Garbi gera bedi gure helburua ez dela azterketa sakonetan sartzea, materiala ahalik eta argien azaltzea baizik, gero horrekin nahi duenak nahi duena egin dezan.
Aztertzaile guztiek nabarmendu dute Marineo Siculoren hiztegia bizkaierazkoa dela, gipuzkeratzat jo daitezkeen pare bat berba badauden arren (arraya, belça). Bi testuak konparatu ditugu, Siculorena eta Waserrena, jakinik Waserrek Vulcaniusi kopiatu ziola, aurreko sarreran esan zen bezala. Galdera da Vulcaniusi nork luzatu zion hitz-zerrenda. Siculoren hiztegian 38 hitz datoz, Vulcanius-Waserrenean 100. Vulcanius-Waserrek Siculoren zerrendako 31 sartzen ditu, 7 kanpoan uzten ditu, auskalo zergatik. Beraz, Vulcanius-Waserrek 69 hitz berri dakartza (68, zehatzak izanda, echea, etche errepikatua baitago).
Errata banaka batzuk ageri dira, goian seinalatuak daude. Ikusten da ia guztiak Vulcaniusengandik mailegatu zituela Walserrek (halaiotz, echiaz), baina beste bat ere gehitzen du (iainkona).
Ikusten da Vulcanius-Walserren bigarren iturria lapurterazkoa izan zela bereziki, dakartzan hitz asko gipuzkeraz zein goi- eta behe-nafarreraz ere arruntak diren arren. Horren erakusgarri, hatxe letraren presentzia hitz hasieran (haice, handirik, herioa), bokal artean (ahardi, cahagui, cahar), hau da, euskara batuaren ikuspegitik “behar den lekuan”, eta baita kontsonante ostean ere (emazthea, urthe…). Leizarragak bezala, TZ darabilte (bihotza, gatza); TS ere usu agertzen da: dohatsu, itsasoac, mahatsac, eta K behin: aker. Askok nabarmendu dute hiztegi honen “gaurkotasuna”, batukoak diruditela hitz gehienak forman zein ortografian.
