Leloak

 Hitzen bidez gertaerak irudikatzeko irratiak daukan indarra sintetizatu guran,  “Radio Euskadi se ve” leloa erabili zuen luzaroan emisora horrek.
Ideia sinplea zen baina  jokoa ematen zuena.

Promoetarako ere oso aproposa suertatu zen eta gogoan dut “Pamploneses gora sanfermin” oihuak, txaranga musika eta etxafleruaren plisti-platak tartekatuz nola  egin zuten jaiei buruzkoa, bide batez gu  Iruñeako jaietan mentalki murgilduz.
Eta hori bezala, txirrindularitzari , hauteskundeen emaitzei eta literatura sari banaketari buruzkoak datozkit burura.

Orain, leloa aldatu dutela uste dut “Radio Euskadi, la realidad tal y como es” entzun baitut behin edo behin. Ez gehiegitan egia esateko baina  litekeena da emititzen dutenean ni beste zerbaitetan egon izana.
Lelo berrira itzulita, “…la realidad tal y como es…” bezalako bat aukeratzea ondo pentsatutako zerbait dela kontuan hartu behar dugu. Leloak, publizitate kanpainetan oso elementu garrantzitsuak baitira. Ez dira bat bateko kontuak izaten, inondik inora.
Eta honako honexek ematen du zer pentsa.

Soziologiaz zerbait dakitenek ondo baino hobeto esaten dute, errealitatea eraikitako zerbait dela. Gizarteak dituen mekanismo desberdinen bidez osatu, itxuratu eta zabaltzen den produktua. Egin, desegin eta berregin mekanismoek agintzen dutela errealitatea deitzen den hori itxuratzen. Etengabeko aldaketan sartuta dagoela. Gainera, beste gauza bat ere azpimarratzen dute: “errealitatea” eraikitzeko orduan hedabideek sekulako indarra daukate. Beraiek eta jendartean dauden beste mekanismo batzuen bidez ekoitzia  dela errealitatea.
Hedabideak ez dira beraz “errealitateari” buruz informatzaile soilak, zerbitzu publikoaren izenean, notario lana eginez, gertakari sozialen espilu  hutsak. Hedabideek notiziak ekoizten dituztelako, beraiek dira errealitatea eraikitzen dutenak.

Aspaldi irakurri nuen “La construcción social de la realidad” liburu interesgarriaren aitzakian bota ditudan goiko lerro horiez gain, lelo honek burura dakarkit aspaldiko beste bat. Gogoan izango duzue nik bezala, Saez de Buruagak telebista albistegiak amaitzerakoan egunero esaten zuena: “Así  es y  así se lo hemos contado”.

Tankera berekoak iruditu zaizkit lehengo Antena 3koa eta oraingo Euskadi Irratikoa. 

Ajuste de cuentas en Burgos

Euskadi Irratiko eta Radio Euskadiko albistegien eskaletak hieroglifikoak bezain ulergaitzak egiten zaizkit, astelehen goiz honetan.
Lehen postuetan joan dira eguraldi kaskarra, trafiko arazoak,  TJ eta TG Madrilgo sozialisten arteko lehia, larunbateko manifestazioaren biharamunak, langabeziaren datuak eta beste haibeste.
Azkenetan bakarrik aipatu dute bizkaitar bat bahitu zutela atzoTrebiñon eta oraindik ere desagertuta dagoela.
“Zetorrenetik zetorrela, bortizkeriaren kontra” egotearen filosofiari muzin eginez, berri hau albistegietako hondarretara joan da.
Berritsaioan aipatu duten modura, “bortizkeria politikoarekin zerikusirik ez edukitzearena” izango ote da garrantzi rankinean hain atzera egotea! Ala EITBren informazio mapatik kanpo dagoela!

Aulela bolie

“Egun on-Buenos días” esamolde  kastrantearen parekoa erabiliko ote du
Lehendakariak Txinako bidaian? Txinerak dauzkan zailtasunak kontuan
hartuta ez dut uste ibiliko denik barra barra hau bezalakoak esaten: 
我很高兴到这里
来。我很遗憾没有能说中文。
Baina agian ausartuko da “Egun on-早安” (irakurri horrela: Zǎo ān)
erabiltzen.

Txinan dabil Lehendakaria (esan gura  dut bidaian dagoela),  hemengo
enpresari talde batekin. .
Bidaiaren aitzakian, EITBko albistegi horietako batean entzun nuen eta
euskaraz (omen)  zebilen arren  txineraz  sekulako erraztasuna  duela
iruditu zitzaidan: “Euskadiko enplesen  nazioalteko ploiekzioan
laguntxeko eta  suspeltxeko gaude hemen . “

Hitzetan katramildu

Normal
0
21

false
false
false

MicrosoftInternetExplorer4


/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:”Tabla normal”;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:”Times New Roman”;
mso-ansi-language:#0400;
mso-fareast-language:#0400;
mso-bidi-language:#0400;}

ETAk bere bideokomunikatuan aipatzen zituen
argudioei aurre eginez, Ares sailburuak “no nos van a enredar”
esaldia erabili zuen handik gutxira emandako prentsaurrekoan.

Politiko askok bere diskurtsoa gerturatzeko,
hizkuntza arrunta eta herrikoiari eginiko keinu bat zela iruditu zitzaidan.
Momentuko okurrentzia.


Egun bat ala bi beranduago, gobernu bereko buruak,
PSEren kongresuan “enredar” famatua bota zuen. Kasualitate gehiegi,
baina tira, beraien artean hitz egingo dute ezta, eta halakoetan gauzak pegatu
egiten dira.


Politikagintzaren erritmuna beranduegi, Urkulluk,
Onda Vascan egin zioten elkarrizketan, zer eta
…”enredar”
aditza bota zuen.

Egongo dira bada, beste berbaren batzuk norberak
esan nahi dituenak gorpuzteko ala?
Hitz desberdinak, esangura propioak, ikuspegi
berezituak…


Gaur jakin dut “Enredada”
(“Tangled”, 2001) izeneko marrazki bizidun pelikula ere badagoela
(Grimm anaien istorio batean oinarritua).
Eta ezin ahaztu 70. hamarkadako telebistako
“Enredo” telesaila (Susan Harris famatuarena).

Pelikula eta soap opera , izen bera duten istorio,
formato eta medio desberdinak dira.


Ez dakit ordea, hasierako hiru politikari horien
jardunean hitz berbera erabiltzea kasualitate hutsa izan ote den ala gidoan
dagoen gakoa.

Bideokomunikatua

Espainiako gobernuaren erreakzioaren zain egon nintzen atzo arratsaldean
eta iluntzean. Rubalcabaren zuzeneko prentsaurrekoa noiz emango ote
zuten.
Gero, halakorik ez zetorrela ikusita pentsatu nuen igande eguerdian,
arrapaladan eta botelaburrean erreakzionatzeko  gaitasunik ez zutela
izan. Gaur, konturatu naiz, ezetz. Gaiaren berri bazutela. Jakinaren
gainean zirela. Eta erreakzionatu dutela idatzitako gidoiaren arabera,
alegia, prentsaurrekorik  ez, garrantzirik eman ez  eta ahal dela 
beraiek aupatuz notiziaren informazio-iturri nagusi modura.

Niri oso berri ona iruditu zait. Irailean, basoan izaten ditugun
koloreek ematen didaten pozari beste bat gehituz.

Ares Productions

Zerbait ulergarria ez denean, lagun batek esaten duen modura, “hau niretzako baino gehiago da”:
1. Ertzantzak pertsona batzuk atxilotu zituen, Ondarroan.
2. Atxilotuen abokatuak, bere bezeroak  tratu txarrak eta torturak jazan zituztela salatu zuen prentsaurrekoan.
3. Adolfo Ares, Eusko Jaurlaritzako Barne Sailburuak abokatuaren salaketa faltsua zela erakusten zuen froga bideografikoa bazuela esanez, epaitegira jo zen haren kontra.
4. Epaileak  Ertzantzari bideoa eskatu dio eta halakorik ez daukala erantzun dio.

Saturrarango hondartza

Normal
0
21

false
false
false

MicrosoftInternetExplorer4


/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:”Tabla normal”;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:”Times New Roman”;
mso-ansi-language:#0400;
mso-fareast-language:#0400;
mso-bidi-language:#0400;}

 

Izarren Argia filmaren aurre-estreinua
ikusi nuen lehengo egunean, justu edozein hondartzatik urrutien dagoen
hiriburuan. Pelikulak hunkitu ninduen.

 

Mikel  Ruedaren lehen metraje luzekoa oso
interesgarria da. Ez bakarrik azaleratzen dituelako gutariko askorentzat erabat
ezezagunak ziren gertaerak, baizik eta ondo kontatutako istorioa ere  badelako.

Espainiako gerra
zibilaren garaian, Saturrarango hondartzan 
zegoen emakumeen kartzelako pasadizuak 
plazaratzen ditu pelikulak. Eta trama nagusi horren azpitik  beste asko: ama nagusi mertzedariaren
psyco-thrillerra; herriko gazte bat eta 
preso dagoen neska baten amodioa; espetxeratuen arteko elkartasuna;
borrokaren beharra aldarrikatzen duen kontakizuna…

Ikusteko modukoa.

 

Aurre-estreinua izan zela
aipatu dut lehen, ikusle kopuru txiki baten aurrean. Izan  ere, pelikula komertzializatu aurretik ere, hainbat
jenderen iritziak jaso nahi dituzte egileek. Han zirenen artean, gogoan ditut, memoria
kolektiboaren aldekoak, emakume mugimenduko partaideak, presoekiko elkartasuna
bultzatzen dutenak,  zine zaleak…

eta aitortu beharra
daukat proiekzioaren osteko zine-foruma oso interesgarria izan zela.

Kilometro asko egongo
dira Gasteiztik hondartzara, baina, halako batean, hango denok ginen
Saturraranen, bihotzak hunkituta.

Banbalinak

Graffiti izena du Radio Euskadik lanegunetako arratsaldetan programatzen duen magazina.
Irratsaio bakoitzaren hasieran, gero etorriko denaren aurrerapena egiten dute. Erredakzio bileran grabatuta egongo balitz bezala, kazetarien elkarrizketa  entzuten da, giro-soinu eta guzti. Modu informalean, aipatzen dituzte jorratuko dituzte atalak eta horiei emango zaien tratamendua.
Ideia  oso polita da.
Baina emaitza ez horrenbestekoa.
Izan ere, irratian badira gauza batzuk oso zailak suertatzen direnak. Horietarikoak dira flash-backak (programaren beste momentu batzuetan eginiko akatsen bilduma; artxibotik ekarritako audio-klip  sortak…) edota Graffitiren kasuan, aldez aurretik grabatutakoa entzutea.
“Aurkibide”  horri nik buelta bat emango nioke…ideia aprobetxatu baina produktua bera irauli.
To ideia:  zergatik ez egin aurkibide hori euskaraz!
Horrekin denbora planoa  eta hizkuntza desberdintasunak hobeto markatuko lirateke.