Bingen Zupiria: telebista da gaur egun euskara zabaltzeko tresnarik egokiena

Kultura Sailak argitaratutako “euskara hedabideetan: euskarako hedabideak eta euskararen presentzia hedabideetan” liburua amaitzea egin dut. Sintesi txostena aspaldi irakurri nuen eta txostenen bat edo beste ere bai. Goitik behera abuztuan irakurtzeko utzia nuen eta liburu interesgarri honen 338. orrialdera trenean heldu naiz. Bingen Zupiriak telebistaren garrantzia atalean:

  • Telebista da gaur egun euskara zabaltzeko tresnarik egokiena.
  • Euskaldun bakoitzak hiru ordu eta erdi ematen omen du telebistaren aurrean egunero.
  • Euskaldun ez direnak telebistara erakartzeko helburuari begira garrantzitsua litzateke eskaintzea puntako kirol emanaldiak euskaraz.
  • Eskatu TVEri euskaraz zertxobait egitea. Baita Cuatro, T5, A3…
  • TOKIKO TELEBISTAK. Etorkizun ilun eta zaila daukate. Nola finantzatu behar dira? Hemen argi eta garbi, ez dago jendearen eskari bat, ez dago bete gabeko behar bat. Ez dago merkatu bat, tokiz tokiko telebistak finantzatzeko. Egun, Espainian 1.200 toki telebista daude, eta denen artean merkatuaren %3 lortzen dute. Gaztelaniaz ez dute lekurik; euskaraz gutxiago.

Eta gu plato berriak egiten, errealizazio mahai guztia aldatu, kamerak robotizatu eta berritu… Telebista berri bat egingo dugu, hobetzeko. Esperantza badugu euskarazko telebista ikusiena izaten jarraitzeko Debagoienean, ikusiago eta autogestionatuago izatea helburua.

Abuztua08GOITB

Abuztua08GOITB

Abuztua08GOITB

Abuztua08GOITB6

Abuztua08GOITB5

Abuztua08GOITB

Abuztua08GOITB

Abuztua08GOITB2

infinitube.net hau inbentua!

Sustatun irakurri dot: “Infinitube, YouTube-ko bideoak bata bestearen atzetik ikusteko. – Izen bat tekleatu -adibidez, Ruper Ordorika- eta segidan ikusiko dituzu YouTuben dauden guztiak, gelditu gabe.”

Flipau egin dot. Ez neban ezagutzen, baiña hasi naiz zelako inddarra daukan ikusten.

Gaur Espaloiko kide bati erakutsi dotsat infinitube eta han egon gara honen eta haren bideo batzuk ikusten. Oi! zale amorratu bat be bazeguan eta portatila hartu eta ordu erditik gora egin dau bideoklipak ikusten.
Gu oizale izan ez eta the cure-en bideuak bata bestiaren atzian, edo gu ta gutarraken sorta bat be jarri dau eta entzun dittugu Katamalo eta Niko Etxart haundixa batek amaittu orduko bestia kantuan. Espaloian kantu billa jardun dau gaur, baiña jardun zeinke edozein tag sartuta edozein gairen bueltan… eta emaitzak bata bestiaren atzian ikusi. Gai baten inguruko hamaika bideo (ez danak gura modukuak, baiña…). Ez da makala!

Hurrengo pausua izan leike emaitzak guztietatik norberak aukeratzia zeintzuk bai eta zeintzuk ez, eta norbere ordena egittia be bai, tag-ak nahastuta erreproduziño zerrendia egittia… gustatzen jata.
Hobetzekuak ikusten dotsadaz ze, esaterako, sartu “ahotsak” eta agertzen da Ahotsak proiektuaren barri, elkarrizketatu bat, Latzenen pare bat bideo, Raimonen kantu bat, wazemank-eko klip bat… txolopote haundixa.

Portzierto, Sustatu be ondo abuztuan. Irakurliak dihardue elikatzen eta bai, politto doia.

AHTren aldeko letrak salgai?

Lagun artian komentau barri izan dittugu Aristi, Izagirre eta AHT.  Hirutik bi agertu jataz gaur kafe orduan, egunkarixan, Berrian: Pako Aristi eta AHT. Aristik ziharduen presaren gaiñian-eta, baiña neri lagunarekin izandako elkarrizketia akordau eragin dosta. Hauxe:

–    Hi Iban, gura juat Izagirrek, edo Aristik, edo… idaztia artikulu bat.
–    Artikulu bat?
–    Bai, ordaintzeko prest najaok eta gero neuk siñatuko neukek.
–    Ia, ia. Zer diñok? Ze enbajada dok hau?
–    Ba gura juat ondo idazten dakixen idazleren bati enkargu bat egittia. Idazlia izan bihar jok zizta egitten dakixen horretakua, liburuak ondo eta artikuluak zoragarri idazten dittuan horretako bat. Neri Koldo etortzen jatak beti burura eta haren Silbeiraren zein Euskadi Sarien artikuluak, baiña Aristi be ikusten juat langintza honetan.
–    Bueno, baiña zer gura dok zehatz? idatzi bixei eta esan zer gura duan. Euskal Herrixa txikixa dok eta kontaktua topatzia zailla ez. Oin, altu jo dok, e?
Gero… eskatzia libre dan moduan ezetza emotia be bai… Baiña zer gura dok?
–    Ba gura juat AHTren alde eginddako artikulu on bat.
–    AHTren alde? Ta zelan lotu dittuk ba AHT eta Koldo edo Aristi?
–    Ba errez. Ni AHTren alde najaok, baiña ez jakixat hori bihar dan moduan papelian plasmatzen. Gaiñera AHTren lanak egitten diharduen enpresarixo batzuren laguna nok eta horixe izan leike alde egitteko modua. Haren kontra egin juek auskalozeiñen izenian eta ez najaok bape konforme jokatzeko moduokin: oin erre, oin amenazau, oin geratu, oin…  Zer gertatzen dan? Ba Ez naizela kapaz hemengo idazliek idatziko leukien moduan idazteko. Ordaintzeko prest najaok, klaro. Baiña…
–    Diru kontu hutsa balitzok idazle onek bestelakuak be egingo littukiek, baiña bizitzakiko jarrera bat jaok idazten daben bakoitzaren atzian…
–    Hi, nik ez jotset eskatzen nere moduan pentsatzia be. Lan bat litzokek eta ez legoke zertan jakin zeiñek idatzittakua dan be… Neuk firmauko neuke eta Berrian, Noticiasen, Garan eta DV-n argitaratzen ahaleginddu…

Lagunak bigarren aldiz be eskatu dosta ia zeiñek idatzi leiken eta zenbat kostauko litzaken. Aginddu dotsat blog honetan idatziko dotela eskaeria. Ez naizela iñor holakuak eskatzeko, baiña akaso bolondresen bat agertuko dala. Akaso blogariren bat… Oin, zenbat kobrau leiken.eta… Ez da izango erreza ze laguna irakurlia da eta idatzittakua gustatzeko…

Idazle asko ete dare AHTren alde? Ez jata tokau irakurtzeik… Baiña emon daigun AHTren kontra egonda be idatzi leikela AHTren alde. Asko ete legokez alde idazteko prest? Letrak josteko abilidade hutsa erosterik balegoke?

Ino Galparsoro libre

InoGalparsoroLibre, edo behintzat Arrasaten da. Ino ezagutzeko aukera izan dut eta badakit, barruan, azazkalak jaten egongo zela noiz lanera aterako.
Notizia GOITB eta ETBn, gainontzeko telebista kateetan atxiloketak bakarrik dira, antza, notizia. Niretzako notizia handia izan da ba, Ino Arrasaten dela jakitea. Ondo etorri.

Poltsikoko telefonoarekin berba egiteko aparkalekura!

Horrenbeste iphone eta horrenbeste konektatuta egon behar… Gustura ikusi dut astean Oñatiko Txopekua jatetxean dagoen kartela: Eskuko telefonoarekin berba egin gura baduzu arbolazpira!

Ez dakit berez estaldura non bai eta non ez adierazteko baino ez den… Hala ere kuriosoa kartela, eta ondorioz gure trasto guztiekin arbolapera bidaltzeko gezia. Bai, gustatu zitzaidan. Laster bazkaldu ere ez dugu trankil egingo… ggggggrrrrrrrrrr. Ikasi beharko dugu bai jatetxeak ez direla telefonoarekin atzera-aurrera ibiltzeko, mundua ez dela geratzen eskuko telefono barik bazkaltzen badugu ere.

MobilaTxopekuan

tagzaniapaste
Txopekua jatetxea map

Mac-eroa izatea bale, baina eroa…

Mac-eroa naiz, baina eroa ez. Orduak eta orduak egon da jendea atearen aurrean, noiz denda zabalduko eta jakin barik ia iPhonea salduko dioten edo ez. Gaupasak egin ei ditu jendeak Madrilen, baina ez Espainian bakarrik. Irunen, esaterako, lanetik goizeko 6etan irten eta eskuko telefonorik izango zuten edo ez jakin barik hilara egiten egon denik ere bada.
Iphona demasa da, egia. Ni pasatu naiz eskuko telefonoa ez nuela erabili gura esatetik nire agenda guztia bertan eramatera, kontaktu guztiak, e-posta kontsultatu, bilerak antolatu, etxeko mac-arekin sinkronizatu… Ni oso gustura nago tramankuluorrekin, eta eroa ez naizela esan dudan arren gustura egoten naiz beti Applek ateratzen dituen ordenagailuekin ere. Sekula ez naiz damutu.
IPhona

Derrigortu Telefonicarekin erostera?

Darabildan iPhonak ez dauka telefonica-ren txartelik eta edozein hornitzailek ematen dituen onurak aprobetxatu daitezke iPhonean. New Yorketik ekarri zigun lankide biri Alberto lagunak eta askok uste dutenaren kontra segituan libratu daiteke. Kontsultatu www.ziphone.org
Hego Euskal Herrian erostea alboko dendara jaistea izango da eta berez, hori komodoa da. Hori bai, Telefonica-ren altzora joan beharko duzu derrigor, eta hori… hori… horrenbeste urtean operadore bakar izan den konpainiarengana makurtu beharra…
Sagartxoaz dudan uste on guztia dut txarrerako Telefonica-z. Horregatik, eta ez horregatik bakarrik, nire gomendioa: erosi iPhona dolarra ahul dagoen honetan. Dolarra darabilen lagunari deitu eta oporretan ekartzeko eskatu: aparailua erosi eta libratu. Jakingo duzu zenbat ordainduko duzun eta listo. Ze Telefonicarekin…
Ez dago ulertzerik Telefonicaren prezio politika. Demasa da: atzo arte ez zuten jakinarazi ere egin. Dendako atera lehenengo joan diren askok ez dute jakingo zein kondiziotan erosi duten ere. Hemen sarean ikusi dudan prezio taula ulergarri bakarra.

Apllek badaki erremintak egin eta diseinatzen, horretan da ona. Saltzen… saltzeko Telefonicarekin lotu beharra badago… malo! Telefonica-k ukitu du sagarra eta bere egin: aparailu gutxi dendetan, batzuetan ez da heldu, dirua ematen diozunetik telefonoa jaso bitartean 45 minutu barrena dendan bertan, gardentasunik bat ere ez, garestitxo…

Gehiago:

A! eta on-line erosi gura duzula iPhonea? ez, Telefonica-k ez du horrenbeste aurreratu, antza. Ez dago puntaren puntan eta ez da konturatu iPhona beraien “tu tienda”-tik erosi, erosiko zela. Erresuma batuko telefonica-k segunduan 13.000 saldu ei zituen.

Irungo alardea ez dago normalizatua, baina bai, egongo da

Normal-normal joan dela esan dute hainbat hedabidek, tartean El Correo Español-ek:

  • la vieja polémica entre los que abogan por «respetar las tradiciones» y
    los defensores de un desfile «igualitario» está más que enterrada.
  • En esta ocasión, no sólo no se escucharon insultos contra sus
    integrantes sino que pudieron contemplarse escenas insólitas hasta
    ahora, como ver conversando amigablemente a integrantes de ambos
    desfiles.

Eta ez dakit ba… hobeto litzateke, baina… Ni aurreko egunean egon nintzen, entsegu egunean. Pozik ziren alarde publikoa egiten dutenak, mistokoak: “ia aurten ertzainek parte hartu gabe egiten dugun ibilbidea”. Bai zera! asmoa zena ezinean geratu zen, ze Kale Nagusitik behera udaltzainak bakarrik bazeuden ere ertzainak agertu behar izan zuten: irainak, zaldiei gauzak botatzen,  errealitatea ikusi gura ez eta beste alde batera begira bizkarra emanez…

Oraindik ere badago bai zer hobetu. Ikusiko dugu alarde bakarra oraindik. Denbora kontua dela konbentzituta nago, baina ez legoke txarto agintzen dutenek lan gehitxoago egitea alarde biak bata bestearen ondoan joaten hasteko eta alarde biak bat eginda amaitzeko tarte ertain batera.

Españaka eta Españaka San Juanetan

Ez dago ez lasai egoteko taberna larregirik inguruotan. Ez dago kafia trankil hartu, musika aukeratua ekipo on batek emoten daben kalidadiakin entzun… Iñoiz egin dot berba bai tabernak eta ez tabernen gaiñian bi modutako tabernak darela esateko. . San Juanetan konturatu naiz jaixetan jai egitteko tabernak be ez dirala pentsau beste. Ez dago ezta musika ez-aukeratua ekipo txar batetik entzuteko modurik be sikiera!
Domekan bertan San Juanetan egon nintzan Eibarren. Ez daukau holako kapitalik Debagoienian. Eibarren Debagoieneko herrixetan ez dagon kale girua dago egunero-egunero, txikiteo animaua, jendiak kalian gastatzen dittu irabazittakuak, herrixan. Jaixetan ez da herrittarrik iñora faten furgonetia hartuta, herrittarrak herrixan geratzen dira eta ez kooperatibismua errotuagua dagon lekuetan moduan autokarabania hartu eta pista!  Tabernak be dezente dare eta beteta jaixetan zein asteburu normaletan. Konturatu naiz musikadun baiño telebistadun taberna gehixago darela, hala eta be. Telebistari musikiari baiño inportantzia haundixagua emoten dotsen edan-lekuak.
Tragua hartzera fan giñan illuntzian, musikia aukeratzen daben betiko tabernara, plaza bueltan dagonera. Popero ezezagunak entzuten genden bolumen egokixan,  ardautxo ondu eta onakin, eta… eta… 20:45ian to zure estres pastillia: España Españaka telebistatik jo eta sua, bolumen altu-altuan.
Jaixetan zeguazen herrittarrak, barriz, pantailliai pegauta, kieto!

Bertan egun eta orduan jakin neban Españak partidua zeukala eta bolumena izan zan erruduna. 5 minutu izango ziran, eta amorruz bada be ikusi dabenen artian egongo naiz gogoz kontra. Ardau ondua be garrazteko beste denbora:

  • Penaltixen txandan 15 milloi ikusletik gora Estatu Españarrian. Shariaren 77,5eko batez bestekua. 23:20 ziranian eta Cesc Fábregas penaldi puntuan zeguala urrezko minutua lortu zeban 16.255.000 ikusle, hau da, % 81,5. Prorrogia ikusten 14 milloi lagunetik gora, hortik 652.000 autonomixan, hori-gorrixei begira. 
  • Españako gure Rosa zan audientzien erregiña 2002tik, 12 milloi egon ziran ordukuan Europe´s living a celebration ikusten eta tartian EAEko asko.  Kontrara, asko egon arren telebistara begira futbola jarraittu dabenetan azkenengua da gure autonomixia (Madril lehenengua).

Zabale: ‘Gari ebaten berua galanta, ta danok lekeixoka ta juerga baten’

Gaur Soraluzen egon naiz. Ondio zubixa egitten dihardue, bide batez esanda. Baiña zertan Soraluzen? ba makiñatxo bat denboran jardun neban disko artian, baiña gaur hitzaldi bat entzutera fan naiz. Hitzaldixaren barri ez dozu irakurriko soraluze.net webgunian, baiña han egoteko bestekua baiño gehixago zan. Ondo egon da. Lagunak nittuan hizlari-eta…

Fin egon da Arizabala alkatia aurkezpena egitten. Onduan izan dittu Egoitz Unamuno laguna eta Aintzane Agirrebeña Badihardugu euskera elkarteko kidia. Aurkezpen txukuna kapillakua  eta seguru herrittarrek gustura hartu dabela danon eskura don lana. Zorionak ba.

Gaur han ikusi dogun bideo batekin geratu naiz. Zelako egixak jasotzen diran grabaziñuetan.. Eta gaiñera kontalari ona bada… hau da Antonio Oregi, “Zabale”ren kasua. Zatitxo bat etara dot ze ahotsak.com webgunian dana dago laburpen idatzixekin, bideuak, sailkatuta, bilaketak egitteko moduan, ordenauta… gozada bat! Copy right-a dauka, baiña atrebidu egin naiz hona ekartzen hori zati ederroi, txikitasuna haundi bihurtzen daben berbaldi zatixa:

Hau ikusteko Macromedia Flash Player behar duzu. Doan da. Jaitsi produktu hori.

Esaten dau (entzutia merezi dau, hartu 5 minutu):
Pentseizu, gari ebaten berua galanta, ta danok lekeixoka ta juerga
baten. Makiña bat nahikua diru [dauken] baztarren baten egongo zittuan
ernegauta! “Hau dok berua” ta “ezin leikek aguentau” ta. Gu han. Ta
gero merienda galanta ein [… soruan] ta… Eske, nik beti esan juat,
personia feliz ixateko gauza txikixetan dao felizidadia, e! Ojo, e!
Kontu, hori! Gauza haundi-haundixetan nik ondio ez juat felizidaderik
ikusi iñori be.
Laburpen guztia ahotsak.com-en.