Etiketaren artxiboa: hermes

Mendi sakratua

-n -kargitaratuta
Erantzun

mendia3

Mendi Sakratua filma egin zuen Alejandro Jodorowskyk 1973.
urtean, besteak beste John Lennonen diruarekin. Prozesu alkimikoan dago
oinarrituta istorioa. Jesu kristo eta tximinoa elkarrekin Mendi
Sakratura igoarazten ditu Jodorowskyk eta eskutik helduta jaitsiarazten
ditu, Mari Maddalen putaren bitartez.

Kaka urre bihur daiteke, literalki zein metaforikoki, hona Jodorowskyren alegia -edo eldarnio- alkimikoak frogatu nahi duena. Mendi sakratura igotzea hilezkortasuna lortzeko abentura da, sakrifizioa eskatzen duena: egoa sakrifikatzea, alegia. Gaiztakeria mota guztiak irudikatzen dituzten bederatzi pertsonaia, Jesukristo-lapur bat tartean, trebatzen ditu alkimista batek Mendi Sakratura igo daitezen. Gailurretik mundua kontrolatzen dituzten bederatzi jainkoak hil behar dituzte eta haiek ordezkatu.

mendia2

Jodorowskyk berak antzezten du alkimista -ingeles penagarriz, by the way-.  Filmaren protagonista nagusia lapur bat da, Jesukristo irudikatzen duena. Haren gorputzarekin molde bat egin eta dozenaka kopia egiten dituzte. Panpin horietako bat hartuta, prostituta talde batekin elkartzen da, prozesioan. Prostituta nagusiak, Maria Maddalenarena egiten duenak, txinpantze handi bat darama beti eskutik. Hemen duzue sekuentziaren bideoa.

Alkimistak urre bihurtzen du Jesukristoren kaka, beste sekuentzia ikusgarri batean. Proba eta neke askoren buruan Mendi Sakratura heltzen direnean, azterketa pasa dutela eta mundura itzultzeko agintzen die alkimistak familia sakratuari, hau da, Jesukristok, Maddalenek eta tximinoak osaturiko hirukoteari.

mendia4

Altximioterapia?

The Beatles taldeko George Harrison Mendi Sakratua filmeko protagonistetako bat izan behar
zuen, baina uko egin zion, ipurdia erakutsi behar zuelako gidoiak
eskatuta. Filmak zentsura pairatu zuen estreinatu zutenean. 35 urtez
bahituta izan zuen produktoreak –John Lennonen ordezkari Allen Kleinek-
eskubideen inguruko xextra baten ondorioz. Kopia piratetan baino ezin
izan da ikusi hamarkadetan. Iaz, azkenean, hitzarmena egin eta DVD-an
plazaratu zuten.

Filmak merezi du, irudi indartsuz beterik
dagoelako, Jodorowsky hainbatetan jasanezina egiten bada ere, handinahi
eta mesianista.

Zer egiten du hor kixminoak, ordea?

Jodorowskyren beste irudi txundigarri eta probokatzaile baina hutsal bat baino ez dela pentsatzeko tentazioa handia da. Zer ikusirik al dute tximinoek alkimiarekin?

Ez gutxi. Tximino batek sortu zuen alkimia, Egiptoko Thot jainko-babuinoak, gero Hermes Trismegistos deituko zutena. Tximinoak zientziaren-alkimiaren ikur gisa erabili zuen Robert Fludd alkimistak XVII. mendean.

Blog honetan ikusi genuen aurreneko batean Jodowskyk sorturiko Jesukristo buztanduna.

Nabarmentzekoa da ere bai, idazle, zinemagile eta esoterista txiletarrak Jainkoaren Tximinoa ideiarekin duen obsesioa. Aita Santu “faltsuak” irudikatzen ditu askotan bere lanetan, jainkoaren ordenuaren gezurrezko ordezkari gisa (goiko bideoan adibide bat dago, Jesukristoren figura batekin ohean dagoen Aita Santu Beltza, alegia).

Zentzu horretan, argigarria da Jodorowskyk Marilyn Mansonekin duen lotura. Mansonek Jainkoaren Tximinotzat du bere burua. Jodorowskyk “ofiziatu” zuen musikariaren ezkontza eta film bat prestatzen ari da Mansonekin: King Shots. Mansonek 300 urteko aita santu bat antzeztuko du horretan.

Ahaztu gabe, Mansonek ere tximinoa Jesukristoren rolean jarri zuen Disposable Teens bideoklipean.

Egunak lapurtzen zituen tximinoa

-n -kargitaratuta
2

VOLOKHINE

Thot Egiptoko tximu-jainkoaz gehiago jakiteko, elkarrizketa egin diot Youri Volokhine Genevako (Suitza) Unibertsitateko Egiptologia Unitateko irakasleari. Volokhinek bi urte pasa zituen Egipton (2000-2002) Thot ikertzen. Thot eta Jesukristo (Kixmi) zuzenean lotzeko fantasiak kendu dizkit burutik:

Youri Volokhin

“Ez dut uste ‘gurtza trasferentzia’ egon denik Thot eta Kristoren artean”

Thot jainkoa babuino gisa irudikatzen dute askotan Egiptoko artean. Zergatik aukeratu zuten tximinoa idazkeraren eta hitzaren jainkoa irudikatzeko? Gogoratzeko akaso, zeinua engainagarria dela berez?

Babuinoak nabarmentzeko moduko animaliak dira egiptoarrentzat. Are gehiago, hitz egiteko ahalmena dutela uste dute. Ez da harrigarria, beraz, eskribauen bizkarraren gainean aurkitzea. Nabarmendu daiteke Thoten aurpegi “engainagarria” ezaguna dela erabat, baina horrek ez duela zer ikusirik babuino izatearekin. “Jainkoei eginiko emarien lapur” gisa agertzen da, baina mito hori Thoten eginkizun astralarekin dago lotuta: Thotek egunak lapurtzen ditu “urtea osatzeko”, azken bost egun epagomenoak (osagarriak) alegia.

Thot jainkoa tximinoarekin identifikatzea Egiptoko kontua da, jatorrizkoa, edo badago horren jatorriaren aztarnarik Mesopotamian edo Indian (Hanuman)?

Thot eta babuinoaren arteko lotura oso antzinakoa da; Piramideen Testuetatik, Hedj-Our jainko babuinoa Thoten berdintzat hartzen da. Hedj-Our jainkoa ilargiarekin dago lotuta eta bere izenak “argitsu handia” esan nahi du. Badira tximino-jainkoak beste kulturetan, baina ez dago arrazoirik pentsatzeko Egiptori eragin diotela.

Thot Hermesekin nahastu dutenean, Mundu Helenistikoan, Thot-tximino lotura erabat desagertu da, edo bizirik iraun du tradizioren batean?

Alde batetik interpretatio graeca deritzona daukagu, hau da, Egiptoko eta Greziako jainkoen arteko ekibalentzia (gutxi gorabeherakoa) sistema orokorra. Thot “jakinduriaren” jainkoa izanik, jainko azti eta sortzaile, alegia, erabaki zuten bere izena baliokide greziarrarekin “itzultzea”, Hermes. Hau guztia Herodotoren lanean dago jadanik ezarrita (II. liburua). Bestalde, Platonen lanean (Fedon) pasarte interesgarria dago ‘Theuth’-en (= Thot) inguruan, lengoaiaren sortzaile gisa. Horrez gain, Grezia eta Erromako garaietan, jarraitu zuen Thot-babuinoaren gurtza Egipton, batez ere, Hermopolis Magnan (Ashmounein). Grezian Thot Hermes gisa hartu izanak ez zuen eraginik izan Egiptoko gurtzetan.

tagzaniapaste
Tagzania: elilaztan

Haatik, Hermes Trismegistosen inguruan mintzo bagara, afera erabat bestelakoa da. Sorkuntza filosofiko berantiarra da (Erromako garaikoa) eta sistema bat eraiki zuen Greziako eta Egiptoko osagaiekin. “Trismegistos” adjektiboa (“hiru aldiz handia”, esan nahi du) Egiptoko tradiziotik heldu zen, hori baitzen Thoten tituluetako bat.

Hermes Trismegistos Kristorekin identifikatu zuten Erdi Aroko eta Berpizkundeko hainbat tradizio hermetikoek. Uste al duzu Thoten gurtzako osagaiak pasa zirela erlijio berrira eta, bereziki, Kristoren figurara?

Tradizio kristauarentzat Hermes Trismegistos Moisesen garaiko jakintsua zen (Sienako Katedraleko zorua ikusi, XV. mendekoa). Ongi definituriko figura da eta, dakizunez, eginkizun handia izango du alkimian. Horrez gain, ez dut uste “gurtza trasferentzia” egon denik Thot eta Kristoren artean.