Iruña-Veleia, egia ala gezurra?

Datorren asteartean, azaroak 16, Koenraad van den Driessche eta biok hitz egingo dugu Legebiltzarreko Euskara eta Kultura Batzordearen aurrean. Auziaren  historia, une honetako egoera, Nuñezen indusketek eragindako kalteak, epaileak analitikak egin daitezen emandako agindua eta abar azalduko diegu parlamentariei.
Gure agerraldia bukatutakoan, Lorena Lz de Lacalle diputatuak hitz egingo du. Esan beharra dago gure agerraldiaren berri izan bezain laster eskatu zuela diputatu andereak hitz egiteko txanda.

100 bat lagun izan ziren atzo Arrasaten Koen van den Driessche eta biok eman genuen hitzaldian. Jendeak asko eskertu zuen emandako informazioa eta auzia argitzeko egiten ari garen ahalegina.

Datorren igande eguerdian, Orhipean izeneko euskal azokaren barruan, hitzaldia emango dut Hernanin. Hemen azokaren nondik norakoak.
Hitzaldia: “Iruña Veleia, gezurra ala egia”
Hizlaria: Juan Martin Elexpuru
Eguna eta ordua: azaroak 7, 12:00
Lekua: Hernaniko Tilosetako karpa

Azaroaren 4an hitzaldia emango dugu Koenraad Van den Driessche geokimikoak eta biok Arrasateko Kulturetxean. Aspaldi honetan notizia berri gutxi izan da gaiaz eta blog hau ere geldi egon da, baina badirudi udazken-negua beroa datorrela. Gainera laster beteko dira bi urte auzia lehertu zenetik, azaroaren 19an, hain zuzen. Beraz, notizia fresko ugari izango da ziurrenik hemendik aurrera.
Hitzaldian auziaren historia eta egungo egoera jorratuko dira. Koenek analitiken auzia aztertuko du batez ere eta nik euskarazko grafitoak eta auziaren ikuspegi orokorra.
Hitzaldia: “Iruña-Veleia”
Hizlariak: Koen van den Driesche eta Juan Martin Elexpuru
Lekua: Arrasateko Kulturetxea (Kurturate)
Eguna eta ordua: azaroak 4, 18:30

Urriaren 3ko Berriaren Igandea gehiagarrian Lierni Alkortak Roslyn M. Frank hizkuntzalari estatu batuarrari egindako elkarrizketa luze eta mamitsua dator. “Euskara izan dut Euskal Herria ulertzeko tresna” dio titularrak.
Iruña-Veleiako auzia jarraitzen dugunok ezaguna dugu Roz. Berea da gaiaz idatzi den txostenetariko bat. Euskal Herrian zertan dabilen galdetuta, zera dio lehen erantzunean:
“Iruña Veleiako auzia dela eta, oso harreman estua izan dut azken
aldian hemengo jende askorekin, eta haiekin egon nahi nuen. Gaiak
guztiz liluratuta eta kezkatuta nauka. Nire ustez grafitoak benetakoak
izan daitezke. Ezin dut ulertu gertatzen dena. Ezin dut ulertu nola ez
diren egin auzia betiko erabaiko luketen laborategiko analisi
fisiko-kimikoak. Gai hau ez da Araba edo Euskal Herrikoa soilik,
aurkikuntzak benetakoak balira, mundu mailako garrantzia izango lukete.
Horregatik, oso larria iruditzen zait hain argudio arinekin faltsutzat
jotzea.”
Beste gai asko ere ukitzen ditu, pena da elkarrizketa bertsio digitalean aurkitu ezin izatea.

Ostegunean Xabi Otxoa de Alda Historian lizentziatua eta Koenraad van den Driessche geokimikoa mintzatu ziren Arabako Batzar Nagusietako Kultura Batzordearen aurrean. Alderdi guztietako hamabost bat batzarkide izan ziren bi ordu eta erdi iraun zuen ekitaldian. Notizia hemen.
Plataformako bi kideek luze eta zabal azaldu zituzten auziaren adar ezberdinak, eta analisi fisiko-kimikoen egingarritasuna eta ezinbestekotasuna azpimarratu zuten. Galde-erantzunen tartea ere oso bizia izan zen eta azkenean nabarmena zen jendea oso pozik (eta kezkatuta) geratu zela han entzun eta ikusitakoarekin.
Merezi du Koenraad van den Driessche-k azaldu zuen presentazioa ikustea.

Gasteizko 1. Epaitegiak atzera bota du Plataformak ondarearen aurkako kalteengatik Aldundiaren kontra jarritako salaketa. Notizia Berria-n. Ez omen du ikusten delitu zantzurik Nuñez aurrera eramaten ari den indusketetetan. Lorena Lz de Lacalle diputatua pozik agertu da erabakiarekin, eta dena ondo egiten ari direla esan du beste behin ere.
Epaileak zein diputatuak nahi dutena erabaki eta esan dezakete, baina ezingo dute errealitatea gezurtatu. Zentzun eta bista apurtxo bat aski da egiten ari diren sarraskiaz jabetzeko. Ikusi nahi duenak hemen ditu bideoa eta argazkiak. Beste dokumentu grafiko ugari ere badago.

Irailaren 30ean, osteguna, Arabako Batzar Nagusietako Hezkuntza Batzordearen aurrean mintzatuko da Plataformaren ordezkaritza bat. Analitikak, Nuñezen indusketak eta beste hainbat kezka larri azalduko dizkiete batzarkideei. Agerraldiaren ondoren prentsaren aurrean hitz egingo dute.

Hona hemen sinadurak entregatuta gero Plataformak bidali duen prentsa oharra:
“Gaur, 2010eko irailak 28, entregatu ditu Sos-IruñaVeleia Plataformak Arabako Foru Aldundian “Iruña-Veleiako auzia argitzearen aldeko agiria” izeneko manifestua bultzatzen duten 2.132 sinadurak.
Plataforma honek, Foru Aldundiak itxumustuan eta aurkikuntzei buruzko ikerketa zientifiko ezinbestekorik gabe erabakiak hartu zituela ikusita, oso ondorio larriak zituztenak ondarearentzat zein arloko hainbat profesionalentzat, gaiari heldu zion eta auzia berriz birplanteatzea eskatu zuen. Aurkikuntzei buruzko edozein erabaki ikerketa zientifikoan oinarrituta egon behar zuela aldarrikatzen genuen. Plataforma aurkeztutako egun berean hasi zen sinadura bilketa, 2009ko urriaren 7an, hain zuzen, eta epe honetan jende askok bultzatu du bere sinadurarekin analisi fisiko-kimikoak egitea. Gauza jakina da froga horiek egin daitezkeela eta faltsifikaziorik egon den ala ez erabaki dezaketela, datazioekin batera.”
Dagoeneko oihartzuna izan du notiziak prentsa digitalean, DNAn, esaterako.

Ostiraleko DNAn Antton Erkiziaren gutun hau zetorren:

Kultur diputaduari, adeitasunez
Agian ez da egia izanen, eta barkatu bazterrak nahasten etortzea. Baina entzun dut
epaileak eskatu dizkizula zuri Iruña-Veleiako ostrakak, Guardia Civil-ak azterketa kimikoak egin diezaizkion hainbat idazkunei. Hiru aldiz eskatu omen dizu epaileak, eta zuk ez omen diozu erantzunik ere  eman. Baliteke hori? Zergatik?
Egia nahi dugu, behingoz, Iruña-Veleiako saltsa honetan. Eta badakit zuk ere
egia nahi duzula. Faltsuak edo egiazkoak, baino egia. Asko gara egia
nahi dugunok. Froga kimikoek agian lagunduko digute egia aurkitzen.
Saiatu beharra dago. Faltsuak izanen dira, doike; aditu askok hala
diote. Baina faltsuak badira, berriki egindako idazkunak badira,
Guardia Civil-aren frogek hala erakutsiko digute abudo demontre. Eta
idazki horiek zaharrak balira? A ze nolako altxor kulturala arabatarrentzat, ezta? Gehixeago edo gutixeago, aberastasuna guztiontzat, ezta? Honen alde ez naiz, haren aurka ezta: egia da bilatzen duguna. Zuk ere hala, doike. Goazen bada elkarrekin eta ez elkarren aurka, ezta?