Azkarate Kultura Sailburuak, talde popularrak eskatuta, azalpenak eman
ditu Legebiltzarreko kultura batzordearen aurrean Praileaitzeko
kobazuloaren eta inguruko maldaren gainean.
Azaroan izan zen sailburua
azalpenak ematen eta orduan eman zituen Aranzadikoak egiten ari ziren
ikerketaren ondorioen gaineko xehetasunak. Han, agerraldi hartan
bertan, Aranzadikoek azaldu zuten ez zutela inolako txostenik aurkeztu
“ofizialki” lana amaitu barik zegoelako.
Agerraldiaren ondoren
Aralarrek, PSEk eta EHAKk aurkeztutako legez besteko proposamena onartu egin
zuen legebiltzarraren osoko bilkurak, abenduaren 13an: Jaurlaritzak
babes dekretua alda zezala, jarduera guztiak geldiaraz zitzala eta lege
esplizituagoak gara zitzala horrelako guneak benetan babesteko eskatzen zen ekimen hartan. (Testu
osoa hemen
Gaur,
atzera ere, oraingoz ahoz eta aurrerago-edo idatziz jasoko duen txosten
batek esango duena aurreratu du kultura sailburuak. Arte arkeologikoan aditua den ikerlari
britaniar baten ondorioak azaldu ditu Azkaratek batzordean eta, besteak
beste, zera bota du “hay que tener cuidado con las posibles
modificaciones de las condiciones ambientales causadas por las
excavaciones arqueológicas”.
Ikusteko
dago nola jasoko duen Paul Petite britaniarrak bere ondoriak, baina
zer esan nahi izan du Azkarate andereak? Praileaitzen egiten ari diren
ikerketa arkeologikoek kalteak eragingo dizkiotela Praileaitzi?
Ikerketa horiek ez ziren bada Praileaitzen ondare arkeologikoaren
garrantzia behar den moduan aitortzeko eta babesteko behar diren neurri
guztiak behar den moduan ezartzeko?
Bitxia,
gutxienez, iruditu zait Azkarate andereak eman dituen azalpenen artean,
lau bat bider edo azpimarratu duela, aditu britaniarrak kontatu dion
apunte hori. Egia da esan ere egin duela Uraren Euskal Agentzia ari dela
baita Praileaitzen malda horren inguru hori aztertzen, eta harrobiaren
ustiaketa, maldari dagokionez, geratuta dagoela. Baina zergatik
insistitu nahi izan du Azkarate andereak “egiten ari diren, edo
egitekoak diren indusketa arkeologikoek eragin ditzaketen ingurumen
aldaketak zaindu beharko liratekeela”?
Legebiltzarkideen
galderei erantzunez, bigarren txanda baten, Azkarate andereak aitortu
egin du dekretua aldatu behar bada aldatuko duela, baina horretarako
behar-beharrezko dituela hori egiteko motibazio juridiko sendoak
izatea; izan ere, ez baita gauza bera motibazioak paisagstikoak
badira, edo meandroaren inguruan Ingurumen Sailaren menpe dagoen Uraren
Eukal Agentzia egiten ari den ikerketaren ondorioak (Mutrikuko kultura
elkarteak eskatuta), edo dekretuak babesten dituen haitzuloari kalte
egiten dioten bestelako argumentazioak. Bata zein beste dekretua
aldatzeko baliagarria litzateke, baina argudio juridiko sendoak izan
nahi ditu Azkarate andereak, gerora ere epaiketa izango duelako
harrobia ekoizten duen enpresak horrela erabakitzen badu.
ate bat irekitzeko asmoa erakutsi duela kultura sailburuak “dekretoa
aldatu behar bada aldatuko da” esan duenean, baina gero berriz ere ekin
dio euren aditu britainiarraren kezkak errepikatzeari, hau da, “al arqueólogo le preocupa mucho más la actividad humana que se de en la cueva o las consecuencias de los estudios de la fase 3″. Bitxia.
