Category Archives: Sailkatugabeak

Maisu-maistren soldatak

by arantzabal

Astean, eztabaida interesgarria izan dugu Goiena telebistako platoan: Ikastola-Eskola publikoa zen gaia, sakonean. Kasu partikularren bat tarteko ateratako gaia izanagatik jokoa eman zuen. Aurkezlearekin saioa landu nuenean gaiak zuen arriskuaz ere jabetu ginen eta erabaki: “gaia mahai-gaineratziak balio bihar bajok aldiak gerturatu eta gaiztotuta dagona apaltzeko izan deixela, bestela beste gai batera”. Izan ere, Goienan badugu audientziak erakartzen dituen zaratatik haratagoko lanik. Gaiak, hala ere, eman zuen.

Nik ikastolatik defendatzen dut publikoa eta publikotik defendatu dezaket ikastola. Ez nago itsu-itsuan bataren edo bestearen kontra. Zer irabazten dugu ba “beti-kontra” kultura horrekin?

Gaiaren barruan puntu bat aipatu zen sakontzerik izan ez zena: bataren zein bestearen, maisu-maistren, lan baldintzak. Gai hori aspalditik izan dut bueltaka buruan. Beti egin zait kuriosoa kuota baxuena kobratzen duten publikoetan soldata altuenak eta irakastegun zein ordu gutxien dituzten maisu-maistrak egotea.

Unibertsitatea

Ikastola-Eskola publikoaren gaiari ihes eginda, hasi naiz soldaten gainean zein iritzi egon diren begira. Horretarako unibertsitatea izan dut jopuntu google bilatzailean: Hainbat artikulu soldata urteko kilo bateko igoera eskatuz, hainbat huelga mehatxu unibertsitatean 2006ko kurtso amaiera aldera, aktak sinatzerik gura ez, sindikatuak ere funtzionarioen soldatak igotzeko eskatzen… Kontrara, artikulu bakarra. Esango nuke EHU eta dezentziaren langa artikuluak ez duela izan oihartzun handirik, baina interesgarria pentsatuta hemen lotura: Argia, 2045. zenbakia.

Handik zati hau: Nire lagun prekarizatu batzuek, euskalgintzako irakasleek, oraindik aurpegiari josia dute sei mila euroko eskaerak sorturiko harridura keinua. Harridurak haserre traza hartzen du zera entzutean: gehienek egin omen zuten greba eta ia guztiek kobratu greba eguna. Errektoretzak greba nortzuk egin zuten galdetu eta ia guztiek ezetz. Nobleziaren jarrera ez oso noblea. Kobratutako hori prekarizazio hazkorraren erruberapean bizi den gizarteak pilatutako dirua ere badela pentsatu nuen.

Gai zaharrari bueltaka gaur, edo ez hain zaharra ere.

Kazetariek euskaraz egiten dituzte galderak?

by arantzabal

Martxelo Otamendik gaurko Berriako zutabean: Baina azken urteotako tradizio akonplexatua urratuz, kazetari batek (taxuzko) galdera euskaraz egin zuen. Goienkaria-ko kazetari bat. Sari bat eman beharko diogu.

Edu Mendibil Richard Gere-i galdera egiten. Hori irakurrita gogoratu naiz Amatiñok kontatutakoaz bere blogeko 400. mezuan:

Orain gezurra dirudien arren, ofizialtasuna iragartzeko Euskaltzaindiak
emandako prentsaurreko hura (1976an) gaztelaniaz izan zen. Ez, jakina,
euskaltzainek euskaraz ez zekitelako. Bai, ostera, orduko prentsaurreko
denak gaztelaniaz izaten zirelako… …Esan bezala, euskaltzainek aurkezpena gaztelaniaz egin eta kazetarien
galderei ere gaztelaniaz erantzun ondoren, prentsaurrekoa amaitu
aurretik besoa jaso eta lotsatuta, urduri asko, ausartu nintzen:
“Barkatu… euskeraz galdetzerik badago?“ Isilunea, tentsioa, betozko
ilunak, marmarra… hartara ohituta ez zeuden kazetarien artean, baina
hitz bi baino ez mahaiburuko euskaltzainaren ahotan: “Bai, jakina“. Eta
horrela, besterik gabe, hasi zen nik azken 43 urteotan ezagutu izan
dudan lehen euskarazko prentsaurrekoa..

Gauzak aldatu diren? Ba Berriak zein Goienkariak egiten duten kazetaritzan bai, antza. Kazetaritzan? ez dakit.

Hilleta eredu politta

by arantzabal

Izan leike hilleta bat politta? Ez, horrenbeste ez, baiña gizur-ospakizun bat be ez da izan. Zapatuan trink egin neban hilletak egitteko modu egoki batekin. Topau doten egokixena bai, behintzat. Begiz jota neukazen Eibarren egitten diran hilleta zibillak be… Ondiokan Jainkua eta Lege Zaharrak pisua daken honetan inbidixaz begiratu izan dot Eibarren oso zabaldu eta onartua dagon hilleta zibillen kulturia.

Atzian geratu dira sermoi luze eta mundu-salbatzailiak. Aurrekuan, lagun baten hil osteko ekitaldi bat euki giñuan Elgetan bertan. Lehenengo hautsak zabaldu zittuen ortuan. Gero antzokixan izan zan ekitaldixa. Aurkezpen edo gidari lanak egittia eskatu zosten eta baitta egin be. Abade papelian baiño erosuago, portzierto.

Berak idatzittako despedida karta bat, bere argazkixekin eginddako ordu laurdeneko bideua kantu aukeraketa on batekin, lagun bik botatako bertso paria, beste lagun batek karta bat, euskaltegiko lankide biren testu politta, gazte denborako anekdota bat… Gura zebanak mikrofonua hartu eta han genden 150 lagun ingurun aurrian gura zebana esaten zeban. 40 minutuan amaittuta. Lagunen artekua, hunkigarrixa, apala eta zintzua.

Luntxaren aurretik baso-ardaua jaso eta bere alde egin giñuan topa.

Gehixago ez da bihar.

Juan Martin Elexpururen hiztegi bizixa aurkeztu dabe

by arantzabal

BergarakoHiztegiaJMElexpuruHiztegia
Argazkia: goiena.net

Laburpena hauxe izan leike: Aro berri bat zabaltzen daben hiztegixa aurkeztu dabe Bergaran, oinguan Interneten dago, edozeinek duan erabiltzeko moduan. Nun geratu da aspaldiko FileMakerra eta word-a? diño Elexpuruk. Oso erabilgarri da hiztegixoi eta gaiñera bertsiño original bihurtu da. Editore bat izango dau eta edozeinek egin ahal izango dittu aldaketak. Zorionak!

Hauxe esan dabe aurkezpenian:

– Agurne Barruso alkatiak: Batze lan haundixa da, baiña ez dogu batu guk gordetzeko. Hau da zabaltzeko lan bat eta ezkutuan ezin dana geratu. Horregaittik dago, bestiak beste, sarian. Garapen haundixago baterako abiapuntua izan deilla eginddako lana esan zeban Agurnek. Aipatu zittuan unitate didaktiko posibliak, ahozko ondaria, toponimia… Aro berri hau emankorra izan deilla eskatuta aurkeztu zeban hiztegixaren egillia, Juan Martin Elexpuru.  Berbaldi politta egin zeban alkatiak. Portzierto, filologian lizentziaduna.

– Juan Martin Elexpuru: Sarian jartzen dan hiztegixak oso historia luzia dauka atzetik. 1969an hasi nintzan berbak jasotzen, paperian apuntatzen, fitxak egitten… grabadorarik ez zan orduan, magnetofoi zahar zaharrak eta bi borobil haundidunak ziran eta Bergara guztian 2-3 baiño ez ziran egongo. “Ordenadore” izena Algodoneran zebizenak bakarrik ezagutzen zeben…
1985ian fotokopiatutako bi liburu etara ziran, bekaren bat tarteko. Gerora etorri ziran Euskaltzandiaren atlas linguistikua… 1996xan doktore tesi moduan agertu zan beste liburu bat, dozena bat ale egin zirana, ez gehixago.
Gero FilelMaker-etik Word-era hustu zan edukixa, errore haundixa egiñaz. 2005ian hiztegixa etorri da. Baiña Elexpuruk esandako moduan: Gaur egunian Interneten ez dagona ez dago. Komenigarri ikusi giñuan Internetera pasatzia. Iñazio, Estepan eta hiruron artian egin zan proiektua. FileMaker eta Wordera pasatzeko erroria eta gero lana orraztu, txukundu eta ezpanak pinttau jakozen edukixari, berriz be datu base bihurtzia asko kostau zan eta Estepan eta Iñaziok bakarrik dakixe zenbat lan kostau dan, zenbat ordu. Burukantsaziñuak hor dare, baiña baitta emaitza ttukuna be.

– Estepan Plazaola: Bilatzaile aurreatua daukala esan dau, aurkibidiak azaldu, kategorixak, sailkako zerrendak, 1.000 argazkittik gora daukala esan, esaerak be bertan darela, inprimitzeko moduan be badagola…  Klaro, Explorer nabigatzilia erabilli dabe aurkezpenian  eta “ez dittu ikur batzuk ondo erakusten…” esan du Estepanek. ;-(

Eta garrantzitsutzat hartu doten berrikuntza: Berbak erantsi: aukeria dago norbere berbak gehitzeko. Horregaittik, hiztegi hau ez da sekula amaitzen eta gaiñera hiztegi original bihurtu da sarekua. Hurrengo bertsiñua ez da tekleatu biharrik egongo. Demasa da eskaintzen daben aukeria berbak gehitzekua. Benetako hiztegi bizi bat da, wikipediaren antzerako filosofia ikusten dot atzian (kasu honetan Bergarako loguaren azpixan… helbide  ezkutuena beste egun baterako… ). Hitzen gaiñeko komentarixuak, berba osuak… proposatu eta da baten agertzen dira sarian. Gerora dago moderaziñua  eta hortan igarri dabe. Lehenengo erabiltzailliak sartutakua ikusi daixela bestela kale egitten dau feedback-ak . Juan Martinen beste ume bat da eta oin erabiltzaillien lana da hobetzia, haztia…

Nik neure Euskalbarren bihar dot hau hitztegixau! “El imposible vencido” JM. Zorionak!

Hamaika arrazoi blogari izateko

by arantzabal
  1. Informatua izateko. Norbera informatuago izateko modua da. Niri balio dit gai honen edo haren gainean gehiago jakiteko. Googleri astindu bat eman eta sakondu. Egindakoak balio dion irakurleari? Berak erabaki dezala berriro bisita egin edo ez aukeratuz.
  2. Euskaldunon komunitatea handitzeko. Euskara sarean egotea garrantzitsua delako bai hizkuntzarendako eta bai euskaldunondako. Euskalkiak egotea ere garrantzitsua dela uste dut.
  3. Irakurri ere gustura irakurtzen ditut… zergatik ez nire harritxoa jarri? 3 irakurle baditut nahikoa da. 3 irakurleko blog askorekin milaka irakurle geundeke euskaraz irakurtzen… Irakurtzen al dira horrenbeste euskaraz dauden liburuak edo?
  4. Idaztea ez da tortura bat. Gozatu daiteke idazten. Ez dut uste behar bat denik, baina gustuko dut.
  5. Beste jende baten iritzia jasotzeko zuk duzun iritziaren gainean. Oso interesgarria da eta batzuetan jasotzen diren erantzunak hain dira osagarri… baita norbere mezua baino askoz hobeak ere, sarri.
  6. Moda bat baino gehiago komunikazio bide bat delako. Oraindik gogora datorkit idazle jende batek-eta zelan egiten zuten trufa blogintzaz. Badatoz blogari izatera eta gero eta gehiago dira. Baita orduan blogariak arraroak zirela uste zutenak ere. Gainera, idatzi batzuekin horrenbeste paper zikintzea ere 😉
  7. Memoria txarra dugunondako badaukagu artxibo bat erabilgarri bat, etxean lekurik okupatzen ez duena eta artikuluak topatzeko bilatzailearekin.
  8. Idazteko leku honek nire zentsura bakarrik duelako. Gune libre bat da eta neu naiz neure buruaren editorea. Nik telebistan, irratian, Interneten eta paperean egiten dut lan, baina hango jarrera guztiz neurtua da, profesionaltasunak eta ardurek horrelaxe eskatzen dutelako, besteak beste. Blogean, berriz, nik erabakitzen dut argazkia jarri edo ez eta zelakoa, gai hau sartu edo paso egin, noiz eta zelan idatzi, luzera…
  9. Blogari izatea jardun bat delako, aktiboa. Blog bat eduki edukitzeko… ez! erabiltzeko dut blog hau eta jardutea gustuko dut, geldi egotea baino gehiago.
  10. Balio dit pista ez galtzeko. Teknologiarekin zerikusia duten gauzatxoak probatzen ditut blogean, beste blogari batzuk jarraitzen ditut eta adituagoen esanak nirean frogatu…
  11. Ez delako derrigorrezko eginbehar bat. Ez da bizkarrean daramadan ehun kiloko harria. Orain idazten dut eta zeinek daki gehiago idatziko ote dudan. Ez da inporta. Blogak jaio eta hil egiten dira. Ona litzateke jaiotzak gehiago izatea, hala ere.

Lagun batek blogari izateak duen puntu nartzisistaz berba egin zidan atzo gauean eta hau idaztera bultzatu, hein baten. Ez, ez da egoa handitzeko, ezta nire iritzia ematea jasotzailearentzako derrigor uste dudalako, ez moda bat delako, ez guaiagoa naizelako horrela, ez modernoagoa naizelako, ez… Ez! Inor ez da arrarotzat hartzen gau-mahaian gordetzen dituenean idatzitako paper puskak, ezta? Ezta liburuak edo iritzi artikuluak argitaratzen direnean, ez?

Gladys

by arantzabal

Ordenagailua emetatuta nuela etorri da Gladys bulegora, 20:00etan. Ez da etortzen den lehenengo aldia, antza. Esan didanez neska batek lagundu ei du beste behin ere, lankideren batek. Oraingoan, faxez bidali behar zuen dokumentu bat egingo diodan galdegin dit. Zelan esango diot ba ezetz!

Badaki hau ez dela lekua, baina oso adeitsu eta gozo eskatu dit laguntza. Ez dugu faxa bulegotik bidali “nik badakit hemendik bidalita doan dela, baina hau egiteko lekua badakit badagoela Arrasaten” dio.

Eskerronekoa da Gladys. Berak esandakoa idatzi dut orri batean eta baita fotokopia atera ere “celula de Identidad” delakoari. Berak gura zituen berbekin eta nortasun agiriarekin lagunduta eraman du orria.

Yo, Gladys Pardo de Zelaya autorizo que Carlos Enrrique Pardo Ramos con C.I. 46XXXXX con residencia en Santa Cruz (Bolivia) que pueda realizar los trámites correspondientes y que le otorguen el certificado de antecedentes penales.

Es cuanto certifico en honor a la verdad:

Gladys Pardo de Zelaya
C.I.: 32XXXXX

Nire minutu biri halako balioa aitortu dio… Gura duzunerako Gladys.

Elkarrizketa: “Internetek euskara gehiago behar du, gehiago eta gehiago”

by arantzabal

Gaztelumendi.org blogerako elkarrizketa eskatu zidan Patxik. Ni ere eskean ibiltzen naizenetakoa naiz-eta… Orain ere eskatu diot  laguntza podcast-arekin proiektutxo bat egiteko. Forma hartzen badu ekarriko dut Etxebarri blogera.

Elkarrizketan ez diot ezer tumblr-en kontu bat zabaltzeko modukoa, baina akaso norbaiti gustatuko zaio. Argazkia, behintzat, orain dela 8 urtekoa da eta gazteago banago 🙂

Elkarrizketa: Iban Arantzabal: “Internetek euskara gehiago behar du, gehiago eta gehiago”.

Gure herrixa posturazalia da, auzua be bai

by arantzabal

Gustoren ikusi eta gogokuen doten posturetako bat bonboniana izan zan. Seguruenik barru-barrutik bizi izan giñualako kuadrilla guztiak. GOITBko lankidiek erreskatauta ordukua irudittan. Kazetari lanetan zein eta… 🙂 Ia animatzen dan besteren bat bonboniakin.

Gure kuadrillan egon dira gehixago: “ezetz Urbixara 35 minutuan” edo “baietz zuen kuadrillakuak baiño lehenago asto karreran”, edo “trontzan baietz zuek baiño bizkorrau moztu enborrok”, edo baietz ezer jan barik egon astebete, siropiakin bakarrik”, edo asko ez dala egin zeben mendi-antxitxiketaldixa: “Elgeta-Intxorta-Udalatx-Elgeta ibilbidia zeiñek lehenau”. Boteprontuan akordatzen jatazen batzuk baiño ez dira.

Gure herrixa eta baitta auzo izandakua be

Oin, barriz, 20 urte dala eginddako postura bat berriz egingo da, iraillak 6 betetzen dittuanian. Oingo astian betetzen dira 20 urte Uberako Kaxkajuai posturia irabazi zotsala Juan Martín Elexpuru Aiako erregiak (Uberatik Elgetara hiru aldiz ordubetian baietz eta ezetz). Eguenian, 19:00etan egin bihar dau berriz saiuoi. Oinguan postura barik, baiña Uberatarrren bat izango da epaille eta denpora-hartzaile. Ur-trago bat emotera gerturatu biharko dot, gutxienez.

Elexpuruk esaten daben moduan, “Badakik, hemen zoratuta eztagona, eztabelako nahi.”

Zelako inddarra daken posturek herrixa bizirik eusteko. Ezetz?

Beti zerbait: Felix urakana orain

by arantzabal

Gaur akordatu naiz Mitch-agatik kilometro eta erdi igo zuen Xolotlán lakuaz eta San Francisco Libreko lokatza-kaleez eta baita hango eskolaz. Baina ez dira ez leku hutsak, ez dira mapa soilak, bizipenekin daude lotuta. Gogoan izan dut beste behin Saldaña familia eta Nikaraguako Berman anaiaren azken gutuna topatu arte ez dut bakerik izan. Gogorra da gero desgrazia bat izatea berriz akordurako akuilu… 2000ko uztailaren 16an idatzi zidan eta ordutik ez dut familiaren berririk. Jasotako letxe, pasarte batzuk:

Hola Ivan,
Quiero decirte que te extrañamos mucho y nunca te vamos a olvidar. Mama te manda saludos y Maria Belen cuando vino la otra chela pensaba que eras tu y preguntaba ¿dónde está Ivan? Quiero que muy pronto vengas para que juguemos balon cesto o gugar como lo haciamos, un saludo de Carmen y Daylyng. Recuerdo los momentos divertidos que pasamos juntos con cheche me lo salúdas de parte de Berman y que se acuerde de mi tal como lo hago yo.
Tu foto la tenemos en la pared y siempre te miro en la foto que nos tomamos en las casas que hicisteis. Me despido con un fuerte abrazo y un beso. Espero me disculpes por la letra.

Att.: Berman Juzmiel Saldaña. Tu querido hermano que te extraña.

Zer gehitu dezaket?       T_T

Bihar goizerako han izango duzue Felix izenarekin bataiatu duten urakana, Berman. Honezkero hasiak izango zarete beste behin ere neurriak hartzen. Urakanen Zentroak emandako informazioak dio, “herritarrak nahiz hauen ondasunak babesteko prestakuntza-lanak lehenbailehen egin” behar direla. 270 kilometro orduko dator haizerauntsia.

Berriz 1999ko egoera, berriz ere gauza bera, berriz ere egurra lehengoei. Gu, bitartean hemen, Internetetik berriok jarraitzen. Eroso. Erosoegi.

Eutsi Berman, eutsi.

tagzaniapaste
San Francisco Libre map – Tagzania