Gabilondoren ‘Amaren eskuak’ eta Juanba Berasategi, gaurko protagonistak

Euskal Herrian ekoitzitako zinema ardatz duen saila da Zinemira eta gaurkoan albiste dugu. Batetik, Mireia Gabilondo bergararraren ‘Amaren eskuak’ filma da estreinatuko dutelako, eta bestetik, Juanba Berasategi zinemagileari Zinemira Saria emango diotelako.

Karmele Jaio idazlearen liburuan oinarritutako filmaren estreinaldia gaur arratsaldean izango da. Gabilondok lan hunkigarra zuzendu du oraingoan, “gaur egungo belaunaldi baten bizipenak islatzen ditu”.

Hain zuzen ere, gai ugari jorratzen dituen filma da, sentiberatasunaren balorea, asetzen ez duten lan eta ardurez bakarrik beteriko bizitza, errudun sentitzea…

Irizar Saria eskuratzeko lau film lehiatuko dira Zinemaldiaren 61. edizio honetan; hala, Amaren eskuak lanarekin batera, Asier eta Biok, Esbastika bat Bidasoan eta Izenik gabe, 200×133 filmak izango dira norgehiagokan.

Amaren eskuak Zinemaldian bertan ikusteko aukera egongo da datozen egunetan, baina gainera, irailaren 27tik aurrera Euskal Herriko zinema aretoetara egingo du salto bergararraren azken lanak.

Zinemira Saria, euskal animatzaile batentzat

Zinemira saila albiste da, gainera, Zinemira Sariagatik. Eta Pasai Donibaneko Juanba Berasategi zinemagilea omenduko dute Zinemaldiaren 61. edizio honetan. Victoria Eugenia antzokian egingo den galan eskuratuko Berasategik Zinemira Saria.

Euskarazko animazioaren aitzindaria da gipuzkoarra eta besteak beste, Ekialdeko izarra (1977) , Kalabaza Tripontzia (1985), Lazkao Txiki (1999), Txirrita (2000) sortu ditu.

Sorginen biharamunaren ostean Canibalek irentsi gaitu

Atzo –domeka– Donostia sorginez beste ostean, zorionez gaur –astelehena– atseden hartzeko egun arrunta dugu. Ohetik erori eta Kursaalera gosaldu gabe iritsi ostean, ‘Canibal’ filmak jateko gogoak kendu dizkit. Pena izan da, baina eguneko bigarren filma ez zait horrenbeste gustatu.

Sail ofiziala

Dudarik gabe, Canibal filmaren indarra Antonio de la Torre aktorearen errua da. Hanibal Lecter kikilduko lukeen begirada eta keinu batekin, giza haragia jaten duen hiltzailea dugu.

Bere biktimak emakumezkoak izan ohi diren arren, emakume batek bera aldatzea lortuko du. Nola? Zein punturaino? Horren erantzuna urriak 11tik aurrera zinema aretoetan izango duzue. Ziur, epaimahai ofiziala ez dela nirekin bat etorriko, baina De la Torrek, Zilarrezko Maskorra merezi du.

Lastima, baina eguneko bigarren filmak ez du maila mantendu. Austriatik iritsi zaigun Oktober, November-ek ez nau asebete. Bi ahizpen arteko gorabeherak gehiegitan ikusi ditugu eta, adar kontuak, aitaren gaixotasuna… bezalako elementuekin filma arinagoa den arren, zuzendariak ez du lana borobildu.

Pena izan da, La vida de los otros filmean bikain aritu zen Sebastian Koch aktorearen lana bigarren mailakoa da.

Mon Ame par toi guerie (edo Zuk nire arima konpontzen duzu) film konplexua da. Petrikiloa izan nahi ez duen pertsonaia da filmaren funtsa. Bera gizon lasaia da eta doi horri ez dio berebiziko garrantzirik emango. Arazo gehiegi dituen gizona da eta amodioak soilik hobetu dezake bere egoera.

Lan originala da oso, eta ikuspuntua oso apurtzailea. Aktoreek ongi egiten dute lana, baina filmak ez du funtzionatzen. Aharrausi bat baino gehiago entzun nituen zinean. Arratsaldea zen eta akaso siesta garaia zenez… Adi, ze Dupeyron zuzendariak Urrezko eta Zilarrezko maskorrak jaso zituen 1999. urtean, eta horrek pisu handia dauka.

Etorkizun koloretsu eta grisa

Terry Gilliam oso zuzendari argia da. Bere irudimen ahalguztidunak, baina, uste baino oinarri sakonagoak ditu. The Zero Theorem-ek oso etorkizun koloretsua marrazten duen arren, horren atzean norbanakoaren gainbehera izan duen gizarte baten erretratua egiten du.

Korporazio handiek gizartea irentsi dute eta pertsonak beren ogibidearen esklabu dira orain. Gilliam zuzendariak hau guztia etorkizuneko testuinguru batean kokatu duen arren, zenbait unetan gaur egun jasaten ditugun arazoak ere salatzen ditu. Oso pelikula mamitsua denez, tertulia gogoa izan ohi duten lagunekin joatea komeni da.

Carmen Maura Donostia Saria jaso duen lehen espainiar aktore emakumezkoa izan da eta, egia esan, gogoan dudan harrera beroenetako bat egin zion Kursaal aretoak. Saria emateko, Alex de la Iglesia zuzendaria eta Hugo Silva eta Mario Casas, bihar haren bizkartzain jarreran, oholtzaratu ziren.  Maura hunkitua zegoen eta “deskribatu ezin dudan zirrara sentitzen ari naiz”, gaineratu zuen. Saria eskertzeko orduan familiaz gogoratu zen, eta Zinemaldiko antolakuntzari ere mezu bat utzi zion: “Espero dut azkena ez izatea”.

Bilboko zuzendariak Maurari buruz hitz egitea “erraza” zela azpimarratu zuen; eta ondoren, oraindik “Carmenik onena” ikusteko gaudela esan eta “etorkizuneko Carmen” azpimarratu zuen.

Gala bukatu ostean, Goienako lantaldearen asmoa bertan behera geratu zen. Etxera bidean okerreko kaleren bat hartu eta ez dakit nola Las brujas de Zugarramurdi pelikularen festan azaldu ginen.

Gonbiteei uko egitea txarra denez, bertan geratu ginen. Gu, baina, ez ginen kazetari eta aktore bakarrak izan. Atzo Bataplan bete egin zen eta aurpegi ezagun bat baino gehiagoarekin egin genuen topo.

Akaso erredakzioan bat baino gehiago haserretu egingo da, baina Hugo Silvari ezin izan nion argazkia ukatu, berak modu onean eskatu eta nik baietz esan nion; edo alderantziz izan zen? Ez dakit, burukomin honek ez dit gehiago idazten uzten.

P.D.: Joan Manuel Serrat eta Joaquin Sabina lagunak ere Donostian daude.

  • SORPRESA: Antonio de La Torrek Arrasate Irratiko konexioa egiten ari nintzen bitartean “egunon garagardoa” hitzak esatea. Momentuz bera da Zilarrezko Maskorra etxera eroateko aukera gehien dituen aktorea eta bere gertutasunak harritu egin nau.
  • ONA: Carmen Mauraren dotoretasuna. Aktoreak aspaldi Kursaalen entzun den txalo zaparradarik handiena jaso zuen atzo.
  • TXARRA: Atzoko festaren ostean lau ordu lo egin izanaren ondorioak: begi-zuloak, nekea…

(Argazkiak: Haritz Dendategi).

Hunkituta jaso zuen Donostia Saria Maurak

Txalo zaparrada artean eta hunkituta jaso zuen atzo Donostia Saria Carmen Maura aktore espainiarrak, Alex de la Iglesia zuzendariaren eskutik. Eskerrak emateaz gain, normalean egiten ez duena egin zuen Maurak, saria guraso eta seme-alabei eskaintzea, hain zuzen.

“Aitortu behar dut sari banaketa askotan egon izan naizen arren, oraingoan zirrara berezi bat sortu zaidala”. Berba horiek esan zituen aktore madrildarrak Kursaaleko oholtzara igo zenean.

Donostiako Zinemaldiko 61. edizioko Donostia Saria eraman zuen Maurak etxera atzo eta ekitaldi hunkigarrian eskerron hitzak izan zituen, bai jaialdiaren antolatzaileentzako “nigan pentsatu izanagatik”, eta baita azken hilabeteetan zoriondu duten guztientzako ere.

Bestalde, Zinemaldian egondako kazetari guztiei ere eskerrak eman zizkien “nirekin izandako jarreragatik eta egindako lan handiagatik”.

Ezohikoa badu ere, Carmen Maurak saria partekatu gura izan zuen: “Ez ditut sekula sariak konpartitzen, baina oraingoan bai. Nire guraso eta seme-alabei eskaini gura diet, aktore izateko erabakia hartzeak apur bat sufriarazi baitie”.

Maurak, bestalde, “saria jaso duen aurreneko aktore espainiarra” dela eta aurrerantzean Donostia Saria gehiagok eskuratzea gurako lukeela ere esan zuen aurtengo sarituak.