Liburu aurkezpena izan dugu astean Elgetako Espaloia Kafe Antzokian. Beti ez dira aurkezten liburuak gure herrian eta gustuko dut ekitaldiotan parte hartzea. Ez nekien ezer ez Aitor Azurkiz ezta “Maizales bajo la lluvia” liburuaz ere. Are gutxiago ohorezko gonbidatu izan zen Marcelino Usabiaga jaunaz. Zelako bizitza militantea egin duen eta jarraitzen duen egiten 95 urteko irundarrak. Argi du egia erdiak kontatu direla eta momentua dela egi osok kontatzekoa. Kontaketa egiten 95 urterekin, oraindik ere militatzen… Burua argi eta zuzen berba egin zuen batu ginen berrogehi bat lagunen aurrean. Faxisten altxamendua gertatu zenean hartu zuen lehen fusila Irunen eta ordutik egin dituenen zerrendak ez du amaierarik.
Komisario politikoa, bateria antiaeroko jefea, multikopista, 15 urtean miniaturan idatzi eta ezkutuko mezularia preso izanagatik, Euskadiko Kultur Komunistako kidea, 34an lehen aldiz atxilogua Bidasoan mugalari lanetan jarduteagatik, Juan Jose Mansorekin atxilotua eta torturatua, hanka baten tiroz zauritua, Roman Cardellosen alistatua beste 250 euskaldunekin batera, gudaldietan Madrilen, Albazetera joana hegazkin gidari etsamina egitera, Bartzelonan gerran, Kalamua defendatzen Cristobalen esanetara, Juventud Socialista Unificada-n lanean jardundakoa Medrano eta Cuesta hil eta bederatzi egunera, tebeo bat egiteko ardura eman zioten, Paco Buenorekin Cerveran, Gran Solen, Geronan material antiaereoa kudeatzen, Valentzian hartu zuten preso ogi ilaretan ogia lapurtzen ziharduen bitartean goseak jota, hiltzera kondenatutakoen ziegan ere egon zen hilabete baino gehiagoan “saca”-k egiten zituzten egun haietan, Arroara pasatu zuten gero 30 urteko kondena batekin…
Eta beti militante. Baita preso zegoen artan ere. Abadeak gurutze bati mun egiteko eskatu zion Arroan preso zela. Etxe normal bat zen, barroteak jarrita leihoetan eta 125 presorendako lekua. “si os sabais de la justicia de Dios no os salbareis de la justicia de Franco” zioten abadeekin ere gerran… Mun egitera behar zutenean ezetza eman, jaiki eta kalera atera zen bere atzetik 125 presoak ere joan zirelarik. 
Gogoz geratu naiz gazteleraz dagoen “Maizales bajo la lluvia” liburua irakurtzeko. Alberdaniak atera du eta Elgetara liburu gutxi ekarri zituzten antza. Hiru-lau lagun geratu ginen erosteko gogoz. Orain Zabaltzenek banatutako liburu dendaren batera joan eta erosi beharko dut ohorezko gonbidatuaren sinadurarik barik. Beste 11 gudari eta milizianori egindako elkarrizketak daude liburuan, memoria bizia. “Gazteago garenok ezagutu beharko genuke horrelako pertsona bat” dio Aitor Azurki idazleak eta liburu honetan 11 ezagutzeko aukera dago. Oporretarako irakurketen zerrendara.