaldea (1978) liburuan guantxea euskararekin lotu zuena: «Zaila da Europan 70eko amaieran horren pareko hizkuntzalaritza parodia funtsik gabekorik aurkitzea, marxismoaz, zibernetikaz edo gainerakoez erantsi eta liburuaren kapitulu osoak hartzen dituzten xelebrekeriak alde batera utzirik».

Roslyn Frank Iowako unibertsitateko irakasleaz, euskal gaiez hainbat lan idatzirikoa: «Nire ustez, Krutwigen langa eta gailurrak berdindu ez arren baina aitortzen dut Mitxelenak justu kontrakoa zeritzola […]. Ez dirudi egilearen azken 40 urteotako ekoizpenak bertoko friki taldetxoren batentzako opariez landa ezer hoberik duenik».

Vahan Sarkisian hizkuntzalari armeniarraz, 2009an zendua : «Interes historiografiko hutsera ere ez da iristen Sarkisian euskaltzain ohorezkoaren euskara eta armenieraren arteko ahaidetasun-hipotesia».

Michel Morvan, Bordeleko Unibertsitateko hizkuntzalariaz, euskara eta hizkuntza uralo-altaikoen artean kidetasunak ikusten dituena: «Labur esateko, originalik (hitz honen adierarik orokorrenean) asko eta onik gutxi du Morvanen uztak modernitatearen, Interneten eta frikien garaian usuegi gertatu bezala».

Eduardo Blasco Ferrer hizkuntzalari katalanak lan ugari argitaratu zuen euskara-paleosardiniera senitasunaren hipotesia jorratuz. Hainbat euskal erro aurkitzen du islako toponimian: ala, haran, ardi, baso, berri, bide, ertz, *goni, gorri... Lakarrak esaten du euskararekin ez dutela inolako zerikusirik eta antzak homofoniaren fruitu direla. Zera idatzi zuen 2013an: «Desgraciadamente para Eduardo Blasco, nada similar existe entre Paleovasco y Paleosardo y resulta imprescindible seguir llamando «casualidad» y «homofonía» a lo que tras una mínima revisión no alcanza los estándares diacrónicos menos severos».

Zenbaitek badakienez, Euskararen aztarnak Sardinian liburua argitaratu nuen iaz; urtetako lana. Bertan, Blascoren ikerketak oinarri hartuta, zenbait alor aztertu ondoren, toponimian sakontzen da. Badira islan 350 bat leku-izen Euskal Herrikoen berdinak edo ia-ia: Adarre, Alzola, Arga, Aresti, Aritzu, Aritzola, Arreba, Arratzu, Arresi, Aspe, Aspidatzu… eta beste lau mila inguru osagairen bat berdina dutenak. Lartxo homofoniak izateko. Ba hauxe dio Lakarrak aipaturiko liburuko ohartxo batean: «Elexpuru jaunak ez dio gezurrik arestian ateratako liburuan hura ez dela berezilarientzat idatzia ozenki aitortuaz; ez du, beraz, harekin hemen denbora galtzea merezi». Punto.

Bejondeizula Lakarra jauna. Dena dela, Elexpuru jaunak gogora ekarri nahi dizu liburuan jartzen duena: «Ez dago espezialistei begira egina, ez da aldizkari zientifiko baterako artikulua, baina espezialistengana ere iritsi nahi luke».

Etxekoak ohituta gaude baina ez genuke ahaztu behar euskalariak direla gure hizkuntzaren legio atzerritar boluntarioa. Garai batean ugari ziren. XIX. eta XX. mendeetan euskarak mundu osoko hizkuntzalariak erakarri zituen. Euskalarien nazioarteko jardunaldiak ere egiten ziren. Iturri onetik dakit zenbaitek alde batera utzi duela euskara, hemengo tiro-hotsa entzunda. Ez da harritzekoa. Agurtu beharrean egurtu, goretsi beharrean gutxietsi. Eta deigarria da euskarari garrantzi eta hedadura historiko handiena aitortzen diotenak (Vennemman, Blasco, Frank, Morvan…) izaten direla erasotuenak.

Zer pentsatuko dute gutaz?

Kategoriak Sailkatugabeak | 2 iruzkin

Urriaren 21ean izango da aurtengo azken bisita gidatua

Aurtengo zortzigarrena eta azkena. Oso jendetsuak izan dira, 250 bat bisitari izan ditugu dagoeneko.

  • urriak 21, igandea (izena emateko azken eguna: urriak 17)
  • hitzordua: 11:00, aztarnategiko aparkalekuan
  • bi talde egingo dira, euskera eta gaztelera; Juan Martin Elexpuru eta Maritxu Goikoetxeak egingo dituzte gidari-lanak.
  • ondoren, nahi dutenentzat, bazkaria elkarte batean (18 bat euro), eta bazkalostean proiekzioa eta solasaldia gaiaz.
  • izena emateko: bisitak.sosirunaveleia@gmail.com

Jakinarazi bazkaltzen geratuko zareten ala ez.

*********

  • 21 de octubre, domingo (último día para apuntarse: 17 de octubre)
  • cita: 11:00, en el aparcamiento del yacimiento
  • Se harán dos grupos, euskera y castellano, siendo guías Juan Martin Elexpuru y Maritxu Goikoetxea, respectivamente.
  • al mediodía, y para los que lo deseen, comida en una sociedad de la zona (unos 18 euros), y después proyección y charla.
  • para apuntarse: bisitak.sosirunaveleia@gmail.com

Al apuntarse indicar si si se va a quedar a comer o no.

Kategoriak Sailkatugabeak | Utzi iruzkina

“Iruña-Veleia Argitu” Arantzazun Euskaltzaindiaren Biltzarrean

  

 

 

Kategoriak Sailkatugabeak | Utzi iruzkina

Ikerketa berri batek sardiniarren eta euskaldunen antz genetikoa azpimarratzen du

Ez da lehena. 2017an argitaratu zen “Mitogenome Diversity in Sardinians: a Genetic Window onto an Island’s past“, Anna Olivieri Paviako Unibertsitateko genetistak zuzendu eta munduko hamahiru  unibertsitate edo ikerketa-etxeko hogeita hamabi ikerlek sinaturiko lana. Oxfordeko unibertsitateak atera zuen hura.

2018ko irailekoa da oraingoa. “Genomic history of the Sardinian population” du izena. Estatu Batuetako eta Sardiniako unibertsitateetako 17 ikerlek sinatzen dute eta Nature aldizkari prestigiotsuak argitaratu du. Sardiniako 3.514 pertsonaren mostrak erabili dituzte. Pdf-a eskuratu ahal izan dugu.  Horrela hasten da:

“The population of the Mediterranean island of Sardinia has made important contributions to genome-wide association studies of complex disease traits and, based on ancient DNA studies of mainland Europe, Sardinia is hypothesized to be a unique refuge for early Neolithic ancestry. To provide new insights on the genetic history of this flagship population, we analyzed 3,514 wholegenome sequenced individuals from Sardinia. Sardinian samples show elevated levels of shared ancestry with Basque individuals,
especially samples from the more historically isolated regions of Sardinia”.

Beste pasarte batzuk:

“Sardinia in relation to other Mediterranean populations. Due to
its smaller long-term effective population size (Fig. 5b), Sardinia is
expected to have undergone accelerated genetic drift. To correct for
this when measuring similarity to other mainland populations, we
used the ‘shared drift’ outgroup-f3 statistics62, which measures the
length of shared branch length between two populations relative
to an outgroup. Using this metric, we find that the Basque are the
most similar to Sardinia, even more so than mainland Italian populations
such as Tuscan and Bergamasque (Supplementary Fig. 6a,b).
We also tested the affinity between Sardinians and Basque with the
D-statistics of the form D(Outgroup, Sardinia; Bergamo or Tuscan,
Basque). In this formulation, significant allele sharing between
Sardinia and Basque, relative to sharing between Sardinia and
Italian populations, will result in positive values for the D-statistics.
Sardinia consistently showed increased sharing with the Basque
populations compared to mainland Italians (Z > 4; Supplementary
Fig. 6c). The result was stronger when using the Arzana than
the Cagliari sample (D(Outgroup, Basque, CAG, ARZ) = 0.0020
and 0.0021 for French Basque and Spanish Basque, respectively;
Z > 3.2). In contrast, sharing with other Spanish samples was generally
weaker and not significant (Supplementary Fig. 6c), suggesting
the shared drift with the Basque is not mediated through modern
Spanish ancestry”. […]

“We found Sardinians show a signal of shared ancestry with
the Basque in terms of the outgroup f3 shared-drift statistics. This
is consistent with long-held arguments of a connection between
the two populations, including claims of Basque-like, non-Indo-
European words among Sardinian placenames64. More recently, the
Basque have been shown to be enriched for Neolithic farmer ancestry21,46
and Indo-European languages have been associated with
steppe population expansions in the post-Neolithic Bronze Age19,24.
These results support a model in which Sardinians and the Basque
may both retain a legacy of pre-Indo-European Neolithic ancestry46.
To be cautious, while it seems unlikely, we cannot exclude that the
genetic similarity between the Basque and Sardinians is due to an
unsampled pre-Neolithic population that has affinities with the
Neolithic representatives analyzed here”.

Kategoriak Sailkatugabeak | Utzi iruzkina

Ehun pertsona joan den astean egin ziren hiru bisita gidatuetan

Laugarren urtea da bisita gidatu alternatiboekin hasi ginela. Dagoeneko 35 egin ditugu eta mila bat bisitarik hartu dute parte.

Joan den astea izan da denetatik oparoena. Asteazkenean Aiarako talde handi bat izan genuen autobusean etorrita, 40 lagun. Larunbatean Alañatarrak etorri ziren, urtero egiten duten bazkari eta eta bilkura eguna aprobetxatuz, 25 lagun; eta igandean, berriz, ohiko bisitan 35 lagun izan ziren, horietatik 14 Iruñako talde batekoak. Gero bazkaria eta solasaldia Langraitzeko taberna batean. Azken bisita honetakoa da azpiko argazkia.

Hurrengo bisita: urriak 21. Izena emateko: bisitak.sosirunaveleia@gmail.com

Kategoriak Sailkatugabeak | Utzi iruzkina

Irailaren 23an Bittor Kapanagari buruzko 2. bisita gidatua Otxandion

Kategoriak Sailkatugabeak | Utzi iruzkina

Emilio Illarregui arkeologoa hil da

Gaur jakin dugu berri tristea. Joan den astean hil zen Emilio Illarregui Gómez arkeologoa, bihotzekoak emanda. Segoviako IE Unibertsitateko irakaslea zen eta Tiermes-Termancia (Soria) aztarnategi erromatarreko zuzendaria. Hemen gizon honen bizitza eta lanei buruzko xehetasun batzuk.

Iruña-Veleiako auzian aurpegia eman duen arkeologo bakarrenetarikoa izan da. Txostena idatzi zuen Lurmenen metodologia eta jarduera defendatuz. Piezak benetakoak direla pentsatzen zuen. Joan den abenduan hitzaldia eman zuen Gasteizen, Qué nos cuentan las monedas romanas y celtíberas en Euskalerria tituluaz.

Agur eta ohore Emilio!

**

Ama Atan bi komentario hauek argitaratu dira Illarreguiz:

Idoia Filloy:

Eliseo me ha hecho llegar estas sentidas palabras para publicarlas en Ama Ata. Me uno a ellas de corazón

Anonadado aún por la repentina perdida de mi buen amigo Emilio, no puedo dejar de tener un cálido recuerdo para la persona, más allá de los más que merecidos homenajes académicos, que sin duda se organizarán en su memoria. Emilio era, para mi, un hombre de otra época, un erudito de mil saberes, un sabio amable y generoso, un magnífico anfitrión y, sobre todo, una buena persona.

Hasta siempre, hermano.

Eliseo

Avatar

Un gran hombre, sabio, inteligente, honesto, trabajador, comprometido, valiente y, sobre todo, una buena persona. De los que están ahí en los malos momentos. Un abrazo muy fuerte Emilio, allá donde estés.

Kategoriak Sailkatugabeak | 2 iruzkin

Bihar, asteazkena, Eduardo Aznarren hitzaldia Iruñan

 

Kategoriak Sailkatugabeak | Utzi iruzkina