Couto. Mozambike. Afrika.
Jostaria da Mia Coutoren Cronicando, Txalaparta 1996, liburua. Sintaxia aldatzen du, hitzak asmatu, kontzaptuak txikletu… Zaila zait imajinatzen Bego Montorio itzultzaileak hartu zuen lan eskerga.
Coutok, kazetari mozambikearrak, iazko Sant Jordi egunaren pregoilari izatearen harira eginiko elkarrizketa batean dio berak ez duela hizkuntzarekin jolasten, ingurukoa birsortu besterik ez duela egiten. Hogeita bost hizkuntza dauden herrialde batean, portugesa denek ez dutenean menperatzen eta berau hitz egiten duten askok era nahasian, belarri erneen kontua dela bere idazkera. Elkarrizketa berean irakurri diot gurasoak iheslari zirenez, Salazarren diktaduratik ihesi iritsi ziren Mozambikera, ez zutela aurreiritzi kolonialik eta lasai utzi ziotela haur zelarik beltzekin jolasten. Hala ikasi omen zituen hauen istorioak eta ikasi ahozkotasunari, elkarri kontatzeari, ematen dioten garrantzia.
Gerra, ezkertiarra izatea, gosea, natura, mina, edertasuna, kolonialismoa, deskolonizazioaren argi-ilunak…. kontatzen ditu niri Galeano biziki gogoratu didan estiloz, akaso jatorrizko herrien iturritik edaten dutelako biek. Bereziki gomendagarria Viriato tabernako futbolinaren pasartea, niri gehien gustatu zaidana.
Kronika hauen lagin txiki bat, “Porquería” izenekoaren sarrera: ¿Orolando Mapanga no tenía dónde caer vivo? Es la impura verdad. Con él se acaba sabiendo que no existe pobreza de espíritu. Lo que hay es miseria sin espíritu. El caso es universátil y merece algunas líneas. Pues lo que importa no es el acontecimiento, sino la gente que está en el no-aconteccer de la vida.
Orolando vivía en el basurero, allí dentro, la pirmera transversal, a la derecha. Con buenas vistas al mar, exactamente en la vertiente de un montón de desperdicios. Recogiendo buena brisas a pesar de los pésimos olores.
Allí despachaba él sus negocios. Al final de la tarde, salía a buscar restos de comida, grasillas, simples putrefacciones. Rascaba el fondo de las latas, auscultaba el vientre de las bolsas. Leyendo su sonrisa constante se diría que la felicidad es algo que puede encontrarse incluso en la inmundicia. Y bien que defendía Orolando las ventajas del lugar:
-Aquí no llega ningún bandido.
Kronika motz eta biziak dira. Pena nik jarraian larregi irakurri nahi izan dudala eta bukaerarako luze egin zait. Blog honek atsedena behar duen seinale, datorren astean izangu duzue bere berri. Gozatu eguraldi eta irtenaldiak.
