Kazetaritza gaur definitzen duten zenbait esaldi

 

Katalunian egindako erreportaje hau ikusten
egon naiz. Ordu erdi ingurukoa da, eta esaldi pila bat ditu zer pentsatua
ematen dutenak. Ez nago denekin ados, baina askok jotzen dute bete-betean…
pentsatu dut bideotik ateratzea. Klaro, nork esaten dituen-eta inportantea da
eta horretarako egin klik kataluniako nahieran-en: TV3-ko alacarta-:


  • Kataluniako unibertsitateko komunikazio
    zientzien fakultateko egunkari saltzailea bizi da gominolak eta litxarreriak
    saltzetik, ez egunerokoak saltzetik.
  •  Lehen 1.200 egunkari banatzen zituen
    banatzaileak orain 600 banatzen ditu.
  • Janis Krums-en adibidea (hegazkina Hudson
    errekan
    ) aipatzen da nola
    argazki bat atera, Twitterrera bidali eta mundu guztian nola zabaldu zen.
  •  9.000 milioi mobildun pertsonarekin ezin
    da lehiatu… moldatu beharko da kazetaritza egiteko modua.
  • The Philaldephia Inquirer 
    eta The daily news  ERE bat aurkeztera heldu ziren.
  • Kazetaritza egingo da baina ez papererako
    bakarrik: Internet, telebistarako, eskuko telefonoetarako, eta noizbait
    erlojuetarako edo datorrenerako egin beharko da kazetaritza.
  • Ikerketa kazetaritza egitea gero eta
    zailagoa da, dirua neurtzen den honetan…
  •  Autoinkulpatu ere egin beharko lukete
    egunkariek…: 1993an egunkariek %11-ko irabaziak izaten zituzten, orain %23koak
    dira, baina ez direla nahikoa esaten dute.
  • Kazetaritza enpresek ez dute jakin
    produktu erakargarriak eta errentagarriak egiten
  • Interesgarria zer da? erreportaje landuak
    edo kazetari lan automatizatua? Kazetaritza automatizatua makinek egiten dute…
  •  Prekarietateak kalitatean eragiten du.
  • Erredakzio ahulek ezin dute kazetari
    berezituetan inbertsiorik egin.
  • Kazetariak orain libreago dira berez.
    Baina albisteak diktatu ahala idatzi edo ikerketa egiten da?
  • Bigarren mailako bideetako kazetaritza
    interesatzen zait. Horrek du interesa
  • Krisi ekonomikoaren aurrean eta
    errentagarritasun bila bazterrean geratzen da kazetaritzaren bokazio soziala?
    Ospitaleetan osasuna bazter uztea letxe da hori.
  •  Avui.cat-en lehenengo gauza egiten dutena
    da hedabide digitala eguneratu goizean goiz. Bera da irakurriena… (erreportaje honetan ez da esaten, baina EREan dago Hermes-ek erosi ostean)
  •  Argazkiak notizia dagoen lekutik bertatik
    bidaltzen ditu kazetariak eta telefonoz esan zer dagoen ikusten segituan
    sareratzeko. Azkartasuna ezinbestekoa da, txipa aldatu behar da.
  • Kazetariak kamera erabiliz egiten du
    bideoa, baita papererako zein digitalerako.
  • Kazetaritza notiziaren lekutik egiten da
    ez bulegotik.
  • Kioskokoa baino audientzia handiagoak
    izaten dira digitaletan. Preparatuak egon behar gara horretarako.
  • Interneteko egunkari arrakastatsu batek
    %3 edo %4ko margenak uzten ditu, paperekoak %30.
  • Hanka bat Interneten eta bestea paperean
    izanda arrakala handitzen doa eta zabaltzen-zabaltzen joanda hankak zabaltzen
    doaz-eta…
  • Copy-paste robotek egiten dute
    233grados.com -en (papera erretzen den graduak dira 233) Ez dute horretan
    segundorik ere galtzen. Ez dute azken ordua lantzen. Algoritmoekin egiten dute
    hori. Informazio ezberdina ematera dedikatzen dira errekurtso guztiak
  •  Biziraungo dugu ezagutu ditugun mantxeta
    barik, ez dago arazorik. Gazteenei zer esaten diote “El Mundo” edo “El país”
    markek? Guri baino askoz gutxiago. Orain sare sozialetan gomendatutakoa
    irakurtzen dugu…
  •  Eyeos-en argi diote: sare sozialetatik
    heltzen gara hedabideetara. Notizia guztiak daude sarean. Erronka da
    gustuko ditudan sei horietara heltzea. Gomendioak parte inportante dira
    horretarako.
  • Googlek hierarkizatzen ditu notiziak…
    makinak egiten du lana. Batzuek deformazio efektiboa deitzen diote.
  • Ordenatzea izango da kazetaritzaren
    etorkizuna, mentalki ordenatzea.
  • Arrakastetako bat blogak izaten
    jarraitzen dute. Notizia gertatzen den lekutik elikatzen direnak…
    Pertsonalagoak dira, libreagoak.
  • <!–
    /* Font Definitions */
    @font-face
    {font-family:"Times New Roman";
    panose-1:0 2 2 6 3 5 4 5 2 3;
    mso-font-charset:0;
    mso-generic-font-family:auto;
    mso-font-pitch:variable;
    mso-font-signature:50331648 0 0 0 1 0;}
    @font-face
    {font-family:"Courier New";
    panose-1:0 2 7 3 9 2 2 5 2 4;
    mso-font-charset:0;
    mso-generic-font-family:auto;
    mso-font-pitch:variable;
    mso-font-signature:50331648 0 0 0 1 0;}
    @font-face
    {font-family:Wingdings;
    panose-1:0 5 2 1 2 1 8 4 8 7;
    mso-font-charset:2;
    mso-generic-font-family:auto;
    mso-font-pitch:variable;
    mso-font-signature:0 0 256 0 -2147483648 0;}
    /* Style Definitions */
    p.MsoNormal, li.MsoNormal, div.MsoNormal
    {mso-style-parent:"";
    margin:0cm;
    margin-bottom:.0001pt;
    mso-pagination:widow-orphan;
    font-size:12.0pt;
    font-family:"Times New Roman";
    mso-ansi-language:EU;}
    table.MsoNormalTable
    {mso-style-parent:"";
    font-size:10.0pt;
    font-family:"Times New Roman";}
    @page Section1
    {size:595.0pt 842.0pt;
    margin:70.85pt 3.0cm 70.85pt 3.0cm;
    mso-header-margin:35.4pt;
    mso-footer-margin:35.4pt;
    mso-paper-source:0;}
    div.Section1
    {page:Section1;}
    /* List Definitions */
    @list l0
    {mso-list-id:715740182;
    mso-list-type:hybrid;
    mso-list-template-ids:1906348640 -731601804 67764227 67764229 67764225 67764227 67764229 67764225 67764227 67764229;}
    @list l0:level1
    {mso-level-start-at:2;
    mso-level-number-format:bullet;
    mso-level-text:-;
    mso-level-tab-stop:36.0pt;
    mso-level-number-position:left;
    text-indent:-18.0pt;
    font-family:"Times New Roman";
    mso-font-width:0%;}
    ol
    {margin-bottom:0cm;}
    ul
    {margin-bottom:0cm;} Google Espainiako ordezkariak dio Googlen
    indexatuta egonda jende gehiago heltzen dela hedabide horretara. Murdoc-ek ez
    du google alde batera utzi. 
  • Gai batekin hilabeteak eta hilabeteak
    egon naiz ikertzen, baina hori, gaur egun, ezin da egin…
  • Galdera garrantzitsua ez da “eta orain
    egunkariak?” galdera garrantzitsua da “orain kazetaritza?” eta erantzuna da
    bai, orain kazetaritza!
  • Soitu.es Dena desordenatua eta likidatzen
    daude, mahaiak eta aulkiak saltzen… audientzia handia zuten, baina…Akabo.

     

    **Esteher Llauradó eta Quico Concellón-en
    erreportajetik atera ditut esaldiok.

Twitter sorkuntza kapagailu: sakontasuna behera eta zitak gora

Hilabete da. Hilabete osoa baino gehiago blog honek ez duela letrarik jaso. Eta blog hau balitz salbuespena…

Nik ez dut sekula egin collagerik artaziekin papereko argazkiak eta
testua elkartzen, quark-a betetzea tumatxa zen garaian hasi ginen gure
belaunaldikook kazetaritzan. Gero etorri ziren web estatikoak-edo eta
hori berori ere aurreratzea izan zen. Horren ostean blogak, eta hau bai
benetako hedabide baten “jabe” izatea: norberak ahal eta gura duenean
idatzi, idazteaz bat publikatu, banaketa sisteman eurorik gastatzeke,
karaktere zehatz batzuetara makurtu barik, erretratuekin zein bideoekin
lagundutako artikulu multimediak, norbera editore, azalpenik eman
beharrik ez inori bertan idatzitakoaz…

Hala eta guztiz, hilabete idatzi barik blog honetan… Bitartean twitter
izan dut inoiz baino gogokoago, Facebook-en bolada ere atzean
geratzeraino. Horren kulpa dute twitterrek berak, jarraipena egiteko
darabildan tweetdeck irakurgailuak eta zein euskaldunek tuiteatzen duen ikusteko ere balio izan didan umap-ek.
Gustatzen zait 140 karaktereko esaldia pentsatu beharra ere, laburtu
beharra, lastoa kentzeko askok (ez denek) egiten duten ahalegina…
Twitterrek iraultza berria dakar. Oraindik falta da irakurgailuak
gizartean zabaltzea, baina hori pasatutakoan geratu ezineko trena izango
da. Hori badaki iPad batean tuiten eta Facebook-eko mezuen jarraipena egin duen edonork Flipboard edo antzeko tresna batekin.

Baina edukia? Eduki berria ere badakar?

Uste dut twitterrek sorkuntza mugatzen duela. Edo esan beharko nuke 140
karakterera ekarri duela esateko dugun hori guztia. Idazle gehiago
ikusten ditut twitterri lotuagoak blogari baino azkenaldian. Eta zer
gertatzen da hau horrela izanda? ba ez dagoela sakontasun larregirik
esaten direnetan. Artikuluak erlazionatzen ditugu, harek edo bestelakok
idatzitakoa retuiteatu. Besteen pentsakerak gure twitter perfilarekin
errepikatu (askotan gazteleraz edo ingelesez, eta euskal esparrutik
kanpokoak). Mugatu dugu “gure” edukia 140 karakteretako mezu batzuetara
eta esan beharrik ere ez dago blogean aipatuko ez genituzkeen errazkeria
asko ere sartzen ditugula tuit batean.

Tuitek balio dute hainbat ideia jende gehiagorengana zabaltzeko, baina
ez ideiak sortzeko eta garatzeko. Eta hori da twitterretik gogoko ez
dudan elementurik nagusiena. Sorkuntza zikiratzaile ere bada, bai
behintzat, sakontasun handiagoko euskarriak (blogak, papereko
artikuluak…) erabiltzeari lagatzen diogun heinean. Eta jakina,
lagatzen dihardugu.

Blogen eta paperaren defentsa

Die Zeit egunkariko zuzendariari irakurri
diogu erabaki zutela artikulu luzeak egitean jarraitzea, dokumentatuak,
serioak, baita zailak ere. Etorkizuneko paper-prentsan, berak dioenez
etorkizuna egon badagoelako eta “orientazio eta sakontze kazetaritza”
eginez emaitzak onak direlako. Arrakasta kasu bat da Alemaniako egunkari
honena eta argi du kalitateak dakarrela dirua. Harpidedun berri gehienak
20-30 urteko gazteak dira gainera… Sinestezina guk bizi dugunetik
begiratuta.

Baina paperari lotzen badizkiogu sakontasuna, kalitatea, orientazioa…
moduko berbak ez dago zertan hitz horiek ez erabili blogeko artikuluei
gagozkionean. Pentsatzen dut Interneten ere badagoela horrelako
artikuluendako lekua, diferentzia txiki (barkatu, bakar) batekin:
paperak ematen du dirua eta Internetek ez.

Arrakasta: multimedia ondo erabiltzea

Beraz, badirudi, oraingoz, sormen garatua agerikoago dela paperean eta
blogetan, esaterako. Hor lantzen dira gai potolo horiek guztiak eta
gero, zabaldu, tuit bitartez-eta ere egin beharra dago 2010ean.
Arrakasta, tresna guztiak egoki erabiltzetik etorriko dela dirudi.
Inbertitu beharko da digitalean eta asko, baina “ez dago paperagatik
gaizki-berbaka jarduterik” Giovanni di Lorenzok esaten duen moduan. Etorkizuna eta oraina ere multimedia da.