Asisko Urmeneta “Códice Albeldense”:todoenciclopedias.com/testimonio/codicealbeldense.html delakoaeren gain aritu zen Mihiluze programaren estreinu-gauean.
Codex Conciliorum Albeldensis
Ez dut Albeldako Kodizea izenekoaren jatorriaz ezer esango, ezta ere gogoratuko sasoi hartan Errioxa (Iberiar penintsularen goialde gehiena bezala) Iruñeako Erresumaren barne zegoela. Are eta gutxiago zenbakien jatorriaz eman zuen azalpenean sakonduko. Horiek denak Asiskok berak egin zituen, oso modu politean gainera. Aipatuko dut, ordea, zein komunikatzaile ona den eta zein ederki eta modu errazean historiaren errepasu arina egin zuen, paleta grafiko eta guztiz.
MHLZ saioa tarte txiki askoren batuketa da baina aitortu beharra daukat Urmenetarenak berak eraman ninduela, lehiaketa amaitu eta gero, interneten begiratzera eta, hala, gaurko bazkal-ordurako zer komentatu edukitzera.
Euskadi Irratiko Arratsaldekoa saioan entzun izan dut behin baino gehiagotan eta beti oso gustura. Berdin dio Arantxa Iturberekin egiten duen elkarrizketa xaloa zertaz den, beti du zerbait aipagarri. Duen berba egiteko modua, naturaltasuna eta transmititzen duen alaitasuna nahikoak dira. Baina, gainera, kontatzen dituenak interesgarriak izaten dira. Total, gomendagarria iruditzen zaidala. Esana dut.
Saio baten estreinuan, harreman pertsonaletan bezala, kale egin zenezake eta boteprontoan jasotakoa baino hobea ala txarragoa gerta daiteke gero, baina hala ere, ondo egindakoaren itxura hartzen diot ETB 1 eko lehiaketari.
MHLZ
Kike Amonarrizek gidatzen duen lehiaketak zati desberdinak ditu, hiru pertsonako hiru taldeetatik zeinek puntu gehien eskuratzen duen erabakitzeko. Galderak eta frogak dira talde bakoitzak gainditu beharrekoak eta euskara bera hartzen du, askotan, norgehiagorako gai modura.
Asiskorena antologikoa iruditu zitzaidan. Benetan ona.
Aipagarrienak
Gainera oso gustora ikusi nuen esamesak desifratzeko tartea. SMS mezuetan erabiltzen diren laburdurak ahalik eta arinen hizkera “normalera” pasatzeko frogak ikus-entzuleak lanean jarri zituela zihur nago. Han nengoen ni behintzat desenkriptatze lanetan.
Euskal Herriko toki desberdinetan, jerga eta hizkera kolokialean gauzak nola esaten diren asmatu beharrekoa oso ona izan zen. Horietariko galdera bat izan zen Bergaran esnifatzeari nola esaten dioten. Eta oker ez banabil: “angulak jatea” esaten diote. Edota, neska politari “Yogurtzane” deitzea.
Lerro hauetan, dagoeneko, erabili ditut “antologiko” eta “oso ona” eta ez dakit nola izendatu euskararen erabilera okerrak agerian uzten duen tartea. Alegia, itzulpen txarren eraginez sortzen diren kartel ala mezu oker bezain barregarriak pantailaratzen duena. Demasakua. “Almejas ala marinera” horretan Txirlak itsas neskaren erara erakutsi zutenean, txixari heldu ezinean ibili nintzen. Ala, bainilla zaporekoa iragartzeko lekatxo jartzea. Edo, sagartxoa deitzea, kamomila infusioa.
Inpresio hori daukat, faktura ona eta egitura sendoa duela Mihiluze honek. Dekoratuak zabaltasuna erakusten dut. Jendez beteriko harmailek inpresio ona ematen dute. Giro ona somatzen da. Nola bestela umorea ardatza duen lehiaketa!
Bide luzekoa
Ez dakit zelan dagoen ekoiztua programa baina batzuetan zatika grabatua izanaren ikutua sumatzen zaio. Nik, “tarteen” arteko audio desberdintasunak, erritmo aldaketak,kamera planoa zabalak txertatzearena eta halakoak laburtu egingo nituzke, ia desagertarazi arte. Luzeegiak iruditzen zaizkit txinpartak (lehiaketaren tarte bakoitza identifikatzen duen grafismoa) eta gaur duten erdira laburtuko nituzke.
Ilaski Serrano, aurkezle-laguntzaile lanetan aritu zen. Majo gainera. Keinu errepikakorren bat ezabatu eta tonuan tenplauta tipa onek duen gantxoa gauza handia da.
Niko Lizeagaren esketxa ideia ona iruditu zitzaidan baina bere papera findu egingo nuke. Hemen ere neurri kontua da baina behin galduta zaila egiten da atzera egitea. Potentzial handikoa da.
Puntuen zenbaketa eta talde bakoitzak irabazitakoaren jarraipena egiten duen famatu bikotearena pentsatu egingo nuke. Beharrezkoa al da?
Eta, azkenik, eta lehen aipatu dudan batasun eta programa osoari halako tinkotasun eman asmoz, nik partehartzaileek egiten duten azken esketxa aurrez grabatu egingo nuke eta, behar izanez gero, editatu. Hor, lehiakedeak txarrak badira eta antzesten dutenak graziarik ez badu beraiek puntuak galtzen dituzte eta programa osoak ere bai.
Uste nuena baino luzeago jo du artikulutxo honek eta kodize itxura hartu du. Agian pozgarria iruditzu zaidalako MHLZ jaio izana.
Niri ere inpresio ona egin zidan saioak. Hala ere, findu beharreko gauza asko dituela iruditzen zait. Zuk aipatu duzun bikotea adibidez. Niri kargantea egin zitzaidan, ez zuten lekurik eta ez dira beharrezkoak, puntuazioa etengabe ikusten baita. Eta gauza onen artean zuk gainetik aipatu duzuna: euskararekin olgetan egiteko saioa da, dudarik gabe, hizkerarekin gozatzeko saioa. Horrelakoak ere behar ditugu euskaldun gaixoak, ezta?