Etiketaren artxiboa: bideo

Bihotzmakina

-n -kargitaratuta
3

Aurreko batean mezu bat idatzi nuen (Diabolus est) bideo bat esplikatzeko (Simia dei).

Oraingoan kontrakoa. Bideo hau egin dut aurreneko mezua (Pornografia sakratua) esplikatzeko.

Baina ez publikatzeko zorian egon naiz, YouTubek konprimitu duenean oso gaizki geratu delako.

Segundoko hamar irudi erabili ditut animazioa egiteko, Bryon Gysin beat belaunaldiko margolariak asmaturiko ametsmakina haren erritmoa jarraitzeko.

YouTubek bideoa flash bihurtu duenean, erritmo osoa hankaz gora jarri du, eta badirudi arrastaka eta ezinean dabilela berez bizia den irudi lasterra. Gainera, definizioa galdu dute irudiek. (formato mota guztiak probatu ditut, eta GoogleVideok ez du emaitza hoberik).

Edonola ere, blogak horretarako daude. Ez soilik arrakastak argitaratzeko. Baita porrotak agertzeko ere.

Ipotxen matxinada

-n -kargitaratuta
5

Zer gertatzen da basamortuaren erdiko barnetegi batean zarraturiko ipotxak matxinatzen direnean?

Kotxeekin San Fermingo entzierroa antolatzen dutela, bazterrak txikitzen dituztela, loreak erretzen dituztela, sadismo mota guztiei ekiten dizkietela, eta… KIXMI agertzen dela.

Hemen duzue bideoa. Ni oraindik sinistu ezinik nago.

Gogoratzen Alberto Peñalba, El Juguete de Mari idatzi zuena, blog honetarako tren batean elkarrizketatu nuen tipo misteriotsua? Aurreko batean kasu egin zidan. DVD bat eskutan hurbildu zitzaidan: “Tori. Hemen datorren eskena bat gustatuko zaizula uste dut”, esan zidan, irri maltzur bat ezpainetan.

Ipotxak ere txiki hasi ziren (Auch Zwerge haben klein angefangen) pelikula dator diskoan. Werner Herzog zuzendari alemaniarrak 1969-70 aldera eginiko filma bitxia.

Lanzarote uhartean egin zuen, dokumental estiloan, eta aktore guzti guztiak ipotxak dira.

Filmak kontatzen duenez, kontzentrazio esparruak gogora ekartzen dituen heziketa zentru bateko ikasleak arduradunen kontra matxinatzen dira, zuzendaria kanpoan dela baliatuta, aspertuta daudelako jasotzen duten tratuarekin eta egin behar izaten dituzten nekazaritza lanengatik.

ipotxak1

Edonola ere, ez da ipotxen inguruko filma. Gizateriari buruzkoa da.

Gizartearen hierarkien eta konbentzioen kontrako matxinada gordina erakusten du Herzogek. Ipotxak gizaki arrunten sinbolo dira, eta erraldoi bihurturiko mundu baten aurka errebelatzen dira (matxinadaren bultzatzaileetako batek Hombre du izena, eta beste batek Territory). Kaosa erabatekoa da: animaliak hiltzen dituzte dibertitzeagatik, eta beste ipotx itsu bat ere, auskalo zergatik.

Herzogek bere zinegintzari buruz teorizatzen zuenean esaten zuenez, filme guztiek izan behar dute gutxienez irudi nahastezin eta ahaztezin bat, ikusleen gogoan txertatuko dena.

Ipotxak ere txiki hasi ziren honetako irudi ahaztezin hori ikusi duzue dagoeneko goiko bideoan. Tximino bat gurutzean jarri eta prozesioan ateratzen dira ipotxak, eta kaosaren ke beltza intzentsuaren lorratz zuriarekin nahasten da.

ipotxak3

Heriotza mehatxuak jaso omen zituen Herzogek eskena horrengatik. “Blasfemia” salatzen zuten elizgizon kristauez gain, animalien eskubideen aldekoek ere gogor gaitzetsi zuten filma.

Krudelkeriaren antzerkia

Amos Vogel zine kritikariak idatzi duenez, “Herzogen ereduak Kafka, Céline eta Buñuel dira, baina berak baditu berezko fantasiak ere”. Kafkak bezala tximino bat jartzen du Herzogek gizakien zoramenaren erdian. Alejandro Jodorowsky eta Fernando Arrabalen “antzerki panikoa” ere pelikula honen aurrekaria da. (Jodorowskyren kristo buztandunena kontatu nuen aurreko batean). Antonin Artauden “krudelkeriaren antzerkia” dago azken horien guztien oinarrian, noski.

(Eta bistan da Marilyn Mansonen Disposable Teens bideo-klipa zuzendu zuenak pelikula hau ezagutzen zuela)

Ipotxak ere txiki hasi ziren honen testuinguru historikoa Frantziako 1968ko maiatzako matxinada da, eta filma hau horren alegoria dela diote kritikari batzuk.

Herzog alemaniarregia da ipotxen matxinada mugimendu askatzaile gisa ikusteko. “Herzogek berak ikusten du 1968ko matxinadaren amaierak ekarritako ezkortasun kultural hau komedia beltz ilun gisa, komikotasun absurdua tragedia sakonarekin hezur-mamitua”, dio Carsten Baumgardt kritikariak.

“Filmaren gai nagusiak sadismoa, krudelkeria eta primate “gorenaren” imitazio ahalmena dira”, dio Alfredo Colozzo argentinarrak. Berriz Herzog eta berriz tximinoak. Gogoratu Aguirre, Jainkoaren amorrua.

Andrei Tarkovskyk eta Jodorovskyk gizakienganako itxaropena agertzen dute euren pelikuletan, eta itxaropen hori, hain zuzen ere, pertsonaia mutante, ipotx edo deformatuetan irudikatzen dute. Haatik, Herzog, Pier Paolo Passolini bezala, nihilista hutsa da. Ez dago itxaropenik giza arrazarentzat, eta kristo-tximinoak irudikatzen du hau mugitzen duten  indar ilun kontrolaezinak.

Gizateria ipotxa da, eta KIXMI bere profeta.

ipotxak2 

Simiotika 2.0

-n -kargitaratuta
1

Horra bideotxoa. Soinua ez da, edonola ere, nik hasieran nahi nuen bezala geratu. Nik robot baten ahotsa nahi nuen kontatzaile gisa, besteak beste, zera esanarazi nahi niolako: “Pertsonalitatea ahots hau bezain artifiziala da”.

Nire ordengailuak badu aukera testu bat ahots bihurtzeko, baina arazo bat dauka: soilik ingelesez ahoskatzen du. Bost axola robotari testua euskaraz egotea.

Entzun nola irakurtzen duen azpian jarritako testua:

powered by ODEO

Simiotika 2.0

Argazkikoa neu naiz, nerabe nintzenean, tximinoarena egiten. Blog hau irakurtzen duzutenok pentsatuko duzue normalean ez ditudala gauza pertsonal eta intimoak idazten, beste blogari batzuk ez bezala, eta harriturik egongo zarete. Bada, oker zabiltzate, goitik behera oker. Hemen idazten dudan guztia niri buruzkoa da, argazki hau bezala. Ez da soilik neu agertzen naizela irudian, askoz harantzago doa kontua. Argazkiek, teorian, orainaren puska txiki bat harrapatu eta (betirako) finkatzen dute. Klik egiten den unetik, iragana da dagoeneko argazkian harrapaturikoa.

Hori teoria da, eta argazki honek frogatzen du hori ez dela beti horrela. Izan ere, irudi horrek ez du horrenbeste nire iragana islatzen, nire etorkizuna baizik.

Simiotika mezuan ere tximinoen eta nerabeen inguruan idatzi nuen, Donostiako neskato batzuk Manchesterko museo batean ikusitako erretratuak zirela eta.

Tximinoak eta adoleszentzia, loturarik bai? Handia, nire ustez.

Haur garenean lotsarik gabe kopiatzen dugu, senari jarraiki. Adoleszentziara heltzen garenean, ordea, hasten gara gure nortasun propioa antolatu nahian. Ordura arte argi zegoen nortzuk ginen: aitatxoren eta amatxoren seme edo alabak. Adoleszentziak haustura dakar, jakina denez. Dagoeneko ez da aski amarenak eta aitarenak izatea. GU GEU (horrela, handiz) izatera bultzatzen gaituzte. Nola eraikitzen dugu, ordea “pertsonalitatea” deituriko hori?

Daukagun metodo bakarrekin: imitazioa.

Imitazioan datza ikasteko dugun ahalmenarik handiena, baina baita tranparik arriskutsuena ere.

Pertsonalitatea adoleszentzian eraikitako gauza bat da, beraz. Eta handik aurrerako bizitza osoa ematen dugu konstrukto horren arabera funtzionatzen, horren gatibu eta esklabo. Pertsonalitatea tximino disekatu bat da, kartzela bilakaturiko mozorroa.

Denok gara KIXMI. Gure eguneroko keinu simieskoak dira horren lekuko (sinesten ez badidazu, galdetu ispiluari).

Inork al du tximinoa bizkarretik kentzeko (ingelesez esaten den bezala) sistemarik? Parteka dezala, mesedez.

Hor nago ni, beraz, tximinorena egiten, 14 bat urte nituela. Suitzarako bidaia bat tokatu zitzaidan Caja de Ahorros de Guipuzcoako (orain Kutxa) Club Juvenil delako hartan. Hor nago, Suitzako hiri bateko (ez dut gogoratzen zein) museo batean. Tximionekin obsesionaturik ordurako? Ez pentsa, bisonte disekatu batekin ere atera nuen argazkia, eta, beste bat txakur batekin (bizirik azken hau), aitxitxari erakusteko oker zebilela Suitzaren inguruan. “Izugarri aberatsak dira Suitzan”, esaten zidan, “pentsa, han txakurrak zapatekin ibiltzen dira”.


Ez duzu otorrinorako txanda eskatu behar, ez: piperrik ere ez da ulertzen

Testua ulergarriagoa egiteko aukera bat bazegoela pentsatu nuen orduan: euskarazko testua moldatzea, ingelesez ahoskatu arren, ahoskera hori euskarazko soinuetara hurbiltzeko.

Honela geratu zen testua (hobetzeko moduak egongo dira, lan gehiago eginez gero):

Seemeo-tika bee poontu saro

Argazkikoaa neu nice, nerahbaa nintzenean, cheemeeno-arana egeeten. Blog how irakurtzen duzutenouk, penchatuko duzui, normalian ez deetudala gahuza pertsonal, a-ta in-timohak idashten, besta blogari batzook ez be-zala, a-ta arri-turik agon-go zaretta. Ba, oker zabiltzat-e, goitik bihera oker. Hemen idashten dudan guzteea, neeri booruzkoha da, argazki au bazala. Ez da soilik, neu ah-gertzen nice-ela eerudeean, ouskoz aarantzago doha kontooha. Argazkiek, teorian, orina-ren pooshka cheeky bat, arrapatu, a-ta, (bettyraako) finkatzen dooti. Klik egeeten den oonatik, ee-ragana da, dagoeneko, argazkian arrapaaturikoha.

Oori teoria da, a-ta argazki o-nek frogatzen du oori ez dela betty orrela. Eezan er-ah, eerudi ourrek ez du ourrenbasta neeri ee-ragana ees-latzen, neeri etorkizoona by-sick.

Seemeo-tika mesoo-an er-eh, cheemeeno-en a-ta nerahba-en ingurooan idatzi nu-an, Donostee-akou neska-tau batzook, Manchester-ko mooseo bat-ean eekuseetako erretra-tooek zeeraala a-ta. Gizakee-oak txeemeeno-kumeak ematen do-goo-la a-san zee-dan eelabetta batzook lehenago Tim Crow psikiatra a-ta genetistak. Cheemeenokumek imittatzeko dooten joe-araz eedatzi noo-an doo-ala goochy.

Cheemeenoak, a-ta aadoleszentzia, loturaarik by? Andeea, neeri uus-tez.

Hour gareneean lotcharik gaba kopiatzen doogu, senari yearr-I-key. Aadoleszentziara eltzen garenee-an, ordeea, ashten gara goore nortasoon propioha antolatu neyan. Ordura artta argee se-goen nortzuk geenen: aita-shoren a-ta ama-shoren sema ed-o al-abak. Aadoleszentziak oustoora da-kar, jakina da-nez. Dagoeneko ez da askee, amaranak a-ta aitaranak izatea. Goo gao izatera bull-tzatzen gaitoozta. Nola araikitzen doogu ordeea “pertsonalitateea” deituriko ori?

Daukagun metodou bakarra-rekin: imitazio-au.

Imitazio-an datza ikasteko dugun ahal-menarik andy-ena, byna byta tranparik arrisku-tsuena era.

Pertsonalitatea aadoleszentzian eraikitako gauza bat da, beraz. Aboch au bezain arteefizi-ala. A-ta, andik aurre-rako bizitza oso-ah ematen dugoo konstrookto orr-n arab-ara funtzionatzen, orr-n gatibu a-ta eskla-bo. Guk sorturiko fikzio orr-n biktima gara, Philip K. Dicken pertsonaia desesperaturen but bezala, ed-o betty aipatzen dudan Kafkaren cheemeenoa bezala.

Denoc gara kiss-me. Goore eguneroko canyoo seemieskouak deera orr-n lekooko (seenesten ez badidazu, galdetoo ispilu-ari).

Or nago nee, baraz, cheemeenoahrena egeeten, amalau but, urte nituela. Switzarako bidaia but tokatoo zitz-adan Caja de Ahorros de Guipuzcoako (or-ein Kooja) Cloob Juvenil delako artan. Or nago, Switzako eeri batako (ez doot gogoratzen saying) mooseo but-ian. Cheemeenoekin obsesionaturik ordurako? Ez pentxa, beesonta, deesakatu but-ekin er-eh atara nuen argazkia, a-ta besta but txa-kur but-ekin (bizirik ashken how), i-cheetxary erakusteko oker zebilela Switzaren inguruan. “Eezoogarri aberatsak deera Switzan”, esa-ten zeedan, “pentsa, an txa-kurrak zapatekin eebiltzen deera”.

Eta hona robota hori irakurtzen:

powered by ODEO

Hobeto, bai, baina ez zen aski bideoan jartzeko, ez behintzat azpititulurik gabe.

Horregatik, robotari soilik izenburua irakurtzen utzi diot, idatzita ere agertzen delako.

Beraz, huts egin dut, robotari euskaraz irakurtzen irakasteko saioan.

Baina gogoan dut duela urte batzuk euskal hiztunak eskatu zituztela euskara ulertzeko gai izango zen programa bat egiteko.

Norbaitek al daki zertan geratu zen hori guztia? Ba al dago testuak euskaraz irakurriko dituen robotik?

Nik bat behar dut.

Tximino hau zerura joan da

-n -kargitaratuta
Erantzun

doolot

Monkey gone to heaven (Zerura joandako tximinoa) Ameriketako Estatu Batuetako Pixies rock taldearen abesti bat da, 1989. urtean argitaraturikoa, Doolite diskoan. Goian abestiarekin diskoan datorren irudia. Azalean ere erabiltzen dute buruan haloa duen tximino santua.

Taldearen abestirik ezagunena da
Monkey gone to heaven hau, eta Rolling Stone aldizkariak inoizko 500 abestirik onenen zerrendan sailkatu du (410. postuan).

Hona abestiak dioena (jatorrizko bertsioa):

Zerura joandako tximinoa

Bazen morroi bat
Ur azpiko morroi bat, itsasoa kontrolatzen zuena
new yorkeko eta new jerseyko
hamar milioi kilo lokatzen azpian hil zena
tximino hau zerura joan da

zeruko izakia
xurgatu zuen zulo batek
orain zulo bat dago zeruan
eta lurra ez dago hotz
eta lurra ez badago hotz
dena erreko da
denok txandaka
neuk ere izango dut neurea
tximino hau zerura joan da

astindu nazak joe!

gizakia 5 bada, gizakia 5 bada, gizakia 5 bada
orduan deabrua 6 da, orduan deabrua 6 da, orduan deabrua 6 da, orduan deabrua 6 da
eta deabrua 6 bada
orduan jainkoa 7 da, orduan jainkoa 7 da, orduan jainkoa 7 da
tximino hau zerura joan da


Ahalegin handiak egin dira testu kriptikoa (ezkutua) interpretatzen. Adibide gisa, hona taldearen fan pare batek Interneteko foro batean izaniko elkarrizketa:

Salo: Egia esan ez dut inoiz irakurri Biblia, baina abesti hau horren aipamen erraldoia dela uste dut. Errebelazioetan Zazpi Zigiluak apiatzen dituztela uste dut. […] Bosgarrenak gizateria irudikatzen du, eta seigarrenak infernuko izaki bat askatzen zuela uste dut. Zeruko izakiaren zati oso horrek Satan infernura jaitsi izana aipatzen du. Ez dut uste, baina, Biblian New York eta New Jersey aipatzen denik.

Rara Rasputin: Biblia? Beti pentsatu dut hau abesti ekologista zela. […] Tximinoarena metafora dela ulertzen dut nik: Naturatik izugarri urrundu gara eboluzioan, eta orain dena izorratzen ari gara. Bestela, soinu ona duen testu bat besterik ez da, tximinoen inguruan. Izan ere, jende guztiak maite ditu tximinoak, ezta?

Taldeko kideek bere garaian esan zutenez, leloa soinuarengatik aukeratu zuten, eta hitzak surrealistak, subkontzienteak eta zentzurik gabeak izateko asmoarekin aukeratu zituzten.

Gauza batek behintzat ziurra dirudi: Tximino hura zerura joan zen.

Tximino mutantea

-n -kargitaratuta
3

Neska honek ezin du ibili. Elbarri da. Tximino du izena, eta gizateriaren etorkizuna da. Ikusi bestela.

Andrei Tarkovski zine zuzendari errusiarraren Stalker pelikulan agertzen da Tximino. Nire filme faboritoetako bat da Stalker miresgarria, askorentzat “jasanezina” bada ere. Tarkovski nire zine zuzendaririk gogokoena izan da, 16 urtekin Sakrifizioa pelikulak txundituta utzi ninduenetik.

Duela gutxi arte ez diot erreparatu neska horri. Izan ere, orain arte filmea VHS-an izan dut, jatorrizko bertsioan (inork ez ditu halako filme xelebreak bikoizten, zorionez), eta azpitituluak espainolez zituen. Hor irakurri nuen neskak Mona zuela izena. Baina “mona” espainolez “tximino emea” izateaz gain, italianoz emakume izena ere bada. Horregatik, beti pentsatu izan dut neska horren jatorrizko izena Mona zela, errusieraz ere.

Baina hara non, DVD-a heldu da. Stalker bi DVD-tan daukat orain, eta aurreko batean pelikula berriz ikusten ari nintzela, bonbila piztu zitzaidan. Ingelesezko azpitituluak aukeratu nituen, eta, hara non, erderaz “Mona” zioen tokian ingelesez ez zioen “Mona”, baizik eta “Monkey”.

Tximino neskatoa stalker-aren -mugalariaren- alaba da. Mugalariaren lanbidea jendea Gunera ezkutuan eramatea da. Debekaturiko eremua da Gunea. Inork ez daki zergatik, espaziontzi baten leherketarengatik edo eztanda nuklear batengatik, agian, baina Gunea erradioazioz beteriko lurralde zabal bat da. Erradioazioa dela-eta, mugalarien seme-alabak “akats” genetikoekin jaiotzen dira, mutanteak dira.
stlkr102

Stalker pelikula Txernobilgo zentral nuklearraren eztandaren (1986) inguruko profezia dela diote batzuk. Hala bada, profeziak profeta hil zuela esan dezakegu. Estonian filmatu zuten, 1970ko hamarkadaren bukaeran, eremu industrial ultrakutsatu batean. Filmatu ondoren bronkioetako minbizi arraro bat aurkitu zioten filmazio taldeko kide bati. Gaitza berak hil zuen zuzendariordea. Tarkovski bera ere bronkioetako minbiziak hil zuen urte batzuren buruan.

Eboluzioaren hurrengo urratsa

Gizakia eboluzioaren ondorioa da, eta ez dago inongo arrazoirik pentsatzeko eboluzio prozesu hori gelditu denik. Gizakia ez da prozesuaren gailurra, batzuk hala uste arren, baizik eta tarteko produktu bat. Nor da, beraz Tximino?

Ikonografia kristauez beteta dago Tarkovskiren filmografia osoa. Stalkerren, esaterako, Andrei Rublev Errusiako XV. mendeko ikono margolariaren Hirutasuna erabili zuen eskena bat konposatzeko.

 trinity-rublev
stlkr18

Stalker, emaztea eta alaba ere hirutasunaren irudia dira.

Tarkovskiren filmean, irtenbiderik gabeko puntura heldu da gizateria, eta, horretan, itxaropen bakarra eboluzioaren hurrengo urratsa da: mutazioen bidez, garunaren ahalmen ezkutuak azaleratuko dituen supergizakia. Ez du nazien supergizakiarekin zerikusirik; neska ahul, elbarri bat baino ez da. Baina ahalmen berri misteriotsuak bere baitan dituena, bestelako etorkizun baten hazia.

Tximino jarri dio Tarkovskik neskatoari, eboluzioaz gogora gaitezen.

Hasieran jarri dudan sekuentziarekin bukatzen da pelikula. Nik mezua beste sekuentzia honekin bukatuko dut, Testamendu Berriko pasarte baten aipamena dela iruditzen zaidalako (agian flipatzen ari naiz, zuek erabaki).

Hor doaz Stalker, emaztea eta Tximino, paisaia apokaliptiko baten barrena. Jose mugalariak familia Egiptotik Palestinara pasa zuen bezala, Nazareteko etxerako bidean, Maria emaztea eta haurra gainean hartuta.

Haur hori Tximino da: gure KIXMI.

Mistery tour

-n -kargitaratuta
7

Ez zaigu ahaztuko joan zen larunbatean eginiko txangoa. Erremellurin eta Bastidan izan ginen Maddalen, Juanito, Izarne, Oier eta bostok. Erdimozkortu ginen biziaren ardoarekin eta KIXMITRON ikusi genuen.

kixmitron

Hor dago, Erremelluriko baselizako Paradisua koadroan. Hor dago tximinoa eta hor dago KIXMITRON hitza. Harrigarria da ikustea hilzorian dagoen margolari batek bere azken koadroari ematen dizkion azken zertzeladak KIXMITRON logoa margotzeko erabili dituela. Bizitzari buruzko ukitu ironikoa dago hor, ziurrenera,Ameztoiren humore sakonetik aterata. Baina ez dugu inoiz jakingo benetako esanahia.

kixmitron2

Txangoaren bideoa egin dut. Hemen duzue ikusgai. Oierrek esan bezala, mistery tour bat izan zen, benetan.

Kixmi-klip

-n -kargitaratuta
3

Jesu Kristo, The Beatles eta Marilyn Manson mezuan Disposable Teens bideo-kliparen inguruan hitz egin nuen. Marilyn Manson Ameriketako Estatu Batuetako musikariaren kanta baten ingurukoa da bideoa, eta interesgarria KIXMI blogarentzat hainbat arrazoiengatik.

Batetik “jainkoaren tximino bat naiz” diolako Mansonek kantan. Bestalde, bideoan txinpantze bat jarri dutelako gurutze batetik zintzilikatzen. Horrez gain, Jesukristoren lekuan jarri dutelako simioa Azken Afariaren antzezpen sui generis batean.

Orduan bideoaren bi irudi jarri nituen. Baina, orain, bideo osoa aurkitu dut.

Hemen duzue ikusteko. Adi tximinoari eta, oro har, sinbologia kristauari, horretaz beterik baitago bideoa.

Iradokizuna:Soinua kenduta ere ikus daiteke.

Agur tximinoari

-n -kargitaratuta
2

Pelikula bitxia egin zuen 1978. urtean Marco Ferreri zinemagile italiarrak (Milan 1928, Paris 1997).

Nonbaiten irakurri dudanez, Ciao Maschio filma interesgarria eta txatxua da aldi berean, fantasia hipererrealista, eta argumenturik gabeko zozokeria.

Adios al Macho, Bye By Monkey, Reve de Singe izenburua jarri zioten pelikulari Europa eta Ameriketako zinemetan, eta, bai, ados nago, aski txatxua da. Baina ikusle batzuei interesgarria iruditu bazaie, are interesgarriagoa da KIXMIren inguruko ikerketa honentzat.

Irudi harrigarriz beteriko filma da. Horietako batzuk
profetikotzat ere har daitezke, kontatuko dizuedanez (amaiera ere izorratuko dizuet, irakurtzen jarraitzen baduzue. Argi gera dadin).

Hona pelikulak kontatzen duen istorioa:

Lafayette (Gerard Depardieu) gazte kaskarina elektrizista da New Yorken. Hiria arratoiez beteta dago. Erromako Inperioaren Museoarentzat eta emakumez osaturiko antzerki talde feminista batentzat egiten du lan. Eguberri egunean, sexu indarkeriaren inguruko antzezlana egitea erabakitzen dute emakumeek. Bortxatzaileek sentitzen dutena zuzenean jakitearren, Lafayette bortxatzen dute.

Hurrengo sekuentzian Manhattango hondartza batean dabiltza Lafayette eta bere lagunak (Marcello Mastroiannik antzezturiko agure anarkista tartean). King Kongen gorpua aurkitzen dute, hondarraren gainean. Hilotz erraldoian tximino-kume bat topatzen du Mastroiannik, baina bera kumea zaintzeko zaharregia dela dio, eta Lafayetteri ematen dio tximua. Sehaska kanta abesten diote animaliari:

  • Haurra lo dago zuhaitzaren gainean / Haizeak jotzen duenean / jo eta erori egingo dira / haurra, sehaska eta guztiak.

Dorre Bikiak atzean dituztela ikusita, barre urduria eragin zidan erorketaren inguruko sehaska kantak. Ikusi bestela sekuentzia.

Are harrigarriagoa egin zitzaidan hurrengo sekuentzia. Erromako Inperioaren argizarizko museora eramaten du Lafayettek tximinoa, eta Jesukristoren Azken Afaria-ren errepresentazio baten aurrean pasatzen dira. Gogoratzen Veroneseren margoa? Eta Marilyn Mansonen bideo-klipa?

Lafayette eta bere bortxatzaileetako bat elkarrekin bizi dira soto batean. Familia osatzea erabakitzen dute, eta tximinoa legez adoptatzeko agiriak egiten dituzte. Zoriontsu biziko direla dirudi, baina komedia honek amaiera tragikoa du, buffo-a egia esan. Mendebaldeko zibilizazio patriarkalaren amaieraren metafora izan nahi du, antza.

Neskalagunak haurdun dagoela (bortxaketatik) esaten dio Lafayetteri. Elektrizista izutu egiten da gizaki baten aita izango dela entzutean eta bikotea hautsi egiten da.

Gero, etxera itzultzean, arratoiek tximinokumea jan dutela aurkitzen du Lafayette. Penak itsututa, Erromako Inperioaren Museora joaten da elektrizista. Hona han gertatzen dena. Adi Lafayette eta museoaren zuzendariaren arteko elkarrizketari.

Hasieratik ikusten da Ciao Maschio sexu rolen inguruko ariketa dela, gizonen menpeko gizartearen amaieraren inguruko hausnarketa.

Marco Ferrerik tximinoak protagonista jarri zituelako eta Jesukristoren Azken Afaria agertu zuelako KIXMIrekin lotzen badut, ordea, batek baino gehiagok pentsatuko du manibelari emateko gogoa dudala (Hartsuagak esan bezala).

Horregatik, nire ikuspegia azaldu beharrean, nahiago dut Piero Scaruffi idazle eta zinema kritikariak gaiaz esandakoak aipatzea (negritak neronek jarri ditut).

  • King Kong munstroaren gorpuzkinen, hau da, plastikozko zibilizazioaren hondakinen pasartea eta bortxaketa batetik sorturiko neskatoarena, mundu hobearen itxaropena, alegia, Jesukristo modernoaren bi irudiren heriotzaren bitartez heltzen dira: zintzoegia, chaplinianoa ia, den gaztearen heriotza, eta txinpantzearena, Jesus haurraren karikatura. Lehenak bere zibilizazioaren sute sinbolikoan uzten du bere burua hiltzen, bigarrena arratoiek jaten dute. Azken hauek itxuragabeko zibilizazioaren sinbolo dira, hau da Erromako zibilizazioarena eta zibilizazio amerikarrarena, hau da, New Yorkeko argizarizko museoa. Bi zibilizazioak hilzorian daude, bata zaharren zaharrez, eta bestea bere gizagabetasun izugarriaren bidez.

Esan bezala, zibilizazio patriarkalaren gainbeheraren inguruko hausnarketa da Ciao Maschio. Filmeko gizonezko guztiak (tximukumea eta King Kong barne) hil egiten dira, gizontasunaren sinboloak (New Yorkeko etxeorratzen paisaia falikoa eta Erromako Inperioaren Museoa) bezala.

Emakumea, eta bortxaketatik jaiotako neskatoa, berriz, etorkizuna dira.

Giza tragikomediaren hasieraren eta amaieraren eskenatokia da hondartza, badakizue, galtzadarrien azpian omen dagoen hori. Eta hondartzan amaitzen da Marco Ferreriren filma ere, Tximinoen Planeta bezala.