“Zer ikusi, hura ikasi”
Neskatila hau ari da ikusten gizon-emakumeak elkarrekin desfilatzen alardean. Festan parte hartzeko beste modu batzuk ere badaudela ikasiko du. Baliteke etorkizunean atxero jantzita desfilatzea alardean.
Alarde publikoa desfilatzen ikustean, 10 urte pasa diren arren, oraindik ere horrelako jarrerak ikus ditzakegu.
Alardea goizez
Argazki hauek dedikatzen dizkiet, bereziki, Alardean parte hartzen dutenei desfilatzen, animatzen, nahiz txalotzen…, hau da, festa egiten dutenei, baina hedabideetan agertzen ez diren horiei.
Datorren urtera arte.
Emakumeak Alardean!
Hauxe da Hondarribiako udaltzainen estilo berria, edo, agian, esan beharko nuke betiko estiloa. Eta selektiboak direla diot, ez baitute berdin jokatzen bizilagun guztiekin isunak, multak jartzeko orduan.
Selektiboak dira ez ikusiarenak egiten dutelako:
– batzokiaren aurrean, EGUNERO, autoak gaizki aparkatuta egon arren.
-udaltzaingoaren bulego ondo-ondoan, goizeko 8etan hasita, Hawai gozodendako espaloian autoa aparkatuta egon arren, euren muturren aurrean.
-udalaren kamioiak espaloiaren gainean –gaizki aparkatuta– igande goiza eta arratsaldea eman arren. Eta udalarena izanda ere, arauak bete behar ditu, besteok legez.
-atzerritarren motoak Arma Plazan aparkatuta egon arren.
-Alamedan atzerritarren autoak gaizki aparkatuta ikusi arren.
-eta edozein lekutan, eta edozein ordutan, eta edozein egunetan eta edozein espaloitan… autoak gaizki aparkatuta eta eurak ezer egin barik.
Eta SELEKTIBOAK izateaz gain, ERREINZIDENTEAK DIRA axolagabekeriaz y faboritismoz jokatzen dutelako. Eta ausardia dute auzotar batzuei, ez guztiei, jakina, nota anominoak uzteko autoan –erreinzidenteak direla esanez– eta isunak jartzeko.
Biztanleok eskubidea dugu jakiteko zeinek jarri digun eta zergatik jarri digun guri, eta ez ondokoari. Biztanleok ez gara izkutatzen erreklamazio bat egitera joaten garenean. Herritarrok eskubide osoa dugu etxe ondoan aparkatzeko “karga eta deskarga” egiteko.
Argazkiak hartuta daude:
-Udaltzainen bulegotik hasi eta 200/300 metrora.
-bizpahiru egunetan, eta egun bakoitzean 10’ zeregin horretan.
-argazkiren bat errepikatuta dagoela ematen badu ere, ez da hola; egunero auto batzuk, eta, sarritan berberak, horrela aparkatzen dutelako da.
-autoen matrikulak apropos, nahita ezabatuta daude, nire asmoa ez baita salatzea, ez eta udaltzainen lana erraztea. Nire asmoa udaltzainen utzikeria eta faboritismoa agerian uztea da.
Nik argazkiak aurkezten ditut frogatzat. Eta eurek?
Argazki gehiago ikusteko, sakatu gainean.
7 emakumeren ikuspegia emakumeaz
Hondarribian egindako erakusketa baten ezagutu genuen elkar: Emakume artistak. Bakoitzaren lanak hurbildu gintuen. Eta esan dezakegu obrak berak elkar aurkeztu gintuela eta gure artean zubia eraiki zuela.
Espezialitate baten baino gehiagotan aritzen gara:
Josune Laka: Grabatua, serigrafia eta pintura.
Txelo Sanchez: Argazkigintza analogikoa eta digitala.
Laura Ruiz: Diziplina anitzekoa: argazkigintza, eskultura, pintura eta marrazketa.
Maite Biurrarena: Arte plastikoak eta diseinua.
Ainara Oskoz: Arte plastikoak eta eta pintura.
Vanessa Soodeen: Ilustrazioa eta bideogintza.
Gotzone Elu: Argazkigintza digitala.
Gustatu egin zitzaigun gutako bakoitzak ikusgai jarri zuena, eta horrek ekarri zuen besteen lanengana hurbiltzea. Eta beste emakumeen lanak sortzen zigun lilurak eta errespetuak bultzatuta, eta modu espontaneoan, elkarrekin telefono zenbakiak trukatu eta, azkar baten, jarri ginen harremanetan denok batera lanean aritzeko, elkarrekin erakusketa bat egiteko, gure artean zeuden ezberdintasun guztien gainetik, bai lanenak bai adinarenak.
Auzotarra-1
Portuarra naiz. Alde Zaharra oso berandu ezagutu nuen, 25 urte nituela, orain 40 ditut. Gipuzkoa plaza ezagutzen nuen, pizka bat, baina Apezpiku plaza… ezta existitzen zenik ere!
Beste auzotar bat-2
Alde Zaharrean jaioa naiz. Orain, hilda dago. Nire iritzia da agintariei ez zaiela bat ere interesatu bizirik mantentzea auzo hau, berton bizitza indartzea. Portuari, aldiz, gehiago dedikatu diote.
OTArena lotsagarria da, urte osoan dugu. Ni, orain, ez naiz Alde Zaharrean bizi, baina gurasoak bai, adinekoak dira –74 urte–. Ezin dugu autoarekin sartu, ama jaso eta ospitalera eramateko, udaltzainei deitu behar diezu pibotea kendu eta pasatzeko. Hoteleko berezoek sartu eta irten, nahi dutenean. Beste batzuek, aldiz, badute baimena Apezpiku plazan aparkatzeko, eta ez dira zaharrak, gu baino gazteagoak, eta osasunez ere oso ondo daude. Nola lortu dute? Jakin nahiko nuke!
Gauza batekin gaude pozik: orain Alamedan farmazia dugu, eta kutxazaina ere bai, ze lehen, duela gutxira arte, hau desolazioa zen, utzikeria totala!
Beste auzotar bat
Alde Zaharra bera, fisikoki, traba da, kaleak gora eta behera, aldapatsua da, eta urteetan aurrera doazenentzat eta arazo fisikoren bat dutenentzat, ez da erosoa.
Ez dago aparkalekurik, horrez gainera, beti dago OTA, ordaindu egin behar duzu edozein kaletan aparkatzeko. Hainbeste traba ikusita, zer egiten duzu? Bada… joan ez!
Kultura, Kirola, Merkataritza eta Turismo zinegotzia
Nola ikusten duzu Alde Zaharra: dendak, bizitza…?
Denda handiek, komertzio handiek konpetentzia, lehia handia sortzen dute, eta denda txikiek etekinik atera ezean, bada, itxi egiten dute. Gure ohiturak aldatu egin dira. Lehen egunero egiten genituen erosketak, egunero erosten genuen esnea, barazkiak, arraina… Orain, aldiz, edozein etxetan sekulako despentsa dago, jakirik gabe geratzeko arriskuan egongo bagina bezala. Horrek ekarri du auzoko dendak desagerraraztea; jubilazio bitartean iraun dute.
Nik Alde Zaharrerako nahiko nuke Donibane Garaziko adibidea. Han dendak espezializatuta daude: txapelak saltzeko denda, aterkiak saltzeko denda, xirak saltzeko denda… Hemen ere antzeko zerbait egin beharko litzateke, baina ez dakit aldaketa hori egiteko prest ote dauden dendariak. Ederra izango litzateke hona datozen bisitariak, turistak gure produktuak, gure kulturaren inguruan egiten diren produktuak, erosteko aukera izango balute.
Gure herriaren antzekoak diren beste herri batzuetara joan izan gara ikusteko, jakiteko zer komertzio mota duten, nola dabiltzan, eta sorpresak hartu izan ditugu. Esate baterako, Pedrazan izan ginen eta galdetu genienean abuztuan bisitaririk ote zuten, erantzuna izan zen hilabete hori kaxkarra zela, euren turismoa astebueruetako turismoa dela, bertara joaten baitira altzariak erostera, Madrildik eta herri askotatik, kilometro asko eginda, ehun kilometro edo gehiago eginda. Guri, aldiz, Iruñara joatea ere kostatu egiten zaigu! Ez dugu desplazatzeko ohiturarik.
Kale Nagusian bazegoen gozodenda bat, itxi egin zuten. Horko pazientziak oso ezagunak ziren, eta oso goxoak. Kafetegia ere bazen, eta girotxoa ematen zion Alde Zaharrari; ez litzateke bat ere ideia txarra izango errekuperatzea, baina, hor dago, itxita.
Alde Zaharra berpiztu egingo da; berpizte horretan eragina izango dute egiten ari garen berreskuratze lanek, Erreginaren Baluartea, esate baterako; leku atsegina izango da, espazio bat jarduerak egiteko: antzerkia eta halakoak…
Beste proiektu bat da Erdi Aroko Hiriena. Gure proposamena izan zen, eta lehenengo bilera Hondarrian egin da. Herri askotakoak etorri dira.
Gure turismoak izan behar du bertan gaua pasatzeko turismoa, baita dirua utziko duen turismoa ere. Hori lortzeko, kultura erakutsi egin behar da, baina ez bakarrik erakutsi, kulturan pentsarazi ere bai.
Elkarrizketa hau egin ondoren, prentsan agertu zen Tolosako udalak zeukan asmoa alde zaharra biziberritzeko. Iritzia eskatu nion, hiru galdera zuzendu nizkion, ea Hondarribiarako antzeko zerbait pentsatu ote zuten, baina ez dut erantzunik jaso. Erantzungo zidala adierazi zidan (2007-04-24).
Hondarribian, 2007ko maiatzaren 21ean
Nire herriko alkateari eta Hauteskunde-batzordeari,
Harriduraz eta modu atsegingarrian hartu dut maiatzaren 27an egingo diren hauteskundeetako mahaikide izendatua izana. Etxean jasotako agiriak –udalak bidalitakoa– hauxe dio: Hauteskundeetako Mahaikide izateak derrigorrezko izaera du eta horren ondorioz kargua kustifikaziorik gabe ez onartzeak Hauteskunde Araubide Orokorraren Gaineko Lege Orokorrak ezarritako erantzukizunak ekarriko dizkizu.
Ez dut inolako eragozpenik kargu hori onartzeko, baina baliteke ni ez izatea pertsonarik egokiena zeregin horretarako. Ondorio horretara heldu naiz aspaldion sortu berri duten berba batengatik, politikaren, prentsaren eta espainiar auzitegien hiztegi antidemokratikoan agertu dena eta aldi oro darabiltena: kutsatua, pertsona kutsatuak. Buruari asko eragin eta sakon hausnartu ondoren, ni neu ere kutsatuta naizelakoan nago, arras kutsatua.
Managaitza naiz, beraz, errebeldiaz kutsatuta nago.
Hauslea naiz, urratzailea naiz, beraz, transgresioz kutsatuta nago.
Emakumeen Alardean parte hartzeko eskubidea aldarrikatzen dut, beraz, errebindikazioz kutsatuta nago.
Gure herriko Alde Zaharrak jasaten duen utzikeria salatzen dut.
Herriko kale eta inguruetan egiten dituzten zuhaitz-mozketa bidegabekoak salatzen ditut.
Eta besterik gabe, Mario Benedettiren poesia hau dedikatuz, agurtzen zaituzte
Gotzone Elu
Transgresiones
Todo mandato es minucioso
y cruel
me gustan las frugales transgresiones
oír la noche y no decir
amén
trazar
cada uno el mapa de su audacia
aunque nos olvidemos
de olvidar
seguro
que el recuerdo no olvida
obedecer a ciegas deja
ciego
crecemos
solamente en la osadía
solo cuando transgredo alguna
orden
el futuro
se vuelve respirable
todo mandato es minucioso
y cruel
me gustan
las frugales transgresiones
Mario Benedetti
