Etiketaren artxiboa: telebista

EiTB birsortu

Utzi erantzuna

Urriko hauteskundeen emaitzek posible egiten dute orain, komunikabide

publikoen inguruan aspaldidanik beharrezkoa zen eztabaida sakon eta
patxadatsuari ekitea.

Ez da jauntxokerietarako garaia. Gehiengoaren perfil sozio-politikoa
kontuan hartuz, komunikabide publiko zein ekimen sozialekoen gaineko
hausnarketa irekia egiteko baizik, duela gutxi arte ez bezala.

Baikorrak izateko arrazoi ugari dago. Asko dago eztabaidatzeko, adosteko eta jarrera
berriekin ibiltzeko.

EiTBren hogeita hamargarren urteurrena ospatzen
da aurten eta, paradoxikoa bada ere, ikus-entzunezko publikoen etorkizuna
daukagu mintzagai, ez hainbeste iragana. Testuingurua zeharo aldatua dugulako
eta horretan gaur gaurkoz komunikabideek jokatu beharreko rola beste bat
delako. Hasteko, jendartearen perfil kulturala, hizkuntzen ezagutza eta
ikus-entzunezkoekiko jarrera asko aldatu direlako  (besteak beste, populazioaren erdiak  ulertzen du euskara eta hezkuntza  eredu euskaldunak dira nagusi). EiTBren
papera duela hiru hamarkada eta orain ezin dira berberak izan, pantailaz
bestalde daudenak aldatu direlako.

LTDaren ezarpenak, gainera, biderkatu egin du
etxeetara heltzen den kanal kopurua, baina agerian utzi du kontzentrazioa
jabegoetan, homogeneizazioa edukietan, gazteleraren nagusitasuna eta
espainiarzaletasuna lerro editorialetan.

Bada, azkenik, EiTBren sorrera legean zeuden helburuak berregokitu beharra
dagoela erakusten duen beste elementu bat ere hain zuzen ere, ikus-entzunezkoen
erabilerari dagokionez jendeak gaur egun daukan portaera (zer ikusi, zergatik,
zein tramankulu erabiliz, zenbateraino gogobetetasuna…).

Oinarriak berrezartzeko garaian gaude. Euskal Komunikabideen (irratia,
telebista, internet) zereginak berdefinitzeko aukera paregabean kontuan hartuz,
besteak beste,  Euskal Herriko
komunikabideen mapa orokorra, lege arauketa, ikus-entzunezko propioen garapena
eta zerbitzu publiko izaeraren aplikazioa.

EiTBren zereginaren berraztertzea komunikabide publikoek, herri ekimenekoek
eta pribatuek jokatu beharreko funtzioaren arabera egin beharra dago. Eremu
zabaleko zein tokian tokiko komunikabideen arteko erlazioak eta sinergiak
gozatu behar dira eta gazteleraz eta euskaraz aritzen direnen arteko oreka
berriak bilatu beharko dira. Bereziki, euskararen presentzia eta garapena ziurtatuko
duten marko eta lan egiteko modu berriak bilatu behar dira, bai EITBren baitan
baita hedabideen panorama orokorrean ere. Horretarako, aurreko legealdian ez
bezala, orain baldintza egokiak ematen dira erabat zaharkitua gelditu den
sorrera legeari astindu on bat emateko. Jakinik, ikus-entzunezkoen panorama
asko aldatzen dela egunetik egunera, baina norabidea markatu beharra dagoela,
medio egituraketa arin  eta  malguak aprobetxatuz.

Kontuan hartu beharreko marku berri horretan daude: ikus-entzunezko
komunikabideen lege orokorra; EiTBrena (katalanek egin zutenaren antzera
birbataiatu beharko litzateke, again EKb-Euskal Komunikabideak izenarekin),
haren zuzendari eta administrazio kontseiluaren funtzioak eta aukeratzeko
moduak; korporazio publikoaren alderdiekiko autonomia sakonduko duena; bertako
profesionalei ahotsa emango diena; komunikabide publiko eta herri ekiminekoen
arteko elkarlana bideratuko duena; bertoko industria bultzatu eta orokorrean
euskara eta euskal kultura modu integratzailean eta hezkuntza sistemarekin
sintonian ezagutza eta erabilera sustatuko duena.

Beste toki askotan bezala, hemen ere, krisiaren aitzakian, zerbitzu
publikoak eztabaidagai jartzen ari direnean, euskal komunikabideak eta euskaraz
aritzen direnak bereziki, rol garrantzitsua daukatela berretsi baharra dago.
Euskararen alde, informazio zabala eta orekatua eta entretenimendu duina
eskainiz, ikus-entzunezko alfabetizazioan eta kultura transmisioan behar
beharrezkoak dira komunikabide publikoak. Eta bertako langileen profesionaltasuna
muin-muinean daukagun bermea da. 

Hauteskundeen osteko aritmetikak ez du ematen jarrera politiko itxietarako.
Ikuspegi miopiko eta instrumentalek kale egingo dute, ikuslerik eta ilusiorik
ez badago pantailen bestaldean

Momentu zoragarria da, urteurrenaren ospakizunekin batera, eztabaidarako
bideak irekitzeko, eredu berriaz hausnartzeko eta erronkak mamitu daitezen
pausuak emateko. EiTB izan  denaz  baino
aurrera begira zertarako nahi dugun adosteko une egokia da
oraingoa.

Gaztefilia

Utzi erantzuna

Gaztetasuna idolatratua dago gure artean. Eta gainera, edertasun eredu oso estuaren menpekoak gara. Gizon-emakumeen
paperak oso markatuak dira, eremu publikoan eta pribatuan ere. Kontsumitzeko
gai izatea eta askatasuna parekatu egin dira aspaldi honetan. Eta halako
batean, iragarkian bezala, adineko gizon (emakume) horiek agertzen zaizkigu. Erakutsiz
gustura daudela. Beraien gorputzaren jabe. Eroso sentituz. Errebindikatuz
beraien joko-eremua. Etxekoa eta kalekoa. Eta esaten digute zimurren gainetik
pertsona aktiboak eta positiboak direla. Eta, beraienak bezala, aldarrikatzen
dituztela denontzako eskubide berberak.

Iraultzaile beterano horiek borrokan
ari dira zahartzaroari beldurra eta sekula sekulorumerako gaztetasunaz
obsesionatuta daudenen hobe beharrez. Adineko aktibistak dira desberdintasuna
eta gure buruaz gustura egotearen poza errebindikatuz.

Gauzak dexente aldatu beharra
dago oraindik ere adinekoak galtzontzilotan eta kulerotan normaltasunez agertu
arte. Norberaren gorputzetik hasitako askatasuna lortu arte. Horra helduta, ez
da behar izango elektratresna berririk “aire egokitu” ezin hobea disfruta
dezagun guztiok.

 

(Gerontofobia izenpean, Argiarako idatzi nuen artikuluaren azken zatia)

Gerontofobia

Utzi erantzuna

Donostiatik Bilborako bidea egin duen El Sol publizitate iberoamerikarraren jaialdi ospetsuan, aurten eman diren sari nagusien artean, Padres en slip dago. Ikusi ez duenak zertaz ari garen jakin dezan:
Saatchy & Saatchy publizitate agentziak eginiko spotean, beroa dela-eta,
etxetik galtzontzilo hutsean ari diren gizonezkoez trufatzen dira. Burua soil
eta tripa dauzkaten gizaki adineko horien gustu falta salatu, eta
familiakoengan eta etxera datozenengan auzo-lotsa eta nolabaiteko nazka
sorrarazten dutela agerian utziz. Zuri-beltzezkoa eta musika klasiko
dramatikoaz apaindutako iragarkian, egoera umiliagarri horretatik libratzeko,
proposatzen zaigu erostea airea egokitzeko elektragailu bat.

Horraino, iragarkiaren deskribapena. Eta, hemendik aurrera, publikoki
onargarriak ala arbuiagarriak diren rolen trataerari buruzko iruzkinak. Eta
nola hedabideetan, generoa, klasea, adina, arraza edota sexua estereotipatzen
diren, eredu itxi eta baztertzaileak erabiliz. Aipagai dugun publizitate pieza
horretan, adina ageri da inposaketarako molde gisa.

Gauzak dexente aldatu beharra dago oraindik
ere adinekoak galtzontzilotan eta kulerotan normaltasunez agertu arte

Heldutasun falta ikaragarria
erakusten duen gizartean, gutxituta dago adineko gizon emakumeen presentzia
publikoa. Ez dira agertzen irizpidedun subjektu aktibo gisa eta are gutxiago
fisikoki erakargarri ala desiratu modura.

 

(Gerontofobia izenpean, Argiarako idatzi nuen artikuluaren lehen zatia)

EITB guri bost!

Utzi erantzuna

Sinistu ezinean nago EITBren 30. urteurrena  dela-eta, UEUk antolatutako jardunaldia  ez dela egingo jende gutxiegi apuntatu delako.
Ez zen bada pil-pilean zegoen afera, kezka iturri eta eztabaida gai hainbesterentzako? Ez ziren firmak biltzen aritu duela gutxi?

Berriro begiratu dut egitaraua eta oso interesgarria iruditu zait…eta,   aukera primerakoa nahi dugun irrti-telebistagintza euskaldun eta publikoaren gainean berba egiteko. Aukera galdua, itxura batean.
Baina, akaso Sanpedroak direlako, gay harrotasunaren eguna delako… egun desegokiak ziren!!

Axolagabekeria behintzat ez da izango, ezta?

Lur-aldeak

Utzi erantzuna

Entzun dut Mohamed Merah ekintzaile yihadista jatorri argeliarrekoa zela.
Egun batzuk lehenago hilda gertatu ziren soldadu frantziarretatik bi famili arabiarrekoak ziren eta bat guaianarra zela irakurri dut.
Tolosako eskola judutarrean hil zituztenak hiru haur eta irakaslea Israelen lurperatu zituzten, telebistan ikusi dudanez.
Nicolas Sarkozyren arbasoak hungariarrak eta judutarrak ziren, wikipediak dioenez.

Jatorria. Joan-etorria. Lurra hartu. Lurra eman.

“Golpez ala bapez”

Utzi erantzuna

Normal
0
21

false
false
false

MicrosoftInternetExplorer4


/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:”Tabla normal”;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin:0cm;
mso-para-margin-bottom:.0001pt;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:10.0pt;
font-family:”Times New Roman”;
mso-ansi-language:#0400;
mso-fareast-language:#0400;
mso-bidi-language:#0400;}

Egun gutxiko gora
beheran, irrakurri ditut Goienan Euskal
Telebistari buruzko Erramun Turutarenaren artikulua, Sustatun eta Berrian
Jesus Egigurenen hitzei buruzko aipamenak eta, azkenean, Hitzetik Hortzera
ETB1en eta Nahieran aipatutako elkarrizketa ikusteko aukera izan dut.

Ez da gaur-gaurko kontua,
baina itxura guztien arabera indar berrituta datorkigu EITBren hizkuntza
politikaren gaineko eztabaida.

Egunkariko izenburu gisa
ona da Berriak dakarren “Gaztelaniazko kateak itxi beharko lituzke EITBk” eta,
bide batez, aitortu beharra diogu Egigureni titularrak eskaintzeko daukan abilezia.
Baina, eztabaidak ur zabalagoetara eta sakonagoetara eramaten gaitu berehalaxe.

Kontua ez da-eta kanalak ixtea
baizik eta beraien artean indarrak batzea eta norabide beretsuan jartzea,
bereziki informazio/komunikazio tresna gisa baliagarriak izan daitezen eta
euskara eta euskal kulturaren suspertze lana bete dezaten.

Hizkuntzaren erabilerari
dagokionez, agortuta dago eredu dikotomikoa: ETB1 euskaraz eta ETB2 gazteleraz
eta, bi nagusi hauen periferia tematikoan, ETB3 eta ETB K ala Canal Vasco. Izan
ere, EiTBk ez du eredu integratzaile bat eskaintzen non euskara edota,
trantzisio garai batean, elebidunak izan daitezkeen kanalen, irrati emandegien
zein online zerbitzuen edukiak euskararen presentzia, legitimitate soziala eta
erabilera bultzatzen duen.

Krisi ekonomikoak,
ikus-entzuleen urruntasunak eta  EiTBren
aginte postuetan duela ia hiru urte eman ziren aldaketek areagotu egin dute
irrati-telebista publikoaren inguruko eztabaida zabal, pausatu eta serioa egin
beharra.

Esango nuke nik zerbitzu
publikoa, profesionaltasuna, euskara eta edukien gertutasuna eta erreferentzialtasun
informatiboa izan beharko liratekeela etorkizuneko ereduaren oinarriak. Eta ez,
hauetariko bakoitzak beretik tira eginez, modu integratuan guztiak norabide
berean jarriz.

Kontraesankorra badirudi
ere, digitalizazioak kanal kopuruaren biderketa ekarri du eta, aldi berean, eskaintzaren
homogeneizazioa. Euskarak irrati-telebista eta online zerbitzuen panorama zabal
honetan sekulako marka indarra du eta hori aprobetxatu beharra dute hemengo
komunikabide publikoek. Baina gainera, hezkuntza sistemaren ibilbide luze eta
arrakastatsuarekin  bat eginez,
euskararen ezagutza eta erabilera sustatu behar dute. Modu entretenigarri,
berritzaile, parte hartzaile eta ausartean.

Kanalak itxi ez,
euskarari zabaldu baizik.

Multitasking

Utzi erantzuna

Madrilgo gorteetarako hauteskundeen emaitzak jaso eta beraien gaineko iruzkinak entzuteko mila bide zabaldu dira aurtengoan. Ez da erraza izan/izango jakitea zein aukeratu (Berrian aipatzen dira ia  denak).
Gainera, aspaldiko partez, zortziak jo eta berehala datuak heltzen hasiko dira, ia-ia komunikabide tradizionaletara bezain azkar.
Esaterako, Sustatukoak  aurton ere, herriz  herri batutako botoen kontaketa egiteko aplikazioa jarri dute martxan.
Gainera, Codesyntax-ek twitterreako txio programaren bigarren bertsioa erabiliko du (aurrekoan uste dut txirrindularitzan  aplikatu zutela).

Ez  dira hor baina, hedabide berriek oraingoan eskaintzen dizkiguten aukerak amaitzen. Bereziki interesgarriak iruditzen zaizkit Berria TBk eta Argiak egiten dutena. 

Bestetik, oso kontuan hartzekoak izango dira Info7k, Euskalerria Irratiak edota Hamaika TBren hauteskundeen gaineko programa berriak.

Esku-artean ditugun aukeren artean, nola ez, EiTBrenak daude. Eta bereziki aztertzaile-politiko batzuen “irakurketak” interesatzen zaizkit.

Hori bai, nahikoa lan daukagu sarean eta uhinetan miatuz, garrantzitsuena ez galtzeko asmoa badugu!!

Oparotasun hau ikaragarri esanguratsua iruditzen zait. Ibili bagabiltzala erakusten du, garbiro. Baina, akaso, hasi beharko ginateke sinergiak bilatzen eta elkar-lanak areagotzen.

(Bide batez, aurreko artikulutxo batean nire buruari galdetzen nion Mikel Aramendi non ote zegoen. Hauteskunde gau honetan  Euskalerria Irratian ibiliko da. Bejondaiola! )

Aukeratzearen nekeak

Utzi erantzuna

FICOD, Madrilen lehengo astean izan zen jardunaldiko hitzaldiak
entzuten egotetik “aukeraren paradoxara” egin dut jauzi. Batak bestea
ekarri du.
Eduki digitalei buruzko jardunaldian Youview-ko arduradunaren hitzaldia
entzun dut. (Anthony Rose). Harek aipatu du Barry Schwartz-en teoria, telebistaren
mundura oso aplikagarria.
Telebista kanalak ugaritu dira, baina
programa egokia hautatzeko lanak zaildu eta, ikustaldiaren ostean,
aukeraketa desegokia egin izanaren inpresioa erraztu.

La roja (y gualda)

Utzi erantzuna

Futboleko mundiala dela-eta, Cruzcampok egindako  iragarkia
abertzaletasun tratatu bat da. Bertan gutasuna, lurraldea, egitasmo
bateratuak eta ikonografia propioa zabaltzen dira modu oso argian.

Hitzez hitzezko azterketa nahi duenak badu “somos”, “no hay balón dividido que nos intimide”, “por el fondo norte y por el fondo sur” eta horrelakoetan fijatzerik. Gainera, garai bateko “sin complejos” aritu nahi zuten politikoei jarraipena emanez, “dar la cara” aipatzen du garagardo iragarkiak. Espainiartasunaz harro.
Eta, duintasun nazionalaren berreskurapenean beharrezkoa balitz “clavar” eta “meter”, ez dute zalantzarik edukiko, spotak esaten duenaren arabera. Momentua omen da horretarako, “la hora de la verdad”, eta zerbeza lagun, “luchar, luchar y luchar” aldarrikatzen du.
Zalantzarik balego, amaieran dena laburbiltzen du esaldi borobil eta adierazgarrian: “…porque más que un
equipo somos un país”.

Ilusioak eta loa uxatzen dituzten arrazoiak

Erantzun 1

Alberto Suriori eginiko elkarrizketa zekarren lehengo egunean Diario Vascok. Irakurri nahi duenak badauka zertan fijatu. Niri kontuan hartzekoak iruditu zaizkit, batetik, noraino dagoen minduta zuzendaritza aldatu denetik EITBri buruz esan direnekin. Eta, bestetik, erronkak  aipatu bai baina norabidea zein den ez duela  asko zehazten.

EITBri buruz eztabaida ireki eta patxadatsua egin beharra dagoela iruditzen zait. Hauteskunde aurre eta osteetan murgilduta dabilen herria denez gurea, ez dakit horretarako aukerarik izango dugun. Baina beharra bai.