Etiketaren artxiboa: radio

Leloak

Utzi erantzuna

 Hitzen bidez gertaerak irudikatzeko irratiak daukan indarra sintetizatu guran,  “Radio Euskadi se ve” leloa erabili zuen luzaroan emisora horrek.
Ideia sinplea zen baina  jokoa ematen zuena.

Promoetarako ere oso aproposa suertatu zen eta gogoan dut “Pamploneses gora sanfermin” oihuak, txaranga musika eta etxafleruaren plisti-platak tartekatuz nola  egin zuten jaiei buruzkoa, bide batez gu  Iruñeako jaietan mentalki murgilduz.
Eta hori bezala, txirrindularitzari , hauteskundeen emaitzei eta literatura sari banaketari buruzkoak datozkit burura.

Orain, leloa aldatu dutela uste dut “Radio Euskadi, la realidad tal y como es” entzun baitut behin edo behin. Ez gehiegitan egia esateko baina  litekeena da emititzen dutenean ni beste zerbaitetan egon izana.
Lelo berrira itzulita, “…la realidad tal y como es…” bezalako bat aukeratzea ondo pentsatutako zerbait dela kontuan hartu behar dugu. Leloak, publizitate kanpainetan oso elementu garrantzitsuak baitira. Ez dira bat bateko kontuak izaten, inondik inora.
Eta honako honexek ematen du zer pentsa.

Soziologiaz zerbait dakitenek ondo baino hobeto esaten dute, errealitatea eraikitako zerbait dela. Gizarteak dituen mekanismo desberdinen bidez osatu, itxuratu eta zabaltzen den produktua. Egin, desegin eta berregin mekanismoek agintzen dutela errealitatea deitzen den hori itxuratzen. Etengabeko aldaketan sartuta dagoela. Gainera, beste gauza bat ere azpimarratzen dute: “errealitatea” eraikitzeko orduan hedabideek sekulako indarra daukate. Beraiek eta jendartean dauden beste mekanismo batzuen bidez ekoitzia  dela errealitatea.
Hedabideak ez dira beraz “errealitateari” buruz informatzaile soilak, zerbitzu publikoaren izenean, notario lana eginez, gertakari sozialen espilu  hutsak. Hedabideek notiziak ekoizten dituztelako, beraiek dira errealitatea eraikitzen dutenak.

Aspaldi irakurri nuen “La construcción social de la realidad” liburu interesgarriaren aitzakian bota ditudan goiko lerro horiez gain, lelo honek burura dakarkit aspaldiko beste bat. Gogoan izango duzue nik bezala, Saez de Buruagak telebista albistegiak amaitzerakoan egunero esaten zuena: “Así  es y  así se lo hemos contado”.

Tankera berekoak iruditu zaizkit lehengo Antena 3koa eta oraingo Euskadi Irratikoa. 

Banbalinak

Utzi erantzuna

Graffiti izena du Radio Euskadik lanegunetako arratsaldetan programatzen duen magazina.
Irratsaio bakoitzaren hasieran, gero etorriko denaren aurrerapena egiten dute. Erredakzio bileran grabatuta egongo balitz bezala, kazetarien elkarrizketa  entzuten da, giro-soinu eta guzti. Modu informalean, aipatzen dituzte jorratuko dituzte atalak eta horiei emango zaien tratamendua.
Ideia  oso polita da.
Baina emaitza ez horrenbestekoa.
Izan ere, irratian badira gauza batzuk oso zailak suertatzen direnak. Horietarikoak dira flash-backak (programaren beste momentu batzuetan eginiko akatsen bilduma; artxibotik ekarritako audio-klip  sortak…) edota Graffitiren kasuan, aldez aurretik grabatutakoa entzutea.
“Aurkibide”  horri nik buelta bat emango nioke…ideia aprobetxatu baina produktua bera irauli.
To ideia:  zergatik ez egin aurkibide hori euskaraz!
Horrekin denbora planoa  eta hizkuntza desberdintasunak hobeto markatuko lirateke.

Irrati eredu elebidunak

2 erantzun

Herri Irratiak euskara eta gaztelera erabiltzerakoan esperientzia erakargarriak egin izan ditu urte luzez.


Azkenean, irrati horretan euskara asko ala gutxi entzuten ote den gaian baino bien arteko jokoa posible dela erakusten zutela aipatu nahiko nuke. Eta hori ez dute egin ez Radio Euskadikoek ezta, noski, Radio Bilbaok edo San Sebastianekoek ere.


 


Berrian irakurri dut Onda Vascak Herri Irratia irensteko bidean dagoela eta hainbat ahots ezagun  desagertuko direla/zaizkigula. Hain justu ere, euskarari tokia egiten zioten esanguratsuenak.


Esku-aldaketa erabat gauzatu aurretik, Herri Irratiak euskararen alde egin duen bide aberatsa gogoratuko dut. Horretarakoez da behar iraganera luze jotzea ezta aportazioa koantitatiboki zenbatekoa izan den kalkulatzea ere. Bai ordea, kirol erretransmisioetan, kultur saioetan, magazinetan eta albistegietan hizkuntza biak zein modu interesgarrian erabili izan duten aipatzea. Konbinaketaren teknika erabili izan dute.


Irrati horretan, euskarak ateak zabalik zituela adieraztea lortzen zuten. Entzule batek euskaraz deitu eta hizkuntza horretan segitzeko giro xamurra  aurkitzen baitzuen. Gainera, esatari elebidunak zirenez asko eta asko, hizkuntza batetik bestera egiten zuten bidea modu naturalean, gaiaren arabera edota elkarrizketatuak nahiago zuen hizkuntzari aukera emanez.


Entzule elebakarrek ere, bazekiten, esatariak egingo zuela zubi lana eta ulertzen  ez zuena hurbilduko ziola  modu natural eta atseginean.


Herri Irratiak aportazio polita egin du euskara etxe txokoetara   sartzeko baita gaztelera nagusi zutenetara ere. Gainera, bertako musikak beti izan du leku dexentea, propioagoa sentitzen dugun eskenategia eraikitzeko orduan.


 


Esperientzia horretatik ikasi beharra daukagula uste dut, eta Herri Irratian erabili izan dituzten ereduak beste irrati batzuetara eta, baita ere, telebistara nola egokitu daitezkeen aztertzen hasi.


 


Hurrengo baterako utziko dugu proposamenak egitearena, baina, edozelan ere, nondik nora joango naizen ikusteko, ikertzen hasi beharko ginateke gazteleraz ari den hemengo irrati-telebistagintza publikoan   euskarari ateak nola zabaldu. Nola egin bereziki arrakastatsuenak diren saioetan euskarak leku bat izan dezan, edukietan konbinatu bi hizkuntzak, esatarien potentzialitatea erabili eta orain arteko zuri-beltzezko paisai linguistikoak euskararekin koloretu.